8
A tene susulo
(Matiu 13.2-23; Mak 4.1-20)
1 Melamu xö ina na, Jisas ixo wan nana xöbo lagunon, ma ixo etöngösen ma tinenge deek möxö kingdom kö God. Ma a sangaun ma ninöng toxo arixe me ine, 2 ma dauleng ne balixilik bölök ewe nang e Jisas ixoro kip tewe abo tano saban kalik idi ma ixoro ölanglanga idi xalik abo miniset. Ma öng kaluluonin idi, e Maria (ewe nang tobo tengen me Makdala), ewe nang a pitnö ma ninöng ne tano saban toxo wan su xalik ine, 3 me Joana, a une re Kusa ewe nang ixobo sila sik kö warkurai xöbo lalaa xö gunon te Erot, me Susana ma oleleng kabise bölök. Inabo balixilik na idi toxo top e Jisas ma abo bak ne ausu re ine mabo lalaa iat te idi.
4 Ma nang a marakörö raxin toxo orot etok ma toxo önan ot pösöt e Jisas meringan köbo lagunon öngöng, ine ixo tengen ina tinenge öwuo na: 5 “A önga tödi ixo wan tua retewe abo irine wit kö komo. Ma nang ine ixo retewe nanin abo irine wit, a dauleng toxo subu muu a ngas. Ma toxo wawas kaa lömö xönan, ma bung pun meriso lömö toxo en idi. 6 Ma dauleng ne irine wit toxo subu xö öxöno warawat, ma nang ixo das kaa, ixo mölös ma ixo met, möxösa, kaim a ari. 7 Dauleng ne irine wit toxo subu kaluluonin abo gargaras. Ma abo gargaras toxo das kaa arixe ma irine wit ma toxo pari abo wit nang i dadas kaa. 8 Lamun a uleng ne irine wit toxo subu xö pu deek. Idi toxo das kaa ma toxo o, öngöng ixo eöt ma önga mar ne irine wit.”
Ma nang ine ixo tengen bira, ine ixo tengen lömö bira, “Ewe nang ine ma talingine, ine irabo ölangen.”
9 Abo bak ne ausu re ine toxo ose ine bara a unine a lasa ina tinenge öwuo na. 10 Ine ixo tengen, “God ixoro tabaa e mum ma nanase möxöbo pidik möxö kingdom kö God, nexalik kö idi nang kabise e bo rengrengen abo tinenge öwuo bere,
‘idi tabo wawara, lamun idi tekebeöt ta werwere xulen te laa,
me idi tabo ölöngö, ma lamun idi tekebeöt ta ölangen kulen.’
11 “Ine na a unine tinenge öwuo: ina irine iaa ine a tinenge xö God. 12 A irine wit nang toxo subu muu a ngas, idi te eöt me idi nang te ölangen, me e Satan ibo ot ma ibo xikip tewe abo tinenge möxö kat te idi, bara idi takarabo nunu ma takarabo kip a ineöro. 13 A irine wit nang idi toxo subu lömö xö warawat, idi te eöt me idi nang te axanan tua xikip lo a tinenge nang bara idi te ölangen ine, ma lamun kaim idi ma buon. Idi te nunu aulik mon, ma lamun kö axana bung möxö ölelewen idi tobo subu rewe. 14 A irine wit i subu kaluluon köbo gargaras i eöt me idi nang te ölangen, nexalik nang idi te önan kö nuan te idi, idi te döxömen köbanin abo lalaa möxö öxöno lagunon ma ulamun a kinis ne orong ma axanan mera xö öxöno lagunon. Ma inabo mangana tatalien na tobo wewet pi idi me idi tokobo maruxo. 15 Lamun a irine wit kö pu deek i eöt me idi ma bala deek nang toxo ölangen a tinenge, toxo töndik, ma tobo tuu lölös ot nang tobo oo.
A laam kö ene bile
16 “Kaim pe öng ibo usumot a laam ma ibo umungen kölöme xö bile bara ibo bulbulus kö ene öra. Kaim. Inexalik ibo uxis lömö xö xönö iat möxönan, io nang, ewe idi te önan laxa tabo eöt tua werwere a maras. 17 Io, abo lalaa i malaa mun sik irabo ot kö malmalan, ma abo lalaa te tawi sik irabo ot kö malmalan ma tabo ösöxö. 18 Io niang, mum moro dödöm mamaran kö ölöngö re mum. Ewenene midi nang idi ma lalaa, God irabo tabaa idi ma oleleng. Me ewenene me idi nang kawaim idi mere lalaa, God irabo kip tewe bölök kirip abo lalaa nang idi te döxömen bara te uruoxe.”
Jisas ixo tengen osen abo unaun tunon te ine
(Matiu 12.46-50; Mak 3.31-35)
19 Io, a nago mabo tönö e Jisas toxo wanot tua werwere ine, nexalik kaim idi xo eöt tua inot lörörö re ine, möxösa, xö marakörö. 20 Io, önga tödi ixo tengen te ine, “A nago re nöngön mabo töm te tuu sik ni xö araman, te mamaa rua werwere nöngön.”
21 Jisas ixo balu, “A nago re e mabo töke idi ewe nang te ölangen a tinenge xö God ma te muu eörin.”
Jisas ixo ömalile a dalun
(Matiu 8.23-27; Mak 4.36-41)
22 Önga bung Jisas ixo tengen köbo bak ne ausu re ine bara, “Ire ta wan köröp uruo xö lawa xabise möxö tu.” Io, idi toxo kaa laxa xö önga mön ma toxo wan. 23 Ma nang idi toxo ululo, Jisas ixo paluso. Ma a xiki raxin ixo wan su lömö xö tu ma ari ixo wan laxa xö mön me idi toxo lörörö rua iuiuo.
24 Abo bak ne ausu toxo wan, ma toxo ölaran ine ma toxo tengen, “Tödi raxin! Tödi raxin! Ire te eka köngö!”
Io, ine ixo taru ma ixo köö a xiki ma dalun. Ma xiki ixo kawam ma ina tu raxin ixo malile esexere. 25 Me ine ixo ose abo bak ne ausu re ine, “A nunu re mum ule?”
Idi toxo wuwus ma binuut, toxo ose öngöng mere idi, “A mangana tödi sa ia? Ine ibo isik a tinenge lölös kö xiki ma dalun, ma te tame ine.”
Önga tödi ma tano saban
(Matiu 8.28-34; Mak 5.1-20)
26 Io, idi toxo uluso uruso xö xönö pu mee Gerasen, ibo malaa sik kö lawana tu Galili. 27 Ma nang e Jisas ixo ösö, ixo esuo ma önga tödi meringan kö lagunon, a tano saban ixo kis se ine. Bang im iat ina tödi kaim kö sisige re man bara ixobo xisixis kere gunon, nexalik ixobo xisixis kölöme xöbo lieng kö nangadi minet. 28 Ma nang ixo pere e Jisas, ixo kalasii ma ixo subu su xö nine xexene e Jisas, ma ixo kup nöngösö lömö, “Jisas, a Barok kö God lömö saxit, u mamaa lamun a lasanene xalik e? E seng nöngön u bele öxadik köbanin e!” 29 Ixo tengen bira, möxösa, e Jisas ixoro isik a tinenge lölös kö ina tano saban tua nuan su xalik ina tödi. Tobo kut sik a nine limine ma nine xexene ma tobo bulus mara sik ke ine, ma lamun oleleng ne axana bung a tano saban ibo rörödik ina tödi ma ixoro köröp abo sen te ine ma tano saban ibo sasat nanin ine xö boxönö nang kaim a nangadi.
30 Jisas ixo ose ine, “Ewe a esem?”
Ixo balu ine bira, “Arip ne Arip,”, möxösa, oleleng ne tano saban toxoro wan laxa re ine. 31 Me idi toxo rengrenge marmaris se ine bara ganim ine ra tinenge lölös sik ke idi rua nilaxa xö mara lamin kaim pe xakawam möxönan.
32 Oleleng ne bung bo toxo aan nana xö gegene maii. Abo tano saban toxo seng e Jisas sua ömaraxen idi ra nilaxa rup pe idi, ma ixo ömaraxen idi. 33 Bara nang abo tano saban toxo wan su xalik ina tödi, toxo laxa rup kö bung bo, ma ina bung bo toxo ewasak su xö gegene maii urungan kölöme xö ari ma toxo köngö met.
34 Ma nang a nangadi möxö balaure a bung bo toxo pere ina lasa nang ixo ot, toxo ulo lo rua atöngösen min kö lagunon taxin ma xö boxönö lörörö. 35 Ma nangadi toxo wan su rua werwere a lasa ixo ot. Ma nang idi toxo wanot pösöt e Jisas, idi toxo pere wösöt ina tödi ewe nang abo tano saban toxoro wan su xalik ine, ixo kisisik kö nine xexene e Jisas. Ixo laulawa sik ma ixo kisisik ma dinödöm pe ine ixoro maras. Ma a nangadi toxo buut. 36 Io, idi nang toxo pere ina laa, idi toxo töngösen a nangadi ma a ngas sa nang e Jisas ixo ölanglanga ina tödi nang abo tano saban toxoro kis se ine. 37 Io, a nangadi xirip möxö xönö Gerasen toxo seng e Jisas sua nuan pes xalik idi, möxösa, a binuut ixo kawönö idi. Io, ixo kakaa xö mön ma ixo wan.
38 Ina tödi nang abo tano saban toxo wan su xalik ine, ixo seng e Jisas bara irabo ömaraxen lo ine rua nuan arixe me ine, nexalik e Jisas ixo tile rewe ine, ma ixo tengen, 39 “Örö wan baling kö lagunon te nöngön ma örö tengen a lasanene nang e God iri pet te nöngön.” Io, ina tödi ixo wan pes ma ixo etöngösen esexere xö lagunon mabo lasanene nang e Jisas ixo pet te ine.
A balik minet ma a une miniset
(Matiu 9.18-26; Mak 5.22-43)
40 Ma nang e Jisas ixo baling, a marakörö toxo öga ine, möxö idi xirip toxo xixiset me ine. 41 Io, önga tödi a esene e Jairus, a tödi sila xö gunon ne sineseng ke idi abo Judeia, ixo ot ma ixo subun kexe xö nine xexene Jisas. Ma ixo tenge marmaris se Jisas sa nuan uruso xö gunon te ine, 42 möxösa, önga balik kalik mon te ine, a balik ixoro lörörö a sangaun ma ninöng, ma ixo eka minet.
Ma nang e Jisas ixo önan, a marakörö toxo emorop pönö ine. 43 Ma önga une nangen niang, nang a dee ixobo önan kalik ine, ma ixo öt xarnang a sangaun ma ninöng ne awat, nexalik kaim pe öng ixo öt ta ölanglanga ine. 44 Ina une ixo wan melamu re ine ma ixo sigi a ngusuno man te Jisas, ma saxit mon a ililo ne dee ixo kawam.
45 Jisas ixo ose, “Ewe i sigi e?”
Ma nang idi xirip toxo öösin, Pita ixo tengen, “Tödi raxin, a nangadi te orot etok ma te sisii rewe nöngön.”
46 Ma lamun e Jisas ixo tengen, “A öng i sigi e. E ösöxö bara lölös iri wan su xalik e.”
47 Io, a une ixo wanot arixe ma dedede ma ixo subun kexe xö nine xexene Jisas, möxösa, ixo pere bara i kebeöt ta minun. Ma xö wawara xö nangadi ine ixo tengen ruasa ixo sigi e Jisas ma nang e Jisas ixo ölanglanga uwasaxit ine. 48 Io, Jisas ixo tengen tö ine, “Balik, a nunu re nöngön iri öro nöngön. Örö wan ma malum.”
49 Nang e Jisas nangen bang ixo wöwörö xö une, önga tödi ixo ot meringan kö gunon te Jairus, a tödi raxin möxö gunon ne sineseng. Ma ixo tengen te Jairus, “A balik ke nöngön iri met. Nöngön u bele isik a tiip kö tene ausu.”
50 Jisas ixo ölangen ina na ma ixo tengen te Jairus bira, “U bele buut. Örö mana nunu mon, me ine irabo langlanga xalik ina miniset.”
51 Nang ine ixo ot kö gunon te Jairus, Jisas kaim kö ömaraxen tebo duöng bölök kua nilaxa arixe me ine, nexalik mon e Pita, Jon me Jems, ma tata ma nago xö balik. 52 Ma nang a nangadi xirip toxo xukup ma ginee rö ine, Jisas ixo tengen, “Mum bele gegee. Ine i kobo met. Inexalik i paliso mon.”
53 Idi toxo isis belek ine, möxösa, idi toxo ösöxö sik bara ine ixoro met. 54 Ma lamun e Jisas ixo tön a limine ma ixo tengen, “Balik lik ke e, taru kaa!” 55 A tanono ixo ot baling, ma nang iat mon ine ixo taru kaa. Io, Jisas ixo tengen te idu ra tabaa ine mere laa ra enen. 56 Tamana me nene toxo wuwus, nexalik ine ixo tengen te idu bara ganim a rengrengen kere öng ma lasa ixo ot.