1 Jesús gauncaain²¹ jɨ dyatuuin¹ tsá² tya'a joon gacwo'²o 'ido 'ii'²¹ to² jmáa¹a 'e 'wooi²¹ 'ido jileei'²¹ nii² espíritu gó² taai² alma tya' tsá² joongɨ un'láai² tsatsaa'¹³:

2 ―Sɨ́ɨ³na 'naa', jin'²in, 'e cwolíin²naa cwocwó²oo' tsá² júu³ tyʉ́² tya' xiiala tyʉ'² Dios to² tsá² joongɨ un'láa²naa tsatsaa'¹³.

3 Joongɨ sɨɨ'²¹ Jesús 'ii:

―Jo 'ee cón²oon' coonti tya' tya'i fu lɨ cwolíin²naa'. Jo són²oo' 'mo'u² jon'gɨ cón²oon' mora'². Jon'gɨ cón²oon' 'iñi'¹ jon'gɨ cuu² cón²oon'. Tyaan¹aan' jmai'² coon²¹ 'mɨ'² tyí²ii' jo cón²oon' tún². 4 Joon jmoo³ joon³ coon²¹ 'nʉ́¹ lɨ tyalíin²naa', do‑o jon²oon' jiin'¹³ la i'woo²¹naa' 'e fuu²¹ do. 5 Joon doñixiia' lɨ jo 'iin²¹²in tsá² 'ii'²¹ 'naa' joon xʉ́²ʉʉ' 'laa²¹ toon²¹² tɨ́ɨ¹³ɨɨ' lawa coon²¹ li² 'e jmá²aa' cwáain¹ tya'a.

6 Joon ga'woo²¹mo. Joon ngalíin² lacaain²¹ lɨ san'² do ngacwoo¹ júu³ tyʉ́² tya' xiiala tyʉ'² Dios to² tsá². Joongɨ gaun'láai² jileei'²¹ tsatsaa'¹³ 'in seein²¹ lacaain²¹ do.

7 Tsaa'to² Herodes mo galiñii¹ jilaa'²¹ 'e jmoo¹o Jesús jiin'¹³ jo ñii¹ 'ee 'ɨ́‑tsi tsʉ 'wii'¹³ 'inlɨ́ɨi¹³ tsá² jin'²in 'e Wó³‑o nigajiin'¹in jee²¹² 'lɨɨ²¹². 8 'Inlɨ́ɨi¹³gɨ tsá² jin'²in 'e nigajnéi¹ jaain²¹ tsá² nigacwo¹ júu³ tyʉ́² sii²¹ Elías. 'Inlɨ́ɨi¹³gɨ jin'²in 'e nigajiin'¹in jaain²¹ tsá² 'in nigacwo¹ júu³ tyʉ́² calɨɨ. 9 Pe joon gajin'² Herodes:

―Jna‑a tsai' gatyʉ'³ʉʉ to² gawuun'²¹ mootyi² Wó³. ¿'Iingɨ 'in lo 'in núu³uu faa'²¹ tsá² lɨɨlɨ¹?

'Áai¹ lɨ́ɨ¹ gajóoin²‑tsi Herodes wa'a tyii'¹²a xiiala nii¹in Jesús.

10 Mo gatyaliin¹in tsá² tya' Jesús joon gasɨɨ'²¹o jilaa'²¹ 'e nigajmaa¹a. Joon gajée¹i Jesús 'ii 'e gangalíin² coon²¹ co'² fuu²¹ Betsaida. 11 Joon mo galiñi¹ tsá² joon ngalíin²mo jon. Joon ga'ii'²¹ Jesús 'ii. Joon gasɨɨ'²¹ɨ 'ido xiiala mo tyʉ'² Dios to² tsá². Joon gaun'láai² tsatsaa'¹³.

12 Ningóo¹ nica'lóo²xʉ. Joon gangatyéen¹in tsá² tya' Jesús. Joon gasɨɨ'²¹ɨ 'ido:

―'I'² júu³ tsá² 'e cwotyalíin² 'ii'²¹xʉ 'woo'²¹o. Joongɨ tsa'naa'²¹xʉ 'e dø'¹ø 'e lɨ tyan' no tsʉ 'e lɨ toon²¹²on' lo jo 'ee sá² coonti.

13 Joon gajin'² Jesús sɨɨ'²¹ɨ 'ido:

―Cwoo'¹³xʉ 'naa' 'ino 'e dø'¹ø.

Joon gajin'² tsá² tya'a do:

―Jo 'ee sá² coonti. Lɨ́ɨ²mo jiin'¹³ 'ñá² 'iñi'¹ joongɨ gá¹mo joo'²¹ taai² jmɨɨ²¹. Joon xiiala lí² laa²¹na'a 'e dø'¹ jileei'²¹ 'in tsá² lo.

14 Tsʉ tii² la coon'²¹ 'ñá² mil 'in tsá² do. Joon gajin'² Jesús gasɨɨ'²¹ɨ tsá² tya'a:

―Sii'¹³ tsá² cwocwaa¹ tɨ' coon'²¹ 'iin'¹³ ca'no'³ cíein¹³.

15 La joon gajmaa¹a. Gacwó² jilee'²¹mo. 16 Joon gason'¹ Jesús jɨ 'ñá² 'iñi'¹ do coon'¹³ 'in gái¹ joo'²¹ taai² jmɨɨ²¹ do. Joon gajǿø² fu yʉ' fu uncwii²¹. Joon gacwo'²o 'maai'¹³ Dios tya' 'e dø'¹ø do. Joon mo ngayuui'¹³ gajmaa¹a 'no'³ joon gacwo'²o tsá² tya'a 'e jmaa¹a jmai'²xʉ jee²¹² tsá² do. 17 Jilee'²¹mo tsá² gagøø'²¹ø ce ganeei'¹³ tyʉ́²‑tsi. Joon mo ngayuui'¹³ joon jilaa'²¹ 'no'³ 'e gasái¹ garǿø²mogɨ dyatun¹ 'motó²gɨ.

18 Coon²¹ jmɨɨ²¹² mo gafaa'²¹a Jesús júu³ tyʉ́² coon²¹ lɨ yaa‑i joon téen²mo tsá² tya'a coon'¹³on. Joon gaunngɨɨ¹ɨ Jesús:

―¿'Iin jna jin'² tsá²?

19 'Idogɨ gañii¹, jin'²in:

―'Inlɨ́ɨi¹³ tsá² jin'²in 'e 'nʉ‑ʉ Wó³ saai¹ tsá² jmɨɨ²¹. 'Inlɨ́ɨi¹³gɨ tsá² jin'² in 'e 'nʉ‑ʉ Elías. Pe 'inlɨ́ɨi¹³ jin'²in 'e 'nʉ‑ʉ jaain²¹ tsá² 'in nigacwo¹ júu³ tyʉ́² calɨɨ 'in nigajiin'¹ tún¹.

20 Joon gaunngɨɨ¹ɨ tún¹ Jesús:

―¿'Naa'gɨɨ', 'ee fó²oo' 'in jna?

Joon gañii¹ Tʉ́³ do jin'²in:

―'Nʉ‑ʉ Cristo Jóon¹ Dios.

21 Pe Jesús lɨ́ɨ¹ ga'ɨɨ¹ júu³ joongɨ gauntsaa'¹²i 'e jo 'in sɨɨ'²¹ tsá² tya'a 'elo ce jiin'¹³ jaain²¹. 22 Joon gajin'²in:

―'In Tsá² Ruu'²¹mo tsá² noogɨ iní² wúu¹ lɨɨlɨ¹. Joongɨ jo i'ii'²¹ tsacøøi'¹³ 'ii. Caan²¹mo coon'¹³ 'in tyʉ'² to² tya' untsá² coon'¹³ tɨfo'² tya' ley ijaan'²¹in injnga'²mo 'i. Pe mo tɨ 'nɨ¹ jmɨɨ²¹² ijmáa¹a jiin'¹o tún¹.

23 Mo ngayuui'¹³ joon gasɨɨ'²¹ɨ jileei'²¹:

―Wana 'in 'iin²¹²in jó¹ coon'¹³ jna cwojmaa¹a 'íin²‑tsi jilaa'²¹ 'e 'oo¹o. 'Ná²‑a cwotyaan¹an crúu¹³ tya'a la coon²¹ jmɨɨ²¹² joon cwojaa¹ coon'¹³ jna. 24 Tsʉ jileei'²¹ 'in 'iin²¹²in lái¹ yaai icaa²¹mo fu juncwii²¹ tya'a. Pe jileei'²¹ 'in caai²¹ fu juncwii²¹ tya' 'wii²¹² tyiia 'in tiin'¹³mo 'ii. 25 Jo 'ee to² 'íi³ tya' tsá² wa'a 'e galɨ́² tya'a la tǿøi² fu juncwii²¹ joon caa²¹mo fu juncwii²¹ tya'a 'ña'a. 26 Tsʉ wana 'in ga'aa¹ fa'ɨɨ'²¹ 'wii²¹² tyiia coon'¹³ jilaa'²¹ júu³ tya' xiiala mo tyʉ'² Dios to² la joon jon jna, 'in Ruu'²¹na Tsá², ni 'aa²¹oo fa'ɨɨ'²¹ 'wii²¹² tya'a mi yíi³aa lawa Rǿøi¹³ coon'¹³ 'ii'²¹ tya' Ña'ñʉ'¹ʉ' coon'¹³ jileei'²¹ ángeles tya'a. 27 'E la ja'²mo fuu²¹²uu 'naa' 'inlɨ́ɨi¹³ jee²¹² 'in téein² lo nano jo ijúun²in nʉ'gɨ la jo mo gatyʉ'² Dios to² tsá².

28 Mo gatɨ́² jñá² jmɨɨ²¹² 'e gafaa'²¹ Jesús 'elo joon gasoo¹o coon²¹ moo'²¹ 'e tsafaa'¹²a júu³ tyʉ́². Ngoo²¹‑o coon'¹³ Tʉ́³ coon'¹³ Jacobo coon'¹³ Wó³. 29 Joon la 'ɨɨ²¹² faa'²¹ Jesús júu³ tyʉ́² la tøøi² níi¹i coonti coon²¹ galɨsɨ́ɨ²mo la 'ɨɨ¹. Joongɨ sɨɨn'¹³ɨn galɨ taa²¹ jɨɨ'¹ lɨɨlɨ¹. 30 Joon gajnéi¹ gái¹ tsañʉʉ'¹ co' lɨ siin'¹²in. Gajná² joo'²¹ la 'ui lɨ siin'¹³in. Jaain²¹ sii²¹ Moisés, jaain²¹gɨ sii²¹ Elías. 31 Téein² coon'¹³ Jesús sɨ́ɨ¹i xiiala mi jóon²in. 'E 'ná² nii²¹ wúu¹ fu Jerusalén. 32 Lɨ́ɨ¹ jalicwuu¹i Tʉ́³ coon'¹³ 'in tsá² catyaai²¹gɨ do. Pe jo gacwuu²¹i. Joon ganii²¹o jilaa'²¹ 'e 'ya'²gɨ tya' Jesús. Joon ganíi²in jɨ gái¹ tsañʉʉ'¹ do 'in téein² coon'¹³on. 33 Mo gangalíin² 'in tsá² do co' lɨ siin'¹² Jesús joon gajin'² Tʉ́³ do:

―Tɨfo'², ¡lɨ́ɨ¹ tyʉ́² 'e toon²¹o'on lo! Jmoo²¹o'o 'nɨ¹ 'nʉ́¹ lo; coon²¹ 'nʉ́²'ʉ coongɨ tya' Moisés coongɨ tya' Elías.

Pe Tʉ́³ do coonti jo ñi¹ jilaa'²¹ 'e faa'²¹a. 34 La 'ɨɨ²¹² faa'²¹a do‑o gajó² coon²¹ jníi¹ 'e gacɨɨn'¹³in. Joon gafoo'¹mo mo gatáai² jee²¹² jníi¹ do. 35 Joon ganuu¹ coon²¹ júu³ jee²¹² jníi¹ do 'e gajin'² 'elo:

―Yʉʉn²¹ tyiia 'in 'iin²¹²na lo. Nʉʉ²ʉʉ' júu³ tya'a.

36 Mo ngayuui'¹³ gafaa'²¹a 'e júu³ do joon ganíi²mo jiin'¹³ 'ña'a Jesús. Jo 'ee gajin'²in coonti jon'gɨ gasɨɨ'²¹ɨ tsá² ce jilaa'²¹ 'e niganí²i.

37 Mo gajná² jmɨɨ²¹² do coon²¹ gajgáa¹i 'e moo'²¹ do joon lɨ́ɨ¹ fúui¹ tsá² ngaunjiin'²¹in Jesús. 38 Joon jaain²¹ tsañʉʉ'¹ 'in ngó¹ jee²¹² tsá² do gasɨɨ'²¹ɨ coon²¹ júu³ tá² lɨ¹, jin'³in:

―Tɨfo'², jmaa²'a feei'¹‑'o'o jøøi²¹²du' yʉʉn²¹ tyiia lo tsʉ camuui'¹³ 'in no seein²¹ tyiia. 39 'Yuui jaain²¹ espíritu gó² 'e jmoo¹ 'e 'oo¹o joongɨ joon²¹in ñii'¹i. Joongɨ 'yee'²¹ jon¹ moo'oo²o. Joongɨ 'e'²e wúu¹. Jo 'iin²¹²in tʉ́ʉ¹i. 40 Nigamɨ́³oo tyani tsá² tyi'i 'e tyíi²mo 'in 'lɨɨi'³ 'yuui alma tya'a pe jo mo galɨ'²ɨ.

41 Joon gajin'² Jesús sɨɨ'²¹ɨ 'in tsá² fúui¹ do:

―¡Tsá² 'in jo tsáai¹‑tsi 'naa'! Jiin'¹³ 'e gó² 'øøi'²¹‑'oo'. Jo ní³ii lɨɨ'²¹ 'e 'ná²‑a 'e siin'¹³na coon'¹³ 'naa' joongɨ jmáa³aa taa'²¹a 'wii²¹² tyii'.

Joon jin'² Jesús sɨɨ'²¹ɨ jmii²¹ xuui²¹² do:

―Ñijee¹du' yʉʉn²¹ tyi'i fu lo.

42 Pe mo gangatyéen¹ 'in sɨmii'²¹ do 'in espíritu gó² do gapíin² 'ii ni 'wó². Gajmaa¹a 'e gajooin²¹ ñii'¹i 'ido tún¹. Pe Jesús gatyʉ'² to² 'in espíritu do wa'a cwo'ɨ́ɨ¹ɨ. Joon gaun'láa²mo 'in sɨmii'²¹ do. Joon gajaan'¹mo 'ido jmii²¹. 43 Jilee'²¹mo tsá² ganga'goo²¹‑tsi jilaa'²¹ 'e jmɨɨ²¹² cɨɨ'¹³ Dios jmaa¹a.

La 'ɨɨ²¹² jmoo¹o tsa'goo²¹‑tsi tsá² coon'¹³ jilaa'²¹ 'e faa'²¹ Jesús joon gasɨɨ'²¹ɨ Jesús tsá² tya'a:

44 ―Nʉ́ʉ²duu' coon'²¹ tún² 'elo. Joon jo cwa'iin'¹³‑'oo'. Jna‑a 'e Ruu'²¹na Tsá². Pe 'ná²‑a ijaain'²¹ tsá² jna ja'cwoo²¹ tsá².

45 Pe tsá² tya' Jesús do jo ga'øøi'²¹‑tsi jilaa'²¹ 'e sɨɨ'²¹ɨ 'ii tsʉ jo mo galisá² 'ii'²¹ wa'a 'øøi'²¹‑tsi. Joon 'goo'²¹‑o wa'a mɨɨ'²¹ɨ Jesús wa 'e nijin'²in la lɨ 'e najin'²in.

46 Joon tsá² tya'a ga'láa² 'wii²¹² jo cwo'²o júu³ ruu'²¹i 'iin jee²¹² 'ii 'in tyíin¹³gɨ. 47 Pe Jesús galili'³o jilaa'²¹ 'e 'ɨ¹‑tsi 'ido. Joon gasaan'¹²in jaain²¹ xuui²¹² joon gasiin'²¹in jee²¹² 'ii. 48 Joon gasɨɨ'²¹ɨ 'ido:

―Jileei'²¹ 'in 'ii'²¹ 'in xuui²¹² lo coon'¹³ 'e sii²¹ jna 'ii'²¹mo jon jna. Joon jileei'²¹ 'in 'ii'²¹ jna 'ii'²¹mo jon 'in gasii²¹in jna. Jileei'²¹ 'in 'woi¹gɨ jee²¹² 'naa' 'ii 'in tyíin¹³gɨ la jee²¹² jileei'²¹.

49 Joon gajin'² Wó³ gasɨɨ'²¹ɨ Jesús:

―Tɨfo'², nigajøø²¹ø'ø jaain²¹ 'in ngɨ́¹ to² 'wooi¹ espíritu gó² coon'¹³ 'e sii²¹ 'nʉ. Joon gauntsaa'¹³moo'o tsʉ jo ngɨɨ¹ coon'¹³ jna'.

50 Joon gajin'² Jesús gasɨɨ'²¹ɨ 'ido:

―Jo untsaa'¹³naa' tsʉ jileei'²¹ 'in jo jmoo¹o 'e gó² tyi' 'ii 'in uncaain²¹ coon'¹³ jna'.

51 Mo gatɨ́² li tsei'² Jesús fu ñʉfú² ga'ii²¹o fu¹ tsáa¹a fu Jerusalén tá²‑a taain²‑tsi. 52 Joon gasii¹in tsá² tya'a nifugɨ. Joon ngalíin² coon²¹ fuu²¹ 'e náa¹ co' Samaria gamɨɨ¹ɨ lɨ ján². 53 Pe tsá² seein²¹ Samaria do jo ga'ii'²¹i Jesús tsʉ galili'³o 'e tsáa¹ 'ido fu Jerusalén. 54 Mo ganí² tsá² tya'a Jacobo coon'¹³ Wó³ 'elo joon gasɨɨ'²¹ɨ:

―Ña'ñʉ'¹ʉ', ¿ja 'iin²¹²u'un wa'a siin²¹na'a júu³ 'e xii¹a goon²¹ po'³ jɨ́² fu yʉ' fu juncwii² tya'a? Joon ityee²¹mo coon'²¹ tya' jilee'²¹i 'in tsá² no la gajmaa¹a jaain²¹ tsá² 'in gacwo¹ júu³ tyʉ́² calɨɨ 'in sii²¹ Elías.

55 Joon gajǿøi² Jesús 'ii joon gajin'²in:

―'Naa'a jo ñí²ii' coonti xiiala lɨ́ɨi¹ espíritu jeei¹³ 'naa'. 56 Jna‑a, 'in Ruu'²¹na Tsá², jo góo³oo wa'a 'e 'iin²¹²na fu juncwii²¹ tya' tsá² xʉlɨ'ɨ jmáa³aa tiin'¹³mo tsá².

Joon gangalíin² coon fuu²¹ pi'³ lɨ xiia'.

57 Mo gangalíin² fu¹ táai² jaain²¹ tsañʉʉ'¹ nijin'² gasɨɨ'²¹ɨ Jesús:

―'Iin²¹²na ní³ii coon'¹³ 'nʉ doñixiia' ca cwoo'²'o.

58 Joon gañii¹ Jesús:

―Jileei'²¹ cwii¹ sá² tóo²‑o tsa' xá² joongɨ jileei'²¹gɨ ton¹ sá² sɨ́ɨ²‑ɨ pe jna‑a Ruu'²¹na Tsá² jo 'óo³oo xiia' lɨ cwuu²¹na.

59 Joon gajin'² Jesús gasɨɨ'²¹ɨ jaain²¹gɨ:

―Na¹ coon'¹³ jna.

Pe 'idogɨ gajin'²in:

―Cwó³du'u cata ní³ii jéei¹ ni'áai¹duu ñʉ'³ʉʉ.

60 Joon gajin'² Jesús:

―Já¹du' cwo'aa¹i 'in jo tsáai¹‑tsi jna 'in 'lɨɨ²¹² do. Pe 'nʉ‑ʉ cwoo²du'u, cwocwo'²'o júu³ tyʉ́² tya' xiiala mi tyʉ'² Dios to² tsá².

61 'In xeei'²¹gɨ gajin'²in:

―Ña'ñʉ'¹ʉ' 'iin²¹²na ní³ii coon'¹³ 'nʉ pe jéei¹ cwoo²du'u ni'i'³ii júu³ tsá² néei¹ inʉʉ tyiia.

62 Pe Jesús gajin'²in:

―Tsʉ lawa jaain²¹ tsá² 'in ga'láa² 'wii²¹² núu²un júu³ tya' Dios pe jo gacón² cwáain¹ coon²¹ tún². Jo tɨ́ɨ²i 'ii'²¹ Dios 'ii lɨ tyʉ'² Dios to².