12
Tɔ̃ɔ wɛ̃rɑruɡirun ɡɑri
(I mɑɑ mɛɛrio Mɑɑku 2:23-28, Luku 6:1-5)
Sɔ̃ɔ mɛɛrun biru, tɔ̃ɔ wɛ̃rɑruɡiru ɡɑru sɔɔ, Yesu kɑ win bwɑ̃ɑbu bɑ ɑlikɑmɑ ɡbɑɑru bukiɑnɛ bɑ doonɔ. N deemɑ ɡɔ̃ɔrɑ win bwɑ̃ɑbu mɔ̀ mɑ bɑ ɑlikɑmɑ wɔkɑ bɑ temmɔ. Ye Fɑlisibɑ bɑ wɑ mɛ, bɑ Yesu sɔ̃ɔwɑ bɑ nɛɛ, u mɛɛrio ye win bwɑ̃ɑbɑ mɔ̀ ye woodɑ yɑ nɛɛ bu ku ko tɔ̃ɔ wɛ̃rɑruɡiru sɔɔ.
Yesu bu sɔ̃ɔwɑ u nɛɛ, i ǹ ɡɑrire ye Dɑfidi kuɑ sɑnɑm mɛ ɡɔ̃ɔrɑ bu mɔ̀ wi kɑ win tɔmbu? U duɑ Gusunɔn dirɔ mɑ u pɛ̃ɛ suɑ ye bɑ Gusunɔ yiiye mɑ wi kɑ win tɔmbu bɑ di. N deemɑ n ǹ weenɛ bu pɛ̃ɛ ye di mɑ n kun mɔ yɑ̃ku kowobu tɔnɑ. Nɡe i ǹ ɡɑrire Mɔwisin woodɑ sɔɔ mɑ tɔ̃ɔ wɛ̃rɑruɡiru sɔɔ, yɑ̃ku kowo be bɑ sɔmburu mɔ̀ sɑ̃ɑ yerɔ, bɑ ku rɑ tɔ̃ɔ wɛ̃rɑruɡiru mɛm nɔɔwɛ. Bɑ ǹ mɑɑ sɑ̃ɑ tɑɑrɛɡibu. Adɑmɑ nɑ bɛɛ sɔ̃ɔmɔ ɡɑ̃ɑnu wɑ̃ɑ mini ni nu sɑ̃ɑ yeru kpɑ̃ɑru kere. Ì n dɑɑ tubɑ ye Gusunɔn ɡɑri ɡeruɑ yi yi nɛɛ, “Wɔnwɔndɑ nɑ kĩ, n ǹ mɔ yɑ̃kuru,” i ǹ dɑɑ tɑɑrɛ sɑriruɡibu tɑɑrɛ wɛ̃ɛmɔ. I de i n yɛ̃ mɑ Tɔnu Biiwɑ u tɔ̃ɔ wɛ̃rɑruɡiru kuɑ.
Durɔ wìn nɔm teu ɡɑ ɡu
(I mɑɑ mɛɛrio Mɑɑku 3:1-6, Luku 6:6-11)
Mɑ Yesu doonɑ min di, u duɑ ben mɛnnɔ yerɔ. 10 Durɔ ɡoo wɑ̃ɑ mi, wìn nɔm teu ɡɑ ɡu. Be bɑ wɑ̃ɑ mi, bɑ Yesu bikiɑ bɑ nɛɛ, ǹ n mɑn nɑ, n weenɛ bu tɔnu bɛkiɑ tɔ̃ɔ wɛ̃rɑruɡiru sɔɔ? Bɑ ɡeruɑ mɛ, bu kɑ wɑ bu nùn durum mɑni.
11 Mɑ Yesu mɑɑ bu bikiɑ u nɛɛ, bɛɛn ɡoo ù n yɑ̃ɑru mɔ mɑ tɑ nùn dɔkɔ kpiriru wɔriri tɔ̃ɔ wɛ̃rɑruɡiru sɔɔ, u ǹ koo dɑ u tu ɡɑwɑ u yɑrɑ? 12 Tɔnu kun yɑ̃ɑru kere mi n tomɑ? Ǹ n mɛn nɑ, yɑ wɑ̃ tɔnu u ɡeɑ ko tɔ̃ɔ wɛ̃rɑruɡiru sɔɔ.
13 Yerɑ u durɔ wi sɔ̃ɔwɑ u nɛɛ, u win nɔmu ɡe dɛmiɔ.
U ɡe dɛmiɑ mɑ ɡɑ wɛ̃rɑ nɡe ɡen teu. 14 Fɑlisibɑ bɑ yɑrɑ bɑ dɑ bɑ wesiɑnɑ mɛ bɑ koo ko bu kɑ Yesu ɡo.
Sɔm kowo wi Gusunɔ u ɡɔsɑ
15 Ye Yesu u ɡiɑ mɑ bɑ kĩ bu nùn ɡowɑ, u ɡɛɛrɑ sɑɑ min di mɑ tɔn dɑbirɑ nùn swĩi. Mɑ u bɑrɔbu kpuro bɛkiɑ. 16 Adɑmɑ u bu sɔ̃ɔwɑ u sire u nɛɛ, bu ku rɑɑ ɡoo sɔ̃ wi u sɑ̃ɑ. 17 N koorɑ nɡe mɛ, kpɑ ɡɑri yi Gusunɔn sɔmɔ Esɑi u yoruɑ yi kɑ koorɑ. 18 Gɑri yi sɔɔ, Gusunɔ u nɛɛ,
“Nɛn sɔm kowo wi nɑ ɡɔsɑ wee,
nɛn kĩnɑsi wì sɔɔ nɛn ɡɔ̃ru dobu kpuro wɑ̃ɑ.
Nɑ kon nùn nɛn hunde wɛ̃,
kpɑ u nɛn ɡem kpɑrɑ bwesenu kpuron mi.
19 U ǹ kɑ ɡoo sikirinɑmɔ u ǹ mɑɑ ɡbɑ̃rɑmɔ.
Mɛyɑ mɑɑ ɡoo kun win nɔɔ nɔɔmɔ wuun suunu sɔɔ.
20 U ǹ koo tɔn be bɑ sunkure nɡe kɑbɑ dɑkurɑ.
U ǹ koo mɑɑ bu ɡo bɑɑ bɑ̀ n sɑ̃ɑ nɡe fitilɑ ɡe ɡɑ ɡɔɔ dɔɔ,
sere u kɑ de ɡem mu tɑbu di,
21 kpɑ bwesenu kpuro nu nin yĩiyɔbu doke win yĩsiru sɔɔ.”
Yesu kɑ tii yinɑmɔ
(I mɑɑ mɛɛrio Mɑɑku 3:22-30, Luku 11:14-23)
22 Bɑ kɑ Yesu durɔ ɡoo nɑɑwɑ wi wɛrɛkunu nu kuɑ wɔ̃ko kɑ soso. Yesu durɔ wi bɛkiɑ. U yɑm wɑ mɑ u ɡɑri ɡerubu wɔri. 23 Mɑ tɔn wɔru kpuro ɡɑ biti soorɑ ɡɑ nɛɛ, ǹ n mɑn nɑ kɑ ɡem n ǹ Dɑfidin sikɑdobu mini re?
24 Adɑmɑ ye Fɑlisibɑ bɑ nuɑ mɛ, yerɑ bɑ ɡeruɑ bɑ nɛɛ, wɛrɛkunun sunɔ Beseburun dɑmɑ Yesu u kɑ wɛrɛkunu ɡirɑmɔ.
25 Nɡe mɛ Yesu ben bwisikunu yɛ̃, u bu sɔ̃ɔwɑ u nɛɛ, bɑndu bɑɑtere tèn tɔmbu bɑ tɑbu mɔ̀ ben tii tiinɛ sɔɔ tɑ koo ko bɑnsu. Mɛyɑ mɑɑ wuu bɑɑɡere ǹ kun mɛ yɛnu bɑɑɡere ɡèn tɔmbu bɑ tɑbu mɔ̀ ben tii tiinɛ sɔɔ ɡɑ ǹ koo tɛ. 26 Ǹ n mɛn nɑ, Setɑm yɑ̀ n Setɑm ɡirɑmɔ, yɑ kɑ yen tii tɑbu mɔ̀wɑ. Amɔnɑ yen bɑndu tɑ koo kɑ tɛ. 27 Ǹ n sɑ̃ɑ Beseburun dɑmɑ nɑ kɑ wɛrɛkunu ɡirɑmɔ, kɑ weren dɑmɑ bɛɛn bwɑ̃ɑbɑ kɑ nu ɡirɑmɔ. Yenin sɔ̃nɑ ben tii bɑ koo sɔ̃ɔsi mɑ i tore. 28 Adɑmɑ ǹ n Gusunɔn Hunden nɑ, nɑ kɑ wɛrɛkunu ɡirɑmɔ, yeyɑ yɑ sɔ̃ɔsimɔ mɑ Gusunɔ u bɑndu swĩi bɛɛn suunu sɔɔ.
29 Amɔnɑ tɔnu koo kɑ du dɑmɡiin yɛnuɔ u kɑ win yɑ̃nu ɡurɑ mɑ n kun mɔ u ɡinɑ ɡbiɑ u dɑmɡii wi bɔkuɑ. Ù n nùn bɔkuɑ, yerɑ u koo kpĩ u win yɑ̃nu ɡurɑ.
30 Wi u kun sɑ̃ɑ nɛɡii u kɑ mɑn yibɛrɛ tɛɛru nɛniwɑ. Mɑ wi u ku rɑ ɡɑ̃ɑnu mɛnnɛ kɑ nɛ sɑnnu u rɑ ni yɑrinɑsiewɑ. 31 Yen sɔ̃nɑ nɑ bɛɛ sɔ̃ɔmɔ tɔmbɑ koo kpĩ bu torɑnu kpuro kɑ ɡɑri kɑm ɡerubu kpuron suuru wɑ. Adɑmɑ wi u Hunde Dɛɛro ɡɑri kɑm ɡerusimɔ, u ǹ yen suuru wɑsi pɑi. 32 Bɑɑwure wi u nɛ Tɔnun Bii ɡɑri kɑm ɡerusi bɑ koo yɛ̃ro suuru kuɑ. Adɑmɑ bɑɑwure wi u Hunde Dɛɛro ɡɑri kɑm ɡerusimɔ, bɑ ǹ yɛ̃ro suuru kuɑmmɛ sɑɑ ɡisɔn di sere kɑ siɑ mɑm.
Dɑ̃ru kɑ ten binu
(I mɑɑ mɛɛrio Luku 6:43-45)
33 Mɑ Yesu mɑɑ nɛɛ, ɑ̀ n dɑ̃ɑ ɡeeru duurɑ kɑɑ bii ɡeenu wɑ. À n mɑɑ dɑ̃ɑ kɔ̃suru duurɑ bii kɔ̃sunɑ kɑɑ sɔri. Domi dɑ̃run binun diyɑ bɑ rɑ tu tubu. 34 Wɑɑ ɡɔsɔrun bweseru bɛɛ! Amɔnɑ i ko kɑ ɡɑri ɡee ɡere bɛɛ be i sɑ̃ɑ tɔn kɔ̃sobu. Domi ye yɑ yibɑ ɡɔ̃ruɔ yɑ yɑrimɔ, yeyɑ nɔɔ ɡɑ ɡerumɔ. 35 Tɔn ɡeo u rɑ ɡɑ̃ɑ ɡeenu yɑrewɑ ɡɑ̃ɑ ɡeenu sɔɔn di ni nu beruɑ win ɡɔ̃ruɔ. Tɔn kɔ̃so mɑɑ ɡɑ̃ɑ kɔ̃sunu yɑrɑmɔ ɡɑ̃ɑ kɔ̃sunu sɔɔn di ni nu beruɑ win ɡɔ̃ruɔ. 36 Nɑ bɛɛ sɔ̃ɔmɔ ɡɑri kpuro yi tɔmbɑ ɡerumɔ, yi sɔɔrɑ bɑ koo bu siri siribun sɑnɑm. 37 Domi wunɛn ɡɑrin diyɑ bɑ koo nun ɡem wɛ̃. Yin min diyɑ bɑ koo mɑɑ nun tɑɑrɛ wɛ̃.
Tɔmbɑ yĩreru bikiɑ
(I mɑɑ mɛɛrio Mɑɑku 8:11-12, Luku 11:29-32)
38 Yerɑ woodɑ yɛ̃robu kɑ Fɑlisi ɡɑbu bɑ Yesu sɔ̃ɔwɑ bɑ nɛɛ, keu koosio, sɑ kĩ ɑ yĩreru ɡɑru ko su wɑ.
39 U bu wisɑ u nɛɛ, tɛ̃n tɔn kɔ̃sobu be bɑ ǹ kɑ Gusunɔ turo yɔ̃ bɑ yĩreru bikiɑmɔ. Adɑmɑ yĩreru ɡɑru mɑɑ sɑri te bɑ koo bu sɔ̃ɔsi mɑ n kun mɔ Gusunɔn sɔmɔ Yonɑsiɡiru. 40 Domi nɡe mɛ Yonɑsi kuɑ sɔ̃ɔ sɔɔ itɑ kɑ wɔ̃kuru itɑ swɑ̃ɑ bɑkɑn nukurɔ, nɡe mɛyɑ mɑɑ nɛ Tɔnun Bii kon ko sɔ̃ɔ sɔɔ itɑ kɑ wɔ̃kuru itɑ tem nukurɔ. 41 Siribun sɑnɑm sɔɔ Ninifuɡibu bɑ koo tɛ̃n tɔmbu seesi bu bu tɑɑrɛ wɛ̃ domi bɑ ben wɑ̃ɑru ɡɔsiɑ Yonɑsin wɑɑsun sɔ̃. Wee tɛ̃ ɡɑ̃ɑnu wɑ̃ɑ mini ni nu Yonɑsi kere. 42 Siribun sɑnɑm tɔn kurɔ sunɔ wi u nɑ sɑɑ nim nɔɔn sɔ̃ɔ yɛ̃sɑn di u koo tɛ̃n tɔmbu seesi u bu tɑɑrɛ wɛ̃ yèn sɔ̃ win tem tonde mìn di u nɑ u kɑ Sɑlomɔɔn bwisin ɡɑri nɔ. Wee tɛ̃ ɡɑ̃ɑnu wɑ̃ɑ mini ni nu Sɑlomɔɔ kere.
Wɛrɛkunun wurɑmɑru
(I mɑɑ mɛɛrio Luku 11:24-26)
43 Mɑ Yesu mɑɑ nɛɛ, wɛrɛkunu nù n doonɑ tɔnun min di, nu rɑ n bɔsuwɑ mi ɡɑ̃ɑnu ku rɑ kpi nu n wɛ̃rɑ yeru kɑsu nu n bie. 44 Yerɑ nu rɑ nɛɛ, nu koo ɡɔsirɑ nin wɑ̃ɑ yerɔ mìn di nu rɑɑ doonɑ. Nu rɑ wurɑmɛ kpɑ nu deemɑ tɑ wɑ̃ɑ diiru tɑ kurɑre tɑ sɔnde. 45 Kpɑ nu dɑ nu ɡɑnu nɔɔbɑ yiru kɑsumɑ ni nu ni kɔ̃suru kere kpɑ nu du yɛ̃ro sɔɔ nu n wɑ̃ɑ mi. Mɑ durɔ win wɑ̃ɑ ɡbiikiru tɑ koo sɑ̃ɑyɑ kɑ sere dɑ̃ɑkiru. Nɡe mɛyɑ n ko n ko kɑ tɛ̃n tɔn kɔ̃so beni.
Berɑ̀ bɑ sɑ̃ɑ Yesun wɔnɔbu
kɑ win mɛro
(I mɑɑ mɛɛrio Mɑɑku 3:31-35, Luku 8:19-21)
46 Sɑnɑm mɛ Yesu u kɑ tɔn wɔru ɡɑri mɔ̀, wee win mɛro kɑ win wɔnɔbu bɑ yɔ̃ tɔɔwɔ bɑ kĩ bu kɑ nùn ɡɑri ko. 47 Sɑnɑm mɛyɑ ɡoo nùn sɔ̃ɔwɑ u nɛɛ, wunɛn mɛro kɑ wunɛn wɔnɔbu bɑ yɔ̃ tɔɔwɔ bɑ kĩ bu kɑ nun ɡɑri ko.
48 Adɑmɑ Yesu u yɛ̃ro bikiɑ u nɛɛ, wɑrɑ nɛn mɛro. Berɑ̀ mɑɑ nɛn wɔnɔbu.
49 Mɑ u win bwɑ̃ɑbu nɔmu tĩi u nɛɛ, beyɑ mini be bɑ sɑ̃ɑ nɛn mɛro kɑ nɛn wɔnɔbu. 50 Domi bɑɑwure wi u nɛn Bɑɑbɑ wɔrukoon kĩru mɔ̀, wiyɑ nɛn wɔnɔ kɑ nɛn sesu kɑ nɛn mɛro.