1 Irombo mo'ko Tamusi pokonokon jopotory woturupo'po Stefanus 'wa: “Iporo nan?” 2 Irombo Stefanus wyka'po: “Yja'sakarykon, yjuwapotorykon, epanamatoko! Mo'ko kurano Tamusi tywosenepo tywaije man mo'ko kytangonymbo Abraham 'wa, Mesopotamie po emamyry jako, Haran 'wa amanje itory uwaporo. Genesis 12:1 3 Tamusi tyka man i'wa: ‘Moro awomatopombo, mo'karon ajomorykon enapa inoko. Irombo moro o'wa ynekarityry man aitopo 'wa terapa i'tango.’ 4 Irombo mero mo'karon Kaldea ponokon waitopo tyno i'wa man. Haran 'wa amanje tyto man. Irombo ijumy romby'po mero, Tamusi 'wa tamima man ero erome ajemando'kon nono 'wa. Genesis 11:31, Genesis 12:4 5 Ero po ro Tamusi amy nono pisara'po pairo anyry'pa tywaije man ainaka, ipajanymbo yinonory me iwaito'me. Otyry me te, ipajanymbo otyry me enapa ero nono yry man tajato i'wa man, i'me'ma iwairy se'me. Genesis 12:7, 13:15, 15:18, 17:8 6 Tamusi 'wa takari'se enapa tywaije man mo'karon ipajanymbo emamyry man amykon terapa yinonory tu'po, aporemyndorykon man, okupa'emboto ainatone-kari'na siriko ikota'marykon man enapa. Genesis 15:13-14 7 ‘Mo'karon aporemyndonamon poko te a'wembono auranano sytake awu.’ tyka man Tamusi. ‘Irombo mero moro nono wyino kynomimata'ton. Irombo yjety awongata'ton ero po.’ Exodus 3:12

8 “Irombo tywyinono me Abraham wairy enepoto'me moro e'kotono omenano tyje Tamusi 'wa man i'wa. Iwara ro mo'ko tymuru Isak ty'koto Abraham 'wa man, oruwa-to'ima kurita iwe'i'po mero. Moro wara enapa Isak 'wa tymuru Jakob tyje man. Iwara ro rapa Jakob 'wa ty'makon, mo'karon ainapatoro itu'ponaka okonokon Simosu epykon me tywaije mandon inaron tyje mandon. Genesis 17:10-14, Genesis 21:2-4, Genesis 25:26, Genesis 29:31–35:18

9 “Tato'keine iwairy ke mo'karon Jakob ymurukon 'wa mo'ko typiry Josef takarama tywaije man, Egypte po amy taporemynen pyitonano me iwaito'me. Tamusi te imaro tywaije man. Genesis 37:11, Genesis 37:28, Genesis 39:2,21 10 Pa'poro morokon ikota'mato'kon wyino tyka i'wa man. Typyne, tywonumengapore enapa tyje i'wa man mo'ko Egypte jopotory Farao embata. Mo'ko Farao 'wa ro Egypte undymanen me, pa'poro tauty tanokon undymanen me enapa tyje man. Genesis 41:39-41 11 Irombo te poto 'su kumyno tywo'se tywaije man pa'poro moro Egypte 'wa, moro Kana'an 'wa enapa. Poto 'su aikota'mano tywaije man. Mo'karon kytangon tarepange'se tywaije mandon. Genesis 42:1-2 12 Egypte po arepa wairy eta'po mero, moro 'wa Jakob 'wa mo'karon kytangon tomo'se mandon koromono me. 13 Ijokonory ta ro Josef typiryjan 'wa tywokari'se man. Irombo mo'ko Farao 'wa Josef omorykon tuku'se tywaije mandon. Genesis 45:1, Genesis 45:16 14 Irombo Josef 'wa tyjumy Jakob taipo tywaije man pa'poro tomorykon maro ro. Oruwa-kari'na itu'ponaka atone'pu kari'na tywaije mandon. Genesis 45:9-10,17-18, Genesis 46:27 (LXX) 15 Irombo Jakob tywo'pema man Egypte 'wa. Moro po ro kytangonymbo maro tyromo'se man. Genesis 46:1-7, Genesis 49:33 16 Irombo ekepy'san taro mandon Sikem 'wa. Moro po ro mo'ko Abraham 'wa amy atunendopo tapeka'sembo me tywaije man mo'karon Hemor ymurukonymbo wyino. Moro po ro tunenje tywaije mandon. Genesis 23:3-16, 33:19, 50:7-13, Jakobus 24:32

17 “Aseme noro senge moro Abraham 'wa Tamusi wykatopombo wo'kapyry wairy jako, aseme noro enapa mo'karon ka'sakarykon tywotapyimanga tywaije mandon Egypte po. Exodus 1:7-8 18 Irombo amy Josef anukutypyn asery jopoto tawonje man Egypte po. 19 Moko 'wa ro mo'karon komorykonymbo tykota'ma mandon. Tamu'ma'ma i'wa mandon. Mo'karon kytangonymbo tywyry'ka i'wa mandon mo'karon oma'senangon noto'me i'waine kurando i'ma'to'ko'me. Exodus 1:10-11, Exodus 1:22 20 Moro jako ro Moses tywoma tywaije man. Iru'pyn pitani'membo me tywaije man Tamusi embata. Oruwa nuno tyjumy auty ta tytuwaro'ma tywaije man. Exodus 2:2 21 Kurando ino'po mero te, mo'ko Farao emyiry 'wa tanunje tywaije man. Irombo ty'me me tytuwaro'ma i'wa tywaije man. Exodus 2:3-10 22 Irombo Moses tamepa tywaije i'waine man pa'poro morokon Egypte ponokon nukutyry otykon poko. Taurambore, tamamimbore enapa tywaije man.

23 “Irombo oko-kari'na siriko tywe'i'po mero, mo'karon ta'sakarykon, mo'karon Israel pajanymbo ene tytory poko tywonumenga tywaije man. Exodus 2:11-15 24 Irombo amy Egypte pono 'wa yja'wan me amy ta'sakary enary tone i'wa tywaije man. Mo'ko inikota'mary ta'sakary taijoma i'wa tywaije man. Mo'ko Egypte pono poko tarekuru tyka i'wa tywaije man. Tywo i'wa tywaije man. 25 Moro taijomato'ko'me Tamusi 'wa tomokyry ukutyry takano'se i'wa tywaije man mo'karon ta'sakarykon 'wa. Moro anukuty'pa te tywaije mandon. 26 Irombo koro'po amykon ta'sakarykon wo'wo'mary topoje i'wa tywaije man. Irombo iwo'wo'marykon aike'ka tyto tywaije man. Tyka man i'waine: ‘Yja'sakarykon, asa'sakame mandon! O'tono'me ko yja'wan me asepoko mandon?’ 27 Mo'ko yja'wan me ta'sakary enanen 'wa Moses tarima tywaije man. Tyka tywaije man: ‘Noky ko na'na undymanen me ajyryi? Noky ko na'na poko a'wembono auranano ynen jopoto me ajyryi? 28 Ywory 'se ka'tu man, koinaro o'wa mo'ko Egypte pono wo'po wara enapa?’

29 “Moro eta'po mero Moses tywetuwarika tywaije man. Midjan 'wa amanje tyto tywaije man. Moro po ro oko wokyryjan typa'kano'se i'wa tywaije mandon. Exodus 18:3-4

30 “Oko-kari'na siriko pa'po me, moro wypy Sinai pono iponomyn wo'i ta amy Tamusi apojon tywosenepo tywaije man i'wa, amy tyka'muren paremuru ta. Exodus 3:1-10 31 Moro ene'po mero, Moses tanuta man. Imenga tytory jako ro, Tamusi auran tota i'wa man: 32 ‘Awu, atangonymbo tamusiry awu wa, Abraham tamusiry, Isak tamusiry, Jakob tamusiry enapa.’ Moses tywetytyka man. Imenga tytory poko tanarike tywaije man. 33 Tamusi te tyka man i'wa: ‘Esapatokako. Moro awaitopo nono kurano me man. 34 Iru'pyn po mo'karon Egypte ponokon ypyitorykon kota'mary senei. Ipu'ningon enapa setai. Iro ke ro wony'toi epano'seine. I'tango. Egypte 'wa komo'sa.’

35 Moses mo'karon a'sakarykon 'wa turumena tywaije man. Tyka tywaije mandon: ‘Noky ko na'na undymanen me ajyryi? Noky ko na'na poko a'wembono auranano ynen jopoto me ajyryi?’ Inoro ro mo'ko paremuru ta asenepo'po Tamusi apojon 'wa tomo'se tywaije man Tamusi auranymbo me, mo'karon Israel pajanymbo undyma, epano'seine enapa. Exodus 2:14 36 Inoro 'wa ro rapa mo'karon ta'sakarykon Egypte wyino taro mandon. Inoro 'wa ro rapa potonon anumengaponamon otykon tanepo man moro Egypte po, moro Tapiren Parana po, moro iponomyn wo'i ta enapa, oko-kari'na siriko iwairy taro. Exodus 7:3, Exodus 14:21, Numeri 14:33 37 Inoro ro rapa tyka man mo'karon Israel pajanymbo 'wa: ‘Yjawonga'po wara enapa amy tauran uku'ponen awongatan Tamusi aja'sakarykon ra'na.’ Deuteronomium 18:15,18 38 Inoro 'wa ro rapa moro iponomyn wo'i ta iwota'nanopyrykon jako moro wypy Sinai wyino mo'ko Tamusi apojon auranymbo taro tywaije man mo'karon kytangonymbo 'wa. Amano ynamon auranano tapyije i'wa man yto'me ky'waine. Exodus 19:1–20:17, Deuteronomium 5:1-33 39 Mo'karon kytangonymbo te tywepanamarykon 'se'pa tywaije mandon i'wa. Tywotu'ma iwyino tywaije mandon. Egypte po tywairykon po tywo'po'se rapa tywaije mandon. 40 A'aron 'wa tyka tywaije mandon: ‘Kytamusirykon me amykon ika'ko, kuwapoine itoto'ko'me. One wara mo'ko Egypte wyino kane'namonymbo Moses we'i'po irombo atukuty'pa man.’ Exodus 32:1

41 “Irombo amy paka'membo tyka'se i'waine tywaije man. Mo'ko tynikapy'san tamusi 'wa amy tywomy tyje i'waine tywaije man. Moro aseke tynikapy'san tawa'ma i'waine man. Exodus 32:2-6 42 Irombo Tamusi tywotu'ma iwyinoine tywaije man. Tynonda i'wa tywaije mandon morokon kapu rary pokonokon otykon ety awongato'me i'waine. Iwara ro enapa tymero man moro Tamusi auran uku'ponamonymbo karetary ta: Amos 5:25-27 (LXX)

44 “Moro iponomyn wo'i ta mo'karon kytangonymbo ekosa moro taropotymy Tamusi auty, moro Tamusi wykato'konymbo waito'kon auto tywaije man. Moro auto ro mo'ko torupanenymbo nekarity'po wara ro tyka'se Moses 'wa tywaije man, moro inenepo'po wara ro. Exodus 25:9,40 45 Morombo wyino ro mo'ko Josua maro mo'karon kytangonymbo 'wa moro Tamusi auty taro tywaije man moro Tamusi anukuty'non wyino tynipinarykon nono taka. Uwapoine Tamusi 'wa mo'karon tukuty'non tymoma tywaije mandon. Ty'makonymbo 'wano me moro Tamusi auty tynopo'se mo'karon kytangonymbo 'wa tywaije man, morokon David emando'kon siriko 'wa ro. Jakobus 3:14-17 46 Mo'ko ro typyne tywaije man Tamusi embata. Irombo tywoturupo tywaije man mo'karon Jakob pajanymbo ra'na amy Tamusi auty man amyto'me ty'wa. 2 Samuel 7:1-16, 1 Kronieken 17:1-14 47 Mo'ko Salomo 'wa te amy Tamusi 'wano auto tamy tywaije man. 1 Koningen 6:1-38, 2 Kronieken 3:1-17 48 Mo'ko inorombo ro kawono te ainanano nikapy'san ta emamy'pa man. Mo'ko Tamusi auran uku'ponenymbo irombo tyka man:

51 “Senu'ka pangon 'ne roten! Aturu'san Tamusi anamyika'pa man. Apanarykon Tamusi 'wa epanama'pa man. Tamusi a'kary arimary poko roten mandon amyjaron mo'karon atangonymbo we'i'san wara enapa. Jesaja 63:10 52 Nokypan Tamusi auran uku'ponenymbo aniwekena'pa ko mo'karon atangonymbo erekuru tywaije nan? Mo'ko tamamboren wopyry man ekari'namonymbo ro rypo tywo i'waine tywaije mandon. Mo'ko tamamboren ko'wu o'waine takarama man. O'waine tywo man. 53 Tamusi apojongon wyino moro omenano mero'po tapyije o'waine tywaije man. Anamyika'pa te tywaije mandon.”

54 Moro eta'po mero, mo'karon Simosu jopotorykon wore'ko'san. Ipoko imero iwaijeky'san. 55 Mo'ko Tamusi a'kary mo'ko Stefanus y'namorojakon. Kapu 'wa onu'ka'pa kyno'po'sakon. Tamusi kuranory ene'po i'wa. Jesus ene'po i'wa pyre Tamusi apo'tun wyino. 56 Irombo ika'po: “Eneko, morokon kapu wendaka'san seneja. Mo'ko kari'na ymuru seneja pyre Tamusi apo'tun wyino.” 57 Mo'karon Simosu jopotorykon ko'ta'san te mo'ja imero. Iwepanapu'to'san. Asewara imero itu'ponaka iwotunsi'ko'san. 58 Moro aitopo wyino ikyryryka'po i'waine, topu pa'to'me i'waine itu'ponaka. Mo'karon emendonamonymbo 'wa tynoponykon yry'san amy Saulus tatynen pyito pupuru po. 59 Irombo topu papy'san i'waine Stefanus tu'ponaka, mo'ko Jopoto ejatory jako ro i'wa: “Jopoto Jesus, yja'kary apyiko.” 60 Irombo iwokunama'po. Iko'ta'po: “Jopoto! Ero yja'wan me iwe'i'san poko kyto'potyi!” Moro wara tyka'po wyino iwopisamy'po.