17
Paulusi tuti Silasi uru na Tesalonika
1 Ainanaya Paulusi tuti Silasi ura riria bendari Amfipolisi tuti Apolonia awa usuaio bendari Tesalonika. Na nanai inontarai Yahudi fosa ene munu agama bei. 2 Ampafe Paulusi da to munu agama foia, kariri ne niari na doni kontai na munu agama Yahudi fo. Da wa sewa we Sempaisi ne Kaiwofo ria Yahudio efanduhisa na nana fosa. Niari tonanai titua pampang na rahida Sabati botoru fo. 3 Na Sengnei ne Kaiwofo deiririai tuti deinawiai na mai wesa kariri Mananu Mampariri Allai dereria foi, we todoni kontaio sodai dadirafo tuti suwi na marareha rorong foi aha. Deyo, “Yesusi mano yeiriri we mea nini andino weMananu Mampariri ne.” 4 Yahudifosa maneiru teai ansaino eroasoa ne, kontai inontarai Yunani katui ahang kahai ematai Allai fosa, tuti wiwing ewewafoniai na katai nani fosa, ea kiai era ria Paulusi tuti Silasi.
5 Wape Yahudifosa enemirorong pirahai paria, ampafe era wa ebai inontarai eharirao rahida neungne efanduhisa eminohi funomai na kondirora fosa, ambori eweaiteta we Paulusi tuti Silasi. Ainanaya kaiwasa nanisa ehuayai etohonai na bendarifoi sentenang tuti enumikuayai rufang inontarai yoasoai manei wonong fino Yasoni to ne munufoi we esera we suru nayai, we efafa suru to boriei to kaiwasa bitoya foi earomireafo. 6 Wape esobu suru kaha ampafe efafa Yasoni tuti doroi maneiru teai siai na nana fosa to mano eru wang mananu fosa na bendarifoi. Efafasa mae esahu tutisa eteyo, “Inontarai ninisa na katai doni kontai na nunei sentenang, ewedaya kaiwasanei we ehuayai etohonai. Ninaifa mani enari na tane bendarifi kontai aha ninai. 7 Tuti Yasoni fiatasa meinenang ne munufoi we eminohi nai. Ea kiai etapa fianai aino Kaisari Roma nei medura fo, we etaiririai eteyo mananu fuba siai manei aha mani wonong fino Yesusi.” 8 Na kaiwo etinggai funomai tonana fo wedaya bendarifoi nikuayai na kaiwasa bitoya foi tuti mano ewenunggamiei na bendari fosa. 9 Ampafe mano ewenunggamiei fosa etemi Yasoni tuti mano siaio eroasoa fosa we etohong doifeai we fiainawiai we parentafoi ambori Paulusi tuti Silasi wiro unari fieai na nanai ahang fanai, pariao unari kariri ene kaiwofoa mani etohong Yasoni tuti ne maniwowirifosa ene doifo aha, ainanaya etawinsa era wa.
Inontarai efau na Berea eroaso Paulusi Kaiwo Mahikai medura fo
10 Dirua mani inontarai eroasoai na bendari nani fosa etemi Paulusi tuti Silasi ura to Berea. Ura wa sobu bendarifoi fo, ura to Yahudifosa ene munu agama foi. 11 Inontarai Berea fosa enemirorong denteng sewa weru inontarai Tesalonika fosa. Na enemirorong mirising etarami kaiwoariri kariri Yesusi, tuti rahida neungfo etato Sempaisi ne Kaiwofo weo ambori ewaitawanai we Paulusi ne aunaufo wetarai ete bireri e. 12 Na nanai Yahudifosa efau eroaso Yesusi, kontai wiwing Yunani mano ewewafonia fosa tuti mangfea efau eroasoai.
13 Na rahida bo inontarai Yahudi na Tesalonika fosa etaramioai we Paulusi deiriri Sengnei ne Kaiwofo na Berea, ea kontai era to Berea tuti enari kaiwasafosa ehasou tuti enemirorong weansarai paria. 14 Doroi na Berea fosa esahera etanatu Paulusi to nafarengfo, mae Silasi tamuo Timotiusi unayai na bendarifoi. 15 Mano era ria Paulusi fosa, era tutiri paria sobu Atena, mayeai etaraberasa to Berea aha, tuti Paulusi dere riasa we Silasi tuti Timotiusi weo urontai ahera riati ma.
Paulusi kiorang na Atena
16 Paulusi niayai demang we suru na Atenafo enerorong fituayai paria weo deti bendarifoi sefang na aririwang. 17 Ampefe na munu agama Yahudi foi sewa we Sengnei ne Kaiwofo ria inontarai Yahudi tuti inontarai Yahudi kahaio esomi we Seng Allai fosa. Tonanai kontai na kondirorafoi, rahida neungne sewa weai ria inontarai kenggunsa na nana fosa. 18 Mantaunau etaunau Epikorusi ne aunau fosa tuti mano esomi we aunau Stoa fosa,* “Stoa” botio na Kaiwofea na Daftar Kaiwo. esawari kontai. Manea eteyo, “Inontarai nini deitawang fiani? Borong fiabai finomai!” Manea siai aha mani eteyo, “Tarahio deiriri kariri aririwang na nu siai.” Emadu tonanai weo Paulusi deiriri Kaiwo Mahikai kariri Yesusi tuti mansuwi-suwi ahang fo. 19 Ainanaya ehari to mano efanduhisa na wiwoi Aropagusi. Na nanai emadu wei eteyo, “Ameteo ametarami kariri aunau waworuo moduri nani. 20 Weo boiriri fio ametaramioa mani siai paria. Ampafe ameteyo modu bau kaiwowa ma amewaitawanai.” 21 (Weo inontarai Atena fosa kiai tuti inontarai siaio enai na nana fosa emirising paria we ene rahidafo etohonai kai we etaramididau kariri kaiwoariri waworu).
22 Ainanaya na wiwoi Aropagusi Paulusi dautai ayai, doari na kaiwasa efanduhisa fosa earomireafo tuti medu wesa deyo, “Inontarai Atenane meaine. Iwatioaifa we na fifiani kontai mesomi we seng bitoya paria. 23 We na rabuang bo ira wari mene bendari fine tuti urehu nayai na mene munu mesomi naya fo, iwati mesbao menunung korbani nai bei mani, mesoi toninai, Weo Seng Mano Aroansoi Kaha foi. Yo, ampafe Seng mano mesomi wei wape metaroansoi kahai nani andino ikorang kariri we mea ninai.
24 Allai mano niari nunei tuti fi niai nai foi sentenang, andino weSeng we rorafaisi tuti nu fine. I wiro niai na munu omi naio inontaraine enariri foi kaha. 25 I kontai wiro demang we tafatari na fiea kahai, ne tarai toyario we ne pari fi fenana kaha. Weo andino dohong ansengfi we tatane tuti fi fuba nini kiai we tatane. 26 Na inontarai mansiari kawuru, Allai niari kaiwasanei kiai, ambori etawing separai eminohi tatirai na nunei sentenang tuti dohong katai maisa we eminohi nayai. I kontai andino na reantenangfo kiutuaifa kariri rahida tuti kataio mananufosa eru naya fo tuti rahida bodoni ambori etawai ki. 27 Allai niari tonanaifane ambori inontaraine tata tasera wei, paria kadeo tasobui, wape wiro minohi waroi weru tata kaha. 28 Kariri na kaiwofeai eteyo, ‘Na mantauni terai taminohi tauremi barika, tarurai towana toninai.’ Kontai kariri mene inontarai erohi manea ene rarungfo eteyo, ‘Tata kiai mani ne arikang di tata.’
29 Ampafe tarai Allai ne arikang di tata, tonana mani dohonao tateyo Allai mani ne tarai toyari aririwangno inontarai esawai ne enariri na emasi ete na peraki ete na kamiei fe. 30 Rabuang bo taserawawerahaifa foi wedaya tatohong sasari amani tasomi we aririwangfi. Finanai Allai deti weai ahang kaha, wape ninaifa mani demi kaiwasanei kiai na nunei we todoni kontaio etaraberasa weru ene sasarinei. 31 Weo meduraifa futuayai weo rahida bei, ambori kaiwasa nunei sentenang etoari na arongreafo ki weo kiutu kaiwo karirisa na enerorong mesi foi. Finanai inontarai mano Allai diriria foi andino niari fo. Tuti Allai duwiri suwi na marareha rorong fi ampa, ambori deinawiai we kaiwasanei kiai weo ne nanai tarai kaririai ki.”
32 Rabuang bo inontaraifosa etaramioai weo mansuwi-suwi aha nana, manea emarari Paulusi. Manea kontai eteyo, “Ameteyo modu riwang kaiwo ninai we ametaramioai aha.” 33 Ainanaya Paulusi da werusa. 34 Wape manea na ea etau we Paulusi ne kaiwofo tuti eroaso Yesusi, amani; Donesiusi, i mani inontarai fuba na Aropagusi manei dine, tuti wiwing manei wonong fino Damarisi, tuti manea siai kontai.