12
Uze'eg ma'e mytu'u haw 'ar mehe iapo haw rehe a'e kury
1 Amo 'ar mehe wata Zezuz oho amo ko myteromo a'e, mytu'u haw 'ar mehe a'e, urerupi a'e. Ure hemimu'e ure, urema'uhez ure. A'e rupi oropo'o arozràn ureata mehe, i'u pà ure. (Urupuner nezewe haw iapo haw rehe ure, ta'e — Imunar ma'e, ni'i kwaw teko a'e wà xe, arozràn pixika'i ipo'o har wanupe a'e wà xe). 2 Amo Moizez ze'eg kwaw par parizew her ma'e urerexak ipo'o mehe a'e wà, (ta'e wata oho waiko urerupi a'e wà xe). Uze'eg Zezuz pe wà. — Neremimu'e nupuner kwaw nezewe haw iapo haw rehe a'e wà, ta'e ze'eg kwehe arer nuzapo kar kwaw agwer ma'e mytu'u haw 'ar mehe a'e xe, ta'e neremimu'e uma'ereko waiko nezewe haw iapo mehe a'e wà xe, i'i izupe wà. 3 Uze'eg Zezuz wanupe.
— Aipo pekwaw tuwihawete Tawi heko awer. Zaneipy romo hekon a'e. Amo 'ar mehe wata oho iko uzehe we har wanupi a'e. Ima'uhez wà kury. Naheta kwaw temi'u wanupe. 4 Na'e wixe oho Tupàn hàpuz me wà. Heta typy'ak Tupàn pe imono pyrer a'e pe. Wexak Tawi typy'ak a'e wà. U'u wà. Nuzekaiw kwaw ze'eg kwehe arer rehe wà. Ta'e ima'uhez wà xe. — Xaxeto a'e zutyka'i upuner a'e typy'ak i'u haw rehe a'e, i'i ze'eg kwehe arer pape rehe imuapyk pyrer. 5 Aipo napemugeta kwaw ze'eg kwehe arer Moizez hemimume'u kwer pe. Nezewe i'i a'e ze'eg. Xaxeto a'e wà, nupytu'u kwaw uma'ereko re mytu'u haw 'ar mehe a'e wà. (Uma'ereko tuwe mytu'u haw 'ar mehe wà.)
— Ikatu 'ym ma'e iapo har romo peiko, ni'i kwaw Tupàn wanupe a'e. 6 Amume'u putar ma'e peme kury. A'e ma'e ikàg wera'u tàpuzuhu wi a'e. 7 Nezewe i'i Tupàn ze'eg kwehe arer a'e.
— Aze pezuka àràpuhàràn imur pà ihewe nehe, pekatu putar ihewe nehe. Aze pezapo ikatuahy ma'e purupe nehe, pekatuahy wera'u putar ihewe nehe, i'i a'e ze'eg. — Aze mo pekwaw katu ko ze'eg, a'e mehe mo napeze'eg iwer mo nezewe urewe, napeze'eg zemueteahy iwer mo arozràn ipo'o haw rehe. Ta'e nuruzapo kwaw ikatu 'ym ma'e ure no xe. 8 Ta'e ihe Awa ta'yr ihe xe, mytu'u haw 'ar izar romo aiko ihe xe.
Zezuz umukatu ipopàri ma'e a'e kury
9 Na'e uhem Zezuz oho a'e wi urerupi a'e kury. Oroho zemono'ogaw pe kury. 10 Amo awa a'e pe hin a'e. Ipopàri ma'e romo hekon a'e.
Amo ae awa a'e pe wanekon a'e wà no. Ima'enukwaw Zezuz rehe wà kury. — Aze uze'eg zemueteahy Tupàn rehe a'e nehe, aze uhaw Tupàn ze'eg kwehe arer a'e nehe, ximono putar tuwihaw pe zane nehe, izuka kar pà izupe zane nehe, i'i uzeupeupe wà.
A'e rupi upuranu Zezuz rehe wà kury. — Ma'in ze'eg kwehe arer a'e, i'i izupe wà. — Aipo zapuner purumukatu haw rehe mytu'u haw 'ar mehe zane, i'i izupe wà.
11 Uze'eg Zezuz wanupe. — Aze peneimaw àràpuhàràn u'ar ywykwar pupe mytu'u haw 'ar mehe nehe, pepyro putar nehe. Peho putar henuhem pà ywykwar wi nehe, i'i wanupe. 12 — Ikatu àràpuhàràn Tupàn pe a'e. Ikatu wera'u awa izupe a'e, àràpuhàràn wi a'e. A'e rupi pezawy peze'egaw peiko, ta'e ze'eg kwehe arer upytywà kar teko mytu'u haw 'ar mehe a'e wà xe, i'i wanupe. 13 Na'e uze'eg a'e awa ipopàri ma'e pe a'e kury. — Epyho nepo imuwà ihewe ty, i'i izupe. Upyho opo imono izupe. Ikatu a'e 'ar mehe kury, inugwer ipo zàwe kury. 14 Na'e a'e ze'eg kwehe arer kwaw par parizew her ma'e oho a'e wi izuwi a'e wà kury. Oho amo me wà, uzeupe uze'eze'eg pà wà. — Xiuka kar Zezuz zane nehe kury ty wà, i'i waiko uzeupeupe wà. — Xiapo tuwe nezewe nehe, i'i waiko uzeupeupe wà, Zezuz izuka àwàm imume'u pà wà.
Kwehe mehe Izai umume'u Zezuz heko àwàm a'e
15 Na'e Zezuz wenu uzeupeupe waze'eze'eg awer imume'u haw a'e kury. A'e mehe oho a'e wi a'e kury. (Ta'e umume'u izuka àwàm a'e wà xe.) Teko tetea'u oho hupi a'e wà no. Zezuz umukatu ima'eahy ma'e a'e pe har paw rupi katete a'e wà no. 16 Nezewe i'i wemimukatu kwer wanupe a'e. — Pemume'u zo pemukatu awer amogwer teko wanupe nehe, i'i wanupe.
17 Nezewe uze'eg a'e, ta'e kwehe mehe Tupàn nezewe i'i a'e xe, Zezuz heko àwàm rehe uze'eg pà a'e xe, uze'eg imuapyk kar pà Izai pe a'e xe. Izai Tupàn ze'eg imume'u har romo hekon a'e. Uze'eg Tupàn izupe a'e. Na'aw ize'eg awer xe a'e kury.
18 Ai'aw heremiruze'eg a'e.
Heremixak kwer romo hekon a'e.
Heremiamutar katu romo hekon a'e no.
Ikatuahy ihewe a'e.
Amono kar putar herekwe izupe ihe nehe no.
Umume'u putar heze'eg oho iko
teko nànàgatu a'e nehe no.
19 Nupuràmàtyry'ym kwaw oho a'e nehe. Nuhapukaz kwaw a'e pe wanupe nehe.
Nuze'eg kwaw wahyhaw rupi tawhu mytepe a'e nehe. Teko nuenu kwaw ize'eg tawhu mytepe a'e wà nehe.
20 Aze teko nuzeruzar katu kwaw hehe wà nehe,
Akwez heremiruze'eg umukàg putar wazeruzar haw a'e nehe.
Aze teko nupuner kwaw uzehe uzekaiw paw rehe wà nehe,
Akwez heremiruze'eg upytywà putar a'e teko a'e wà nehe.
Umume'u putar heze'eg oho iko tuweharupi nehe,
Ikatuahy ma'e iapo pà nehe.
Te amo 'ar mehe nehe,
Hekatu haw umumaw putar ikatu 'ym ma'e paw rupi a'e nehe.
21 Teko ywy nànànar paw rupi uzeruzar putar hehe a'e wà nehe no, wàro putar wà nehe.
Uze'eg Pezepu rehe a'e kury
22 Na'e teko werur awa Zezuz pe a'e wà kury. Hehàpyhà 'ym ma'e romo hekon a'e. Nupuner kwaw uze'egaw rehe a'e, ta'e tekwe ikatu 'ym ma'e a'e xe, numuze'eg kar kwaw a'e xe. Umukatu Zezuz a'e awa a'e. A'e 'ar mehe uzewyr uze'eg pà kury, Upuner hehàpyhà haw rehe no. 23 Ipytuhegatu teko paw rupi a'e wà. — Aipo Tawi zuapyr romo hekon a'e (aipo Tuwihawete Purupyro Ma'e ur ma'e ràm romo hekon a'e), i'i uzeupeupe wà.
24 Ze'eg kwehe arer kwaw par parizew her ma'e a'e wà, wenu imukatu haw imume'u awer a'e wà. — Pezepu omono ukàgaw Zezuz pe a'e, a'e rupi upuner tekwe ikatu 'ym ma'e wamuhem kar haw rehe puruwi a'e, i'i mua'u teko wanupe wà. (— Pezepu amo ae her Zurupari pe a'e. — Meru wanuwihaw, i'i her zaneze'eg rupi. Nezewe uze'eg uryw ahyahy Zurupari rehe wà.) 25 Ukwaw Zezuz wama'enukwaw paw. Uze'eg wanupe.
— Aze teko amo ywy rehe har uzemuza'ak mokoz romo a'e wà nehe, aze ipehegwer uzàmàtyry'ym amo upehegwer a'e wà nehe, uzemumaw putar tàrityka'i a'e wà nehe. Wyzài taw pe har a'e wà no, wyzài teko a'e wà no, aze uzeàmàtyry'ym tuwe waiko wà uzemumaw putar a'e wà nehe, uzezukazuka pà a'e wà nehe. 26 Nezewegatete Zurupari hemiruze'eg a'e wà no. Aze mo uzeàmàtyry'ym wà, a'e mehe mo uzemumaw etea'i mo wà no. 27 — Pezepu omono ukàgaw izupe a'e, a'e rupi umuhem kar tekwe ikatu 'ym ma'e puruwi a'e, peze peiko ihewe. A'e rupi apuranu putar penehe ihe kury. — Mo umur ukàgaw penemiruze'eg wanupe a'e, tekwe ikatu 'ym ma'e wamuhem kar pà wanupe a'e, a'e peme ihe kury. Aze ru'u Zurupari. Nan. Nezewegatete Zurupari numur kwaw ukàgaw ihewe a'e no. Pezawy tuwe peze'eg pe. 28 Nan kwaw pa. Tupàn Hekwe umur ukàgaw ihewe a'e, tekwe ikatu 'ym ma'e wamuhem kar haw romo a'e. A'e rupi pekwaw ko ma'e pe no ty wà. Tupàn pureruze'egaw uhem kwez xe pepyr a'e kury, ta'e Tupàn Hekwe umur ukàgaw ihewe a'e xe, agwer ma'e iapo kar pà ihewe a'e xe.
29 Aze awa heixe wer amo awa puruzukaiw ma'e hàpuz me nehe, ima'e rehe imunar pà a'e nehe, aze izar ikàg a'e nehe, a'e mehe imunar ma'e uzàpixi putar tàpuz zar a'e nehe, ima'e rehe imunar zanune a'e nehe. Xo iàpixi re weraha putar ima'e izuwi nehe.
30 Aze awa nuiko kwaw hemyrypar romo a'e nehe, heàmàtyry'ymar romo hekon a'e nehe. Aze awa nahepytywà kwaw poromono'og mehe a'e nehe, azeharomoete upurumuhàmuhàz iko ihewi a'e nehe. 31 A'e rupi nezewe a'e putar peme kury. — Aze awa uzapo ikatu 'ym ma'e nehe, aze umume'u ikatu 'ym ma'e nehe, apuner hemiapo kwer imunànaw rehe izuwi nehe, apuner izuwi hereharaz haw rehe nehe. Xo pitài ma'e zo namunàn kwaw ihe nehe, xo pitài ma'e heru numunàn kwaw nehe. Aze awa uze'eg zemueteahy Tekwe Puràg rehe nehe, namunàn kwaw ize'eg awer ihe nehe. 32 Aze awa uze'eg zemueteahy Awa ta'yr rehe nehe, Tupàn upuner imunànaw rehe nehe. Aze awa uze'eg zemueteahy Tekwe Puràg rehe nehe, numunàn pixik kwaw izuwi nehe, ni ko 'ar rehe numunàn kwaw izuwi nehe. Ni amo 'ar mehe numunàn kwaw izuwi nehe.
Ma'ywa'yw i'a kwer rehe uze'eg a'e kury
33 (Uze'eg wiwi Zezuz wanupe.)
— Aze ma'ywa'yw ikatu a'e nehe, i'a kwer hete katu a'e nehe no. Aze na'ikatu kwaw nehe, nahete katu kwaw i'a kwer nehe. Aze xixak ma'e'a kwer nehe, xikwaw putar i'yw zane nehe. (Aze zàràkàxihu xixak nehe, — Zàràkàxihu 'yw, za'e putar i'yw pe nehe. Aze nàràz xixak nehe, — Nàràz 'yw, za'e putar i'yw pe nehe.) 34 Mozaiw zàwe peiko. Iaiw ma'e romo peiko. A'e rupi napepuner kwaw ikatu ma'e imume'u haw rehe. Aze awa ipy'a tynehem ikatu 'ym ma'e pupe a'e nehe, izuru umuhem kar putar a'e iaiw ma'e a'e nehe. 35 Aze awa ikatu nehe, ikatu ma'e uzapo putar oho iko nehe. Aze na'ikatu kwaw nehe, ikatu 'ym ma'e uzapo putar oho iko nehe.
36 Ko ma'e amume'u putar peme ihe nehe kury. — Amo 'ar mehe Tupàn umume'u putar teko wanemiapo kwer paw rupi katete teko wanuwa rupi a'e nehe, weko haw pe har wanuwa rupi a'e nehe. Aze amo teko na'ikatu kwaw a'e wà. Tupàn uzepyk putar a'e teko wanehe nehe. A'e 'ar mehe nehe, umume'u wi putar peze'eg awer paw rupi a'e nehe no. Aze pitài peze'eg awer na'ikatu kwaw nehe, uzepyk putar penehe nehe. 37 Umume'u wi putar peze'eg awer ikatu 'ym ma'e peme nehe. Umume'u putar peze'eg awer ikatu ma'e peme nehe no. Uzepyk putar ikatu 'ym ma'e iapo har wanehe nehe.
— Ezapo purumupytuhegatu kar haw urewe nehe, i'i parizew Zezuz pe a'e wà kury
38 Na'e amo ze'eg kwehe arer rehe purumu'e ma'e a'e wà, amo Moizez ze'eg kwaw par parizew her ma'e a'e wà no, uze'eg izupe a'e wà kury. — Purumu'e ma'e, i'i izupe wà. — Urepurexak wer amo purumupytuhegatu kar haw rehe ure. Ezapo urewe nehe, i'i izupe wà.
Uze'eg Zezuz wanupe kury.
39 — Teko ko 'ar rehe har a'e wà, ikatu 'ym ma'e iapo har romo wanekon a'e wà. Nuzekaiw pixik kwaw Tupàn rehe wà. Purumupytuhegatu kar haw rehe pepurapo kar wer kwez ihewe. Nazapo kwaw peme ihe nehe. Xo pitài zo purumupytuhegatu kar awer amume'u putar peme ihe nehe kury. Pema'enukwaw Zon rehe. Tupàn ze'eg imume'u har kwehe arer romo hekon a'e.
40 Zon umumaw na'iruz 'ar na'iruz pytun ipira uhua'u ma'e hie pe wiko pà a'e. (A'e mehe uhem hie wi a'e. Na'e umume'u Tupàn ze'eg oho Nin tawhu pe har wanupe a'e.) Nezewegatete Awa ta'yr a'e nehe no. Umumaw putar na'iruz 'ar na'iruz pytun ywykwar pupe wiko pà a'e nehe no. 41 Purehe zepykaw 'ar mehe nehe, Nin tawhu pe har ukweraw wi ma'e kwer umume'u putar pekatu 'ymaw a'e wà nehe. Ta'e uzewyr Tupàn pe a'e wà xe, Zon ze'eg henu re a'e wà xe. Aiko wera'u Zon wi ihe. Peinu heze'eg peiko. Napezeruzar kwaw herehe. 42 Purehe zepykaw 'ar mehe nehe, tuwihawete kuzà Xapa her ma'e, amo ae ywy rehe har wanuwihawete a'e, kwarahy ihemaw awyze har wi ur ma'e ràm a'e, umume'u putar pekatu 'ymaw a'e nehe no, ta'e muitea'u wata oho a'e xe, Xàrumàw heko haw pe a'e xe, ta'e ipurenu wer ize'eg rehe a'e xe. Ta'e Xàrumàw a'e xe, ma'e kwaw katu har romo hekon a'e xe, tuwihawete romo hekon a'e no xe. Aiko wera'u Xàrumàw wi ihe. Napezeruzar kwaw heze'eg rehe. A'e rupi Tupàn uzepyk putar tuwe penehe a'e nehe.
Uze'eg tekwe ikatu 'ym ma'e ihem wi haw rehe a'e kury
43 Uze'eg wi Zezuz teko wanupe kury. 44 — Aze tekwe ikatu 'ym ma'e uhem awa wi a'e nehe, wata e oho iko ywyxig heta haw rehe a'e nehe, weko àwàm hekar pà nehe. Aze nuexak kwaw nehe, uze'eg putar nezewe uzeupe nehe. — Hà, azewyr putar hereko awer pe ihe nehe, a'e awa rehe ihe nehe, i'i putar uzeupe nehe. Uzewyr putar oho hehe nehe. — Hà, naheta kwaw amo tekwe ikatu 'ym ma'e xe, i'i putar uzeupe nehe. Ikatu heixe haw romo izupe. 45 Na'e uhem wi putar oho a'e wi nehe, amo tekwe ikatu 'ym ma'e wanekar pà wanerur pà a'e pe nehe. Hemirur ràm iaiw wera'u putar izuwi a'e wà nehe. Paw rupi katete wixe putar a'e awa pupe a'e wà nehe. A'e mehe a'e awa ima'eahy wera'u putar a'e nehe kury. Heko àwàm iaiw wera'u putar heko awer izypy mehe arer wi a'e nehe kury. (Nezewegatete ko 'ar rehe har a'e wà nehe no, iaiw putar tekwe ikatu 'ym ma'e wanereko har ài a'e wà nehe no.)
Zezuz ihy a'e, tywyr a'e wà no, uhem wà Zezuz pyr a'e wà kury
46 Uze'eg Zezuz iko teko wanupe. Ihy a'e, tywyr a'e wà no, uhem a'e pe ize'eg mehe a'e wà. Wàro katu pe wà. — Ureze'eg wer zepe Zezuz pe ure, i'i a'e pe har wanupe wà. 47 A'e rupi amo a'e pe har uze'eg oho Zezuz pe a'e kury. — Zezuz, i'i izupe. — Nehy a'e, nerywyr a'e wà no, neràro waiko katu pe a'e wà. Ize'eg wer newe wà, i'i izupe.
48 Uze'eg Zezuz teko wanupe. — Mo hehy romo hekon a'e. Mo herywyr romo wanekon a'e wà, i'i wanupe.
49 Ume'e wemimu'e wanehe kury, teko wanupe uze'eg pà kury. — Peme'e xe ty wà. Aikwez hehy a'e, aikwez herywyr a'e wà. 50 Aze awa uzapo heru ywate har hemiapo putar haw a'e nehe, a'e mehe herywyr ài hekon putar a'e nehe. Aze kuzà uzapo heru hemiapo putar haw a'e nehe, a'e mehe hereinyr ài hekon putar a'e nehe no, hehy ài hekon putar a'e nehe no, i'i wanupe.