1 Doce huanigpe̱i̱kaʼeritaj Jesúsa “Intaʼ mogkupopak,” oʼmanaʼpo. Onʼkupopakdepo, “Doa oʼnonaʼnok nogda nogda dakhueʼ totoʼ noki̱re̱gtaj maendik moʼe̱a̱pone kenpaʼti ayaʼ aratbut dakhueʼ e̱e̱ʼ bayareaʼdik moʼe̱a̱pone.” Kenda Jesúsa oʼmanaʼuyate. 2 Docetaj Jesúsa oʼmataʼmonaʼpo huadak huaʼa konig aratbut Dios Huairitaj oʼnoknopo̱e̱a̱pone onʼnigpe̱i̱kaʼapone. Kenda doce kanʼmanmadikeʼpo kenpaʼti dakhueʼtaj kanʼbayareʼpo docetaj Jesúsa oʼmataʼmonaʼuyate.

3 —‍Yanhuahuudhuahuikaʼpo dagte kaʼtepiʼ tohuahueʼ yanikatiʼ. Oteypaj tohuahueʼ yaneʼ. Cuperina yudtaj mantoahueʼ yaneʼ. Huenpu tohuahueʼ yaneʼ. Aypo tohuahueʼ yaneʼ. Huakupe tohuahueʼ yaneʼ. Nogtida ʼopiot yanʼot. Bottaʼ ʼopiot tohuahueʼ yaneʼ. 4 Huakkaʼ jakyo boʼkuddepo ken jakyo huaboaʼda boʼtayapet ke̱yo̱yoʼda yanikatiʼ. Nogen jakyo huahueʼ yaneʼ. Ken huakkaʼ jakyaʼ enʼbahuadeʼte ke̱yo̱da yanikatiʼ. 5 Ken huakkaʼ jakyo opudomeytaj eʼpe̱e̱taʼ pakhueʼ e̱ʼneʼte ken huakkaʼ jakyaʼ yanʼbakhuaʼ. Bohuaʼdepo soroka eʼitimabette yanʼitihuekead. Ken huakkaʼ jak hua̱e̱ʼeriomey onʼtiahuaydepo onʼnopo̱e̱a̱po kenda o̱gkaʼde dakhueaʼda Diostaj o̱ʼe̱nok o̱gkaʼ onʼnopo̱e̱a̱po. —‍Jesúsa docetaj oʼmanaʼuyate.

6 Ken doce huanigpe̱i̱kaʼeri onʼbahuaʼudhuahuikaʼpo, nog huakkaʼ jakyo nog huakkaʼ jakyo onʼhuaʼpo huadak huaʼa onʼmanbatiaʼpakpo dakhueʼ hua̱e̱ʼeritaj onʼbayareaʼuyate.

7 Herodes Roma hua̱e̱ʼeri gobierno huairi o̱ʼe̱po Jesústaj tiahuayhued o̱ʼe̱po kenda Jesús oʼkikaʼnig oʼtipe̱e̱depo huaboaʼda oʼnopo̱e̱po oʼmepuʼkepo Herodes Juantaj onʼhue̱renoktegʼuy. Juan eʼbueyada oʼnoyhuadmeʼte sueʼada onʼbatiaʼpaknok, Juan o̱ʼe̱ Jesústaj oʼtinopo̱e̱po oʼmepuʼkeʼuy Herodes. 8 “Diosen huamanbatiaʼpakeri Elíaskudak kurudya̱ʼ oʼhuarakdenok kentaj oʼtiahuayikay Jesús o̱ʼe̱taj.” Nogomeya̱ onʼbatiaʼpakpo, “Diosen huamanbatiaʼpakerikudak nogtida oʼnoyhuadmeʼte Jesús o̱ʼe̱taj.” Nogomeya̱ onʼbatiaʼpaknok Herodes oʼmepuʼkepo,

9 —‍Juantaj yanʼhue̱renokteg ijmanaʼmey. Jesústaj eʼmanbatiaʼpak ijpe̱e̱y. Jesús be ya̱ʼe̱. —‍Herodesa oaʼpo. Jesústaj aʼtiahuayaʼpo Herodesa oʼukʼuyate.

10 Jesúsen doce huataʼmonaʼeri onʼkumejdepo kenda oʼkaʼmey Jesústaj oʼnonbatiaʼpakuyate. Ken doce huamataʼmonaʼeritaj oʼbatohuaʼuyate. Huakkaʼ jak Betsaidayon onʼbahuaʼpo kente aratbut ehueʼyo onʼbahuaʼuyate. 11 Jesús oʼpokonde onʼtipe̱e̱po huakkaʼ aratbut huakkaʼ jakyaʼ onʼnokotondepo Jesústaj onʼtahuaʼuyate. Jesúsa oʼbaedpo kenpaʼti huadak huaʼa konig aratbut Dios huairitaj oʼnoknopo̱e̱a̱pone moʼnigpe̱e̱a̱pone Jesúsa oʼmanmadikaʼpo kenpaʼti aratbut dakhueʼ e̱ʼneʼte oʼbayareaʼuyate.

12 Huaboaʼ eʼsikonyakte Jesúsen doce huataʼmonaʼeria Jesústaj onʼhuahuaʼpo

—‍I̱yo̱ katepiʼ jak ehueʼ o̱ʼe̱, aratbut ehueʼ o̱ʼne, aypo ehueʼ o̱ʼe̱, konige̱po huakkaʼ aratbut e̱gkupopakte kanʼtayeʼpo kanʼbapeʼpo huakkaʼ jakyo meyo̱hueʼda yamataʼmonaʼ. —‍Jesúsen doce huataʼmonaʼeria Jesústaj oʼnonaʼnigʼa,

13 —‍Opudomeya̱ aypo yanʼbayok. —‍Jesúsa docetaj oʼmanaʼuyate.

—‍Ehueʼda to̱e̱hueʼda o̱ʼe̱y. Cinco panes dos biigyoʼda oʼto̱e̱y. Biig aypoere kanokayatueʼpo menpaʼ oroʼtaj eʼtaʼmonaʼtaʼ oʼtipak. —‍Docea Jesústaj oʼnonaʼuyate.

14 Ken, cinco mil huabokerek o̱ʼneʼuyatepiʼ.

—‍Yanʼbahuad. Yanʼmanaʼ. Cincuenta huakupo huakupoaʼ yanʼbahuad yanʼmanaʼ. —‍Jesúsa huanigpe̱i̱kaʼeritaj oʼmanaʼuyate.

15 Kenda onʼmanaʼnok ayaʼda onʼbahuadʼuyate. 16 Ken, Jesús huabaʼte cinco panes bottaʼ biigere oʼbapadpo kurudyo̱ oʼmabopo Diostaj dakiti oʼtionaʼpakdepo panes oʼposakeaʼpo biigkon okpukpukpo huanigpe̱i̱kaʼeritaj oʼbayokenok huanigpe̱i̱kaʼeriomeya̱ huakkaʼda aratbuttaj onʼbayokeʼuyate. 17 Ayaʼada onʼbapeʼpo dapoteymeya̱ʼ o̱gkaʼuyate. Onʼbapeʼdepo doce kusogyo̱ huataʼsuj hueda̱ʼda onʼdohueaʼ, huaboroʼ huaenmo boroʼtaʼsujmonere onʼtihueda̱ʼuyate.

18 Nogok nogmeʼnoete aratbut bahueʼyo huanigpe̱i̱kaʼeriereyoʼda Jesúsere o̱ʼnepo Jesúsa oʼtionaʼpakpo, oʼtionaʼpakdepo huanigpe̱i̱kaʼeritaj

—‍¿Beʼa i̱jje̱ do? ¿Katiaʼ doʼtaj aratbuta menhuaikaʼ? —‍Jesúsa oʼmanaʼuyate.

19 —‍Juan Bautista keʼna o̱ʼe̱. Sueʼada boʼhuaaʼikaʼne. Noga̱ Elías keʼna o̱ʼe̱. Boʼhuaaʼikaʼne. Nogomeya̱ nogtida Diosen huamanbatiaʼpakerikudak aʼnennada o̱ʼu̱yatenig, oʼnoyhuadde, kena o̱ʼe̱. Boʼhuaaʼikaʼne. —‍Huanigpe̱i̱kaʼeria Jesústaj oʼnonaʼuyate.

20 —‍¿Opuda̱ katedik o̱ʼe̱ doʼtaj onʼtinopo̱e̱? —‍Jesúsa huanigpe̱i̱kaʼeritaj oʼmanaʼnok.

—‍Diosen Cristo i̱ʼe̱ne. Diosa kurudya̱ʼ ontaj metaʼmonaʼuyne. —‍Pedroa onaʼuyate.

21 —‍Kenda Pedroa huaboaʼda menaʼnig manahueʼ yaneʼ. —‍Jesúsa i̱ghuaʼda oʼmanaʼuyate. Kenpaʼti

22 —‍Do huabokerek i̱jje̱po Diosyaʼ ijtiakuy. Huakkaʼda paiʼda ijnopoʼe̱a̱poy. Judío huairitoneʼ, sacerdote huairi, kenpaʼti Moisésenbaʼ huamanmadikaʼeriere doʼtaj pakhueʼ o̱ʼnepo menʼarakapone. Bapaʼmeʼnoe eʼpokdeʼte Diosa meʼnoyhuada̱ʼapone. —‍Jesúsa oʼmanaʼuyate.

23 Ayaʼtada oʼmanaʼpo,

—‍Beʼapiʼ doʼhued eʼmanmadikaʼ eʼkaʼtaʼ eʼpaknayo katepiʼ hua̱ʼenda onʼpak onaʼti eretpakhueʼ kaʼneʼ. Onaʼti doʼhuedyoʼda kanʼpakikeʼ. Konig cruzte paiʼda ijnopoʼe̱a̱poy konigti kenomeya̱kon paiʼda kanʼnopoʼe̱ʼ. Kenpaʼti doʼtaj doʼhued enʼmanaʼtaj menʼnigpe̱i̱keʼ. 24 Kenomey kenpaʼda hua̱ʼenda onʼpakpo Cristoere kurudyo̱ onteʼti noeonhuahuikahueʼ o̱ʼneapo. Kenomey kenpaʼda hua̱ʼenda pakhueʼ o̱ʼnepo, Diostayoʼda eʼnigpe̱e̱taʼ huakkaʼ onʼpakpo onteʼti Diosere o̱ʼneonhuahuikaʼapo. 25 Beʼapiʼ huabokerek katetapiʼ huakkaʼtaʼda onʼeretpakpo onʼbaeʼikaʼpo doʼtaj eʼnigpe̱e̱taʼ pakhueʼ o̱ʼnepo kenpaʼda onʼbueyapo. Diosyo noeonhuahuahueʼ o̱ʼneapo. Huakkaʼ onʼmato̱e̱po Diosyo huahueʼdik o̱ʼneapo. 26 Doʼtaj eʼnokbiraʼnayo kenpaʼti doʼhued eʼmanmadikaʼtaj enʼtobiraʼnayo nogok do ijtiakdepo kenomeytakon ijbakbiraʼapoy. Huabokerek i̱jje̱nok Diosa meʼtaʼmonaʼuyne konig Apag Dios huakhuairionig i̱jje̱po, ʼuruaʼda i̱jje̱po, Diosyaʼ kurudya̱ʼ ijhuarakdepo kenomeytakon ijbakbiraʼapoy. Kenpaʼti ijhuarakdepo konig Diosen huataʼmonerionig ʼuruaʼda i̱jje̱a̱poy. 27 Opudomey sueʼda i̱yo̱ moʼe̱nigʼa bueyhued moʼe̱po huakkaʼtada Dios Huairitaj eʼnoknopo̱i̱kaʼte enʼnigpe̱i̱kaʼte moʼbaʼtiahuayapet. Buttida ijjay. —‍Jesúsa ayaʼtada oʼmanaʼuyate.

28 Jesúsa kenda eadeʼte ochopiʼ huameʼnoe eʼpokdeʼte Jesús oteʼyo oʼbehuikpo aʼtionaʼpakyaʼpo oʼbehuikpo Pedroere Jacoboere Juanere onʼbehuikʼuyate. 29 Jesúsa oʼtionaʼpakdepo Jesúsen huakok kokeyda o̱ʼe̱tuy kenpaʼti yudtaj keregnada o̱ʼe̱tuy kenpaʼti senogda o̱ʼe̱tuyate. 30 Ken kentaʼ Jesústaj bottaʼ huabokereka onʼbopo onʼbatiaʼpakpo adhueaʼpaneʼ Moiséskudak kenpaʼti adhueaʼpaneʼ Elíaskudakere onʼbatiaʼpakpo 31 ʼuruaʼda konig jeynanada o̱ʼnepo ken konig Jesús paiʼda oʼnopoʼe̱a̱po Jerusalénya̱ʼ kenpaʼti ken konig oʼbueyapo onʼbatiaʼpakuyate. 32 Pedromey diga̱ʼda taytayaʼ eʼada tayhueʼ o̱ʼnepo Jesústaj onʼtiahuaypo Jesústaj ʼuruaʼda jeynanada onʼtiahuaypo. Kenpaʼti nog bottaʼ huabokerektaj onʼtiahuaypo Jesúsere e̱ʼneʼte onʼbatiahuayʼuyate. 33 Huabokereka Jesústaj eʼnokhuaʼdeʼte

—‍Oroʼ i̱yo̱ o̱ʼe̱po huadakda o̱ʼe̱. Bapaʼ bak oʼkaiʼ. Ontehuapaʼ nogtida Moiséstaj nogtida kenpaʼti Elíastaj nogtida bak oʼkaiʼ, Huamanmadikaʼeri. —‍Pedroa Jesústaj onaʼuyate.

Pedroa koniga̱ʼ oaʼ nopo̱e̱hueʼada oaʼuyate. 34 Pedro kenda eadeʼte e̱ʼsi̱hui̱ʼa̱ kenomeytaj oʼbatibukʼuyate, Eʼbatibukte onʼmeʼpukpo. 35 E̱ʼsi̱hui̱ya̱ʼ onʼpe̱e̱po,

—‍In doʼhued Huasiʼpo meʼta̱e̱ne. Huadiʼda meʼta̱e̱ne kentaj yanʼpe̱e̱ʼ. Ken e̱ʼsi̱hui̱ya̱ʼ onʼpe̱e̱ʼuyate.

36 Kenda Diosa eadeʼte Jesústayoʼda onʼtiahuayʼuyate. Soatayoʼ o̱ʼnepo kenda huaboaʼda onʼtiahuaydenig batiaʼpakhueʼ o̱ʼneonhuahuaʼuyate.

37 Emeʼte oteʼyaʼ Jesúsomey eʼhuarakdeʼte huakkaʼada aratbut Jesústaj onʼhuahuaʼuyate. 38 Huakkaʼada aratbut e̱gkupopakyo nogtiada huabokereka ʼuttaʼda onaʼpo:

—‍In doʼhued nogsiʼpotida meʼta̱e̱nig yatiahuayʼ. 39 Totoʼa oʼnopoʼto̱e̱nok oʼsagkiaʼikaʼ, oʼiriga̱ʼikaʼ, huakittayaʼ kutajpoaʼ o̱ʼo̱ro̱kikaʼpo, kenpaʼti huasiʼpotaj diga̱ʼda o̱gkadhuahuikaʼpo e̱ʼenontaʼ pakhueʼ o̱ʼe̱. 40 “Totoʼtaj yantaʼmonaʼ.” O̱ʼnen huanigpe̱i̱kaʼeritaj ijmanaʼdenigʼa okenhueʼdik o̱ʼnemeʼ, Huamanmadikaʼeri. —‍Huabokereka ʼuttaʼda Jesústaj onaʼuyate.

41 —‍Opudomey aratbut oknopo̱e̱hueʼ hua̱e̱ʼeri moʼe̱po, dakhueaʼda moʼi̱kaʼne. Opudere huakkaʼda huameʼnoe i̱kahueʼdik i̱jje̱a̱poy. Opudomeytaj nogok nogok pe̱e̱hueʼdik i̱jjeonhuahuikaʼapoy. O̱ʼnensiʼpotaj yatotiak. —‍Jesúsa onaʼuyate.

42 Huasiʼpoa Jesústaj eʼhuahuadeʼte totoʼa barakte o̱ʼhue̱kanpo oʼiriga̱ʼuyate. Totoʼtaj,

—‍Kejeʼ, kenpaʼda yakhuatiʼ. —‍Jesúsa totoʼtaj enadeʼte huasiʼpotaj oʼyareadʼuyate. Huasiʼpo huadakda e̱ʼundeʼte keʼnen huaojtaj oʼyokuyate.

43 —‍Kenpihuay ijjay, Dios kutayo huaboroʼda o̱ʼe̱po ʼuruaʼda o̱ʼe̱po konig teyda oʼkikaʼ. —‍Ayaʼada onʼbatiaʼpakʼuyate.

Ken ʼuruaʼda Jesúsa oʼkikaʼnok ayaʼada, “Kenpihuay,” enʼbatiaʼpakte huanigpe̱i̱kaʼeritaj,

44 —‍Dakaʼ yanʼpe̱e̱ʼ. Okkahuehueʼ yaneʼ. Do huabokerek i̱jje̱nok Diosa meʼtaʼmonaʼuyne. Doʼtaj huairiomeytaj menyokapone. Huairiomeya̱ doʼtaj dakhueaʼda kaʼnogkeʼpo menyokapone. —‍Jesúsa huanigpe̱i̱kaʼeriomeytaj oʼmanaʼnigʼa 45 huanigpe̱i̱kaʼeri nopoenkahueʼ o̱ʼnenok konig Diosa oʼmaki̱re̱ga̱ʼpo manopoenkahueʼ oʼmaeaʼnok. “¿Monig ya̱ʼe̱?” Anaiʼ eʼnopo̱a̱da onmeʼpukpo onahueʼ o̱ʼneʼuyate.

46 “¿Oroʼomeya̱ beʼata hueret huairida e̱ʼdik ya̱ʼe̱a̱po?” Ken huanigpe̱i̱kaʼeria huayahuaya onʼbatiaʼpaknigʼa 47 kenda huanigpe̱i̱kaʼeri huanopoyaʼ onʼnopo̱e̱nig Jesúsa oʼnopo̱e̱. Huasiʼpotaj oʼto̱e̱po oʼboaʼpo 48 oʼmanaʼpo,

—‍In huasiʼpo ehueʼ o̱ʼe̱ moknopo̱e̱ne. In huasiʼpotaj beʼapiʼ eeʼnayo do ijpaknok eeʼnayo konigti doʼtaj eʼdik moʼe̱ne kenpaʼti beʼapiʼ doʼtaj oʼdeapet doere doʼhued Apageretaj oʼdeapone. Doʼhued Apaga̱ meʼtaʼmonaʼuyne. Huasiʼpotaj huatihuapokeri konig hueret huairida o̱ʼne Diosnayo oʼnopo̱e̱. —‍Jesúsa huanigpe̱i̱kaʼeritaj oʼmanaʼuyate.

49 —‍Huabokerektaj eʼtiahuaydeʼte, keʼna o̱ʼnendik oʼdikkaʼpo totoʼtaj oʼmaenikaʼ, “Kejeʼ, kahueʼ ya̱e̱ʼ.” Oroʼa onaʼnok kenbokereka oroʼere huahueʼ o̱ʼi̱kaʼnok. —‍Juana Jesústaj onaʼnigʼa.

50 —‍Ken huabokerektaj “Kahueʼ ya̱e̱ʼ,” onahueʼ yaneʼ. Ken aratbuta oroʼomeytaj dakhueaʼ e̱gkaʼtaʼ pakhueʼ o̱ʼnepo oroʼomeytaj boʼtihuapokne. —‍Jesúsa onaʼuyate.

51 Aʼti kurudyo̱ ijhuaʼapoy Jesús oʼnopo̱e̱po “Jerusalényo̱ ijhuaʼapoy,” meʼpukhueʼada ʼuruaʼda oʼnopo̱e̱depo 52 huakkuruda menigtayoʼda oʼmataʼmonaʼuyate. Samaria huadaribayo huakkaʼ jakyo oʼmataʼmonaʼuyate huatay jak kanʼukeʼpo. 53 Jesús Jerusalényo̱ oʼhuaʼnok Samaria huakkaʼ jakyo hua̱e̱ʼeria Jesústaj i̱yo̱ yatayaʼ manahueʼ o̱ʼneʼuyate. 54 Jacobo Juanere Jesúsen huanigpe̱i̱kaʼeri kenda onʼpe̱e̱depo,

—‍¿Konig Elíaskudak Diosen huamanbatiaʼpakeria oʼkaʼuyate, kenomeytaj Samariayo hua̱e̱ʼeritaj konigti kanʼmameyye̱ʼpo taʼak kurudya̱ʼ kakoteʼ oroʼomeya̱ enaʼtaʼ menpaʼ on iʼpak, Huairi? —‍Jesústaj oʼnonaʼuyate.

55 Jesúsa oʼbatiahuayatupo Jacobotaj Juaneretaj oʼmanaʼpo,

—‍Namaʼda moʼnopo̱e̱ne, ken konig nopo̱e̱hueʼ yaneʼ. 56 Do huabokerek i̱jje̱nok Diosa meʼtaʼmonaʼuyne. Aratbuttaj aʼbarakyaʼpo tiakhueʼ i̱jje̱ʼuy. Aratbuttaj aʼmanopoʼyareayaʼpo ijtiakuy. —‍Jesúsa oʼmanaʼuyate.

Ken nog huakkaʼ jakyokon onhuaʼuyate.

57 Ken dagte onʼhuaʼpo Jesústaj

—‍Meyo̱piʼ iʼhuaikaʼapo o̱ʼnen huanigpe̱i̱kaʼeri e̱e̱ʼtaʼ ijpaki. Etaʼhuaʼikaʼtaʼ ijpaki, Huairi. —‍Huabokereka Jesústaj onaʼuyate.

58 —‍Nubakuhued huakog o̱ʼta̱i̱kaʼ. Bakoyen kenpaʼti huapak o̱ʼta̱i̱kaʼ. Do huabokerek i̱jje̱nok Diosa meʼtaʼmonaʼuyne. Konige̱po donayo jak to̱e̱hueʼ i̱ji̱kay. Nog jakyo nog jakyo ijtayʼikay. —‍Jesúsa huabokerektaj onaʼuyate.

59 —‍Betaʼhuaʼ. —‍Jesúsa nogtaj onaʼnigʼa,

—‍Aʼti, huakkuru huaojtoneʼtaj dakaʼ toenʼdik i̱jje̱a̱poy. Kenpaʼti eʼbueydeʼte kubarakkaʼdik i̱jje̱a̱poy. —‍Jesústaj onaʼuyate.

60 —‍Kejeʼ. Huabot oknopo̱e̱hueʼyaʼ hua̱e̱ʼeria nog oknopo̱e̱hueʼ hua̱e̱ʼeritoneʼtaj dakaʼ kanʼto̱i̱ke̱ʼ kenpaʼti kanʼkubarakkeʼ. Onnayo yahuatiʼ. Huadak huaʼa konig aratbut Dios Huairitaj oknopo̱e̱ʼdik kenpaʼti nigpe̱e̱dik kaʼneʼpo yamanbatiaʼpakikaʼ. —‍Jesúsa onaʼuyate.

61 —‍Huaboaʼda ontaj etaʼhuaʼtaʼ eʼpakada, Huairi huakkuru huabettaj “Ijhuay,” aʼmanaʼtuyaʼpo jakyo eʼhuaʼtutaʼ ijpaki. —‍Noga̱ Jesústaj onaʼuyate.

62 —‍Aratbut huaboaʼda Diostaj oʼnoknopo̱e̱po onʼnigpe̱e̱po batikhueʼda nigpe̱e̱ʼdik o̱ʼne. Ken konig ʼikken o̱gkikaʼuy onteʼti ken konig nopo̱e̱hueʼdik o̱ʼnikaʼapo. Diostaj oʼnoknopo̱e̱po onʼnigpe̱e̱po eʼbatiknayo konig o̱gkikaʼuy onteʼti eʼnopo̱i̱kaʼnayo nogomey Dios Huairitaj huaknopo̱e̱ʼ kenpaʼti huanigpe̱e̱ʼ tihuapokhueʼdik o̱ʼneapo. —‍Jesúsa onaʼuyate.