21
Ri c'ac'ac' caj y ri c'ac'ac' ruwach'ulef
Y riyin ri Juan xintz'et jun c'ac'ac' caj y jun c'ac'ac' ruwach'ulef. Ri caj y ri ruwach'ulef ri xec'oje' pa nabey mul, xa ye majun chic.* Is. 65.17; 66.22. Xejal el. Can majun chic c'a chuka' ri mar. Y riyin ri Juan xintz'et c'a ri lok'olaj tinamit, ri c'ac'ac' Jerusalem. Ga. 4.26. Xintz'et c'a chi ri tinamit ri', ruchapon nika pe chila' chicaj riq'ui ri Dios. Y can jabel c'a chojmirisan y wikon pe, Is. 52.1; 61.10. can achi'el nuben jun k'opoj tek nuwik ri' jabel riche (rixin) chi más nika chuwech ri c'ajol ri achoj riq'ui nic'ule' wi. Y yac'ari' tek xinwac'axaj chi c'o jun ri can riq'ui ruchuk'a' nich'o pe chila' chicaj y nubij c'a: Tatzu' na pe' chi ri Dios c'o quiq'ui ri winek, wacami ri Dios can nic'oje' chiquicojol. Yec'a riye' ri ye'oc rutinamit,§ Lv. 26.11; Ez. 43.7. y ya c'a Riya' ri qui-Dios. Y ri Dios can xtusu' c'a el* Is. 25.8. ri ruya'al runak' tak quiwech, y can xtuben chi xtiq'uis el ri camic, ri ok'ej, ri jiloj Is. 35.10. y ri k'axomal. Ruma ronojel ri xec'oje' ojer xeq'uis, xcha' ri ch'abel ri'.
Yac'ari' tek ri Jun ri tz'uyul Ap. 4.2, 9. pa lok'olaj ch'aquet xch'o c'a y xubij: Riyin yenben c'ac'ac'§ Is. 43.19. chare ronojel ri cosas, xcha'. Y chuka' xubij c'a chuwe: Que'atz'ibaj c'a re ch'abel re xquenbij chawe, ruma can ye kitzij wi y can utz chi nacukuba' ac'u'x riq'ui. Y xubij c'a chuka' chuwe: Ronojel c'a xc'achoj. Yin c'a riyin ri Alfa y ri Omega, ri yin rutiquiribel y ri ruq'uisbel chare ronojel. Y achique ri nichaki'j ruchi', riyin xtinsipaj c'a ya' chare, ya' ri elesan pe chupan ri ralaxbel (rutz'ucbel) ya'* Is. 12.3. riche (rixin) c'aslen. Achique c'a ri xquech'acon chrij ri etzelal, chique c'a riye' xtinya' wi Ro. 8.17. ronojel ri cosas. Yin c'a riyin ri xquinoc qui-Dios Zac. 8.8. y yec'a riye' ri xque'oc walc'ual. Yec'a ri ma yinquinimaj ta y ri xa niquixibij qui' niquik'axaj tijoj pokonal wuma riyin, xquentek pa k'ak'. Y can queri' c'a chuka' xtinben chique ri ma utz ta ri quic'aslen, ri yecamisan, ri achi'a' y ri ixoki' ri xa ma quic'ulaj ta qui' y niquicanoj qui' riche (rixin) chi yemacun, ri aj itza', ri yeya'o quik'ij dios ri xa ye banon cuma winek y ri ye tz'ucuy tak tzij. Can xquentek c'a pa k'ak'; k'ak' ri rachibilan azufre,§ Ap. 19.20. ri can achi'el jun nimalaj choy ri ntajin nic'at. Y yac'ari' ri ruca'n camic.
Ri c'ac'ac' tinamit Jerusalem
Yac'ari' tek jun c'a chique* Ap. 17.1. ri ye wuku' ángeles ri xeya'o ri wuku' ruq'uisbel tak ruc'ayewal pa ruwi' ri ruwach'ulef, ruc'ayewal ri ye quic'ualon pa tak vaso, xoch'o wuq'ui y xubij c'a chuwe: Catam pe, y nc'ut chawech ri k'opoj ri nic'ule' riq'ui ri Jesucristo ri achi'el Alaj Carne'l.
10 Y chupan c'a ri jun achi'el achic' ri xinben, ruma ri ruchuk'a' ri Lok'olaj Espíritu, Ap. 17.3. ri ángel ri xoch'o wuq'ui xiruc'uaj c'a pa ruwi' jun nimalaj juyu' ri nej jotol chicaj, y chiri' c'a yojc'o wi tek xuc'ut chinuwech ri lok'olaj tinamit Jerusalem ruchapon nika pe chila' chicaj riq'ui ri Dios. 11 Y ri tinamit c'a ri', can nitz'itz'an ruma ri nimalaj sakil riche (rixin) ri Dios; Ez. 43.2, 4. can achi'el tek nitz'itz'an ri jaspe,§ Ap. 4.3. jun abej ri sibilaj jabel. Ri tinamit can achi'el vidrio nitzu'un. 12 Y chrij c'a el ri tinamit ri' c'o c'a jun tz'ak ri rusutin ri' chrij. Jun nimalaj tz'ak ri nej jotol wi chicaj y ruc'uan cablajuj puertas. Y pa ronojel ri puertas ri' yec'o c'a jojun ángel. Ri pa tak puertas ri', ye tz'ibatal c'a jojun quibi' ri cablajuj tinamit ri quiche (quixin) ri cablajuj ruc'ajol ri Israel.* Ez. 48.31-34. 13 Y ri puertas ri'; oxi' c'a nitzu'un pa relebel k'ij, oxi' ri pa rukajbel k'ij, oxi' ri pa jotol, y oxi' ri pa xulan. 14 Y ri ye oconek c'a ri rucimiento 1 Co. 3.10, 11; Ef. 2.20. ri tz'ak ri', c'o c'a cablajuj abej y chrij c'a ri abej ri' c'o quibi' ri ye cablajuj ru'apóstoles Mt. 10.2-4; 16.18; Ef. 3.5; 4.11; Jud. 17; Ap. 18.20. ri Jesucristo ri achi'el Alaj Carne'l.
15 Y ri ángel ri nich'o wuq'ui, ruc'uan c'a jun achi'el aj riche (rixin) etabel,§ Is. 28.17; Ez. 40.3; Zac. 2.1; Ap. 11.1, 2. y ri etabel ri' can riq'ui c'a k'anapuek banon wi. Y ri ángel ri' ruc'uan c'a ri etabel ri' riche (rixin) chi nretaj ri tinamit Jerusalem, ri cablajuj rupuertas y ri tz'ak.* Ez. 42.15, 20. 16 Ri tinamit Jerusalem cuadrado ri rubanon. Can junan wi c'a raken riq'ui ri ruwech. Y xpe ri ángel xretaj c'a ri tinamit, y ri tinamit ri' xbe'el c'a cablajuj mil estadios. Can quec'ari' ri ruwech, ri raken y ri jotol chicaj. 17 Y ri ángel xretaj c'a ri janipe' jotol ri tz'ak. Y ri tz'ak ri' jotol c'a sesenta y cuatro metros chicaj. Quec'ari' ri xretaj ri ángel riq'ui ri jun etabel ri can junan quiq'ui ri etabel riche (rixin) re ruwach'ulef.
18 Y ri tz'ak c'a ri rusutin rij ri tinamit, can riq'ui c'a ri abej ri jaspe rubi' banon wi. Y ri tinamit ri', can riq'ui k'anapuek banon wi, can achi'el vidrio ri ch'ajch'ojsan jabel. 19 Y ri rucimiento ri tz'ak riche (rixin) ri tinamit q'uiy c'a rutz'abalul banon riq'ui ronojel ruwech abej Is. 54.11, 12. ri sibilaj ye jabel. Ri nabey rucimiento, ya c'a ri jaspe; ri ruca'n, zafiro; ri rox, ágata; ri rucaj, esmeralda; 20 ri ro', ónice; ri ruwakak, cornalina; ri ruwuk, crisólito; ri ruwakxak, berilo; ri rubelej, topacio; ri lajuj, crisoprasa; ri julajuj, jacinto; y ri cablajuj ya ri amatista. 21 Y ri cablajuj puertas ri' ye abej. Y ri jojun puertas ri' ye banon riq'ui jojun abej ri nibix perla chare. Yac'a ri nimabey Ap. 22.2. riche (rixin) ri tinamit, can riq'ui c'a k'anapuek banon wi, y can achi'el vidrio nitzu'un.
22 Y riyin ri Juan majun c'a rachoch ri Dios ri xintz'et ta chupan ri tinamit ri', ruma ri Ajaf Dios ri can c'o ronojel uchuk'a' pa ruk'a' riche (rixin) chi nicowin nuben ronojel, ya c'a Riya' ri oconek jay§ 1 R. 8.27; Is. 66.1; 1 Co. 15.28. pa ruwi' ri tinamit ri'. Y can queri' c'a chuka' rubanon ri Jesucristo ri achi'el Alaj Carne'l. 23 Ri tinamit ri' man c'a rajawaxic ta ri rusakil ri k'ij y ri ic' chare, ruma ri nisakirisan riche (rixin), ya ri nimalaj sakil riche (rixin) ri Dios y riche (rixin) ri Jesucristo ri achi'el Alaj Carne'l. 24 Y ri ye petenak pa ronojel ruwach'ulef, ri ye colotajnek chic, can ya c'a riq'ui ri nimalaj sakil riche (rixin) ri tinamit ri xquetzu'un wi riche (rixin) chi yebiyin.* Is. 60.3. Y ri aj k'atbel tak tzij riche (rixin) ri ruwach'ulef xquequic'uala' c'a apo chupan ri tinamit ri' ronojel ri quibeyomal ri banayon chique chi c'o quik'ij quic'ojlen. 25 Ri chiri', can majun bey c'a xquetz'ape' ta Is. 60.11. ri puertas ri niban wi apo oquen ri pa tinamit, ruma chiri' majun bey xtoc ta ak'a'. 26 Quinojel ri tinamit ri yec'o chuwech ri ruwach'ulef, xtiquic'uaj c'a apo chupan ri tinamit ri', ronojel ri quibeyomal ri banayon chique chi c'o quik'ij quic'ojlen. 27 Pero ronojel c'a ri xa tz'il, Is. 35.8; 52.1; Ap. 22.14, 15. can majun bey c'a xtoc ta apo chupan ri tinamit ri'. Ni majun chuka' winek ri nibano etzelal chuwech ri Dios ri xtoc ta apo chiri'.§ Jl. 3.17; Fil. 4.3. Ni xa ta chuka' ri ye aj tz'ucuy tak tzij ri xque'oc ta apo chiri'. Xaxu (xaxe wi) c'a ri tz'ibatal quibi' chupan* Sal. 69.28; Dn. 12.1; Ap. 3.5; 13.8. ri wuj riche (rixin) c'aslen, ri ruwuj ri Jesucristo ri achi'el Alaj Carne'l, xaxu (xaxe wi) riye' ri xque'oc chiri'.

*21:1 Is. 65.17; 66.22.

21:2 Ga. 4.26.

21:2 Is. 52.1; 61.10.

§21:3 Lv. 26.11; Ez. 43.7.

*21:4 Is. 25.8.

21:4 Is. 35.10.

21:5 Ap. 4.2, 9.

§21:5 Is. 43.19.

*21:6 Is. 12.3.

21:7 Ro. 8.17.

21:7 Zac. 8.8.

§21:8 Ap. 19.20.

*21:9 Ap. 17.1.

21:10 Ap. 17.3.

21:11 Ez. 43.2, 4.

§21:11 Ap. 4.3.

*21:12 Ez. 48.31-34.

21:14 1 Co. 3.10, 11; Ef. 2.20.

21:14 Mt. 10.2-4; 16.18; Ef. 3.5; 4.11; Jud. 17; Ap. 18.20.

§21:15 Is. 28.17; Ez. 40.3; Zac. 2.1; Ap. 11.1, 2.

*21:15 Ez. 42.15, 20.

21:19 Is. 54.11, 12.

21:21 Ap. 22.2.

§21:22 1 R. 8.27; Is. 66.1; 1 Co. 15.28.

*21:24 Is. 60.3.

21:25 Is. 60.11.

21:27 Is. 35.8; 52.1; Ap. 22.14, 15.

§21:27 Jl. 3.17; Fil. 4.3.

*21:27 Sal. 69.28; Dn. 12.1; Ap. 3.5; 13.8.