119
Gbãakpaa Lua yã́wa
1 Báaadeↄn gbɛ̃́ pↄ́ aa ku tàaesai
aa Dii ikoyã kũaↄ ũ.
2 Báaadeↄn gbɛ̃́ pↄ́ aaì Dii yã'onɛ ma
aaì aà kĩ́i wɛɛlɛ ń nↄ̀sɛmɛndooↄ ũ.
3 Aali yãkpaanlakɛo,
aaì aà dↄ̀ↄ sɛ́.
4 N n ↄtondↄkĩi ↄ̀lↄwɛ̃ɛ,
kɛ́ wàↄ tɛi ń laaio.
5 Má ye màↄ ku ma dↄ̀ↄwaɛ,
míↄ n yãdilɛnɛↄ kũa.
6 Tó má n yãdilɛaↄ kũa píi,
bee a to wí ma kũo.
7 Gↄↄ pↄ́ málɛ n yãmaapiↄ dada,
má n sáaukpa ń nↄ̀sɛpuaoɛ.
8 Máↄ n yãdilɛnɛↄ kũaɛ,
ńsu ma to we míↄmiↄo.
9 Kpelewa ɛ̀waaso a kɛ àↄ ku gbãlɛsaii?
Sema aà yãkɛa kpaaĩ ń n yã́o.
10 Málɛ n kĩ́i wɛɛlɛ ń nↄ̀sɛmɛndoo,
ńsu to mà pãalɛ n yãdilɛaↄnɛo.
11 Ma n yã́ dà ma sↄ̃ guu,* Luk 2.19
kɛ́ másu duunakɛnɛo yã́i.
12 Ma n sáaukɛ̀, Dii,
ǹ n yãdilɛnɛↄ damɛɛ.
13 N ikoyã pↄ́ bↄ̀ ń lɛ́uↄ píi,
má dau siu nɛ́ɛ.
14 Málɛ pↄnakɛ ń n yã'onɛↄ
lá wì kɛ ń àizɛɛowa.
15 Málɛ n ↄtondↄkĩi wàaipa,
ma làasoo ku n kɛkɛáↄwa.
16 Ma pↄ kɛ̀na n yãdilɛaↄwa,
n yã́ a sãmaguo.
17 Yãmaakɛ mapi n zↄ̀blenaɛ,
mí e màↄ ku màↄ n yã́ kũa.
18 Ma wɛ́ kɛ̃́mɛɛ,
kɛ́ mà wɛsi n ikoyã bↄnsaɛↄlɛ.
19 Bↄ̀mↄn ma ũ dṹnia guu,† Ɛbɛ 11.13
ńsu ǹ n yãdilɛaↄ ulɛmɛɛo.
20 N ikoyãↄ nidɛa gↄↄpii
mɛ́ tò ma nisĩna vùa.
21 Ni waladeↄ lele, ni láaikɛmá,
gbɛ̃́ pↄ́ pã̀alɛ n yãdilɛaↄnɛpiↄ.
22 Ma bↄ sↄ̃́sↄ̃a ń sa pↄ́ aaì kamaguou,
asa má n yã'onɛↄ kũaɛ.
23 Baa kɛ́ kíaↄ zↄ̃̀lɛ lɛkpàaĩmazi,
ma làasoo aↄ ku n yãdilɛnɛↄwaɛ.
24 N yã'onɛↄ mɛ́ ì ma pↄ kɛ na,
n yã́pi mɛ́ ì lɛdaa.
25 Ma nisĩna naa líwa.
Ma misi lá ń òwa.
26 Ma a yãkɛaↄ dↄ̀dↄnɛ, ↄ̃ ń wèa.
Ǹ n yãdilɛnɛↄ damɛɛ.
27 To mà n ↄtondↄkĩiↄ dↄ̃,
ma làasoo iↄ ku n yãbↄnsaɛↄwa.
28 Kua pↄsiau ma nↄ̀sɛ ↄ́ↄlↄ̀.
Ma gba gbãa lá ń òwa.
29 Ma kɛ̃ sã́sãzɛwa,
ní ma gba zɛ́ mà zɛ ń n ikoyão.
30 Ma sĩana zɛ́ sɛ̀,
ma sↄ̃ ìↄ ku n ikoyãwa.
31 Má n yã'onɛↄ kũa ↄplapla.
Dii, ńsu to wí ma kũo.
32 Má wãa ń n yãdilɛaↄ,
asa n ma sↄ̃ dàmɛɛ doũɛ.
33 Dii, ǹ n yãdilɛnɛↄ zɛ́ ↄlↄmɛɛ
màↄ kũa e ma wɛ̃ni lɛ́u.
34 Ma gba ↄ̃nↄ màↄ n ikoyã kũa,
míↄ zĩkɛwà ń nↄ̀sɛmɛndoo.
35 Ma da n yãdilɛaↄ zɛ́u,
asa bee mɛ́ ì kamagu.
36 To ma sↄ̃ ta n yã'onɛↄwa,
asu tá gbɛ̃ble'aiwao.
37 To ma wɛma pↄ́ gianaↄla,
ma lɛ́ ń láo n zɛ́ guu.
38 Yã́ pↄ́ ń ò kɛ mapi n zↄ̀blenaɛ,
lɛ́ pↄ́ ń gbɛ̃̀ n vĩakɛnaↄnɛpi.
39 To sↄ̃́sↄ̃a pↄ́ má a vĩa vĩ gɛ̃ ma swã́ kpɛ,
asa n yãkɛkɛa maaɛ.
40 Má ye n ↄtondↄkĩii fá,
ma lɛ́ ń láo n maakɛa guu.
41 Dii, mↄ gbɛ̃kɛkɛmɛɛ,
ma suaba lá ń òwa,
42 mí yã́zãsi ma sↄ̃̀sↄ̃nawa,
asa málɛ n yã́ náaikɛ.
43 Ńsu to màↄ ku sĩana'oanɛ́ saio,
asa n ikoyãↄ ↄ̃ ma wɛ́ dↄi.
44 Máↄ n ikoyãↄ kũa
za gbã e gↄↄpiiɛ,
45 míↄ bɛ ma laaiwa,
asa ma n ↄtondↄkĩi wɛ̀ɛlɛɛ.
46 Má n yã'onɛↄ o kíaↄnɛ,
wí a ma kũo.
47 N yãdilɛaↄ ì ma pↄ kɛ na,
asa má ye yã́piↄiɛ.
48 Má ye n yãdilɛaↄi ↄ̃ ma ↄdↄi,
mi làasookɛ n yãdilɛnɛↄwa.
49 To yã́ pↄ́ ń ò n zↄ̀blenaɛ dↄngu,
asa ń tò ma wɛ́ dↄiɛ.
50 Ma nↄ̀sɛ ì níni ma taasikɛa guu,
asa n yã́ mɛ́ ì ma lɛ́ ń láo.
51 Waladeↄ lɛ́ ma yáalↄ maamaaɛ,
ń beeo má pãalɛ n ikoyãɛo.
52 Mi làasookɛ n ikoyã yãaↄwa,
ↄ̃ aaì ma nↄ̀sɛ nínimɛɛ, Dii.
53 Ma pↄ ì pa maamaa
vãikɛnaↄ pãkpaa n ikoyãi yã́i.
54 Mi lɛsi n yãdilɛnɛↄ musu
ma kua dṹniau bↄ̀mↄ ũ guu.
55 N yã́ ìↄ dↄmagu gwã́, Dii,
ↄ̃ miↄ n ikoyãↄ kũa.
56 Má yã́ beeↄ dↄ́ɛ dↄ̃,
asa miↄ n ↄtondↄkĩi gwaɛ.
57 Dii mɛ́ ma baa ũ,
ma lɛgbɛ̃̀ ma mɛ̀ má n yãma.
58 Mi awakpanɛ ń nↄ̀sɛmɛndoo,
sùuukɛmanↄ lá ń òwa.
59 Ma a yãkɛaↄ gwà,
ↄ̃ ma n yã́zɛ sɛ̀.
60 Máↄ wãa, má zɛzɛo,
má n yãdilɛaↄ da.
61 Baa tó gbɛ̃vãiↄ ba lìamazi,
n ikoyãↄ sãmaguo.
62 Mi fɛlɛ mà n sáaukpa wɛɛdo
n ikoyã maapiↄ musu.
63 N vĩakɛnaↄ gbɛ̃nan ma ũ,
gbɛ̃́ pↄ́ aaì n ↄtondↄkĩi gwaↄ.
64 Dii, n gbɛ̃kɛ dṹnia pà.
Ǹ n yãdilɛnɛↄ damɛɛ.
65 N maakɛ̀ mapi n zↄ̀blenaɛ,
lá ń òwa, Dii.
66 Wɛzɛ̃ ń dↄ̃ao damɛɛ,
asa ma n yãdilɛaↄ sìɛ.
67 E ǹyↄ̃ gɛ́ ↄtↄ̃ↄlɛia, má sã́sãaɛ,
ãma tiasa má n yã́ kũa.
68 Ń maa mɛ́ ni yãmaakɛ.
Ǹ n yãdilɛnɛↄ damɛɛ.
69 Baa kɛ́ waladeↄ yã́sia lì wa nànaa,
miↄ n ↄtondↄkĩi gwa ń nↄ̀sɛmɛndooɛ.
70 An swã́ yìaa, aa sↄũkũ̀,
mapi sↄ̃ ma pↄ na n ikoyãwa.
71 N ↄtↄ̃ↄlɛaa kɛ̀ maaɛ,
asa ma e ma n yãdanɛↄ dàdaɛ.
72 Ikoyã pↄ́ lɛ́ bↄ n lɛ́u maamɛɛ
dɛ vua ń ã́nusu ↄwatɛ̃ ↄ̀aa sↄoↄla.
73 N ↄ mɛ́ ma ikàsa, ↄ̃ n ma kɛ.
Ma gba ↄ̃nↄ mà n yãdilɛaↄ dada.
74 Tó n vĩakɛnaↄ ma e, an pↄ ì kɛ na,
asa n yã́ ↄ̃ ma wɛ́ dↄi.
75 Dii, má dↄ̃ kɛ́ n ikoyãↄ maa,
kɛ́ ń náai vĩ yã́i ↄ̃ n ↄtↄ̃̀ↄlɛa.
76 Gbɛ̃kɛkɛmɛɛ, ma nↄ̀sɛ i níni,
lá ń ò mapi n zↄ̀blenaɛwa.
77 Mↄ ǹ wɛ̃nadↄ̃mɛɛ màↄ ku aafia,
asa n ikoyãↄ mɛ́ ma pↄnakɛbↄ ũ.
78 To wí waladeↄ kṹ, asa aa yãdↄ̀aɛ,
mí làasookɛ n ↄtondↄkĩiwa.
79 To n vĩakɛnaↄ mↄ ma kĩ́i,
gbɛ̃́ pↄ́ aa n yã'onɛ dↄ̃piↄ.
80 To màↄ ku tàaesai n yã́ↄ musu,
kɛ́ wí su ma kũo yã́i.
81 Ma sↄ̃anzi ǹ ma suaba e ma nisĩna lòo,
n yã́ ↄ̃ ma wɛ́ dↄi.
82 Ma wɛdↄ̀dↄ n lɛgbɛ̃ai e ma wɛ́ wò,
bↄɛ ńyↄ̃ ma nↄ̀sɛ nínimɛɛi?
83 Má dɛ lán báa bↄ̀ↄ pↄ́ tɛ́zãna màwaɛ,
ń beeo n yãdilɛnɛↄ lí sãmaguo.
84 Mapi n zↄ̀blena máↄ n dã e bↄɛ ni?
Bↄɛ ńyↄ̃ ĩada ma wɛ̀lɛↄwai?
85 Waladeↄ ì ɛyↄ̃mɛɛ,
an yã́ lí kↄ̃'e ń n ikoyãoo.
86 N yãdilɛaↄ píi náai vĩ.
Dↄmalɛ, asa wàlɛ ĩadaa pãɛ.
87 À gↄ̃̀ yↄↄ aa ma bↄ dṹniauɛ,
mapi sↄ̃ mi n ↄtondↄkĩi tó weo.
88 Ma lɛ́ ń láo n gbɛ̃kɛ yã́i,
mí n yã'onɛ ma.
89 Dii, n yã́ ìↄ ku gↄↄpiiɛ,‡ Mat 24.35, 1Piɛ 1.25
a zĩ́napɛlɛa musu n bɛ.
90 Ń náai vĩ wɛ̃ ń wɛ̃o,
n dṹnia kàlɛ, ↄ̃ a ku.
91 N ikoyãↄ mɛ́ tò pↄ́pii kú gbã,
asa pↄ́pii misiilɛanɛ.
92 Tó n ikoyã mɛ́ ma pↄnakɛbↄ ũo,
dↄ̃ ma mìdɛ ma taasikɛa guu.
93 N ↄtondↄkĩi a sãmagu bauo,
asa a sabai ↄ̃ n ma lɛ ń láo.
94 N pↄ́n ma ũ, ma suaba,
asa miↄ n ↄtondↄkĩi wɛɛlɛɛ.
95 Gbɛ̃vãiↄ lɛ́ ma wɛ,
ↄ̃ ma laai ku n yã'onɛↄwa.
96 Má è pↄ́pii maa lɛ́ kuɛ,
ãma n yãdilɛaↄ zↄ̃ↄ lɛ́ vĩo.
97 Má ye n ikoyãi à kɛ̀ zài,
miↄ làasookɛwà gↄↄpiiɛ.
98 N yã́ tò ma ↄ̃nↄ dɛ ma ibɛɛↄla,
asa a ku ma sↄ̃u gↄↄpiiɛ.
99 Ma wɛzɛ̃ dɛ ma yãdanɛdeↄla,
asa ma làasoo ìↄ ku n yã'onɛↄwaɛ.
100 Ma ↄ̃nↄ dɛ maezↄ̃ↄↄla,
asa miↄ n ↄtondↄkĩiↄ gwaɛ.
101 Mi gbápɛlɛ zɛ́ vãie guuo,
kɛ́ mà e màↄ n yã́ kũa yã́i.
102 Mi kɛ̃ n ikoyãↄwao,
asa ḿmɛ ń dàmɛɛ.
103 N yã́ↄ namɛɛ à kɛ̀ zài,
a na dɛ zↄ́a ma lɛ́u.
104 N ↄtondↄkĩi ì ma gba ↄ̃nↄ,
a yã́i tò má za sã́sãzɛ píiu.
105 N yã́ mɛ́ filia ũ ma gbázĩ,§ Yaa 6.23
ì gupumɛɛ zɛ́u.
106 Ma lɛgbɛ̃̀ ↄ̃ ma kpalɛ ma siwà,
ma mɛ̀ máↄ zĩkɛ n ikoyãↄwaɛ.
107 Ma taasikɛa kɛ̀ zài, Dii.
Ma lɛ́ ń láo lá ń òwa.
108 To n sáau pↄ́ málɛ kpá kángu,* Ɛbɛ 13.15
ní n ikoyãↄ damɛɛ, Dii.
109 Gↄↄpii miↄ ku ga lɛ́zĩɛ,
ń beeo n ikoyãↄ lí sãmaguo.
110 Vãikɛnaↄ baikpàmɛɛ,
kási mi zã n ↄtondↄkĩiwao.
111 N yã'onɛↄá ma pↄ́ɛ gↄↄpii,
aaì to ma pↄ kɛ na.
112 Ma a sↄ̃ kpà n yãdilɛnɛↄwa,
máↄ kũa gↄↄpii e ma wɛ̃ni lɛ́uɛ.
113 Má za nↄ̀sɛmɛmpladeↄgu,
má ye n ikoyãi.
114 Ḿmɛ ń ma ulɛkĩi ń ma sɛ̀ngbaoo ũ,
n yã́ ↄ̃ ma wɛ́ dↄi.
115 À gomala vãikɛnaↄ,
kɛ́ mà zĩkɛ ma Lua yãdilɛaↄwa.
116 Ǹyↄ̃ ma kũa lá ń òwa, míↄ ku,
ńsu to tãmaa ma nɛo.† Lom 5.5
117 Ǹyↄ̃ dɛ ma gbãa ũ, míↄ aafia,
ma wɛ́ iↄ pɛ n yãdilɛnɛwa láasai.
118 Ɔzↄ̃ gbɛ̃́ pↄ́ pã̀alɛ n yãdilɛnɛɛi,
an mↄafiliyã a àikɛnɛ́o.
119 Ni dṹnia vãikɛnaↄ waa bìsa ũ,
a yã́i tò má ye n yã'onɛi.
120 Má n vĩa vĩ, ma mɛ ì seenata,
n ikoyãↄ ì to vĩa ma kũ.
121 Ma yãkɛ̀ a zɛ́wa wásawasaɛ,
ńsu ma to ma ĩadamadeↄnɛo.
122 Kpɛ́gaausi mapi n zↄ̀blenaɛ,
ńsu to waladeↄ ma wɛtão.
123 Ma wɛ́ dↄ n dↄnlɛi e ma wɛ́ wò,
má sↄ̃́anzi ǹ ma suaba lá ń òwa.
124 Yãkɛmɛɛ n gbɛ̃kɛ guu,
ní n yã́ da mapi n zↄ̀blenaɛ.
125 N zↄ̀blenan ma ũ, ma gba ↄ̃nↄ,
kɛ́ mà n yã'onɛↄ yáasi dↄ̃.
126 N yãkɛgↄↄ kà, Dii,
wàlɛ bↄ n ikoyã kpɛ.
127 Má ye n yãdilɛaↄi dɛ vuaa,
baa vua baasaa.
128 Má è n ↄtondↄkĩi maa,
a yã́i má za sã́sãzɛ píiu.
129 N yã'onɛↄ dɛmɛɛ yãbↄnsaɛ ũ,
Ayãmɛto má dà ma sↄ̃u.
130 N yã́ bↄↄlɛkɛa ì gupunɛ́,
ì nↄ̀sɛdoũdeↄ gba ↄ̃nↄ.
131 Ma lɛ́ ɛlɛa, málɛ we fòofoo,
asa n ikoyãↄ ni lɛ́ ma dɛɛ.
132 Ma wɛgwa, sùuukɛmanↄ,
lá ni kɛ gbɛ̃́ pↄ́ ye n tↄ́iↄnɛwa.
133 Ma dazɛwa lá ń òwa,
ńsu to yãvãie kibleao.
134 Ma bↄ gbɛ̃́ taiinkɛnaↄ ↄzĩ,
kɛ́ màↄ n ↄtondↄkĩi gwa.
135 Mapi n zↄ̀blena wɛgwa,
ní tó mà n yãdilɛnɛↄ dↄ̃.
136 Wɛ́'i lɛ́ bàalɛ ma kùawa,
kɛ́ wa n ikoyã kũao yã́i.
137 Dii, ń maa,
n yãkɛkɛaↄ zɛvĩ.
138 N n yã́ↄ dìlɛ a zɛ́wa,
aa náai vĩ maamaaɛ.
139 N yã́ lɛ́ kɛ ma ibɛɛↄnɛ yãe ũo,
ↄ̃ a yã́ lɛ́ ma dɛ.
140 Wa è n yã́ sãa vĩo,
mapi n zↄ̀blena, má yei maamaaɛ.
141 Pↄen ma ũo, wì sakamagu,
ń beeo n ↄtondↄkĩi lí sãmaguo.
142 N yã́ ìↄ zɛvĩ gↄↄpiiɛ,
n ikoyã sĩana vĩ.
143 Taasi n yã'ↄ̃mao ma le,
ãma n yãdilɛaↄ mɛ́ ma pↄnakɛbↄ ũ.
144 N yã'onɛↄ maa gↄↄpiiɛ,
ma gba ↄ̃nↄ kɛ́ màↄ ku.
145 Mi n sísi ń nↄ̀sɛmɛndoo,
wea Dii, míↄ n yãdilɛnɛↄ kũa.
146 Mi lɛzunzi,
ma suaba, míↄ n yã'onɛↄ kũa.
147 Mi fɛlɛ gudↄsai mà wiilɛma,
n yã́ ma wɛ́ dↄi.
148 I lí na ma wɛ́u gwãasĩnao,
kɛ́ mà e làasookɛ n yã́wa yã́i.
149 Ma yãma n gbɛ̃kɛ yã́i, Dii,
ma lɛ́ ń láo lá n ikoyã'òwa.
150 Gbɛ̃́ pↄ́ lɛ́ lɛkpaaĩmaziↄ kãi,
aa zã̀ ń n ikoyão.
151 Ń kumanↄ kãi, Dii,
n ikoyã píi sĩana vĩ.
152 Má dↄ̃̀ n yã'onɛↄwa à gɛ̃̀gɛ̃,
kɛ́ ń dìlɛ àↄ ku gↄↄpii yã́i.
153 Ma taasi gwa, ní ma suaba,
asa n ikoyã i sãmaguo.
154 Zɛmanↄ, ní ma bↄ,
ma lɛ́ ń láo lá n a lɛgbɛ̃̀wa.
155 N dↄnlɛ zã̀ ń vãikɛnaↄ,
asa aali n yãdilɛnɛↄ wɛɛlɛo.
156 Ń sósobi vĩ zↄ̃ↄ, Dii,
ma lɛ́ ń láo lá n ikoyã'òwa.
157 Ma ĩadamadeↄ ń ma wɛ̀lɛↄ dasi,
ãma mi pãalɛ n yã'onɛↄnɛo.
158 Má ye n náaikɛnsaiↄ gĩyãio,
kɛ́ aaliↄ n yã́ kũao yã́i.
159 Gwa lá má ye n ↄtondↄkĩii.
Dii, ma lɛ́ ń láo n gbɛ̃kɛ yã́i.
160 N yã́pii zĩ́naá sĩanaɛ,
n ikoyãↄ maa, aa láaa vĩo.
161 Gbãadeↄ ì ĩadaa pã,
ãma n yã́ ↄ̃ má a vĩa vĩ.
162 Mi pↄnakɛ ń n lɛgbɛ̃ao,
lán gbɛ̃́ pↄ́ àizɛɛ zↄ̃ↄ kↄ̃mpawa.
163 Má za mↄafiliu, má ye a yã́io,
n ikoyã má yei.
164 Miↄ n táasilɛ gↄↄ do gɛ̃n soplapla
kɛ́ n ikoyãↄ maa yã́i.
165 Gbɛ̃́ pↄ́ ye n ikoyãiↄ aafia zↄ̃ↄ,
yãe lí tó aa fùo.‡ 1Zãa 2.10
166 Ma wɛ́ dↄi ǹ ma suaba, Dii,
mi zĩkɛ n yãdilɛaↄwa.
167 Má n yã'onɛↄ kũa ń nↄ̀sɛo,
má yei maamaaɛ.
168 Mi n ↄtondↄkĩi gwa, mi n yãma,
asa ma kɛkɛá píi kú n ↄzĩɛ.
169 To ma wiilɛa kama, Dii,
ma gba ↄ̃nↄ lá ń òwa.
170 To ma wabikɛa n le,
ma suaba lá n a lɛgbɛ̃̀wa.
171 N táasilɛa aↄ dↄ ma lɛ́uɛ,
asa ni n yãdilɛnɛↄ damɛɛ.
172 Má lɛsi n lɛgbɛ̃a musu,
asa n yãdilɛaↄ maa píiɛ.
173 Ǹyↄ̃ kú ń dↄamalɛ sↄuo,
asa ma zɛ ń n ↄtondↄkĩioɛ.
174 Málɛ a nidɛ ǹ ma suaba, Dii,
n ikoyã mɛ́ ma pↄnakɛbↄ ũ.
175 To màↄ ku, míↄ n táasilɛ,
to n ikoyãↄ aaↄ ma kũa.
176 Ma liaa lán sã pↄ́ sã̀sãwa,
mapi n zↄ̀blena, ma wɛɛlɛ,§ Luk 15.4
asa n yã́ↄ i sãmaguo.