13
Wèè yɑù tidiitì o kó dinɑ́ɑǹhɑ̃ntírì
(Wéntɛ́ Mɑriki 4:1-9 nɛ̀ Duku 8:4-8)
1 Dɛ kó diyiè miɛkɛ kɛ̀ Yesu yɛ̀ tɛcĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɛ́kɔtɛ kɛ́nkɑri dɑ̀mɛ́ɛ̀rì nùù. 2 Kɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ pɛ́uu tíínní o borɛ̀ kòo tɑ kudɑbɛkù kɛ́nkɑri kɛ̀ bɛ̀ còḿmú dinɛ́bɛ̀nnì. 3 Kòo mbɛ̀ nɑ̀ɑ́nnɛ̀ yɛnɑ́ɑǹhɑ̃ntíyɛ̀ pɛ́u miɛkɛ kɛ tú: Onìtì mɔù weè yɛ̀ kɛ bo yɑɑ́ o diitì, 4 kɛ́nyɑù kɛ̀ mɛdibii mmɑmɛ̀ɛ do kucɛ ĩ́nkɛ̀ kɛ̀ sinɔɔ kɔtɛní kɛ́ mɛ̀ di. 5 Kɛ̀ mɛtɛ̃mɛ̀ɛ do fɛkũũfɛ ĩ́nkɛ̀ kɛ́cɑ̃rikɛ kɛ́yɛ̀nní kɛ yɛ̃́ mutɑ̃́ɑ̃́ nyí sũmɛ̀ dɛborɛ̀. 6 Diyiè nɑ̀ɑ́tɛ́ dìì mɔ̀nnì kɛ kpenkɛ kɛ́ mɛ̀ tùɔ nkɛ̀ mɛ̀ɛ kpeí kɛ yɛ̃́ mɛ cĩ̀ɛ̃ nyí nɑmɛ̀ kɛ fũ̀ṹkú. 7 Kɛ̀ mɛtɛ̃mɛ̀ɛ do tipotì miɛkɛ kɛ̀ tìi ítɛ́ní kɛ́ mɛ̀ ɛ̃̀ṹtɛ́. 8 Kɛ̀ mɛtɛ̃mɛ̀ɛ do kɛtenkɛ̀ wenni dɛ̀ kɛ́pɛitɛ́ miɛ ntɛkɔ̀ùtɛ̀ (100) mɛtɛ̃mɛ̀ sipísìkuɔ̀ mɛtɛ̃mɛ̀ sipísìtɑ̃ɑ̃ti.
9 Kɛ̀ wèè mɔ̀kɛ yɛto kɛ bo keè wèe keè.
Mùù kpɛ́í ndo te kɛ̀ Yesu nnɑ́ɑ́ yɛnɑ́ɑǹhɑ̃ntíyɛ̀
(Wéntɛ́ Mɑriki 4:10-12 nɛ̀ Duku 10:9-10)
10 Kɛ̀ Yesu tɑncɔ́ùmbɛ̀ɛ ò bekɛ kɛ dɔ̀: Dɛ̀ dòmmɛ kɑ̀ɑ bɛ̀ nɑ̀ɑ́nnɛ̀ yɛnɑ́ɑǹhɑ̃ntíyɛ̀? 11 Kɛ̀ Yesu bɛ̀ tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: Díndi Kuyie ndi duɔ́mmu mɛciì nkɛ̀ di bo yĩ́ɛ̃́tɛ́ ku kpɑ̀ɑ̀tìyuu kpɛti tìì sɔ̀ri, bɛmbɛ mɛ nyí mɛ̀ mɔ̀kɛ. 12 Kɛ yɛ̃́ wèè mɔ̀kɛ bɛ̀ yóó we nyíɛ́mɛ̀ kòo mɔɔtɛ mɛdiɛ̀, wèè kpɑ kɛ̀ bɛ̀ɛ fietɛ dɛsɑ́m̀pɔ́rɛ̀ ò mɔ̀kɛ dɛ̀. 13 Dɛɛ̀ kpɛ́í nte kɛ̀ m bɛ̀ nɑ̀ɑ́nnɛ̀ yɛnɑ́ɑǹhɑ̃ntíyɛ̀ kɛ yɛ̃́ bɛ̀ wùómmɛ̀ kɛ í bɑnní kɛ yo kɛ í keu, 14 kɛ̀ dɛ̀ bo dɔɔ̀ Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò Esɑii do nɑ̀kɛ́ tì bɛ kpɛ́í nkɛ dɔ̀:
Di bo nyo di mɛ mbɑ́ɑ́ keè,
kɛ́nwúó di mɛ mbɑ́ɑ́ bɑntɛ́.
15 Kɛ yɛ̃́ dɛ kó kubotí kɔbɛ yɛ̀mmɛ̀ kpeńnìmɛ̀,
kɛ̀ bɛ̀ ĩ̀tínnɛ́ bɛ to,
kɛ bɑ́ɑ́ keè, kɛ ũ̀ṹ nkɛ bɑ́ɑ́ yɑ̀,
bɛ̀ yɑ̀ɑ̀ bo ceetɛ mɛ̀ɛ̀ kpɛ́í
kɛ̀ m bɛ̀ miɛkùnnɛ.
16 Díndi biɛ, dɛ̀ ndi nɑɑti kɛ yɛ̃́ di nuɔ nwùómmɛ̀ kɛ̀ di to yo. 17 N di nɑ́ɑ́ mɔ́mmuɔ nwe Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑm̀bɛ̀ pɛ́u nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ dɔ́ Kuyie bɛ̀ do dɔ́mu kɛ bo yɑ̀ di mɛ̀ nwùó ndɛ̀ bɑ́ bɛ̀ í yɑ̀, kɛ bo keè di mɛ nyo tì bɑ́ bɛ̀ í tì kèè.
Yesu wèńkùnnɛmɛ̀ wèè yɑù tidiitì o kó dinɑ́ɑǹhɑ̃ntírì
(Wéntɛ́ Mɑriki 4:13-20 nɛ̀ Duku 8:11-15)
18 Ntɛnɛ̀ wèè yɑù tidiitì o kó tinɑ́ɑǹtì bɛnkú tì. 19 Kucɛ ĩ́nkɛ̀ kó mɛdibii ndo dɛ̀ tu onìtì bɛ̀ nɑ̀kɛ́ wènwe Tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì Kuyie nkpɑ̀ɑ̀tìyuu kpɛti bɑ́ ò í ntì bɑntɛ́ kɛ̀ dibɔɔ̀ kɔtɛní kɛ́ tì dɛ̀itɛ. 20 Fɛkũũfɛ mɛdibii ndo fɛ̀ɛ̀ ĩ́nkɛ̀ tu onìtì bɛ̀ nɑ̀kɛ́ wènwe Tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì kòo tì cɔutɛ́ mɛcɑ̃ɑ̃ nɛ̀ diwɛ̀ì. 21 Ò í nyóu kɛ̀ tì bo fííkú o miɛkɛ, ò í mmɔkɛ mɛwɛ̃́ɛ̃́rìmɛ̀, mɛyɛǹcɑɑ̀rìmɛ̀ tùɔ̀kɛní dìì mɔ̀nnì yoo bɛ̀ ò fɛ̃́ũ nKuyie nnɑ́ɑǹtì kpɛ́í, ò pɑ̃̀nkɛɛ bútínnɛ́ Kuyie. 22 Tipotì mɛdibii ndo tìì miɛkɛ tú onìtì bɛ̀ nɑ̀kɛ́ wènwe Tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì, mɛborimɛ kó iyɛntotí nɛ̀ ɑ bo ndɔ́mɛ̀ tikpɑ̀tì kɛ̀ dɛ̀ɛ tì ɛ̃̀ṹtɛ́ bɑ́ ti í mpĩ mmutɔ̃mmú mɑmù o miɛkɛ. 23 Kɛtenkɛ̀ sɑ̀ɑ̀kɛ̀ mɛdibii ndo kɛ̀ɛ̀ miɛkɛ tú bɛnìtìbɛ̀ mbɛ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ bɛ̀ Tinɑ́ɑǹsɑ̀ɑ̀tì kɛ̀ bɛ̀ tì cɔutɛ́ nɛ̀ bɛ yɛ̀mmɛ̀ mɛmɔu kɛ kɔ̀tɛ kɛ wɑɑnní bɛtɔbɛ̀, yie sipísìtɑ̃ɑ̃ti, otɔù sipísìkuɔ̀, otɔù tɛkɔ̀ùtɛ̀ (100).
Yesu dònnɛnɛ̀mɛ̀ Kuyie nkpɑ̀ɑ̀tìyuu kupɑku
24 Kɛ̀ Yesu yíɛ́ kɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ mɛdonnimɛ̀ tɛ̃mɛ̀ kɛ dɔ̀: Kuyie nkpɑ̀ɑ̀tìyuu dònnɛ̀ onìtì mɔù nwe wèè do buɔtí tidibotì sɑ̀ɑ̀tì o pɑku. 25 Kɛyènkɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ yɛ̃̀ nkɛ duɔ́ dìì mɔ̀nnì kòo kpɑntídɛ̀ntɔùu kɔtɛní kɛ́buɔtí timúyɛiti tìì tì dònnɛ̀ dɛ kó kupɑku miɛkɛ kɛ́ítɛ́. 26 Tidibotì sɑ̀ɑ̀tì yɛ̀nní dìì mɔ̀nnì timúyɛiti tìì tì dònnɛ̀ kɛ̀ tí múnkɛɛ yɛ̀nní. 27 Kɛ̀ kupɑku yiɛ̀ nkó bɛtɔ̃mbɛ̀ɛ ò bekɛ kɛ dɔ̀: Okótì ɑ í buɔtí tidibotì sɑ̀ɑ̀tì nti ɑ pɑkɑɑ̀? Timúyɛiti tìì tì dònnɛ̀ tì nɛ́ boní dɛ kɛ yɛ̀nní dɛ miɛkɛ. 28 Kòo bɛ̀ tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: N kpɑntídɛ̀ntɔù weè dɔ̀ɔ̀ mɛmmɛ, kɛ̀ bɛtɔ̃mbɛ̀ɛ ò bekɛ kɛ dɔ̀: Á dɔ́ kɛ̀ ti kɔtɛ kɛ́hu dɛ kó timúyɛitɑɑ̀? 29 Kòo bɛ̀ tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: Áɑ̀ kɛ̀ di u timúyɛiti di yɑ̀ɑ̀ bo tɑunnɛ̀ tidisɑ̀ɑ̀tì. 30 Yóunɛ̀ kɛ̀ dɛ̀ nwɛ̃ nkɛ kótírí kɛ̀ dididɛ̀ì tùɔ̀kɛ n di nɑ́kɛ́, kɛ̀ dí ketɛ́ kɛ́kɛ̃ĩ́ timúyɛiti kɛ́boú kɛ́cɔ́u, kɛ́deè kɛ́kɛ̃ĩ́ tidisɑ̀ɑ̀tì kɛ́ɑ̃nnɛ́ m bɔu miɛkɛ.
Yesu dònnɛnɛ̀mɛ̀ Kuyie nkpɑ̀ɑ̀tìyuu fɛyoǹfɛ̀
(Wéntɛ́ Mɑriki 4:30-32 nɛ̀ Duku 13:18-19)
31 Kɛ̀ Yesu yíɛ́ kɛ́ bɛ̀ nɑ̀kɛ́ mɛdonnimɛ̀ tɛ̃mɛ̀ kɛ dɔ̀: Kuyie nkpɑ̀ɑ̀tìyuu dònnɛ̀ fɛyoǹfɛ̀ dòmmɛ̀ mmɛ kɛ kɛ̃ńnì, 32 kɑ̀ɑ nɛ́ fɛ̀ buɔtí fɛ̀ɛ yɛ̀nní kɛ́kótɛ́ kɛ́nɑɑ́ mmutie diɛmù nɛ̀ ibɑkɛ kɛ̀ sinɔɔ yĩɛ̃ nyi ĩ́nkɛ̀.
Yesu dònnɛmɛ̀ Kuyie nkpɑ̀ɑ̀tìyuu mutie mùù muuti pɛ̃́ɛ̃̀
(Wéntɛ́ Duku 13:20-21)
33 Kɛ̀ Yesu bɛ̀ nɑ̀kɛ́ mɛdonnimɛ̀ tɛ̃mɛ̀ kɛ dɔ̀: Kuyie nkpɑ̀ɑ̀tìyuu dònnɛ̀ mutie mùù muuti pɛ̃́ɛ̃̀ mù dòmmɛ̀ mmɛ kòo nitipòkù ɔ̃ɔ̃ mù wɑɑ́ nsɑ́m̀pɔ́rɛ̀ kɛ́kɔɔrɛnɛ̀ tipɛ̃́ɛ̃̀cootì kɛ̀ tìi múútí timɔu.
Yesu do nɑ́ɑ́mmɛ̀ yɛnɑ́ɑnhɑ̃ǹtíyɛ̀
34 Yesu do ɔ̃ nnɑ́ɑ́nnɛ̀ bɛnìtìbɛ̀ nɛ̀ yɛnɑ́ɑǹhɑ̃ntíyɛ̀ nyɛ sɑ̃́ɑ̃̀, 35 kɛ̀ dɛ̀ bo dɔɔ̀ Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò do nɑ̀kɛ́ tì kɛ dɔ̀: M bo bɛ̀ nɑ̀kɛ́ nɛ̀ yɛnɑ́ɑǹhɑ̃ntíyɛ̀ kɛ́ bɛ̀ bɛnkɛ dɛ̀ɛ̀ sɔ̀ri nɛ̀ Kuyie ndɔ̀ɔ̀mɛ̀ kutenkù.
Yesu wèńkùnnɛmɛ̀ tidibotì nɛ̀ timúyɛiti dɛ kó mɛdonnimɛ̀
(Wéntɛ́ Mɑriki 4:33-34)
36 Kɛ̀ Yesu cɑu nditĩ̀nnì kɛ́kò ntɛcĩ́ɛ̃̀tɛ̀, kòo tɑncɔ́ùmbɛ̀ɛ tíí nho borɛ̀ kóò bekɛ kɛ dɔ̀: Á ti wénkùnnɛ timúyɛiti bɛ̀ buɔtí tì kupɑku miɛkɛ dɛ̀ bɛnkú mù.
37 Kɛ̀ Yesu bɛ̀ tɛ̃̀ńnɛ́ kɛ dɔ̀: Wèè buɔtí tidibotì sɑ̀ɑ̀tì weè tu Onìtìbirɛ. 38 Kɛ̀ kupɑku tú kutenkù, kɛ̀ tidibotì sɑ̀ɑ̀tì tu bɛ̀ɛ̀ tu Kuyie nkpɑ̀ɑ̀tìyuu kɔbɛ, kɛ̀ timúyɛiti tú bɛ̀ɛ̀ tu dibɔɔ̀ kɔbɛ. 39 Kupɑku yiɛ̀ nkpɑntídɛ̀ntɔù wèè buɔtí timúyɛiti weè tu dibɔɔ̀, kɛ̀ dididɛ̀ì tu kutenkù kó mudeèmù, kɛ̀ bɛdidɛ̀ìbɛ̀ tu Kuyie ntɔ̃rɛ̀. 40 Bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ kɛ̃ĩ́ mɛ̀ɛ̀ botí timúyɛiti kɛ́cɔ́u, dɛ̀ yó mmɛ ndò kutenkù kó mudeèmù mɔ̀nnì. 41 Onìtìbirɛ bo tɔ̃nní Kuyie ntɔ̃rɛ̀ kɛ̀ yɛ̀ɛ tɑ̃nkɛ́ Kuyie nkpɑ̀ɑ̀tìyuu miɛkɛ bɛ̀ɛ̀ tɑnnìnko bɛtɔbɛ̀ mɛyɛi mmiɛkɛ nɛ̀ bɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri Kuyie nyí dɔ́ dɛ̀, 42 kɛ́ bɛ̀ ɑ̃nnɛ́ muhɑ̃ɑ̃́ mmiɛkɛ bɛ̀ yó nkuɔ̀ ndɛ̀ kɛ cɑ́ɑ́ mbɛ nìì. 43 Dɛ mɔ̀nnì bɛ̀ɛ̀ dɔ̀ɔ̀ri Kuyie ndɔ́ dɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ mmiɛti kɛ dònnɛ̀ diyiè bɛ cicɛ kó dikpɑ̀ɑ̀tìyuu miɛkɛ. Kɛ̀ wèè mɔ̀kɛ yɛto kɛ bo keè wèe keè.
Yesu dònnɛnɛ̀mɛ̀ Kuyie nkpɑ̀ɑ̀tìyuu dɛ̀mɑrɛ̀ sɑ̀ɑ̀rɛ̀ dɛ̀ɛ̀ sɔ̀ri kupɑku miɛkɛ
44 Kuyie nkpɑ̀ɑ̀tìyuu dònnɛ̀ dɛ̀mɑrɛ̀ sɑ̀ɑ̀rɛ̀ ndɛ dɛ̀ɛ̀ sɔ̀ri kupɑku miɛkɛ, kòo mɔùu dɛ̀ yɑ̀ kɛ́dɔɔ̀ kɛ́ dɛ̀ sɔ̀nnɛ kɛ́kònnɛ̀ diwɛ̀ì, kɛ́fítɛ́ ò mɔ̀kɛ dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ kɛ́kɔtɛ kɛ́dontɛ́ dɛ kó kupɑku.
Yesu dònnɛnɛ̀mɛ̀ Kuyie nkpɑ̀ɑ̀tìyuu mɛdɛ̀ì
45 Kuyie nkpɑ̀ɑ̀tìyuu dònnɛ̀ mɛdɛ̀ì nsɑ̀ɑ̀mɛ̀ mmɛ opotɑɑ̀ nwɑnti mɛ̀. 46 Ò pɛ̀tɛ́ dìì mɔ̀nnì mɛdɛ̀ì nsɑ̀ɑ̀mɛ̀ mɛ̀ɛ̀ díítí kpeńnì kɛ́kò nkɛ́fítɛ́ ò mɔ̀kɛ dɛ̀ɛ̀ kó dimɑ̀ɑ̀ kɛ́ mɛ̀ dontɛ́.
Yesu dònnɛnɛ̀mɛ̀ Kuyie nkpɑ̀ɑ̀tìyuu muyĩndìtìmù
47 Kuyie nkpɑ̀ɑ̀tìyuu dònnɛ̀ muyĩndìtìmù mmu bɛ̀ bɔ mmù dɑ̀mɛ́ɛ̀rì miɛkɛ kɛ pĩ nsiyĩĩ sibotí sibotí. 48 Mù píɛ ndìì mɔ̀nnì kɛ̀ bɛ̀ɛ mù yũ̀ɔ̃́ nkɛ́dennɛní, kɛ́kɑri kɛ́tɑ̃nkɛ́ sisɑ̀ɑ̀sì kɛ́ɑ̃nnɛ́ yɛmɑ́mmùyɑ́kɛ̀ kɛ́útóo dɛsĩ́ntɛ́kpɛrɛ. 49 Dɛ̀ yó mmɛ ndò nkutenkù kó mudeèmù mɔ̀nnì, Kuyie ntɔ̃rɛ̀ bo kɔtɛní kɛ́bɑtɛ bɛsɑ̀ɑ̀bɛ̀ nɛ̀ bɛyɛibɛ, 50 kɛ́ɑ̃nnɛ́ bɛyɛibɛ muhɑ̃ɑ̃́ mmiɛkɛ bɛ̀ yó nkuɔ̀ ndɛ̀ kɛ cɑ́ɑ́ mbɛ nìì. 51 Kɛ̀ Yesu bɛ̀ bekɛ kɛ dɔ̀: Di bɑntɛ́ dɛ kó tinɑ́ɑǹtì dimɔuɑ̀? Kɛ̀ bɛ̀ dɔ̀: Ɛ̃ɛ̃ ti tì bɑntɛ́mu. 52 Dɛ mɔ̀nnì kòo bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Dɛɛ̀ kpɛ́í nte ikuɔ́ wɑ̃ɑ̃̀tì wèè yie nKuyie nkpɑ̀ɑ̀tìyuu kpɛti mɛsɑ̀ɑ̀ ò mɔ̀kɛ tikpɑ̀tì tìdɛ́tì nti o miɛkɛ, mɛtɑummɛ̀ kótímɛ̀ kpɛti nɛ̀ mɛpɑ̀mmɛ̀ kpɛti.
Yesu ɛì kɔbɛ do í ò tɑ̃́
(Wéntɛ́ Mɑriki 6:1-6 nɛ̀ Duku 4:16-30)
53 Kɛ̀ Yesu bɛ̀ nɑ̀kɛ́ dɛ kó mɛdonnimɛ̀ mɛmɔu kɛ́ítɛ́ dɛborɛ̀, 54 kɛ́kɔtɛ Nɑnsɑrɛti ò bìíkú dìì ɛì kɛ́nnɑ́ɑ́ Kuyie nnɑ́ɑǹtì kutííntouku miɛkɛ kɛ̀ dɛ̀ɛ di bɛnìtìbɛ̀ mɛdiɛ̀ kɛ̀ bɛ̀ ntú: Ò yɑ̀ dɛ mɛciì mmiɛ? Ò yĩ́mɛ kɛ nɑ kɛ dɔɔri tidiɛtì tii? 55 Wenwe odɑbɛɛsṹɔ̃̀tì birɛ! Mɑɑri birɛ! Kòo nɛí tú Isɑku nɛ̀ Sosɛfu nɛ̀ Simɔɔ nɛ̀ Sudi, 56 kòo tɑ̃bɛ̀ bo ti cuokɛ̀! Ò nɛ́ yɑ̀ dɛ̀ dɛ kó muwɛ̃rímú?
57 Kɛ̀ dɛɛ̀ nte kɛ̀ bɛ̀ɛ ò yetɛ. Kɛ̀ Yesu bɛ̀ nɑ̀kɛ́ kɛ dɔ̀: Bɛ̀ ɔ̃ɔ̃ í nsènkɛ̀rì Kuyie mpɑ̃ɑ̃nɑ́ɑǹtì nɑ́ɑǹtò mɔù kupíkù mɑkù kɛ̀ dɛ̀ í tú o ɛì kɔbɛ nɛ̀ o cĩ́ɛ̃̀tɛ̀ kɔbɛ.
58 Ò í ndɔ̀ɔ̀ tidiɛtì pɛ́u dɛborɛ̀ bɛ̀ í ò tɑ̃́ mmɛ̀ɛ̀ kpɛ́í.