1 Hauva ka mi murina na vunaghi haba Xerxes te uto ta nina na rutu, agaia te vuivuni ni ghanaghana oliana Vashti, mana hava gaia Vashti te gonia maia na vetena te taluhorua agaia. 2 Keri ke, ma gaira na lei ghairau tara kabu kolua haia tara bosa vania, “Aghe vunaghi haba, ko nira vetena rana tinoni lutu ge kara kenea ilokana na kinakabu udolu balu tahula marabu tara reirei utodira lee vanigho ighoe. 3 Aghe vunaghi haba, ko vilira sasakai tinoni tana sopa bubulo ilokana na kinakabu, ge kara sopa lavira mai na lei tahula sule vaolu tara uto na reireidira, tana vale ni vaivine iga tana vale vatungasi i Susa. A Hegai, na tinoni haba te vunaghina rana vaivine, ke sopa vaevanera, ge sopa gaira ke righitaoni utora nia na lei reresi mana lei dalovi. 4 Mi murina keri ke, na taholu marabu te uto ngangata itadira ko ghoi vilia geke vinahogho, ke ghoi tughua Vashti.” Na kokoe tarai ni manaha eni te uto vania na vunaghi haba, keri ge talua na ghanaghana talugoni eni mara samalaghinia tua.

5 Mi tana bona vaghana eni ke, a sakai na tinoni ni Jew tara holoa nia Mordecai, na dalena Jair, te ghahaa tua tana vale vatungasi na vunaghi haba ikakeri Susa. Agaia te mai tana vinavahuhudira Kish ma Shimei, tana kemana Benjamin. 6 Te padi tua tana bonana vunaghi haba Nebuchadenezzar te laga vulea na vunaghi haba Jehoiachin* Jehoiachin Tana leu ni Jew te loghoa Jeconiah, eruani na ahana Jehoiachin. ni Judah tana kisumate, gaia te soniasia [nina kulana vure] Mordecai† nina kulana vure] Mordecai Aeni a Kish righia lima na tete. kolura nia vunaghi haba Jehoiachin mana subo na vure keha ghua, mara sania Jerusalem ge ra ghaha kolili tana bubulo i Babylon. 7 Na tinoni eni a Mordecai te loghoa sakai na vaivinena halavu, te sule vaolu me uto ngangata na reireina, tara holoa nia Hadassah, na ruani na ahana ke, Esther. Mi tana bona tinana ma tamana toro mate, a Mordecai te lavipangotia mai, me kutia ge sulea te vaghaa na dalena vaivine heghena tua. 8 Taonia te vagha nina vetena na vunaghi haba te talu rughuhorua, a Esther kolura nia subo na tahula vaolu, tara lavira va tana vale vatungasi na vunaghi haba i Susa, ge kara ghahara iga, mara talura sarana nina righitaoni Hegai. 9 Hegai te nia togotogo ngangata Esther me righitaoni utoa ngangata. Agaia te talua na kokoe ge kara gonia vania na balu vanga tara uto ngangata, me hea ghua na balu dalovi/totobo ni gonigoniani na hulina. Ma gaia (Hegai) te vilira ghua ara vitu na vinekama lutu ge kara righitaonia, te vili kehara tadira na lei vinekama lutu tana vale sulena na vunaghi haba, me talu kehara va ta sakai na bona te uto ngangata igaa, tana vale keri tara ghahara iga.

10 Esther te mua tutugua vania tua siki tinoni na tutuguna heghena gaia maia ivei te vagha nina binaboli, na pukuna Mordecai te hovea geke bei tutugua gea. 11 A Mordecai te sakusakutua tonahaliu haia tughu dani lilighina na pilupiluna na vale na lei vaivine tara ghahara iga, geke huatira na vure tara lutu iga, nia ivei sono te ghaghua na kabuana Esther.

12 Inaghona ge kara holaa va tana malei ghimena na vunaghi haba sopa tahula vaolu ke, kara diki gonigonia mughua na hulina ilokani ara hangavulu-rua na vula ge ke utoutoa va. Ono na vula kara gonigonia/dalovia nia na kokolo ni olive te lolola na myrrh, mara ono na vula imurini vaa, kara gonigonia nighi na balu kokolo uruurua kehakeha ghua mana lei reresi. 13 Mi tana bona te sara nina bona ge sopa tahula ke haghe ni righimatana na vunaghi haba ke, ara bosa vania geke vilivili taonia na liona heghena, ivei te vagha na tivi vaghana mana lei vaguvagu vaghani ke haghelighi geke nia uto au vule na reireina. 14 Tana nulavi vaghana keri, gaia sopa tahula kara lavia vaa tana lei vokina heghena na vunaghi haba. Mi tana puipungi ghana, agaia kara ghoi lavia va tana ruani na bona ke ghahaa iga, tana bona tara ghahara iga na lei tauna na vunaghi haba. Agaia ke kabu sarana nina maana Shaashgaz, a sakai tadira nina lei mane haba, tara holora nia na eunuch.‡ eunuch Na mane eni tara lavahia ge ke righitaonira rana vaivine ni vunaghi haba. Agaia ke ghaha tua tana bona keri tana lei bongi ni volana, me ke mua ghoi vaa tua tana vunaghi haba, koekobe na vunaghi haba ke nia togotogo kolua me ke nongia vaa nia na holoana na ahana.

15 Esther na dalena vaivine Abihail, ma Mordecai na tabuna te kutia me lavipangotia te vaghaa na dalena vaivine. Mi tana bona te sara nina bona Esther geke va righimatana na vunaghi haba, agaia te lavipangotia me taonia nina tarai Hagai, agaia sakai tadira nina lei mane haba tara holora nia na eunuch, te righitaonia na vale tara ghahara iga. Agaia Esther te mua nongia siki totobo, sakai manaa na hava vamua te detea Hagai. Ma gaira udolu tara vaevanea Esther tara nia gharu na reireina. 16 Tana bona tara lavia va tana vale sulena na vunaghi haba Esther, geke vaevane matana vunaghi haba Xerxes ke, tana hangavuluni na vula tana niulu tara holoa nia Tebeth,§ hangavuluni na vula tana niulu tara holoa nia Tebeth Aeni na vuivunina na bona te sule ngangata iga na bihi tana niulu - te vuivuni tana levuna na vula December me ke sara tana levuna na vula January. tana vituni nina niulu ni huhuli.* vituni nina niulu ni huhuli Aeni te vagha vati hangalutu vitu hangavulu alu na niulu B. C. 17 Na vunaghi haba te dolovi-uto ngangata gaia Esther vulera na lei tahula vaolu/maemane udolu. Agaia te togotogo ngangata kolua Esther, keri ge talua na pitiulu ni vunaghi haba tana uluna, me ladavaghinia ge agaia Esther tua te vinahogho tughua Vashti. 18 Geke nia togotogo na hava te kale eni, agaia te gonia sakai na savukolu/gougonu sule ngangata vanira na lei mane nagho, maira na lei vure lutu rongovi vevetena, nia na talumavaana Esther te vinahogho. Agaia ghua te hera na lei puku ni totobo uto ngangata nia na puku ni dolo vanira rana vure, me ladavaghinia ge na lei bubulo udolu ilokana na kinakabuna ge rana vure udolu kara aheahea tana lutu ma kara nia togotogo koukolu na ghanaghana eni.

19 I murina keri, mi tana bona tara ghoi vahikolura rana tahula vaolu/maemane tana ruani na bona, ma gaia Mordecai te mane nagho tana vale sulena na vunaghi haba. 20 Agaia Esther te mua tughunia vania siki tinoni na tutuguna heghena gaia na Jew, maia na tutuguna nina binaboli na pukuna Mordecai te hovea. Ma gaia Esther te taonighi sono na lei bosana Mordecai, te vagha te gonia haia tua tana valena tabuna.

21 Tana sakai na dani te ghoi lutua na lutuna Mordecai ilokana na vale sulena na vunaghi haba, rogaira Bigthana ma Teresh, rana nina na mane nagho na vunaghi haba tara holoa nia eunuch, toro righitaoni tana mataula hagheni na lei vokina heghena na vunaghi haba, toro rutu vania vunaghi haba Xerxes, moro padalaghinia ge koro labumate poloa. 22 Hauva, ma Mordecai te rongovia na padalaghi eni, me tutugua vania vinahogho Esther. Keri ge a Esther te rongorongoa vania vunaghi haba Xerxes na hava Mordecai te tutugu vania. 23 Tana bona tara huahuati taotaonia na tutugu, mara kene sodoa te utuni na tutugu te rongorongoa Mordecai, rana mane raeni, a Teresh ma Bigthana tara [ligho] matera tana vatei tari-mate tinoni. Mana vunaghi haba te arevaghi na tutugudira tara gegerei tana buka ni tutuguna nina [righitaoni/vunaghi pungisi] vunaghi haba Xerxes.