16
Ri Pablo y ri Silas nicachibilaj el ri Timoteo
1 Ri Pablo y ri Silas xe'apon c'a ri pa Derbe y ri pa Listra. Y ri chiri' pa tinamit Listra c'o jun kach'alal ri Timoteo rubi', ral jun ixok israelita ri runiman c'a chuka' ri Jesucristo,* 2 Ti. 1.5. yac'a ri rutata' xa griego. 2 Y ri kach'alal c'a ri yec'o pa Listra y ri pan Iconio sibilaj c'a jabel yech'o chrij ri Timoteo.† 2 Ti. 3.15. 3 Ri Pablo ya c'a ri Timoteo ri nrajo' nrachibilaj el riche (rixin) chi nuben ri rusamaj ri Dios. Y can que na wi ri' xuben, pero c'o c'a chi xuben ri circuncisión chare, riche (rixin) chi utz nitz'et cuma ri israelitas‡ 1 Co. 9.20. ri yec'o pa tinamit Listra y cuma chuka' ri yec'o pe chunakajal ri tinamit, ruma can quinojel c'a ye etamayon chi ri rutata' ri Timoteo, xa griego. 4 Y ri tinamit ri yek'ax wi ri Pablo y ri ye rachibilan el, niquibila' c'a ca chique ri kach'alal ri ma ye israelitas ta, chi can tiquinimaj ri pixa' ri quichojmirisan pe ri apóstoles y ri ancianos ye riche (rixin) ri iglesia ri c'o pa Jerusalem.§ Hch. 15.23-29. 5 Y riq'ui ri', ri kach'alal ri niquimol qui' pa rubi' ri Dios ri pa tak tinamit ri', can xcuke' wi quic'u'x,* Hch. 15.41; Col. 2.2. y k'ij k'ij quichapon yeq'uiyer† Jud. 20. ruma yec'o ri ye'oc apo quiq'ui riche (rixin) chi niquinimaj ri Ajaf.
Ri xutz'et ri Pablo pa jun achi'el achic' chrij jun achi aj Macedonia
6 Y ri Lok'olaj Espíritu man c'a xuya' ta k'ij chare ri Pablo y chique ri ye rachibil, riche (rixin) chi nbequitzijoj ri ruch'abel ri Dios pa ruwach'ulef Asia. Rumari' riye' xek'ax pe ri pa Galacia y pa Frigia. 7 Y c'ac'ari' xe'apon ri pa mojón riche (rixin) ri ruwach'ulef Misia. Y xquich'ob c'a chi yebe ri pa ruwach'ulef Bitinia, pero ri Lok'olaj Espíritu man c'a xuya' ta k'ij chique riche (rixin) chi xebe. 8 Y c'ac'ari' xek'ax pa Misia, y xe'apon c'a ka ri pa tinamit Troas. 9 Y chak'a' ri Pablo xutz'et c'a pa jun achi'el achic', chi c'o jun achi aj pa Macedonia ri pa'el apo chuwech, y chi ri achi ri' nubij c'a chare: Tabana' jun utzil, cak'ax c'a kiq'ui pa Macedonia, y kojato', xcha' chare. 10 Y yac'a tek ri Pablo rutz'eton chic ri jun achi'el achic' ri', yac'ari' tek konojel xkachojmirisaj ki' riche (rixin) chi xojbe c'a pa Macedonia, ruma xk'ax chkawech chi xk'alajsex chuwech ri Pablo chi ri Dios yojrusiq'uij (yojroyoj) riche (rixin) chi yojbe c'a quiq'ui ri aj Macedonia riche (rixin) chi nikatzijoj chique ri lok'olaj ch'abel ri niya'o colotajic.
Tek ri Pablo y ri Silas xeya'ox (xeya') pa cárcel chiri' pa tinamit Filipos
11 Y can yac'ari' tek xoj-oc el pa jun barco, y xkaya' ca ri tinamit Troas. Y choj xojbe c'a pa Samotracia. Y c'a pa ruca'n k'ij ri xoj-el chic el chiri', riche (rixin) chi xojapon pa tinamit Neápolis. 12 Y tek xkaya' c'a ca ri tinamit Neápolis, xojbe pa tinamit Filipos. Y ri Filipos jun c'a nimalaj tinamit ri c'o pa rucuenta ri Macedonia. Y ri winek c'a ri yec'o chupan ri tinamit ri', ye romanos. Tek xojapon ri pa tinamit ri', xojc'oje' c'a ka ca'i' oxi' k'ij chiri'. 13 Y pa jun uxlanibel k'ij, riyoj xoj-el c'a el ri pa tinamit riche (rixin) chi xojbe chuchi' jun raken ya', jun lugar ri can niban wi oración. Y xojbetz'uye' c'a chiri', y xkachop c'a rutzijoxic chique ri ixoki' ri xquimol qui' chiri', ri lok'olaj ch'abel ri niya'o colotajic. 14 Jun c'a chique ri ixoki' ri xquimol qui' chiri', Lidia rubi'. Y riya' pa jun c'a tinamit ri Tiatira rubi' ri nipe wi. Riya' nuc'ayij c'a juley tziek ri morado nitzu'un, y nibix púrpura chare. Y ri Lidia ri' can nuya' wi c'a ruk'ij ri Dios, y nrac'axaj c'a apo ri nubij ri Pablo. Y ri Ajaf Dios can xch'o wi c'a pa ránima ri ixok ri'. Rumari' tek riya' can xunimaj. 15 Y riya' y ri ye aj pa rachoch‡ Hch. 11.14. xeban c'a bautizar. Y yac'a tek ye banon chic bautizar, ri Lidia xubij c'a chake: Wi can nich'ob chi riyin xcuke' nuc'u'x riq'ui ri Ajaf, quixam pe c'a wuq'ui, y quixc'oje' pa wachoch, xcha'. Ri ixok ri' can xuben wi c'a chake chi xojbec'oje' chiri' pa rachoch.
16 Y jun k'ij c'a tek kachapon el bey riche (rixin) chi yojbe c'a acuchi (achique) niban wi oración, xkac'ul jun k'opoj. Y riya' c'o c'a jun itzel espíritu riq'ui, y yari' ri nibano chare chi nicowin nubij c'a ri xtiquic'ulwachila' ri winek.§ 1 S. 28.7. Ri k'opoj ri' can lok'on cuma ri rupatrón. Rumari' ronojel ri puek ri niquiya' ri winek chare riche (rixin) chi niquitoj, can pa quik'a' c'a ri ye rupatrón ri napon wi. 17 Ri Pablo y riyoj can yoj tzekelben c'a ruma ri jun k'opoj ri'. Can nurakala' c'a ruchi' chikij y nubila': Re achi'a' re' ye rusamajel ri nimalaj Dios ri c'o chila' chicaj, y niquitzijoj c'a ri bey riche (rixin) ri colotajic chiwe, nicha' c'a.
18 Y ri k'opoj ri', q'uiy c'a k'ij ri queri' xuben. Y ri Pablo xic'o ruc'u'x. Rumari' riya' xupiscolij ri', y xubij c'a chare ri itzel espíritu ri c'o riq'ui ri k'opoj: Pa rubi' c'a ri Jesucristo nbij c'a chawe chi catel el riq'ui re k'opoj re', xcha' ri Pablo. Y ri itzel espíritu ri' can yac'ari' tek xuya' ca ri k'opoj.* Mr. 16.17.
19 Yac'a tek ri ye rupatrón ri k'opoj ri' xquitz'et chi xa majun chic quirajil xtiquich'ec ta chrij ri caj-ic', ruma xa man c'o ta chic ri itzel espíritu riq'ui, xebequichapa' pe ri Pablo y ri Silas, y xequic'uaj c'a chiquiwech ri aj k'atbel tak tzij.† Mt. 10.18. 20 Y tek xebequipaba' chiquiwech ri aj k'atbel tak tzij, xquibij: Re achi'a' re' ye israelitas y niquisuk' quina'oj ri winek wawe' pa katinamit.‡ Hch. 17.6. 21 Y niquic'ut c'a jun chic ruwech costumbre chkawech, ri ma ruc'amon ta chi nikac'ul y nikaben, ruma riyoj can yoj winek romanos, xecha'.
22 Y can yac'ari' tek ri winek xebeyacatej pe chiquij ri Pablo y ri Silas. Y chuka' ri aj k'atbel tak tzij xquich'anaba' ri Pablo y ri Silas, y c'ac'ari' xquitek quich'ayic tzan xc'a'y.§ 1 Ts. 2.2. 23 Y tek sibilaj ye ch'ayon chic, xebetz'apix ca pa cárcel,* Lc. 21.12. y xbix chare ri chajinel chi jabel quichajixic tubana'. 24 Rumari' riya', can xu (xe) wi xbix queri' chare, can yac'ari' tek c'a nej apo chupan ri cárcel xeberuya' wi ca. Y ri caken xeruk'atabala' ca cojol che' ri nibix cepo chare, riche (rixin) chi queri' man c'a xque'el ta el.
25 Y achi'el xa pa nic'aj ak'a' tek ri Pablo y ri Silas niquiya' c'a ruk'ij ri Dios yebixan, y niquiben c'a chuka' orar. Y ri nic'aj chic c'a ri yec'o pa cárcel yequic'axaj apo. 26 Can yac'ari' tek xoyiquiyo' jun nimalaj silonel,† Hch. 4.31. y xusiloj c'a ri cárcel y hasta xebiyin ri rucimiento. Ri ruchi' ri cárcel xejakatej, y ri cadenas ri ye ucusan riche (rixin) chi ye ximilon ca ri yec'o pa cárcel, xquisk'opij qui'. 27 Ri achi c'a ri chajiy quiche (quixin) ri yec'o pa cárcel, xuna' ruwech ruma ri silonel. Y tek riya' xutz'et chi ri ruchi' ri cárcel xa ye jakatajnek chic, xrelesaj c'a ru'espada riche (rixin) chi nucamisaj ka ri', ruma riya' xuch'ob chi quinojel ri yec'o pa cárcel xe'anmej el. 28 Pero ri Pablo xurek apo ruchi' y xubij chare: Ma tacamisaj ta awi', xa yojc'o konojel wawe', xcha'.
29 Y ri achi chajinel xuc'utuj c'a k'ak'. Y tek ruc'uan chic ri k'ak' ri', junanin (anibel) c'a xoc apo ri pa cárcel, pero can nibarbot (nibaybot) ruma ruxibin ri'. Y ri achi chajinel ri' xbexuque' c'a chiquiwech ri Pablo y ri Silas. 30 Y c'ac'ari' riya' xerelesaj pe ri pa cárcel, y xuc'utuj chique: ¿Achique c'a rajawaxic chi nben‡ Hch. 2.37. riche (rixin) chi yicolotej? xcha'.
31 Ri Pablo y ri Silas xquibij chare: Tanimaj c'a ri Ajaf Jesucristo,§ Jn. 3.16, 36. y xcacolotej riyit y ri ye aj pan awachoch, xecha' chare.
32 Ri Pablo y ri Silas xquitzijoj c'a ri ruch'abel ri Ajaf chare riya' y chique chuka' quinojel ri yec'o pa rachoch ri chajinel ri'. 33 Y riya' can ya c'a hora ri' riche (rixin) ri ak'a' ri', tek xuch'ajla' ri quisocotajic ri Pablo y ri Silas. Y xban c'a ca bautizar riya' y quinojel ri ye aj pa rachoch. 34 Y c'ac'ari' tek xeruc'uaj chrachoch riche (rixin) chi xerutzuk pe. Y riya' y ri ye aj pa rachoch sibilaj c'a xquicot ri cánima,* Sal. 5.11. ruma xquinimaj ri Dios.
35 Y nimak'a' pa ruca'n k'ij ri aj k'atbel tak tzij xequitek c'a nic'aj chic chajinel riche (rixin) chi xbequibij chare ri achi chajiy quiche (quixin) ri yec'o pa cárcel, chi utz c'a que'elesex el ri Pablo y ri Silas. 36 Y ri chajinel xberubij c'a chare ri Pablo: Ri aj k'atbel tak tzij, xquitek c'a pe rubixic chuwe chi yixinwelesaj el. Wacami quixel c'a pe. Quixbiyin c'a y xtic'oje' ta c'a uxlanibel c'u'x pa tak iwánima, xcha' chique.
37 Pero ri Pablo xubij c'a chique ri nic'aj chic chajinel: Riyoj yoj achi'a' romanos.† Hch. 22.25. Pero ri iwir, ri aj k'atbel tak tzij can chanin yan xquitek kach'ayic chiquiwech ri winek y ma jane quik'aton ta tzij pa kawi'. C'ac'ari' xojquitz'apij ca re wawe' pa cárcel. Y re wacami can nicajo' chi man ta jun ri ninaben re yoj-el el. Re' ma utz ta chuwech ri ley. Xa can je'ibij chique ri ye aj k'atbel tak tzij, chi yec'a riye' ri quepe chikelesaxic, xcha' ri Pablo chique.
38 Y ri chajinel ri' xbequibij c'a chique ri aj k'atbel tak tzij ronojel ri xubij el ri Pablo chique. Rumari' ri aj k'atbel tak tzij xquixibij qui', ruma xquetamaj chi ri ye ca'i' achi'a' ri' chuka' ye romanos.‡ Hch. 22.29. 39 Y ri aj k'atbel tak tzij xe'apon c'a quiq'ui ri Pablo y ri Silas ri chiri' pa cárcel, y xquic'utuj c'a cuybel quimac chiquiwech. C'ac'ari' xequelesaj pe ri pa cárcel y chuka' xquibij chique chi man chic c'a quec'oje' ta ka chiri' pa tinamit. 40 Tek ri Pablo y ri Silas xe'elesex el pa cárcel, xebe c'a ri pa rachoch ri Lidia, y xquicukubala' ca quic'u'x§ 1 Ts. 4.18; 5.11. ri kach'alal. Y tek ye ch'onak chic ca chique quinojel, xebe el.
*16:1 2 Ti. 1.5.
†16:2 2 Ti. 3.15.
‡16:3 1 Co. 9.20.
§16:4 Hch. 15.23-29.
*16:5 Hch. 15.41; Col. 2.2.
†16:5 Jud. 20.
‡16:15 Hch. 11.14.
§16:16 1 S. 28.7.
*16:18 Mr. 16.17.
†16:19 Mt. 10.18.
‡16:20 Hch. 17.6.
§16:22 1 Ts. 2.2.
*16:23 Lc. 21.12.
†16:26 Hch. 4.31.
‡16:30 Hch. 2.37.
§16:31 Jn. 3.16, 36.
*16:34 Sal. 5.11.
†16:37 Hch. 22.25.
‡16:38 Hch. 22.29.
§16:40 1 Ts. 4.18; 5.11.