A BO NA VARVAI MARKO I GA TUMU IA
1
Ioanes ra Tena Baptaiso i varvai
(Mat 3:1-12; Luk 3:1-18; Ioa 1:19-28)
Go ra turpa i ra bo na varvai ure Iesu Kristo, Natu i God. Da di ga tumu ia ta ra buk kai Iesaia ra propet dari:
“Go iau tulue kaugu tultul na lua tam,
Na mal are kaum nga;
A nilai tikai i oraoro ra bil dari:
Avat a mal pa ra nga kai ra Luluai,
Avat a pait kodo kana lavur nga.”
Ioanes i ga vut, i ga babaptaiso ara ra bil, ma i ga varvai ure ra baptaiso ta ra nukpuku upi da re vue ra lavur varpiam. Ma ra tarai ta ra gunagunan Iudaia par ma Ierusalem bula, dia vana ba tadav ia, ma i baptaiso diat ta ra tava Iordan, ba dia tata kapa ta kadia varpiam. Ioanes i mal ma ra ivu na kamel ma i vi pit ma ra pal a bulumakau, ma i enen ra kubau ma ra polo na livur mara ra pui. I varvai dari: Tikai i dekdek ta mimir na murmur iau, ma pa iau ko upi ina va timtibum ma ina pala ra kuara ai ra pal a kauna. Iau baptaiso avat ma ra tava ka, ma nam na baptaiso avat ma ra Takodo na Tulungen.
Ioanes i baptaiso Iesu ma Satan i valam pa ia
(Mat 3:13–4:11; Luk 3:21-22; 4:1-13)
Ta nam ra kilala Iesu i pot marama Nasaret, a pia na pal tai Galilaia, ma Ioanes i baptaisoa ta ra tava Iordan. 10 Ba i tutua kan ra tava, i gire lolole ra bakut i tapre, ma ra Tulungen i vana ba tana da ra uka; 11 ma ra nilai tikai marama ra bala na bakut, dari: U Natugu, a bul na vakak, iau gugu muka tam.
12 A Tulungen i tulue lulut ura ra bil. 13 Ma i ki ra bil a ivat na vinun na bung ma Satan i valavalam ia; dia ki ma ra lavur leing; ma ra umana angelo dia toratorom tana.
Iesu oro pa ra ivat na tena vinoara
(Mat 4:12-22; Luk 4:14-15; 5:1-11)
14 Ba di tar kinim tar Ioanes, Iesu i pot Galilaia, i varvai ta ra bo na varvai kai God, i biti dari: 15 I tar ot ra kilala, ma ra varkurai kai God i maravai, avat a nukpuku, ma avat a nurnur ta ra bo na varvai.
16 Ba i vaval Galilaia, i gire Simon ma Andreas dir turana, dir vuvung ra ubene na ta; tago dir a ura tena vinoara. 17 Iesu i biti ta dir: Amur a mur iau, ma ina mal pa amur upi.amur a ura tena vovore tarai. 18 Dir tut lulut kan ra lavur ubene, ma dir mur ia. 19 Ba i tar vaval mulai ra ik, i gire Iakobo, natu i Sebedaio, ma Ioanes dir turana, dir ki ra mon, dir uma ra lavur ubene. 20 I oro lulut pa dir, ma dir vana kan tama i dir Sebedaio ta ra mon, diat ma ra umana tultul di kulkul diat, ma dir mur ia.
Ra tutana ba ra tabaran i ovai tana
(Luk 4:31-37)
21 Ma dia vana Kapernaum, ma ta ra Bung Sabat i ruk ta ra pal na lotu ma i vartovo; 22 dia manane kana vartovo, tago i tovo diat da tika na luluai, pa i da ra umana tena tutumu. 23 Tika na tutana, ba ra dur na tabaran i ga ovai tana, i ki ta kadia pal na lotu, ma i oraoro dari: 24 U Iesu ra te Nasaret? Dor a dave ma u? U tar vut laka upi una ubu vue avet? Iau nunure u, u a tena gomgom kai God. 25 Iesu i tigal ia, i biti: Una ki mut, ma una irop kan ia. 26 Ma ra tabaran i vadadar ia ma i kukukula mat, ma i irop kan ia. 27 Ma diat par dia kakaian muka tana, ma dia tir vargiliane diat dari: Ava go? A kalamana vartovo! I kukure ra umana tabaran bula, ma i tultulue diat, ma dia toratorom tana. 28 Ma ra varvai ure i vana vurkikil lulut ta ra gunagunan Galilaia parika.
Iesu i valagar pa ra mangoro na minait
(Mat 8:14-17; Luk 4:38-41)
29 Ba dia irop kan ra pal na lotu, dia vana vuavue ta ra kuba i dir Simon ma Andreas, dia varagur ma Iakobo ma Ioanes. 30 Nimu i Simon i va ma ra minait, i malamalapang, ma dia ve lolole pa Iesu ure; 31 ma i tadav ia, i vatur ra limana, ma i al vatut ia; a minait i vana vuavue kan ia, ma i kudakudar ure diat.
32 Ba i ravian ma ra keake i vana ba, dia kap ra lavur minait par tadav ia, ma diat bula ba ra umana tabaran dia ovai ta diat. 33 A tarai par ta nam ra pia na pal dia kor ta ra banbanu. 34 Ma i valagar pa ra mangoro ta diat dia mait ma ra lavur enana minait, ma i okole vue mangoro na tabaran; pa i nur tar ia ta diat ra umana tabaran upi diat a tata, tago dia nunure.
Iesu i varvai aro Galilaia
(Luk 4:42-44)
35 Ma ta ra malana ikilik, ba pa i keake boko, i tut ma i irop, i vana ra pupui, ma i araring abara. 36 Simon ma diat dia ga varait me, dia mur ia; 37 ba dia tar tikan tadav ia, dia tatike tana dari: A tarai par dia nuk up u. 38 I biti ta diat: Dat a vana tai ta ra umana gunan maravai upi ina varvai ta diat bula, tago iau tar vana rikai upi nam iat. 39 Ma i vana ta kadia umana pal na lotu Galilaia parika, i varvarvai, ma i okole vue ra lavur tabaran.
Iesu i vagomgom ra vukavuka
(Mat 8:1-4; Luk 5:12-16)
40 Tika na vukavuka i tadav ia, i lul ia, i va timtibum pirana, ma i biti: Ona u mainge, pa i dekdek piram upi una vagomgom iau. 41 Ma i mari ia, i tulue ra limana, i bili ia, ma i tatike tana: Iau mainge; una gomgom uka. 42 Ma ra vukavuka i par lulut kan ia, ma i gomgom uka. 43 Ma i manga tigal ia ma i tul vairop ia muka, 44 ma i biti tana: Koko una tatike ta ik a tinata tai ta tikai, una vana ka, una ve pa iu tai ra tena tinabar, ina una tul tar ure kaum varvagomgom nam ra umana magit Moses i ga vatang ia upi ra vakilang ta diat. 45 Ma i irop, ma i manga varvarvai tana, ma i kap ra tinata vurvurbit; ma Iesu pa i vana kapa mulai tai ta pia na pal, i vanavana ra gunagunan na pui ka; ma dia tadatadav ia mara ra gunagunan par.