1 Amêhên, namatah hilan Apo Jesus ha lipay hên Dagat-dagatan hên Galilea, ya ambaêgên lan kaatag ya Dagat-dagatan hên Tiberias. 2 Kal-atan ya ampakihonol kanla, gawan kapapaêpapah ya dinyag na ha pamaalíh hên hakit lan ampaghakit. 3 Nilumakat hilan Apo Jesus ha babo, ta nikno ya bayro hên kalamo na hilay tagahonol na. 4 Hên habayto ay marani ya Pista hên Kaligtasan. 5 Nahên manlêk hi Apo Jesus ay nahêlêk nay kal-atan ya andumani kanla. Hinabi na kan Felipe, “Antoy mapanaliwan tamon maipakan kanlan hata kal-atan?” 6 Hinabi nay habayto ta hêlkên na no ay-êmên ya paniwala ni Felipe. Muwang nay na ni Apo Jesus ya daygên na. 7 Hinabi ni Felipe kana, “Apo, kulang pon ya suweldo hên mihay katawo ha anêm ya buwan* 200 denaryo ha habin Griego. hên panaliw hên maêkan lan hata kal-atan, agyan manipêrad bat ya kaên la.” 8 Miha kanlan tagahonol ni Apo Jesus ya hi Andres, ya kapotoh pohêl ni Simon Pedro ya naghabi, 9 “Main mihay anak ya lalaki di, ya main limay puto, haka loway kênan lanêm. Noa, kulang ya habayto ha kal-atan.” 10 Amêhên, wani Apo Jesus, “Paiknoên yo hila.” Makwal ya pagpastolan bayro, kabay nikno hilay liman libo ya lalaki haka hilay kalamo la. 11 Kingwa ni Apo Jesus ya hatoy limay puto, haka panga-ubat nan impahalamat ya habayto kan Apo Namalyari, ay indin na kanlan ampikno ta pinitatayakan la. Êmbayro êt ya dinyag na ha kênan lanêm. Nangan hila hên angga ha mabay hila. 12 Nahên nabhoy hila ay impa-tsipon ni Apo Jesus kanlan tagahonol na ya natagan, ta êmên ayn mahayang. 13 Kabay tsinipon lay na ya tagan. Nakapno hila êt hên labinloway lubon hên tagan hên hatoy limay puto.

14 Gawan nahêlêk lan kal-atan ya habaytoy kapapaêpapah, ya dinyag ni Apo Jesus, ay hinabi la, “Hiyan taganá ya Cristo, ya Propeta ya an-êngganan tamo, ya in-utoh di ha luta.” 15 Nahên namwangan ni Apo Jesus, ya labay la hên dumani kana, ta palêkpêkên la ya hên daygên ari la, ay nagpabokol yan nilumakat ha bung-oy hên nanalangin.† Mateo 14:23, Marcos 6:46.

16 Nahên yabi yana, nilumohan hilay tagahonol na ha dagat-dagatan. 17 Hinumakay hila ha mihay bangka ta lumipay, ha balayan Capernaum. Nariglêm ana, noa, ayn ya êt hi Apo Jesus. 18 Hinumkaw ya angin, kabay matandulon ha dagat-dagatan. 19 Nahên nidayo hilay na hên lima, o anêm ya kilometro ha laylay hên lanêm, ay nahêlêk la hi Apo Jesus, ya ampammita ha lanêm, hên andumani ha bangka. Nalimwan hila, ta êndat la no hiya ay mihay kamana.‡ Marcos 6:49. 20 Noa, wana kanla, “Paan kaw malimo! Hikoy habaytsi!” 21 Kabay mahigla la yan hinagyat hên pinahakay ha bangka, haka tambêng hilan nakalatêng ha dani hên Capernaum.

22 Ha humonoy allo, bayro ha ubatan lan Apo Jesus, ay an-êngganan la yan kal-atan. Êndat la no a ya pon nag-alíh bayro, ta nahêlêk la, ya a ya hinumakay ha bangka hên kalamo na hilay tagahonol na, ta kakapag la ya hinumakay bayro, haka ayn kaatag ya bangka bayro. 23 Amêhên, main ungnoy bangka ya ubat ha Tiberias ya nilumatêng bayro ha narani ha pinanganan lan puto hên ubat nan pinahalamatan ni Panginoon Jesus. 24 Nahên namwangan lan tawo ya ayn ana bayro hi Apo Jesus, haka ayn etaman bayro hilay tagahonol na, ay hinumakay hila bayro ha nilumatêng ya bangka, ta tapolên la hi Apo Jesus ha Capernaum.

25 Nahên natapol la ya ha lipay lanêm ay hinabi la kana, “Mánoro, nakano kan nilumatêng di?” 26 Kabay wani Apo Jesus, “Pakagilamên yo, antapolên yo ko, gawan nabhoy kaw ha puto ya pinalakê ko, alwan gawan naintindihan yoy kapapaêpapah ya dinyag ko. 27 Alwan kakapag pamangan ya angkaronot, ya dapat yon pagpagalan. Noa, dapat pagpagalan yo etaman ya pamangan ya makab-in biyay, ya ayn angga hên kalamo ni Apo Namalyari. Hiko ya Taga-Langit, ya In-anak Tawo, ya mam-i kamoyu hên pamangan ya makab-in biyay, ta hikoy dinyanan kapangyarihan ni Apo Namalyari, ya Tatang ko.”

28 Amêhên, kinotang la kan Apo Jesus, “Apo, hinoy kailangan naên daygên, ta êmên kay makadyag hên kalabayan ni Apo Namalyari?” 29 Kabay wani Apo Jesus, “Habaytsi ya labay ni Apo Namalyari ya daygên yo: paniwal-an yo ya hikoy Cristo ya in-utoh na.” 30 Kabay wanla kana, “Apo, no êmbayro, ay hinoy kapapaêpapah ya daygên mo, ta êmên kay maniwala ya hika ya Cristo? Hinoy daygên mo? 31 Ya ninuno tamo ay nangan hên manna ha kabalah-balahan hên êmên ha nakahulat ha habi ni Apo Namalyari, ‘Dinyanan na hilan kaên ya ubat ha langit.’ ”§ Ha habin Griego: puto. Habaytoy mabaha ha Exodo 16:4-5. 32 Amêhên, wani Apo Jesus kanla, “Pakagilamên yo. Alwan hi apo Moises, noa, hi Apo Namalyari ya nam-i kanlan ninuno yo hên manna ya kaên* ha Griego: puto. ya ubat ha langit. Haka amêhên hi Apo Namalyari, ya Tatang ko, ay ampam-i kamoyu hên pêtêg ya kaên, ya ubat ha langit. 33 Ta ya pêtêg ya kaên, ya pan-idin ni Apo Namalyari, ay yabay ya ubat ha langit, ya ampam-in biyay ya ayn angga ha tawo.” 34 Amêhên, hinabi la kana, “Panginoon, lawah mo kay dayi hên dyanan hên habaytoy kaên.” 35 Wani Apo Jesus kanla, “Hikoy kaên ya ampam-in biyay ya ayn angga. Hilay andumani kangko, ay a lonohên, haka hilay ampaniwala kangko, ay ahina hên maangan oman.

36 “Noa, hinabi kina kamoyu ya nahêlêk yo ko man, ay a kaw maniwala kangko. 37 Tinalagá ni Apo Namalyari, ya Tatang ko no hino hilay makapakilamo kangko. Dumani hila kangko haka tanggapên ko hila. 38 Ta ubat ako ha langit, ta êmên ko daygên ya kalabayan ni Apo Namalyari ya namiutoh kangko, alwan para daygên ya kalabayan ko. 39 Ya kalabayan nan namiutoh kangko, ay ha Allon Pamanukom, ay biyayên kon oman hilay tinalagá na hên makapakilamo kangko. 40 Ta ya kalabayan ni Apo Namalyari, ya Tatang ko, ay hilay ampakamwang kangko, haka ampaniwala kangko, ya Anak na, ay dyanan biyay ya ayn angga. Haka hiko ya mamabiyay kanla ha Allon Pamanukom.”

41 Hên ampaghabi ya êt hi Apo Jesus, ay main Israelita ya nagmulongan, gawan hinabi na ya hiyay kaên ya ubat ha langit. 42 Amêhên, nagmulongan hila, ya wanla, “Hiya hi Jesus ya anak ni Jose. Kilala tamoy indo na haka tatang na. Ay-êmên nan mahabi ya ubat ya ha langit?” 43 Kabay wani Apo Jesus, “Paan kaw magmulongan hên êmbayro. 44 Ayn makarani kangko no a hila ipakarani kangko ni Apo Namalyari, ya Tatang ko, ya namiutoh kangko. Haka hikon taganá ya mamabiyay kanla ha Allon Pamanukom. 45 Nakahulat ha mihay hulat lan mámipamwang ni Apo Namalyari hên hato, ‘Toroan hilangan ni Apo Namalyari.’† Isaias 54:13. Kabay kaganawan ya ampanggilam habi ni Apo Namalyari haka ampakamwang bayro, ay dumani kangko. 46 Habaytoy a labay habiên ya main nanan nakahêlêk kan Apo Namalyari, ya Tatang ko, ta ayn nakahêlêk kana no alwan kakapag ko ya ubat kana.

47 “Pakagilamên yo. Hilay ampaniwala kangko, ay main biyay ya ayn angga. 48 Hikoy nanad kaên‡ Ha Griego: puto. ya ampam-in biyay ya ayn angga. 49 Hi Apo Namalyari ay nam-in kaên ya ambaêgên lan manna kanlan ninuno yo hên haton atsi hila ha kabalah-balahan, êmbayro man ay natsi hila. 50 Noa, hilay mangan hên pêtêg ya kaên ya ubat ha langit, ya inungkat ko, ay ahinan matsi. 51 Haka hiko ya maialimbawa ha pêtêg ya kaên§ Ha Griego: puto. ya ubat ha langit, ya ampam-in biyay ya ayn angga. Hilay mangan habaytsi ya kaên ay madyanan biyay ya ayn angga. Ya kaên ya idin ko ay lawini ko, ta êmên kaganawan ay madyanan biyay ya ayn angga.”

52 Gawan habaytoy hinabi ni Apo Jesus, ay nihuhubakan hilay kaatag Israelita, ya wanla, “Ay-êmên nan maidin kantamoy lawini na, ta êmên tamon kaên ya habayto?”

53 Kabay wani Apo Jesus, “Pakagilamên yo. No a kaw mangan lawini ko, hên Taga-Langit, ya In-anak Tawo, haka no a kaw minêm daya ko, ay ayn kaw hên biyay ya ayn angga. 54 Hilay ampangan hên lawini ko, haka ampinêm hên daya ko, ay main biyay ya ayn angga, haka biyayên ko hila ha Allon Pamanukom. 55 Ya lawini ko ay mantêg kaên haka ya daya ko ay mantêg pan-inêmên. 56 Hilay ampangan hên lawini ko haka ampinêm hên daya ko ay main pakikimiha kangko, haka hikoy main pakikimiha kanla. 57 In-utoh ako ni Apo Namalyari, ya Tatang ko, ya angkabiyay. Haka angkabiyay ako gawan ha kapangyarihan na. Êmên êt bayro mabiyay hilay mangan lawini ko gawan ha kapangyarihan ko. 58 Hikoy maialimbawa ha pêtêg ya kaên ya ubat ha langit, haka hilay mangan hên habaytsi, ay mabiyay hên ayn angga. Habaytsi ya kaên ay alwan nanad ha kaên ya indin ha ninuno yo. Nangan hila noa, natsi hila morin.” 59 Hên hinabi ni Apo Jesus ya habayto, ay atsi ya ha sinagoga ha Capernaum hên ampanoro.

60 Mal-at kanlan antoroan ni Apo Jesus, ya nanggilam hên habaytoy hinabi na, ay naghabin, “Nabyat ya habaytoy hinabi na. Kayno ayn maniwala kana.”

61 Muwang ni Apo Jesus ya nagmulongan hilay kaatag ya antoroan na, kabay hinabi na, “Gawan habaytoy hinabi ko, ay labay yo kon lakwanan? 62 Hino awud ya daygên yo no mahêlêk yo ko, ya Taga-Langit, ya In-anak Tawo, hên paitag-ay ha langit, ha ubatan ko? 63 Ya Espiritu ni Apo Namalyari ya mam-in biyay ya ayn angga. Alwan tawo ya ampam-in habayto. Ya hinabi ko ay ubat ha Espiritu ni Apo Namalyari, haka habaytoy ampam-in biyay ya ayn angga. 64 Noa, main kaatag kamoyu ya a ampaniwala ha hinabi ko.” Ta ubat hên una, ay muwang nay na ni Apo Jesus no hino hila ya a maniwala kana, haka no hino ya mangi-upit kana. 65 Wana êt, “Gawan muwang ko ya main kamoyu ya a ampaniwala kangko, ay hinabi ko ya ayn makapaidani kangko no alwan kalabayan ni Apo Namalyari, ya Tatang ko.”

66 Paubat hên habayto ay nilakwanan la hi Apo Jesus hên mal-at kanlan antoroan na, haka a hilay na ampakihonol kana. 67 Amêhên, hinabi ni Apo Jesus kanlan labinloway tagahonol na, “Labay yo ko etaman hên lakwanan?” 68 Kabay wani Simon Pedro, “Panginoon, hino ya lakwên naên? Kakapag mo ya main habi ya ampam-in biyay ya ayn angga! 69 Ampaniwala kay kamo, haka muwang naên taganá ya hika ya Cristo, ya ayn hinon kasalanan, ya in-utoh ni Apo Namalyari.” 70 Amêhên, hinabi ni Apo Jesus kanla, “Awo, gawan hikoy namili kamoyu, ya labinloway tagahonol ko. Êmbayro man, ya miha kamoyu ay mahuloran ni Satanas.” 71 Ya inungkat na, ay yabay ya miha kanlan labinloway tagahonol na, ya hi Judas, ya anak ni Simon, ya taga-Iscariote ta hiyay mangi-upit kana.