13
Daŋil ta gay luwor
(Maark 4.1-9, Luk 8.4-8)
1 Ƴiriy taar-at di, Iisa amiltu min ɗo ger-aka ho ŋa birtu bi ka barrer. Ɗo wer-ak, ŋa goytu, ŋa garkiyiy gee. 2 Gee dakina n̰umiiji nam ŋa coktu ka markaba, kar ŋa goytu. Geeŋ gay goy ɗo goŋgumor. 3 Ŋa gaarco kaawin dakina iŋ dele ka daŋlal. Ŋa kaawiico aman : « Cokiyoŋ ! Gin gem rakki ɓaa luwo ɗo morgoy. 4 Wiktin taat ŋa luwiy-ak,* ‛Wiktin taat ŋa luwiy-ak’ : Luw taar-at, ŋu dawiig dawe ar ginte liyiy buur. busumji daarin̰ sollitu ɗo botildi ho ɗiiɗ teeyiig okin̰co. 5 Busumji daarin̰ sollitu ɗo wer kaak gin karŋiƴo ho kiɗay perew di. Koɗok di busam-ak amiltu asaan kiɗco sooɗ di. 6 Wiktin taat pat korsitu, ta aaƴiig kuuk amil-aku asaan ŋu bal paaye caari. 7 Daarin̰ gay sollitu ɗo wer kaak gin pompal kuuk gin jamay. Ŋu maaɗiy sawa nam pompal-ak gootiigu. 8 Kar daarin̰ gay sollitu ɗo kiɗ kaak samaane, ŋu amiltu nam ŋu neetu. Ganduulin daarin̰ wee roŋ miya,† ‛roŋ miya’ : Ɗo darre ta Israyeel, ya ganduulic rakki ka geme wee roŋ orok subba, ŋa samaan ko. Ya roŋji miya, ŋaar-ak, ŋa samaan paka. daarin̰ orok bijigiƴ ho daarin̰ gay orok subba ! » 9 Iisa gaaytu pey aman : « Ya ku gin ɗeŋgina, laaŋ ɗeŋginko samaane, kuu cokiye ! »
Inde ka baat ta daŋlal
(Maark 4.10-12, Luk 8.9-10)
10 Min ŋaar-ak, maajirnay ɓaawiiji moota ɗo Iisa ho ŋu indiig aman : « Maa di, ki deliico daŋla ? » 11 Ŋaar gay telkiico aman : « Buŋ gaarkoŋ loko gamin kuuk cigile kuuk kaawa ɗo bi ka Meennuwiy. Yampa, ɗo gee ku pey gay, ŋa toɗcogu. 12 Gem kaak gine, Buŋ yaaji gaaye dakina min kuwa. Kar ŋaar kaak bal gineŋ gay, ka sooɗ kaak ŋa gintu oki, Buŋ yaaji imilin̰ji. 13 Ɗo bi ŋaar-ak ko, nu deliico daŋla, asaan ya ŋu tala sa, ar ŋu tallo ho ya ŋu cokiya sa, ar ŋu cokayɗo ho kaƴco icɗo maanna. 14 Ampaa ko, taat nabi Ezaayi kaawtu awalle astu ɗo werti aman :
‟ Kuu cokiye paa, kar ku ibinaaɗo baati.
Kuu tale paa, kar ku talaaɗo maanna.
15 Asaan kaƴco ku geemir-aŋ bombo,
ɗeŋginco amil lawa,
odinco, ŋu timingu,
pa ŋuu tale iŋ odinco,
pa ŋuu dore iŋ ɗeŋginco,
pa ŋuu diye ɗo gelbinco.
Ŋu pooc jipte goyin̰co iŋ nunu,
paa kat nu baltu gedire coolin̰co. ”‡ Wer ka gase kaawor ɗo Ezaayi 6.9-10.
16 Kuŋ gay, galal loko asaan odinko talaw ho ɗeŋginko doraw ! 17 Taat nu kaawiiko-an, ka seener, nabiinna dakina iŋ gee kuuk awalle kuuk goyin̰co sellen̰ ɗo uŋji ka Buŋdi rak tale maan kaak ku taliyo, kar ŋu bal talin̰ji. Ŋu raka dorin̰ maan kaak ku doriyo, kar ŋu bal dorin̰ji. »
Baat ta daŋil ta gem ka luwaw
(Maark 4.13-20, Luk 8.11-15)
18 « Cokiyoŋ, naako gaare baat ta daŋil ta gem ka luwaw. 19 Gee kuuk dorit kaaw taat ŋu gaariico ɗo bi ka *Meennaw ta Buŋdi ho ŋu ibanno baati, ŋuur-ak ar botol taat busam solliititi. *Seetanne gay asiy imiliit kaaw-at min ɗo aditco. 20 Daarin̰ gay ar kiɗ kaak gin karŋiƴo kaak busam solliiji. Gee ŋuur-ak cokiyaat kaaw ta Buŋdi ho koɗok di ŋu ooyiit iŋ galal. 21 Kar kaaw-at gay, ŋu rasgitɗo taa paaye caari, ŋu obiit ɗo menuwir di. Ya taaɓin ase wal gee waraagu ɗo bi ka imaanco, ek di ŋu rasiita. 22 Kar daarin̰ gay ar kiɗ kaak gin pompal kuuk busam sollico. Ŋuur-ak dorit kaaw ta Buŋdi, kar ŋu pakira dakina ɗo gamin ku duniiner ho malle oki ɗaan̰iigu. Ampaa ko, kaaw-at wadirgiyɗo, ta uciy maala. 23 Gee daarin̰ gay ar kiɗ kaak samaane. Ŋuur-ak cokiyiit kaaw ta Buŋdi ho gas baati samaane nam kaaw-at wadirtu. Gee ŋuur-ak ar ganduulin kuuk wiyaw. Daarin̰ wee roŋ miya, daarin̰ orok bijigiƴ ho daarin̰ gay orok subba. »
Daŋil ta busam kuuk samaanno
24 Min ŋaar-ak, Iisa deliico daŋil ta pey aman : « Cokiyoŋ, naako gaare Meennaw ta Buŋdi taar ar maa. Taar ar gem kaak luw busam kuuk samaane ɗo morgoy. 25 Iŋ aando, wiktin taat gee weƴaw, adiney astu, ŋa luwtu busam kuuk samaanno ɗo morgo-aka, kar ŋa ɗeettu. 26 Wiktin taat busam kuuk samaane maaɗtu ho ŋu imiltu ganduulinna, kuuk samaanno-ak oki imiltu kun̰co. 27 Hiyya, gay riyoy dakiiji kaaw ɗo mee morgor aman : ‟ Gem kol Tacco, ki luw busam kuuk samaane ɗo morgon̰, kar kuuk samaanno-aŋ gay min momo ? ” 28 Ŋaar gay telkiico aman : ‟ Ŋa adin kat iyduugu. ” Gay riyoy indiig pey aman : ‟ Ki raka nii rotin̰co walla ? ” 29 Ŋaar gay telkiico aman : ‟ Ha’a, rasoŋgu. Ya ku rotaagu, *geme oki yaa rote. ” 30 Rasoŋ ŋuu maaɗe sawa di nam wiktin ta seɗindi yaa nece. Ɗo wiktin taar-at kat, naaco kaawe ɗo gay seɗindi a ŋuu doɓe ja ŋuur kuuk samaanno, ŋuu ɗuunin̰co kaa kaa ho ŋuuco diye ako. Kar kat, ŋuu sokin̰ *geme ŋuu leen̰ ɗo urder. »
Daŋil ta busum kaak ŋu koliy mutaard
(Maark 4.30-32, Luk 13.18-19)
31 Iisa deliico pey daŋil rakki aman : « Meennaw ta Buŋdi taar ar busum ka mutaard kaak gem luwtu ɗo morgoy. 32 Min roŋ okin̰co, ŋaar di kapak tak-tak. Kar ya ŋa amile ho ŋa maaɗe, ŋa ɗeetiy tatik pak gamin okin̰co kuuk amila ɗo jineendi nam ŋa giniy ar et kaak ɗiiɗ sa saaƴiy geriyco ɗo leeginay. »
Daŋil ta gelel
(Luk 13.20-21)
33 Iisa deliico daŋil ta pey aman : « Meennaw ta Buŋdi taar ar *gele taat sooɗ di daatik liyiy ɗo kurgal kuuk dakina, ta eɗiigu, ho ŋu uciy gusus. »
Maa di Iisa kaawiy iŋ dele ka daŋlal
(Maark 4.33-34)
34 Iisa kaawig kaawin-aŋ okin̰co iŋ dele ka daŋlal ho ŋa kaawiicog illa iŋ dele ka daŋlal di. 35 Ansii ko, ta kuuniytu iŋ kaaw taat nabiin̰ce kaawtu awalle aman :
« Naa pile bir iŋ dele ka daŋlal.
Naa imile baaco ta gamin kuuk goy cigile min kilgiye ka duniiner. »§ Wer ka gase kaawor ɗo Soom 78.2.
Baat ta daŋil ta busam kuuk samaanno
36 Hiyya, Iisa rasiig gee ho ŋa birtu geero. Maajirnay dakiig gasa ho ŋu indiig aman : « Baan̰ ja, gaarni baat ta daŋil ta busam kuuk samaanno ɗo morgor-aŋka ? » 37 Iisa telkiico aman : « Ŋaar kaak luw busam kuuk samaan-ak, ŋa nun *Roŋ gemor. 38 Morgo-ak, taar ko duniine. Busam kuuk samaane, ŋuur gee kuuk ɗo Meennaw ta Buŋdi. Kar busam kuuk samaanno-ak gay, ŋuur gee kuuk ic kaaw ta Seetanner. 39 Adin kaak luw busam kuuk samaanno-ak, ŋaar ko Seetanne* ‛Seetanne’ : Ŋa gin siŋ ku pey a ‛Diyaabul’.. Seɗe, ŋaar ko gaase ka duniiner ho gay seɗindi gay, ŋuur *ɗubal ku Buŋdi. 40 Uudin taat gay seɗindi rotiy gan̰ kaak samaanno ho ŋu oriig ɗo aki, ampaa ko, ɗubal ku Buŋdi asiy gine ɗo gaase ka duniiner. 41 Nun Roŋ gemor yaa tabire ɗubildu, ŋuu atkin̰ min ɗo Meennuwir gee okin̰co kuuk jookumo iŋ ŋuur kuuk isiniig een̰co a ŋuu rasin imaanco. 42 Kar ŋuu orin̰co ɗo ak ta matɗo. Ɗo wer-ak, gee yaa ale ho ŋuu eeyme saaŋco. 43 Kar ŋuur kuuk goy sellen̰ ɗo uŋji ka Buŋdi gay, ŋuu irn̰e ar pato ɗo Meennaw ta Tacco Buŋ. Ya ku gin ɗeŋgina, laaŋ ɗeŋginko samaane, kuu cokiye ! »
Daŋil ta malle ka cigile
44 « *Meennaw ta Buŋdi taar ar malle kaak cigil ɗo morgor. Gem rakki gaasiiga ho ŋa cigiliig pey ɗo wer-ak di. Gem-ak adiy giniiji gal aale nam ŋa ɓaayiy gidiyin̰ gamnay okin̰co ho ŋa asiy gidiyin̰ morgo-aka. »
Daŋil ta ɗuur ta kaalne
45 « Meennaw ta Buŋdi taar ar pey taajirin̰ce kaak bariya ɗuur kuuk samaan aale. 46 Ya ŋa gas taat kaalin aale, ŋaa gidiyin̰ gamnay okin̰co ho ŋa asiy gidiyin ɗuur-ata. »
Daŋil ta ribini
47 « Meennaw ta Buŋdi taar ar pey ribin ta yaarko taat gee cabiy ay biyaw ku boosir ɗo barrer. 48 Ya ta miine, gay cabindi ɗaan̰iit ɗo bi ka amiydi. Kar ŋu goyiy keɗer, ŋu doɓiig boos kuuk samaane samaane ŋu leeyiig ɗo gombirkor ho kuuk samaanno gay, ŋu oriigu. 49 Ansii ko, ɗo gaase ka duniiner, ɗubal ku Buŋdi asiy eerin̰ gee kuuk sellen̰ min kuuk jookumo. 50 Ŋuur kuuk jookum-ak gay, ŋu orin̰co ɗo ak ta matɗo. Ɗo wer-ak ko, gee dakina yaa ale ho ŋuu eeyme saaŋco. »
Gamin kuuk marbinto iŋ kuuk taay ko
51 Iisa indiig maajirnay aman : « Has diŋ ku iban baaco ta kaawin-aŋ okin̰co walla ? » Ŋuur gay aman : « Hii, ni iban. » 52 Ŋaar gay yeepiico pey aman : « Di ya pa-ak, ay gem kaak iban *gaanuun ka Buŋdi ho ŋu garkiyig ɗo bi ka *Meennaw ta Buŋdi, ŋa ar mee gerdi kaak soka min malley gamin kuuk marbinto iŋ kuuk taay ko. »
Iisa ɗo geeger ka Nazareet
(Maark 6.1-6, Luk 4.16-30)
53 Min Iisa gaastu iŋ dele ka daŋlay-at, ŋa ɗeettu min ɗo wer-aka. 54 Ŋa birtu ɗo geeger ka Nazareet ɗo wer kaak ŋa maaɗtu. Ŋa teestu garkiye gee ɗo gerco ka salaaner. Gee kuuk cokiyaaga-ak, okin̰co ajbiytu tak-tak. Ŋu kaawtu benannico aman : « Ilimji-an, ŋa gasit min momo ? Gudurre taat ŋa giniy gamin kuuk ajbay-aŋ, ŋa gasit min momo ? 55 Ni iban kadar ŋa roŋ ka gay gerkiɗe atiydi. Yaaco-at wal siŋti Mariyam ɗoo ? Siŋtay wal ŋu kun̰ Zaak, Yuusup, Simon iŋ Zuud ɗoo ? 56 Siŋtay kuuk daaɗ sa goy iŋ ginte. Kar gamnay-aŋ gay, ŋa gasig min momo ? » 57 Hiyya, pikirrico-at toɗiico ŋu baltu aamine ɗo Iisa. Kar Iisa ɗiyiico aman : « Ay wero, nabiin̰ce, ŋu karmiyaag di. Illa ɗo wer kaak ŋu weeyiiga ho ɗo adiy ka gerco di, ŋu karmiygigɗo. » 58 Ɗo bi ka imaanco taat sooɗ-at ko, Iisa baltu gine gamin dakina kuuk ajbay ɗo wer-aka.
*13:4 ‛Wiktin taat ŋa luwiy-ak’ : Luw taar-at, ŋu dawiig dawe ar ginte liyiy buur.
†13:8 ‛roŋ miya’ : Ɗo darre ta Israyeel, ya ganduulic rakki ka geme wee roŋ orok subba, ŋa samaan ko. Ya roŋji miya, ŋaar-ak, ŋa samaan paka.
‡13:15 Wer ka gase kaawor ɗo Ezaayi 6.9-10.
§13:35 Wer ka gase kaawor ɗo Soom 78.2.
*13:39 ‛Seetanne’ : Ŋa gin siŋ ku pey a ‛Diyaabul’.