19
Paulu Iwetewete Pang Di Tooltool Ke Epeses
Ye kene yo Apolos inepe Korin ye in nga, ngan Paulu ipa ye malala yo iken kawal ngo a imot, motong la ipa so le du pombe ye malala mai Epeses. Idu pombe, ngan le ipusye Yesu di galiunu pattu. Motong la itor di nen, “Ai, kene yo katara lomu medana pang Yesu nga, ngan le kakaua Maro Amunu Silene lapau, too tiap?”
Ngan tiyei ne, “Tiap. Am nga amlongo toko betanga sa ke Maro Amunu Silene, ngan tiap.”
Motong la Paulu itor di nen, “Ngan bet kawete nen nga, ngan soo rriungu tirriu ang ye i?”
Ngan di tooltool tina ngan tiyei ne, “Am nga tirriu am ye rriungu ke Yowan.”
Motong la Paulu iwete pang di nen, “Mugu ngan Yowan irriu di tooltool yo tiportak lodi ye dada dook tiap kidi yo ke sennene nga. Inbe iwete pang di bet titara lodi medana pang tool san yo bet ipa mur ye a isi i. Ngan tool tani in la Yesu i.” Ngan yeiso bet tilongo tina yo Paulu iwete nen nga, motong la di tooltool tina ngan du irriu di ye Tool Mai Yesu ene nga. Motong la ye kene tani in Paulu ipaloko bene lo kutodi nga, ngan le Maro Amunu Silene si ipapon di le tiwetewete ye di malala malala koodi. Inbe tiwetewete betanga yo Maro Amunu Silene ipapos pang di nga, ngan pang di tooltool dawa ben di Maro koonoo nga. Ngan di tooltool tina le imot yo Maro Amunu Silene ipapon di nga, ngan kinkatingi kidi ben sangaul be ru.
Motong la Paulu ilo rumu kidi Yuda ke gaongo in lono, lo iye di Yuda tiwetewete a tiparsu ye dada yo Maro bet matan kala di tooltool ki ye in nga. Ngan le itattadai tiap, bong iwete pobe pang di ye betanga tani. Ngan Paulu iye di tinepe ye taudu tol, inbe iyei urata nen. Bong ngan di tooltool tina ngan kapala lodi pang betanga ki tiap, le lodi bet titara lodi medana pang Yesu tiap lapau. Le nga tiwete betanga dook tiap ye Dada yo ke Yesu nga, ngan la di tooltool le imot matadi. Ngan nen le Paulu igege di, inbe ye ke kanakana nga, ngan ikap di tooltool tina yo tiyei ben Yesu di galiunu nga, ngan a lo iwetewete betanga ke Maro pang di ye rumu somai ke patomonaingi yo ke Tiranus i. 10 Paulu tani in iyei urata nen ye rai kerana ru. Ngan nen le di tooltool ke Yuda le Girik yo tinepe ye tana mai Esia nga, ngan di le imot tilongo betanga yo ke Tool Mai i.
Sekeba Di Natunu Tamoto
Lodi Bet Tinganga Di So Sidi Lapau
11 Ngan Paulu tani in Maro ikaua gurana mai panga bet iyei gogo mos matana matana ye. 12 Ngan nen le kumata bet di tooltool tikap mala ke musungu ngoongoo too mala ke dukungu kutodo la Paulu itoko, lo ngan bet tikap la di tooltool yo matamatenge ikap di nga, ngan tipas le titoko leu nga, ngan ole matamatenge kidi imot, inbe di so sidi tigege di a tikoo.
13 Ngan di tooltool kidi Yuda pattu ngan tipa a tila ye malala mai in, le ngan tila ye malala mai san, inbe tiyei urata ye ngangana di so sidi ye di tooltool. Le nga di Yuda tina ngan tikapge bet tipootoo Tool Mai Yesu ene, a nen ngan bet tinganga di so sidi ye di tooltool. Le nga tiwete nen, “Ye Yesu yo Paulu iwetewete pam ye betanga ki i, in ene nga, ngan awete betanga medana pang bet kapas a kasi tana ye tool i.” 14 Ngan tool atu kidi Yuda yo iyei tool mai ke paroranga so pang Maro i, in natunu tamoto limi be ru. Ngan tool tani in ene la Sekeba i, inbe di natunu tina ngan tiyei dada nen bet tinganga di so sidi ye lapau. 15 Le nga ye ke atu in tiwete betanga nen pang so sidi atu, ngan le so sidi tani in iraua betanga kidi nen, “Ai, au i lok galanga ye Yesu, inbe lok galanga ye Paulu lapau. Bong ang nga, di sima tooltool?” 16 Ngan so sidi tani in iwete pang di nen, motong la tool tani yo so sidi inepe ye i, in ipas lo Sekeba di natunu tina ngan atu atu podi, inbe irau belebele di le dook tiap yege le tikap moonoongoo, inbe isarrak sousoungu kidi lapau. Motong la Sekeba di natunu tina ngan timadit a tiyolo rara, inbe tidada tinidi koonoo a tikoo ye rumu tani in a tidu tana a tila.
17 Le nga ye kene tani in bingi ke so tani yo pombe i, in ingaua malala mai Epeses in le imot, a di Yuda le di Girik yo tinepe Epeses nga, ngan tilongo le nga titattadai belebele, inbe tiyitmaka Tool Mai Yesu ene. 18 Motong la di tooltool tina yo titara lodi medana koot nga, ngan alunu man tigaua, inbe titulu lodi la mallangana ye di tooltool matadi ye dada dook tiap kidi yo mugu ngan tiyei nga. 19 Inbe di tooltool yo ke karatanga bar nga, ngan alunu la tikap rau lulungu kidi yo tiwodo betebetanga ke bar kidi ilo ye nga, ngan man tigaua a tidaun ye ei mallangana ye di tooltool le imot matadi. Motong la tikinkat pat silba tina yo mugu ngan tiyimi rau lulungu tina ngan ye nga, ngan kaurene, ngan le kinkatingi ki ilo ben 50,000.* Ngan pat silba atu in ben pat ke bet tayimi tool atu ye urata kootoonoo ki ye ke atu yo ikau urata ye i. 20 Ngan ye dada tani yo tiyeii nen i, le betanga ke Tool Mai in idada a ingaua ni mai i le imot, inbe gurana ki ipamede di tooltool ye nepongo kidi lapau.
Di Epeses Koodi Belebele Ye Paulu
21 Urata tina yo Paulu ipa bet iyei Epeses nga, ngan pompombe a imot, motong la Maro Amunu Silene ila Paulu lono, le nga lon wete bet ole ipa le idu ye tana mai Masedonia le Akaia ngan, lo ngan bet imulu a ilong a ilo pang Yerusalem kooti. Le nga iyei ne, “Nga ole adu nango mugu ngan, lo ngan bet apa so le du akamata Rom lapau.” 22 Motong la iwanga Timoti iye Erastus yo kanakana ngan tiloni ye urata nga, ngan a yeru timugu a tidu pang Masedonia. Inbe Paulu ye taunu in si inepe kasin mulu la tana mai Esia nga.
23 Ye kene tani yo Paulu inepe Esia ye in nga, ngan di tooltool kapala koodi kap di tooltool yo titoo Dada ke Yesu nga. 24 Ngan tooltool atu ke karatanga so ye silba yo inepe lapau i, in ene la Demitirius i. Ye in urata ki yo bet iyeii a ikap pat ye, in nen; ole ikarata tomonaia rumu kannungana ke maro garup yo ene Atemis i, in ye pat silba. Ngan nen le Demitirius tani in ikap urata pang di tooltool yo lodi galanga mata ye karatanga so ye silba nga, inbe tiyei urata ye, a bet nen ngan tiyawar ngan tikap pat maiyoko ye. 25 Motong la Demitirius tani in ikiui di tooltool tina ngan tiye di tooltool kapala yo tiyei urata ye so kapala dawa ben yo di tiyei nga, ngan man tigaua, inbe iwete pang di nen, “Di tooltool kiau nga, ngan ang nga ole lomu galanga nen, idi nga takap bele pat ye urata kiidi yo tayeii i, in kootoonoo. 26 Ngan ang nga kakamata Paulu ye dada ki, inbe kalonga ye betebetanga ki oo. Ye in iwete le koon mede bet di maro yo takarata di ye bede nga, nga di maro moolmool tiap. Ngan betanga tina yo iwete nga, ngan igarung di tooltool alunu kaiye ke Epeses, ngan lodi ye yo tilongo betanga ki a titoo nga. Ngan urata yo iyeii nen i, in iyeii Epeses i leu tiap, bong mooloo tiap, nga bet urata tani yo iyeii i, in ingaua malala tina nga le imot yo tiken ye tana mai Esia i. 27 Ngan betanga ke Paulu tina ngan ke bet igarungu urata kiidi ke kaungu pat i, in leu tiap, bong betanga ki tina ngan ole iyeie rumu ke sungunu pang maro garup kiidi yo Atemis i, in le iyei ben rumu sorok ye di tooltool matadi. Mugu ngan di tooltool le imot ke tana mai Esia, inbe ke tana maimai nga le imot, ngan tisung panga yetaleu. Inbe di tooltool le imot tiyitmaka ene mai san, bong betanga tina yo ke Paulu nga, ngan la ole igarungu ene le dook tiap nga.”
28 Di tooltool tina ngan tilongo yo Demitirius iwete nen nga, le tina katedi malmal le dook tiap yege, inbe timan le koodi le mai nen, “Atemis yo maro kiidi Epeses i, in ene mai san!” 29 Di tooltool tina ngan koodi nen, le tina di tooltool ke malala mai tani in timadit a oorootang le dook tiap yege, inbe di le imot tidada a tila le la tiyololo Gaius iye Aristakus a tila pang ye ni ke gaongo. Ngan di tooltool ru tina ngan ke Masedonia, bong tiyei Paulu ene a tiye tipa. 30 Ngan Paulu tani in ye taunu lono bet ipa le lo ikodo di tooltool malala mai tina ngan matadi, inbe iwete pang di. Bong ngan Yesu di galiunu yo kapala nga, ngan tilele bet ilo be. 31 Ngan di leu la tilele, nga tiap, bong Paulu di tooltool ki kapala yo tiyei kuto maimai pang tana mai tani in nga, ngan di lapau la tiwanga panga a tilele bet ken ipa le ilo ye ni ke gaongo be.
32 Ngan di tooltool malala mai tina yo koodi a oorootang le dook tiap yege nga, ngan kapala koodi ye so atu, inbe di kapala ngan koodi ye so san, le lodi sarrara ye soo kookoodi ye i. Ngan nen le di tooltool tina ngan alunu kaiye la lodi galanga ye soo punu a le man tigaua ye i, in tiap nga. 33 Motong la di Yuda tina yo tinepe ye gaongo nga, ngan tisurpaka Aleksanda bet lo ikodo dama, inbe iwete nini malmal tani in punu pang di ngan. Le nga Aleksanda tani in iyei tomonai ye bene pang di tooltool tina ngan bet ilele di a tiwetewete be, inbe irau betanga kidi. 34 Bong ngan di tooltool tina ngan tikamata le tikilla ben ye in tool kidi Yuda. Yo ngan tina le di le imot tigaua koodi, inbe koodi le mai nen, “Atemis yo maro kiidi Epeses i, in ene mai san!” Di tooltool tina ngan koodi nen le ikenen leu ye manga mooloo san. Manga mooloo san in dawa ben “aua” ru ke ke matana yo bet ipa ye i.
35 Motong la tool kuto mai atu ke malala mai in iwete katkat pang di tooltool tina a ilele di, inbe iwete pang di nen, “Ang di tooltool ke Epeses nga, ngan kapalongo! Di tooltool yo ke tana mai i le imot nga, ngan lodi galanga nen, idi tooltool ke malala mai Epeses ngan matad kala rumu ke sungunu ke maro kiidi Atemis yo ene mai san i. Inbe di ngan lodi galanga lapau bet idi ngan matad kala Atemis tani in kannungana yo pumbe ke lang katene a isi i. 36 Ngan nen le tool sa ke bet iwil betanga nga tiap. Le kapalongo a kanepe moonoombe, inbe ken katemu ro a kayei tarraia so sa be. 37 Ngan ang nga la kakap di tooltool ru a timan ni nga, bong yeru nga tipinau toko so sa ke rumu kiidi ke sungunu i tiap. Inbe yeru tikan paseme toko maro kiidi yo garup in pitiap lapau. 38 Kumata le bet Demitirius iye di tooltool ki yo tiyei urata panga nga, ngan kadi betanga sa pang tool atu nga, ngan iken le lal ke karatanga betanga ngan, lo ngan bet di tooltool maimai ke karatanga betanga tikarata betanga kidi kooti. 39 Inbe kumata bet kamu betanga sa mulu nga, ngan iken le talo ye gaongo ngan, lo ngan bet kakarata ye ni ke gaongo. 40 Au i nga atattadai, yesoo idi nga tayeie dada dook tiap. Kumata le bet di kuto maimai ke Rom tilongo betanga ye so yo dookoot katai pombe in nga, ngan ole di la bet tikau idi lo takodo ye ni ke karatanga betanga i, a nen ngan ole tiwete paidi bet idi la bet tapamaditi malmal nga. Ngan dada yo tayeii i, in taukan punu. Le kumata bet titoridi ye yo man tagaua ni a oorootang nga, ngan ole tasere betanga yo bet taweta i.” 41 Ngan tool kuto mai ke malala mai tani in iwete pang di nen a imot, motong la iwete a di tooltool tina yo man tigaua ngan tiparmayiri, inbe tila pang ye ni kidi nga.

*19:19 Ngan pat silba atu in ben pat ke bet tayimi tool atu ye urata kootoonoo ki ye ke atu yo ikau urata ye i.

19:34 Manga mooloo san in dawa ben “aua” ru ke ke matana yo bet ipa ye i.