10
Ta kɨ dɔ gangɨ-naa tɨ lə dəne kɨ dɨngəm
(Mt 19.1-9; Lk 16.18)
1 Jəju ḭ loe tɨ no̰o̰, aw dɔnangɨ Jude tɨ, gɨdɨ ba Jurdḛ tɨ. Kosɨ dɨje kawi-naa gəi gɨde wukɨ ɓəy. Kɨ go jibəl ra-e tɨ lə Jəju, ɨlə ngɨrə ndo-de nḛ. 2 *Parɨsɨ je ɔti rəi rɔ Jəju tɨ, nɨngə kadɨ tə ɨyəi kulə uwəi-e-n me ta tɨ, dəji-e əi nə: «NDu-kun adɨ ta rəbɨ kadɨ dɨngəm tuwə-n nene ə se adɨ ta rəbɨ al ə?» 3 Jəju dəjɨ-de ə nə: «NDu-kun ri ə *Mojɨ adɨ səi dɔ tɨ ə?» 4 Əi təli əli-e əi nə: «Mojɨ adɨ ta rəbɨ kadɨ dɨngəm tuwə nene, nə ke ə, kadɨ ade makɨtɨbɨ gangɨ-naa jie tɨ✡ Dətərənom 24.1.» 5 Ə Jəju təl əl-de ə nə: «E kɨ mbata me nga̰ ləsi ə Mojɨ ndangɨ-n ndu-kun kɨn adɨ səsi. 6 Nə lo kɨlə ngɨrə kɨndə nḛ je tɨ, Luwə ra dɨngəm əi kɨ dəne. 7 E be ə, dɨngəm a ɨyə̰ kone je kɨ bawne je, ə a tɨyə̰i-naa kɨ nene, 8 kadɨ təli darɔ kɨ kare. Lo kɨn tɨ, a əi joo al ngata, nə a əi darɔ kɨ kare ba.✡ Kɨlə ngɨrə nḛ je 1.27; 2.24 9 Nɨngə nḛ kɨ Luwə dɔɔ naa tɨ, majɨ kadɨ dəw gangɨ naa tɨ al.» 10 Lokɨ təli rəi ɓe, njé ndo je lie dəji-e ta dɔ tɨ ɓəy. 11 Ə Jəju əl-de ə nə: «Re dəw tuwə nene, ə taa dəne kɨ rangɨ ə, dəwe kɨn təl nje kuwə marɨm, tadɔ nee kɨ kəte ɨsɨ no̰o̰ ɓəy. 12 A re e dəne ə mbatɨ ngawne ə taa dɨngəm kɨ rangɨ ka, e nje kuwə marɨm tɔ.»
Jəju njangɨ dɔ ngan je kɨ du
(Mt 19.13-15; Lk 18.15-17)
13 Dɨje rəi kɨ ngan je kɨ du rɔ Jəju tɨ kadɨ njangɨ dɔde, nə njé ndo je kɔli səde. 14 Lokɨ Jəju oo kɨlə ra njé ndo je ləne nɨngə, nəl-e al adɨ əl-de ə nə: «Ɨyə̰i ngan je kɨ du adɨ rəi rɔm tɨ, otɨ kadɨ ɔgi-de ta rəbɨ, tadɔ ko̰ɓe lə Luwə e ya̰ dɨje kɨ toi tə ngan je kɨ du be. 15 Təkɨ rɔjetɨ, adɨ m-əl səsi, dəw kɨ ndɨgɨ kadɨ Luwə o̰ ɓe dɔe tɨ tə ngon kɨ du be al, a ur ko̰ɓe tɨ lə Luwə al ratata.» 16 Go tɨ, Jəju uwə ngan je kɨ du ka kɨn kɨ rɔne tɨ, ɨndə jine dɔde tɨ, njangɨ dɔde.
Ta lə Jəju əi kɨ dəw kɨ nje nḛ kɨngə
(Mt 19.16-30; Lk 18.18-30)
17 Lokɨ Jəju ɔtɨ osɨ dɔ rəbɨ tɨ nɨngə, dɨngəm madɨ kare a̰y re osɨ nangɨ njae tɨ, nɨngə dəje ə nə: «NJe ndo kɨ majɨ, e ri ə m-a m-ra ə m-a m-ɨngə-n kajɨ kɨ a to bɨtɨ kɨ no̰ tɨ ə?» 18 Jəju əl-e ə nə: «MBa ri ə ɨɓar-m dəw kɨ majɨ ə? Dəw kare kɨ majɨ goto, nə Luwə kɨ karne ba par ə e dəw kɨ majɨ. 19 Ḭ ɨgər ndu-kun je lə Luwə kɨ ə nə: “A tɔl dəw al, a uwə marɨm al, a ɓogɨ al, a ma najɨ kɨ ngom dɔ madi tɨ al, a ra nḛ kɨ majal kɨ dəw madɨ al, ɔsɨ gon bawi əi kɨ ko̰i kɨn majɨ.”»✡ Tḛḛ kɨ taga 20.12-16; Dətərənom 5.16-20 20 Dɨngəm ka kɨn əl-e ə nə: «NJe ndo, nḛ je kɨn pətɨ m-təl rɔm go tɨ dɔkagɨlo kɨlə ngɨrə basam tɨ nu.» 21 Jəju go̰ dɨngəm ka kɨn kɨ rɔnəl, nɨngə əl-e ə nə: «Nḛ kare be ə nayḭ kadɨ ɨra. Aw, ɨgatɨ kɨ nḛ majɨ je ləi pətɨ, adɨ lae njé ndoo je, ɓa a aw kɨ nḛ kɨngə ngay me dɔra̰ tɨ, ə ɨre un gom.» 22 Nə lokɨ dɨngəm ka kɨn oo ta je kɨn nɨngə, kəme ɨl kɨrɨri, ə ɔtɨ aw kɨ rɔnəl al, tadɔ e dəw kɨ aw kɨ nḛ kɨngə ngay.
23 Jəju go̰ njé ndo je ləne kɨ gəi gɨde, nɨngə əl-de ə nə: «A e nḛ kɨ nga̰ ngay rɔ njé nḛ kɨngə je tɨ kadɨ uri me ɓeko̰ tɨ lə Luwə!» 24 Ta lə Jəju kɨn ndɔjɨ-de, nə Jəju a dɔ tɨ gərərə ba ə nə: «NGanm je, e nḛ kɨ nga̰ ngay kadɨ dəw ur me ɓeko̰ tɨ lə Luwə. 25 E nḛ kɨ nga̰ ngay kadɨ jambal kɨ oi-e kɨn ur bole kon ku nḛ tɨ, nə a nga̰ ngay ɨtə e kɨn ɓəy kadɨ nje nḛ kɨngə ur me ɓeko̰ tɨ lə Luwə.» 26 Ta kɨn ətɨ-de ɓəl dɔ made tɨ ɓəy, adɨ dəji-naa dande tɨ əi nə: «NGa kɨn ə e be nɨngə, na̰ ə asɨ kadɨ ɨngə kajɨ ə?» 27 Jəju ɨndə manjɨde ba, nɨngə əl-de ə nə: «Kɨ rɔ dɨje tɨ ɓa, dəw kɨ asɨ goto, nə kɨ rɔ Luwə tɨ ɓa, nḛ kɨ dum-e goto, tadɔ asɨ ra nḛ je pətɨ.» 28 Ə Pɨyər ɨlə rɔne əl-e ə nə: «NGa o je kɨ, j-ɨyə̰ nḛ je ləje pətɨ kɔ, mba kadɨ j-un-n goi kɨn.» 29 Jəju ɨle tɨ ə nə: «Təkɨ rɔjetɨ, adɨ m-əl səsi, re dəw madɨ, ɨyə̰ kəy ləne, kɨ ngakone je, kɨ konane je, kɨ kone, kɨ bawne, kɨ ngane je ə se dɔnangɨ ləne kɨ mbata ləm, ə se kɨ mbata Poy Ta kɨ Majɨ nɨngə, 30 dəwe kɨn a ɨngə kəy je, kɨ ngakone je, kɨ konane je, kɨ kone je, kɨ ngane je, kɨ dɔnangɨ, nja ɓu dɔ tɨ. A ɨngə nḛ je kɨn, naa tɨ kɨ ko̰ dɔkagɨlo tɨ kɨ ɓone, taa dɔkagɨlo tɨ kɨ a re, a ɨngə kajɨ kɨ a to bɨtɨ kɨ no̰ tɨ tɔ. 31 NGa nɨngə, dɨje ngay kɨ kəte, a təli njé kɨ gogɨ, ə njé kɨ gogɨ, a təli njé kɨ kəte tɔ.»
Jəju əl ta dɔ koyne tɨ kɨ kḭne lo koy tɨ ɓəy
(Mt 20.17-19; Lk 18.31-34)
32 Jəju əi kɨ njé ndo je ləne əi dɔ rəbɨ tɨ, ɨsɨ awi kɨ Jorijaləm. Jəju njɨyə no̰de tɨ no̰de tɨ. Lo kɨn tɨ, ɓəl ra njé ndo je lie ngay, taa njé njɨyə gode tɨ ka ɓəl rade tɔ. Jəju təl ɓar njé ndo je kɨ dɔgɨ gɨde e joo rɔne tɨ, nɨngə ɨlə ngɨrə kadɨ əl-de nḛ je kɨ a ra-e Jorijaləm tɨ ə nə: 33 «Oi, j-ɨsɨ j-awi kɨ Jorijaləm, nɨngə a ɨləi-mi *mi NGon dəw ji njé kun dɔ njé kɨjə nḛ məsɨ kadɨ-kare je, kɨ njé ndo ndu-kun je tɨ. A gangi ta koy dɔm tɨ, nɨngə go tɨ, a ɨləi-mi ji dɨje tɨ kɨ əi *Jɨpɨ je al. 34 A kogi dɔm tɨ je, a tɨbi man tade dɔm tɨ je, a tɨndəi-mi kɨ ndəy kabɨlay je, taa a tɔli-mi tɔ. Nə ndɔ kɨ ko̰ mɨtə lə ndɔ koym ɓa, m-a m-tḛḛ lo koy tɨ.»
Nḛ dəjɨ lə Jakɨ əi kɨ Ja̰
(Mt 20.20-28)
35 Go ta je tɨ kɨn nɨngə, Jakɨ əi kɨ Ja̰ kɨ əi ngan lə Jəbəde, rəi rɔ Jəju tɨ ɓasi, əli-e əi nə: «NJe ndo, jɨ ndɨgɨ kadɨ ɨra nḛ kɨ j-aw tə dəji kam adɨ-je.» 36 Jəju dəjɨ-de ə nə: «Ri ə ɨgəi kadɨ m-ra madɨ səsi ə?» 37 Nɨngə, təli əli-e əi nə: «Re ɨndɨgɨ dɔ tɨ səje ə, adɨ dəw kare ɨsɨ dɔ ji ko̰i tɨ, ə e kɨ nungɨ ɨsɨ dɔ ji gəli tɨ tɔ, lokɨ a ɨsɨ dɔ ko̰ɓe tɨ ə dɨje a ɨləi tɔjɨ dɔi tɨ kɨn.» 38 Jəju əl-de ə nə: «Ɨgəri me nḛ dəjɨ ləsi kɨn al. A asi kadɨ ɨngəi ko̰ kɨ m-aw tə m-ɨngə kam kare mɨndɨ wa? Taa, batəm kɨ to ko̰ ngay kɨ m-aw tə m-ɨngə kam a ɨngəi kare tɔ wa?» 39 Ɓa əli əi nə: «Oyo, j-a j-asɨ kare.» Ə Jəju əl-de ə nə: «Təkɨ rɔjetɨ, a asi kadɨ ɨngəi ko̰ kɨ m-aw tə m-ɨngə kam kare, taa batəm kɨ to ko̰ ngay kɨ m-aw tə m-ɨngə kam a ɨngəi kare tɔ. 40 Nə ta kɨ ɔjɨ dɔ kɨsɨ dɔ ji kom tɨ ə se dɔ ji gəlm tɨ; e ta ləm kadɨ mi ə m-adɨ səsi al. Lo je kɨn to kɨ mba dɨje kɨ rai goe kəte nu kɨ mbata ləde.» 41 Lokɨ ndəgɨ njé ndo je kɨ dɔgɨ ooi ta je kɨn ɓa, rɔde ɨlə ngɨrə nəl-de al kɨ Jakɨ əi kɨ Ja̰. 42 Be ə, Jəju ɓar-de pətɨ kɨ rɔne tɨ, əl-de ə nə: «Ɨgəri kadɨ njé je kɨ ɨndəi-de tə njé ko̰ɓe dɔ gɨn dɨje tɨ kɨ dangɨ dangɨ kɨ dɔnangɨ tɨ ne, ɨsi tə jɔgɨ dɔ dɨje tɨ, adi-de ko̰, taa dɨje kɨ njé tɔɓa, o̰i ɓe dɔde tɨ ɓəy tɔ. 43 Nə a e be dansi tɨ al. Re dəw madɨ dansi tɨ, ndɨgɨ kadɨ n-e kɨ bo nɨngə, kadɨ təl nje ra kɨlə ləsi pətɨ. 44 Taa re dəw madɨ ndɨgɨ kadɨ n-e dəw kɨ dɔ kəte dansi tɨ nɨngə, kadɨ təl ɓəə kɨlə ləsi pətɨ tɔ. 45 Tadɔ mi *NGon dəw m-re mba kadɨ dɨje rai kɨlə adi-mi al, nə kadɨ mi ə m-ra kɨlə m-adɨ-de nɨm, taa m-adɨ rɔm kadɨ m-taa-n kosɨ dɨje ngay m-ɨlə-de taa nɨm tɔ.»
Jəju tḛḛ kəm Bartɨme kɨ nje kəm tɔ
(Mt 20.29-34; Lk 18.35-43)
46 Jəju əi kɨ njé ndo je ləne rəi tḛḛi Jəriko tɨ. Lokɨ ɨsɨ tḛḛi me ɓe bo tɨ kɨ taga kɨ kosɨ dɨje ngay gode tɨ, nje kəm tɔ kare kɨ tɔe nə Bartɨme, e ngon lə Tɨme, ɨsɨ ngangɨ rəbɨ tɨ no̰o̰, ɨsɨ kɔy nḛ. 47 Lokɨ oo kadɨ e Jəju kɨ Najarətɨ tɨ ə ɨsɨ ɨndə də nɨngə, un ndune kɨ taa no̰ ə nə: «Jəju kɨ *NGon ka Dabɨdɨ, o kəm-to-ndoo ləm!»* NGar Dabɨdɨ ra ɓal asɨ dɨbɨ kare ɓəy taa oji Jəju, adɨ ɓa Jəju kə nə “NGon ka Dabɨdɨ”, me ə nə dəw kɨ gɨn kojɨ tɨ lə Dabɨdɨ. 48 Dɨje ngay kəngi-e kəngɨ kadɨ utɨ tane, nə nje kəm tɔ un ndune kɨ taa dɔ made tɨ wa ɓəy ə nə: «NGon ka *Dabɨdɨ, o kəm-to-ndoo ləm!» 49 Lo kɨn tɨ, Jəju a lo ka tɨ, ə nə: «Ɨɓari-e adi-mi.» Nɨngə ɓari nje kəm tɔ ka kɨn, ə əli-e əi nə: «Uwə rɔi ba, ḭ taa, nə ɨsɨ ɓari.» 50 Lokɨ oo dɔ ta je kɨn nɨngə, bi kɨbɨ ləne, ɨlə kɔ, ə ḭ taa ratɨ aw rɔ Jəju tɨ. 51 Jəju dəje ə nə: «E ri ə, ɨge kadɨ m-ra madi ə?» Ə nje kəm tɔ əl-e ə nə: «NJe ndo, m-ge kadɨ kəm oo lo!» 52 Ə Jəju əl-e ə nə: «Aw! tadɔ kadɨ-me ləi aji.» Par ə, ta naa tɨ no̰o̰, kəme oo lo, adɨ un go Jəju dɔ rəbɨ njɨye tɨ.