13
Nan Naifiaoran Cha Bernabe Kan Saulo
1 As nan iglesia* Nan laychun tona ay kanan at chiyuycha enmafurot kan Cristo. ad Antiokia, wachacha nan pomapadtu ya mun-isursuru as kalen Apo Dios. Chicha cha Bernabe, Simeon ay makali un Ngutug, Lucio ay i-Cirene, hi Manaen ay naepaurúg ay kadwan Herodes ay gobernador ad Galilea, ya hi Saulo.
2 As nan hin-urkiw, as nan chacha munchaychayawan kan Apo Dios ya mun-ay-ayunaran, kenalen nan Espiritu Santo kan chicha, “Chutokanyu cha Bernabe kan Saulo as munserfi kan ha-un as nan chunu ay nangayakiak kan chicha.”
3 Kuncha pay narpas ay nun-ayunar ya nunkararag, enpataycha nan limacha† Ara. 6:6 kan cha Bernabe kan Saulo, at penaligwatcha chicha.
Ad Chipre
4 Isunga kiapú as nan nangetorongan nan Espiritu Santo kan cha Bernabe kan Saulo, chinmayyucha on-ona ad Seleucia. Nunlapu hid-i, nunpaporcha ay inmuy ad Chipre. 5 Kuncha pay inumchan ad Salamina ad Chipre, enkaskasabacha nan kalen Apo Dios as nan chiyuycha senagogan chi Judio. Kadwacha hi Juan Marcos ay mangfiachang kan chicha.
6 Nar-oscha ad Chipre inkiana inumchancha ad Pafo. Hid-i nan nanib-atancha as nan usa ay somasaromangka ay Judio ay nan ngachana at Bar-Jesus ay nangali un pomapadtu hiya. 7 Hiya at kiayyum nan gobernador ad Chipre ay hi Sergio Paulo ay naraing ay taku. Enpaayag nan gobernador cha Bernabe kan Saulo, tay laychuna ay chungrun nan kalen Apo Dios. 8 Ngem hi Elimas ay sumasaromangka, (hiyasa nan ngachan Bar-Jesus as nan kali ay Griego) at chana konkontraun chicha, ya penachasna ay iyachawwi nan gobernador as nan omafurotana kan Jesus. 9 Ngem hi Saulo ay makali us un Pablo ay napnu as pannakafialin nan Espiritu Santo at entoongana hi Elimas, ya kanana, 10 “He-a ay anak Satanas! He-a nan kafusor chi am-in ay kenalintig. Napnuka as am-in ay kenasikap ya kenasator. Ay achim ikinak ay cha mamarfialinsuwek as nan kenatit-iwa ay isursuron Apo Dios? 11 Ad wani, chusaun chaká kan Apo Dios, ya mafuragka ya achim maila nan lawag nan urkiw as kaat ay urkiw.” Hiya at chi ya naleknana ay kaman liningfian chi munngungutug ay lifuu nan matana, ya nunkapkapukap ay nun-anap as mangpachang kan hiya.
12 Kun pay inilan nan gobernador nan enommat, enmafurot hiya kan Apo Jesus, tay naschaaw as nan insurucha maepangkep as nan Apo.
Ad Antiokia Henan Probinsiya Ay Pisidia
13 Nunpapor hi Pablo ya nan kakadwana nunlapu ad Pafo, at inumchancha ad Perge henan probinsiya ay Pamfilia. Hid-i nan nanaynanan Juan Marcos kan chicha, at nunfiangad hiya ad Jerusalem. 14 Nanarcharan cha Pablo kan Bernabe nunlapu ad Perge inkiana inumchancha ad Antiokia henan probinsiya ay Pisidia. As nan Urkiw ay Mun-iblayan, sinungkopcha as nan senagoga ya naketokorcha. 15 Wacha nan nangifiasa as nan Lintig Moises ya nan insurat nan chiyuycha pomapadtu. Kun pay narpas, enpaifiakian nan totoray as nan senagoga kan cha Pablo, “Iib-a, mu wachay itukunyu as pumigsaan chi numnum nan tataku at mafialinyu ay ifiakia.”
16 Isunga tenmakchug hi Pablo ya nunsinyas ay nangepakinak kan chicha. Kenalina, “Iib-ak ay kianak Israel ya chakayu am-in ay Gentil ay manaychayaw kan Apo Dios, chumngor kayu kan ha-un. 17 Nan Dios nan chiyuycha kianak Israel at pinilina nan kaap-uwan takú as tatakuna, ya enpaongoongorna chicha as nan nagyanancha as kaili ad Egipto. As nan nafiayag ay timpu, babaen as nan pannakafialina, enpanguna chicha ay nak-ak hid-i. 18 As nan umuy as opat puru ay tawwun ay kawad-ancha henan disyerto, enan-anosan ya enay-aywanan Apo Dios chicha. 19 Kuncha pay inumchan nan kaap-uwan takú ad Canaan, enpaamis Apo Dios nan tataku ay wacha henan pitu ay nasyon, ya enpatawidna as nan kaap-uwan takú nan lutan nan hanacha ay nasyon.
20 “Am-in chaná ay enommat, nunlapu as nan inmuyancha ad Egipto inkiana as nan nangamisancha as nan chiyuycha i-Canaan at umuy as opat kiasot ya leman puru ay tawwun. Kun pay narpas sa, inchat Apo Dios kan chichay tukutukún ay huwis inkiana as nan timpon Samuel ay pomapadtu. 21 Angkiay ya as nan chinmawatan nan tataku kan Apo Dios as ari, inchatna hi Saulo ay potot Kis ay kianak Benjamin. Nun-ari hi Saulo kan chicha as opat puru ay tawwun. 22 Kun pay kenaan Apo Dios hi Saulo, ensokatna hi David as aricha. Nauy nan kenalen Apo Dios maepangkep kan David: ‘Hi David ay potot Jesse at hiya nan mangepalaylayad kan ha-un. Hiya nan mangtongpartu as nan am-in ay laychok.’‡ 1 Sam. 13:14; Sal. 89:20; 2 Sam. 7:12-14; Ara. 7:46 23 Nan nurpu as nan chiyuycha kianak David ay hi Jesus ay Mangesarakan as nan chiyuycha kianak Israel at finaor Apo Dios ay kaman as nan enkarina. 24 As nan chaan pay nangelapuwan Jesus as nan chununa, enkaskasaban Juan as nan am-in ay kianak Israel ay masapor munfiafiawicha as nan fiasfiasorcha ya munpafunyagcha. 25 Kun pay kiayud lopasun Juan nan chununa, kenalina as nan tataku, ‘Ngachana nan kananyu maepangkep kan ha-un? Fiakun ha-un nan chayu sassasad-un. Ngem wacha nan usa ay cha umunud kan ha-un ay uray nan kiarot chi sapatosna at achiyak maekari ay mangfokat.’§ Mat. 3:11; Mar. 1:7; Luc. 3:16; Jn. 1:20, 27
26 “Iib-ak ay kianak Abraham ya am-in ay Gentil ay wacha hena ay munchaychayaw kan Apo Dios, chumngor kayu. Tit-iwa ay kan chitaku nan nangifiaoran Apo Dios as nan nauy naifiakia ay maepangkep as kaesarakanan. 27 Ngem nan chiyuycha inmiili ad Jerusalem ya nan anap-apucha at chaancha enmatonan ay hi Jesus nan infiaor Apo Dios winnu naawatan nan insurat nan chiyuycha pomapadtu ad pus-uy ay naifiasa as nan tunggal Urkiw ay Mun-iblayan. Uray mu hiyasa, chicha nan nangtongpar as nan infiakian nan chiyuycha pomapadtu as nan nangekeddengancha kan hiya ay matuy. 28 Uray maid naanapancha as finmasorana as uycha nangepapatuyan kan hiya, chinawatcha challu kan Pilato ay epapatuyna hiya. 29 Kuncha pay enat nan am-in ay naisurat as nan Kalen Apo Dios maepangkep kan hiya, kensopcha hiya as nan koros, ya uycha inlufok. 30 Ngem tenakon Apo Dios hiya manipud as nan utúy. 31 As nan ongor ay urkiw, nunpappaila hiya as nan chiyuycha nakiuy kan hiya nunlapu ad Galilea inkiana ad Jerusalem. Ad wani chicha nan mangepaneknek kan chitaku ay Judio as nan maepangkep kan hiya. 32 Ad wani, chakami nan mangifiakia as nan nauy Ammay ay Chamag kan chakayu: Nan enkaren Apo Dios as nan kaap-uwan takú ad pus-uy 33 at tenongparna kan chitaku ay kianakcha babaen as nan nangtakuwana kan Jesus manipud as nan utúy. Hiyana challu nan naisurat as nan maekadwa ay Salmo ay kanana,
‘He-a nan Anakku. Ad wani epailak ay ha-un nan Amam.’* Sal. 2:7; Heb. 1:5
34 Nauy nan kenalen Apo Dios maepangkep as nan nangtakuwana kan Jesus manipud as nan utúy ay achi kasin matmatuy, tay achi poros mabrok hiya as nan lufok:
‘Ichatkuntu kan chakayu nan chiyuycha nasantowan ay bendisyon ay siguradu ay matongpar ay enkarek kan David.’† 2 Sam. 7:12-14; 1 Ar. 2:1-4; Sal. 132:11; Isa. 55:3
35 Isunga kenalina us as nan tukún ay naisurat as nan Salmo:
‘Achim eparufus ay mabrok nan Nasantowan as nan lufok.’‡ Sal. 16:10; Ara. 2:27
36 Ngem fiakun maepangkep kan David nan laychuna ay kanan as na. Tay as nan narpasan David ay nangtongpar as nan penangkep Apo Dios kan hiya as nan natatakuwana, natuy hiya. Naetapi hiya ay nailufok as nan kaap-uwana, at nabrok nan achorna. 37 Ngem hi Jesus ay tenakon Apo Dios manipud as nan utúy at chaan nabrok. 38 Isunga chakayu ay iib-ak, masapor maammuwanyu ay kiapú as nan enkaman Jesus, naekasaba kan chakayu nan mapakawanan chi fiasfiasor. 39 Tit-iwa ay babaen kan hiya, tunggal omafurot at naifilang as nalintig as nan sangwanan Apo Dios, tay achi mafialin ay palintikun nan Lintig Moises. 40 Isunga il-ilaunyu ta achi koma maekaman kan chakayu nan nauy kenalen nan chiyuycha pomapadtu:
41 ‘Ilaunyu, chakayu ay mun-ot-otyok! Maschaaw kayuntu, ya matuy kayuntu challu. Tay wachay kauugyat as solet ay atoktu as nan matatakuwanyu ay achiyuntu challu afurotun, uray kun wacha nan mangepakaawat ay ustu kan chakayu.’ ”§ Hab. 1:5
42 As nan cha pumitiwan cha Pablo kan Bernabe as nan senagoga, chinawat nan tataku kan chicha ay mu mafialin koma, isurucha pay chaná as nan somarunu ay Urkiw ay Mun-iblayan. 43 Kun pay nak-ak am-in nan tataku as nan senagoga, ongor ay Judio ya Gentil ay mangun-unud as nan iniili ay ukialen chi Judio nan inmunud kan chicha. Naketakiatfor cha Pablo ya enawischa chicha ay mangiturturuy ay muntalek as nan grasyan Apo Dios.
44 As nan senmarunu ay Urkiw ay Mun-iblayan, kiayud am-in nan umili at naamongcha ay uy manngor as nan kalen Apo Dios. 45 Ngem kun pay inilan nan chiyuycha Judio nan ongoongor ay tataku, enmaposcha as solet. Kenontracha nan kenalen Pablo ya enkak-aliyancha hiya.
46 Ngem kaskasin tinmurud cha Pablo kan Bernabe, ya kanancha, “Masapor chakayu ay Judio nan omon-ona ay maifiag-an nan kalen Apo Dios. Kiapú ta enachiyu, chakayu mismu nan achi mangifilang as achoryu ay mawad-an as fiyag ay maid patingkiana, taynanmi chakayu, ya umuy kami as nan chiyuycha Gentil. 47 Tay hiyana nan infilin Apo Dios kan chakami ay kanana un,
‘Pinilek he-a ay manilaw as numnum nan chiyuycha Gentil ta am-in nan tataku asna's luta at maesarakancha kiapú kan he-a.’ ”* Isa. 42:6; 49:6
48 As nan nanngoran nan chiyuycha Gentil as sa, naragsakancha ya chinaychayawcha nan kalen Apo Dios. Nan chiyuycha pinipilen Apo Dios ay mawad-antu as fiyag ay maid patingkiana at enmafurotcha.
49 Angkiay ya naepachamag nan kalen Apo Dios henan hana intiru ay lukiar. 50 Ngem chinorchor nan chiyuycha Judio nan nunkafiaknang ay fianafiai ay manangchaychayaw kan Apo Dios ya nan anap-apu henan siyudad. Enlapucha ay mamalikiat kan cha Pablo kan Bernabe, ya enpak-akcha chicha henan lukiarcha. 51 Ngem penokpokan cha Pablo nan chapancha ay mangepaila as nan umili ay kikiadcha as nan mismu ay chusacha. Kun pay narpas sa, inmuycha ad Iconio.† Mat. 10:14; Mar. 6:11 52 Ngem uray mu assesa, nan chiyuycha enmafurot kan Jesus ad Antiokia at ongor chi lagsakcha, ya napnucha as pannakafialin nan Espiritu Santo.
*13:1 Nan laychun tona ay kanan at chiyuycha enmafurot kan Cristo.
†13:3 Ara. 6:6
‡13:22 1 Sam. 13:14; Sal. 89:20; 2 Sam. 7:12-14; Ara. 7:46
§13:25 Mat. 3:11; Mar. 1:7; Luc. 3:16; Jn. 1:20, 27
*13:33 Sal. 2:7; Heb. 1:5
†13:34 2 Sam. 7:12-14; 1 Ar. 2:1-4; Sal. 132:11; Isa. 55:3
‡13:35 Sal. 16:10; Ara. 2:27
§13:41 Hab. 1:5
*13:47 Isa. 42:6; 49:6
†13:51 Mat. 10:14; Mar. 6:11