3
Kɨ navim giragha, Ikiavɨra Itir God nan osɨmtɨziba agɨvasa, a mɨzuai
1-6 * Akɨnafarir kamɨn danganir mabar Jerusalem uabɨ akam akuri. Ezɨ saptan kamɨn, puvatɨ. Gumazir akam akurir kam, a Israelian gumazim, ana osɨmtɨzir a bativiziba ko osɨmtɨzir Israelian igharaz darazi bativizibar gun mɨkɨmasa.Aio! Ikiavɨra Itir God nan anɨngaghegha fofozim na ganɨngi,
ezɨ kɨ bar osɨmtɨzir ekiam ateri.
A na gamima kɨ bar tuavir mɨtatemɨn zui.
Kɨ bar angazangaritam itir puvatɨgha puram arui.
A dughiabar zurara mɨzaziba nararam anɨdi.
A gumazir igharaziba kamaghɨn arazitamɨn me gamizir puvatɨ.
A na mɨsogha, nan aghariba apɨragharɨghizɨ,
nan inivafɨzim bar amɨragha gavgaviba puvatɨ.
An osɨmtɨzir igharagha gariba na ganɨngizɨ
da na okarigha mɨzazim na gasi mati kɨ kalabusɨn iti.
A na gamizɨ kɨ bar mɨtater ekiamɨn aven iti,
mati gumazamiziba fomɨra ariaghiregha iti.
7-9 Bar guizbangɨra, a bar na okarizɨ, kɨ azenim giran ibura.
Mati me senɨn osɨmtɨzibar na ikezɨ kɨ kalabuziamɨn iti.
Kɨ zurara uabɨn akurvaghasa Ekiamɨn dei.
Ezɨ a tong bar kuarim atɨgha nan dɨmdiam barazir puvatɨ.
Ezɨ kɨ mangasava amir danganiba, ana da pɨri.
Mati me dagɨar dafaba nan tuavim apɨri.
10-12 Datɨrɨghɨn Ekiam na gasɨghasɨghasa,
a mati asɨzir atiam asɨzir tam mɨsuegh anemasava a bagha modogha gara iti.
Ekiam na gamizɨ kɨ uan tuavim ataghizɨ a na gasɨghasɨki,
mati asɨzir atiam asɨzir mamɨn agɨragha ghua a mɨsuegha, a kurugha ghua bar an aneghoragh sue,
ezɨ kɨ datɨrɨghɨn bar ikufi.
Ekiam uan barir pim dafagha na gasasa
nan akuighav iti.
13-15 Jop 30:9; Onger Akaba 69:12; Jeremaia 20:7Egha a uan barir afuzibar nan navim gase,
ezɨ an barir afuziba nan navim okoregha nan ovɨzimning mɨtɨ.
Ezɨ nan gumazamiziba bar datɨrɨghɨn na dɨpovava
dughiaba bar nan ingarav ati.
A bar osɨmtɨzir kurar avɨriba na ganɨngizɨ kɨ bar izɨfa.
Mati gumazim na gaghora dɨpar puvɨra mɨsozim na ganɨngizɨ, kɨ a tuavareme.
16-18 Faragha a bar pazavɨra na gami.
A mati nan guam isava nguazim gasezɨ dagɨaba nan atariba apɨragharɨki.
Egha a mati kɨ bar aghumsigha atiatigha guagha uaghira averenimɨn modo.
Kɨ uam navir amɨrizim ko agoroger arazimɨn itir puvatɨ.
Egha dabirabir aghuimɨn arazim gɨn amada.
Kamaghɨn amizɨ, kɨ ghaze, Ikiavɨra Itir God bizitam na danɨngan kogham,
eghtɨ kɨ dughiar ruarimɨn nguazir kamɨn ikeghan kogham.
19-21 Ganganir kɨ uabɨn gara uabɨ gɨnɨghnɨzim, mati kɨ pura guraghav ikiava arui.
Egha kɨ uan osɨmtɨzir ekiabagh nɨghnɨsi.
Ezɨ bizir kam mɨzazir ekiam na ganɨngi, mati kɨ marasinɨn kuram ame.
Kɨ dughiabar zurara bizir kabagh nɨghnɨgha,
nan navim bar oseme.
Egha kɨ bizir igharazim gɨnɨghnɨsi,
ezɨ bizir kam na gamima kɨ gavgavigha Ikiavɨra Itir God mɨzua iti,
a nan akuragham.
Bizir kam a kamakɨn.
22-24 Ua Me Ini 34:6; Onger Akaba 119:57; Jeremaia 10:16; Sefanaia 3:5Ghuariaba zurara mɨzarazibar iri moghɨra,
Ikiavɨra Itir God, nɨn apangkuvir arazir kam, zurara e ko iti.
Ikiavɨra Itir God zurara en apangkuva,
uan navim isa bar e ganɨgavɨra iti.
Ezɨ an arazir kam a gɨvaghan kogham.
Kamaghɨn amizɨ, e fo, e bar ikuvizir puvatɨ.
Ezɨ an apangkuvir kam, dughiabar zurara otivavɨra iti.
O God, nɨn arazir kam, a bar deragha mamaghɨra iti.
Kɨ ghaze, kɨ bizir igharazibagh nɨghnɨghan kogham.
Bar guizbangɨra, Ikiavɨra Itir God uabɨra, a nan Akurvazim.
Ezɨ a nan akuraghasa kɨ gavgavigha a mɨzua iti.
25-27 Onger Akaba 33:18; Aisaia 30:18; Maika 7:7Ia gumazamizir Ikiavɨra Itir God buria, egha uarir akuraghasa a mɨzua itiba,
a deraghavɨra ia gami.
Kamaghɨn ti deragham, gumazamiziba nɨmɨra ikɨva
Ikiavɨra Itir God mɨzuamtɨ, a ua me iniam.
Egh uaghan kamaghɨn ti dera,
gumazamiziba uan igiabara osɨmtɨziba ater, egh nɨmɨra ikɨ.
28-30 Aisaia 50:6; Matyu 5:39Kamaghɨn amizɨ, Ekiam osɨmtɨzitam gumazitam danɨngightɨ,
gumazir kam danganitamɨn mangɨ uabɨra nɨmɨra ikɨ.
Gumazitam uabɨ abɨragh nɨmɨra ikɨ gantɨ,
Ekiam ua an akuragham.
Eghtɨ gumaziba a mɨsoghɨva dɨbovir akaba ko adarir kurabar a damutɨ,
a pura uabɨ isɨva men teghtɨ, me mar a damu.
31-33 Onger Akaba 78:38; 94:14; 106:43-45; Esekiel 33:11; Hosea 11:8; Hibru 12:10Markɨ, Ekiam zurara akɨrim ragh
e gasan kogham.
A osɨmtɨziba isava gumazamizibagh anɨgava,
egha a gɨn ua men apangkufi.
Guizbangɨra, a Godɨn puvɨra gumazamizibar apangkuvim.
A uaghan mɨzaziba ko osɨmtɨziba
me danɨngasa ifongezir puvatɨ.
34-36 Nɨ ge! Ekiam bar arazir kurar kabar aghua:
Arazir gumaziba pazava kalabuziar gumazibagh amua me dɨkabɨriba,
ko arazir gumaziba kotiamɨn gumazibagh ifara me dɨkabɨriba,
ko Godɨn Bar Pɨn Itimɨn damazimɨn, gumazir maba guizɨn arazibar amuan men anogorosi.
Guizɨn arazir kaba, kar God damuasava e mɨkemezir araziba.
37-39 Nguazimɨn gumazir manamra mɨkemeghtɨ, biziba otivam? Ua gumaziba puvatɨ,
Ekiam uabɨra nɨghnɨgh mɨkemeghtɨ, biziba otivam.† Gumazir maba ghaze, vezɨn kam, Hibrun akamɨn kamaghɨn mɨgei, “God amamangatɨghan koghtɨ, gumazitam bizitam damightɨ ana otoghan kogham.”
Godɨn Bar Pɨn Itim mɨgeima,
bizir aghuiba ko bizir kuraba otifi.
Eghtɨ gumazitam tizim bagh,
uan arazir kuram bangɨn ivezir kurar a inizim bagh imomam?‡ Gumazir maba, vezɨn kamɨn kamaghɨn mɨgei, Hibrun akam ghaze, “Gumazim arazir kuram damightɨ, God ivezir kuram a danɨngightɨ, a imoman markɨ.”
40-42 Onger Akaba 119:59; 139:23; 2 Korin 13:5Oraghɨva arazir aghuibar amuva, e bar deravɨra uan araziba ko uan daroriba tuisɨgham.
Egh e uan arazir kuraba ateghɨva uamategh Ikiavɨra Itir God bagh izam.
Egh e Godɨn Uan Nguibamɨn Itim ko mɨkɨmsɨ, e pura aghariba fan kogham.
E bar guizbangɨra uan navibar God ko mɨkɨmɨva kamaghɨn mɨkɨmam,
“E nɨ barazi puvatɨgha arazir kuram gami,
ezɨ nɨ en arazir kuraba gɨn amadazir puvatɨ.”
43-45 Onger Akaba 97:2; Azir Akam 2:1; Sekaraia 7:13Puvatɨ. Nɨ en agɨragha en mɨsoghezɨ e ariaghire.
Nɨn anɨngagharim e avara, egha nɨ bar en apangkuvir puvatɨ.
Nɨ en anɨngaghegha uan kuarimning mɨgoro.
Mati nɨ overiamɨn itir ghuariar bar pɨzir mɨtiamɨn uabɨ avarazɨ,
en mɨgɨrɨgɨaba mavanang nɨ bativan ibura.
Nɨ bar e abɨrazɨma, igharaz darazi ghaze e bar mɨzegha,
mati pura dagariba adɨzir bizim.
46-48 Roghɨra itir apaniba bar,
en aghuagha akar bar kurabar e mɨgɨa e gasɨghasɨghasa.
Ezɨ bizir otivir kaba bar e gamizɨma,
e mati mozim giraghuezɨ moghɨn atiatigha iti.
E bar ikuvigha iti.
Kɨ uan gumazamizibar garima, me bar onganir arazibagh amua itima,
kɨ me bagha azia teriba ira,
mati faner ekiam ivemari moghɨn, ivemara kamaghɨra iti.
49-51 Saghon mar ikegha izi, kɨ uan azir akam agɨvaghan kogham.
Kamaghɨn amizɨ, nan temeriba irɨ kamaghɨra ikiam.
Kɨ azi kamaghɨra ikɨ mangɨ, Ikiavɨra Itir Godɨn Uan Nguibamɨn Itim beragh
vangɨnan deraghvɨra nan ganɨva na gɨnɨghnɨgham.
Kɨ uan nguibar ekiamɨn itir amizir igiabar garima,
me bar dughiar kuram isima, nan navim bar oseme.
52-54 Tav tong bizir mɨngarir tam nan itir puvatɨ.
Me pura nan apanim gamua na buria na mɨsueghtɨ kɨ aremeghasa.
Egha mati gumazim kuarazimɨn agɨntɨzi moghɨn nan agɨntɨsi.
Egha mati me angamɨra na fegha mozim mɨkɨni,
egh dagɨaba na mɨkɨnightɨ kɨ aremeghasa.
Ezɨ mati dɨpar dafam na avarazɨ,
kɨ ghaze, kɨ aremegham.
55-57 Onger Akaba 145:18; Aisaia 41:10; 41:14; Jeremaia 38:9; Jona 2:2; Aposel 16:24-25Uan kuarimning dukuman markɨ! O Ikiavɨra Itir God, ga uaning!
Nɨ nan azir akam baragh,
kɨ mati gumazim mozir bar konimɨn iti moghɨn ikia nɨn ziamɨn dei.
Egha bar pazavɨra ikiava uabɨn akurvaghasa nɨn dei.
O Ekiam!
Kɨ kamaghɨn nɨn dei, ezɨ nɨ nan dɨmdɨar kam baraki.
Kɨ nɨn deir dughiamɨn, nɨ nan boroghɨn izava kamaghɨn na mɨgei,
“Nɨ atiatingan markɨ.”
58-63 Vezir bar kuram, kɨ a ini. O Ekiam, nɨ nan akuragha apaniba abɨra.
Nɨ ua na inizɨ kɨ deragha iti.
O Ikiavɨra Itir God, nɨ jasɨn mɨn nan garima, gumazir kaba arazir kurar avɨribar na gami.
Ga uaning! Nɨ tong nan akuragh arazir aghuibar na damu.
Ekiam, nɨ fo, me nan apanim gamua na dɨpova kamaghɨra iti.
Me arazir kurabar na damuasa nɨghnɨgha mɨgɨrɨgɨar kurabar na gami.
Me zurara dughiabar sighsɨzir akaba ko imobir akabar na gamua,
egha na mɨsoghasa na bagha tuaviba buria akabav sosi.
Nɨ ganam, me managh dapiaghɨv ikiam, o me dɨkavigh managh mangam,
me dughiabar zurara na dɨghora dɨbovir onger akabagh ami.
64-66 Zuamɨra! O Ikiavɨra Itir God, nɨ men arazir kabagh nɨghnɨghɨva,
me ikaragh arazir kabara ua me danɨng.
Nɨ osɨmtɨzir kurabar men navibar anɨng, onganim men nɨghnɨzibar anɨngigh.
Nɨ ivezir kuram men danɨngɨva bar me gasɨghasɨkigh.
Nɨ men anɨngaghegh asɨzibar mɨn men agɨntɨgh bar me mɨsogh me agɨfagh,
eghtɨ men tav tong Ikiavɨra Itir Godɨn overiamɨn apengan itir nguazir kam uam an ikian bar markɨ.
*3:1-6: Akɨnafarir kamɨn danganir mabar Jerusalem uabɨ akam akuri. Ezɨ saptan kamɨn, puvatɨ. Gumazir akam akurir kam, a Israelian gumazim, ana osɨmtɨzir a bativiziba ko osɨmtɨzir Israelian igharaz darazi bativizibar gun mɨkɨmasa.
3:13-15: Jop 30:9; Onger Akaba 69:12; Jeremaia 20:7
3:22-24: Ua Me Ini 34:6; Onger Akaba 119:57; Jeremaia 10:16; Sefanaia 3:5
3:25-27: Onger Akaba 33:18; Aisaia 30:18; Maika 7:7
3:28-30: Aisaia 50:6; Matyu 5:39
3:31-33: Onger Akaba 78:38; 94:14; 106:43-45; Esekiel 33:11; Hosea 11:8; Hibru 12:10
†3:37-39: Gumazir maba ghaze, vezɨn kam, Hibrun akamɨn kamaghɨn mɨgei, “God amamangatɨghan koghtɨ, gumazitam bizitam damightɨ ana otoghan kogham.”
‡3:37-39: Gumazir maba, vezɨn kamɨn kamaghɨn mɨgei, Hibrun akam ghaze, “Gumazim arazir kuram damightɨ, God ivezir kuram a danɨngightɨ, a imoman markɨ.”
3:40-42: Onger Akaba 119:59; 139:23; 2 Korin 13:5
3:43-45: Onger Akaba 97:2; Azir Akam 2:1; Sekaraia 7:13
3:55-57: Onger Akaba 145:18; Aisaia 41:10; 41:14; Jeremaia 38:9; Jona 2:2; Aposel 16:24-25