1  + o 8:1 Luk 21:37*[Tonde Yesu lak-ambe la kandu Oliv,

2 de samiinaanôôn atombe laah hato Anutu-te dumb bop alo, tombe hil pin lala vu yi, om hato nando be motaahu sil hôôk tanasin. 3 Tombe tanasin dangga-so osin hil Palisai-so ond lako vêêh ti, yik vêêh-anju hil layi de wiing baayamb om sil lalaah naale lavuun, 4 tonde lanêêl vu Yesu nambe, “Kaputung, vêêh-anja wiing baayamb-ambe hil latovu yi. 5  + o 8:5 Lev 20:10; Diu 22:22-24*Ond Mose nêêl vu yiiy hôôk tanasin nambe vêêh nambêênja yaanyiis ak tatuuh-ambe jimb. De hong-ok, gale naanêêl vaati?” 6  + o 8:6 Mat 22:15*Sil lanêêl nambêênju in nambe sahi Yesu naambe naanêêl vakasin na paya ond lambiing vakasin vu yi, lemu Yesu dundak-ambe nando mosalêêh ngaanggis ak nama kapis, 7  + o 8:7 Diu 17:7*de sil oo mondalingin lôôt, tombe vêêl lu lak-ambe nêêl vu sil nambe, “Om ham-anja ti me-nawiing va nipaya bôôy e, ond mem yoo gaate tatuuh jakana vêêh-anju naamunggin.” 8 Tonde dundak-ambe mosalêêh ngaanggis yesin laah.

9  + o 8:9 Mat 22:22*Sil lango vakasin-anju tombe sil ti ti davu seelin-ambe lato dala voon, himbop bop-aso yoo lamunggin tonde hil vaalu taamuyin sil. Sil lavuuh Yesu de yoo ti nando, de vêêh-anju yoo naahen naale. 10 Tombe Yesu vêêl lu lak-ambe nêêl vu vêêh nambe, “Hil-anjôôto lala tana? De ti me-nêêl nambe lambu nyevahaan vu hong e?” 11  + o 8:11 Jon 5:14*Le vêêh-anjuuto nêêl nambe, “Omaaho Bop, malis.” Tombe Yesu nêêl nambe, “Yik sa having, same le naanêêl naambe lambu nyevahaan vu hong e, om gana de game gambiing nipaya jesin naah e.”]

12  + o 8:12 Ais 49:6; Jon 1:4-9; 9:5; 12:46*Tonde Yesu nêêl vakasin ango vu hil nambe, “Sak sa kin tumin voon-ate. Omaaho ti taamuyin sa ond me-le na hôôk mekanu le, malis, le na osin melangaah metumin-ate.” 13 Tombe hil Palisai-so lanêêl vu nambe, “Goo navu tatekin gate danggakook om ganêêm vakasin-anja me-keen e.” 14  + o 8:14 Jon 5:31-32; 7:28; 9:29*Le Yesu nêêl laah vu sil nambe, “Ôôye, soo navu tatekin sate danggakook, lemu sa naanêêl vakasin keen, in dangga nambe taaku sen sa nando be sa laam-ato ond sa lak ni. Tonde taaku sen sale anaah-ato ond yik sa lak ni having, lemu ham ond ham doosin taaku sen sa nando be sa laam-ato, de yik ham doosin taaku sen sale anaah-ato having. 15  + o 8:15 Jon 7:24; 12:47*Tonde ham ond ham navu sahi hil lohvu ham voon oo kam, nganjo sak same navu sahi omaaho ti-te vakasin e. 16  + o 8:16 Jon 5:30; 8:29*Lemu naambe sa sahi omaaho ti-te vakasin ond sale sahi nivalok, in me-soo timu le, nganjo Aamangg sen wiing sa be sa laam-ato ond nando having sa. 17  + o 8:17 Diu 17:6; 19:15*Hamate tanasin ti neep nambe omaaho yuuh daanêêl vakasin noh ti ond yuuhate vakasin nôôn keen. 18  + o 8:18 1; Jon 5:9*De sak sa naanêêl sate dangga langaah, de Aamangg sen wiing sa laam-ato ond yik nanêêl sate vakasin langaah having.” 19  + o 8:19 Jon 14:7*Tombe lalingin Yesu nambe, “Mom nando tana?” Le Yesu nêêl laah nambe, “Ham doosin sa, de ham doosin sate Aamangg having. Nambe ham anjak sa ningg ond ham e anjak sate Mangg ani gaving.”

20  + o 8:20 Jon 7:30*Yesu nêêl vakasin-anjo ond monanêêl tanasin hôôk Anutu-te dumb alo ti sen hil datung salivangin hôôk-ato, lemu vaheey-ame lalôôh yi le, in yite busin oo naahen.

21  + o 8:21 Jon 7:34,36; 13:33*Tombe Yesu nêêl vu sil laah nambe, “Sana de ham e salo sa, tonde hamate nipaya le nanjip-ambe ham anggimb osin, de ham-ame alohvu nambe ana taaku sen sa nalaa-ju le.” 22  + o 8:22 Jon 7:35*Tombe hil Yuda lanêêl nambe, “Mak yoo navu nyiis yi be jimb mava, ondeey nêêl nambe ‘Ham-ame alohvu nambe ana taaku sen sanaa-ju le.’ ” 23  + o 8:23 Jon 3:31*Tonde Yesu nêêl vu sil nambe, “Ham vu voon, de sa vu baandoni. Ham omaahonôôn vu voon-anjo de sak, same vu voon-anjo le. 24 Om yik saanêêl vu ham lung laa-to nambe hamate nipaya le nanjip-ambe ham anggimb osin, in dangga nambe ham-ame ambiing gaving naambe saa-jo le, ond hamate nipaya yoo le nanjip vu ham lôôt-ambe ham anggimb osin.” 25 Tombe lalingin nambe, “Om hong lati?” Le Yesu nêêl vu sil nambe, “Yik sa omaaho sen soo monaanêêl langaah vu ham vu munggin-ambe tok laam gêên-anjo. 26  + o 8:26 Jon 7:28*De sate vakasin sen sa naanêêl vu ham osin sa sahi ham jak-ato ond ngeeyaata neep, lemu omaaho sen wiing sa be sa laam-ato ond yi omaaho osin vakasin nôôn keen, om vakasin pin sen sa hango vu yii-to ond sa naanêêl langaah vu omaahonôôn vu voon-anjo.” 27 Vakasin sen Yesu nanêêl nambe omaaho sen wiing yi laam-ato ond nanêêl lak Mangganaan Anutu, le sil doosin. 28  + o 8:28 Jon 3:14; 5:19*Om nêêl vu sil nambe, “Taamusin e ham e gasi Omaahonôôn Noow jakana, tombe mem hôôk busin-anju ham e anjak ni naambe yik saa-jo, in same yoo naawiing vati lohvu sa kangg e, malis, yik soo naanêêl va sen Aamangg taahu saa-to. 29  + o 8:29 Jon 8:16; 16:32*De Aamangg sen wiing sa be sa laam-ato ond yik nando having sa, de me-havuuh sa be soo ti nando le, malis, in soo monaawiing va sen nayi nivasaa-to lak busin pin.” 30  + o 8:30 Jon 7:31*Yesu nêêl nambêênju tombe hil ngeeyaata londpayo la timu vu yi.

31 Tombe Yesu nêêl vu hil Yuda sen lawii-having yi lung laa-to nambe, “Naambe ham naapuvu sate vakasin niwêêk ond ham atu sate hil keen, 32 de ham e anjak vakasin keen ani, tombe vakasin keen le nôôh ham vêêl in ham mando nivasa.” 33  + o 8:33 Mat 3:9*Tombe sil lanêêl laah vu yi nambe, “Hey-anjo Abalaam-ate hil vu taamusin hey. Hey-ame aatu omaaho ti-te hil kul vaha malis amu busin ti le. Le nambe tana sen ganêêl nambe vakasin keen le nôôh hey vêêl-anjo?” 34  + o 8:34 Lom 6:16,20; 2Pi 2:19*Le Yesu nêêl laah vu sil nambe, “Sa naanêêl keen lôôt vu ham naambe hil pin sen dawiing va nipayaa-to, ond sil latu va nipaya-te hil kul vaha malis amu. 35 De hil kul vaha ond me-le mando gaving yite yêêv lôôt e, malis, noow ond mem yoo le mando gaving lôôt. 36 Om Anutu Noow nambe nôôh ham vêêl in nambe ham mando nivasa ond ham oo le mando nivasa keen. 37  + o 8:37 Jon 5:18*De sa lak ni nambe Abalaam-ate hil vu taamusin ham, le ma de ham awiingin nambe anyiis sa be saanggimb, in sate vakasin-ame lukala ham alompayo le. 38 Va sen saahe vu Aamangg lung laa-to ond sa naanêêl-anjo, de ham ond ham nawiing va sen ham hango de mom nêêl-ato.”

39  + o 8:39 Mat 3:9*Tombe sil lanêêl laah vu Yesu nambe, “Heyate aamangg ond Abalaam.” Le Yesu nêêl vu sil nambe, “Abalaam-ate hil vu taamusin ham keen ond ham e ambiing va naambe sen Abalaam wiing-ato. 40 De sa tatekin vakasin keen pin sen sa hango vu Anutuu-to vu ham, le gêên ham awiingin nambe anyiis sa be saanggimb, lemu Abalaam-ame wiing nambêênja le, 41  + o 8:41 Diu 32:6; Ais 63:16; 64:8*nganjo ham oo nawiing mom-ate kul.” Tombe lanêêl laah vu nambe, “Vêêh baayamb ti me-noondin hey e, yik hey Aamangg Anutu timu.” 42  + o 8:42 1; Jon 5:1; Jon 16:28*Tombe Yesu nêêl vu sil nambe, “Hamate mom Anutu keen ond ham ahem e gaving sa, in sa vu Anutu be sa laam nandôô-jo, de same yoo alaam lohvu sa kangg e, malis, Anutu wiing sa be sa laam. 43  + o 8:43 Lom 8:7*Le nambe vaati sen ham doosin sate vakasin? Om danggakook-anjo nambe ham alompayo nimbaya in sate vakasin. 44  + o 8:44 1; Jon 3:8*Hamate mom Saalang, om va sen naale hôôk hamate mom alopayôô-to ond ham oo nawiingin nambe ambiing lôôt. De vu munggin ond yoo nayiis omaahonôôn-ambe dayimb, tonde me-navu taamuyin vakasin keen e, in vakasin keen ti me-neep vu yi le. Nganjo vakasin tatuhin ond mem yoo yite va nivalok, in yi omaaho yoo navu tatuhin vakasin, de yi tu vakasin tatuhin mangganaan nivalok, 45 lemu sak sa naanêêl vakasin keen ondeey ham-ame awii-having sa le. 46  + o 8:46 2Ko 5:21; 1Pi 2:22; 1Jon 3:5*De ham ti tana tovu sanêêngg nipaya ti ond naanêêl langaah, lemu naambe sa naanêêl vakasin keen ond nambe vaati sen ham-ame awii-having sa le? 47  + o 8:47 Jon 18:37; 1Jon 4:6*In Anutu-te noondin ond yoo dango Anutu-te vakasin, lemu ham ond Anutu me-yite noondin ham e, om ham-ame nango yite

vakasin e.”

48  + o 8:48 Mak 3:21-22; Jon 7:20*Tombe hil Yuda lanêêl laah vu Yesu nambe, “De. Hey naanêêl nambe hong Samaalia ti, de mamu nipaya ti hôôvu hong, ond yik hey aanêêl lohvu.” 49 Tombe Yesu nêêl laah vu sil nambe, “Sak mamu nipaya ti me-hôôvu sa le, malis, soo nako Mangg haale lak, le ham

naanggôôl sa. 50  + o 8:50 Jon 5:41*Sak same naawiingin nambe soo gako sa haalengg ak e, nganjo omaaho ti yoo navu sahi sate vakasin-ambe nako sa haalengg ak. 51  + o 8:51 Jon 5:24; 6:40,47*Om sa naanêêl keen vu ham naambe omaaho ti nambe samu sate vakasin nivasa ond me-le jimb-ambe na valok-ate le.” 52 Tombe hil Yuda lanêêl vu nambe, “Gêên hey alak ni nambe mamu nipaya hôôvu hong, in Abalaam having hil vaalu sen danêêl Anutu-te vakasin langaah-ato ond layimb lung la, lemu ganêêl nambe omaaho ti samu gate vakasin nivasa ond me-le jimb-ambe na valok-ate le. 53  + o 8:53 Jon 4:12*Nambe vaatii-jo? Mak osavok heyate himbop bôôy Abalaam a? De Abalaam yimb lung laa-to, tonde hil sen danêêl Anutu-te vakasin langaah layimb having-ato, lemu goo gawiingin nambe savok lati na?”

54 Le Yesu nêêl laah vu sil nambe, “Soo gako sa haalengg ak ond sa haalengg e naambe va malis, lemu sate Mangg sen ham nanêêl nambe hamate Anutuu-to ond yoo nako sa haalengg ak. 55  + o 8:55 Mat 11:27; Jon 7:28-29*Lemu ham-ame alak Mangg ani le, nganjo sak sa lak ni lung la, om sa naanêêl naambe sa doosin yi, ond sale omaaho tatuhin naambe ham-anja, le ma de sa lak ni lung la be sa navu samu yite vakasin nivasa lôôt. 56 Tonde hamate himbop Abalaam ond

lopayo nivasa lôôt in nambe ji sate busin, om yi tombe pêêlis lôôt.” 57 Tombe hil Yuda lanêêl vu nambe, “Gate ta doo-yuuh-ambe nomaayuuh-ame lung la le, de mak gahe mem ak Abalaam a? Otatuhin.” 58  + o 8:58 Jon 1:1*Tombe Yesu nêêl vu sil nambe, “Sa naanêêl keen vu ham naambe Abalaam tangganaan-ame hako yi le, de sa nando munggin.” 59  + o 8:59 Jon 10:31*Tombe sil lalôôh tatuuh ak in nambe lanyiis Yesu be jimb, le ma de Yesu hôôpis, tonde havuuh Anutu-te dumb bop-ambe hato la voon.