27
1 درباره فردای خود با غرور صحبت نکن، زیرا نمیدانی چه پیش خواهد آمد.
2 هرگز از خودت تعریف نکن؛ بگذار دیگران از تو تعریف کنند.
3 حمل بار سنگ و ماسه سخت است، اما تحمل ناراحتیهایی که شخص نادان ایجاد میکند، از آن هم سختتر است.
4 حسادت خطرناکتر و بیرحمتر از خشم و غضب است.
5 سرزنش آشکار از محبت پنهان بهتر است.
6 زخم دوست بهتر از بوسهٔ دشمن است.
7 شکم سیر حتی از عسل کراهت دارد، اما برای شکم گرسنه هر چیز تلخی شیرین است.
8 کسی که از خانهاش دور میشود همچون پرندهای است که از آشیانهاش آواره شده باشد.
9 مشورت صمیمانهٔ یک دوست همچون عطری خوشبو، دلپذیر است.
10 دوست خود و دوست پدرت را هرگز ترک نکن، و وقتی در تنگی هستی سراغ برادرت نرو؛ همسایهٔ نزدیک بهتر از برادر دور میتواند به تو کمک کند.
11 پسرم، حکمت بیاموز و دل مرا شاد کن تا بتوانم جواب کسانی را که مرا سرزنش میکنند، بدهم.
12 عاقل خطر را پیشبینی میکند و از آن اجتناب مینماید، ولی جاهل به سوی آن میرود و خود را گرفتار میکند.
13 از کسی که نزد تو ضامن شخص غریبی میشود، گرو بگیر.
14 اگر صبح زود با صدای بلند برای دوستت دعای خیر کرده، او را از خواب بیدار کنی، دعای تو همچون لعنت خواهد بود.
15 غرغرهای زن بهانهگیر مثل چکچک آب در روز بارانی است؛ 16 همانطور که نمیتوان از وزیدن باد جلوگیری کرد، و یا با دستهای چرب چیزی را نگه داشت، همانطور هم محال است بتوان از غرغر چنین زنی جلوگیری کرد.
17 همانطور که آهن، آهن را میتراشد، دوست نیز شخصیت دوستش را اصلاح میکند.
18 هر که درختی بپروراند از میوهاش نیز خواهد خورد و هر که به اربابش خدمت کند پاداش خواهد گرفت.
19 همانطور که انسان در آب، صورت خود را میبیند، در وجود دیگران نیز وجود خویش را مشاهده میکند.
20 همانطور که دنیای مردگان از بلعیدن زندگان سیر نمیشود، خواستههای انسان نیز هرگز ارضا نمیگردد.
21 طلا و نقره را بهوسیلۀ آتش میآزمایند، ولی انسان را از عکسالعملش در برابر تعریف و تمجید دیگران میتوان شناخت.
22 اگر احمق را در داخل هاون هم بکوبی حماقتش از او جدا نمیشود.
23-24 مال و دارایی زود از بین میرود و تاج و تخت پادشاه تا ابد برای نسل او باقی نمیماند. پس تو با دقت از گله و رمهات مواظبت کن، 25 زیرا وقتی علوفه چیده شود و محصول جدید به بار آید و علف کوهستان جمعآوری شود، 26 آنگاه از پشم گوسفندانت لباس تهیه خواهی کرد، از فروش بزهایت زمین خواهی خرید 27 و از شیر بقیهٔ بزها تو و خانواده و کنیزانت سیر خواهید شد.