11
Yesuha̱ diho̱ baga̱ tobo͡u di midiho̱ ke̱ hegi
(Matyu 6:9-15, 7:7-11)
Sawisiei ta, Yesuha̱ sa ta koko͡u diho̱ baga̱ tobolo͡u duwei. E̱ diho̱ baga̱ tobou mei degeimo͡u, e̱ dabai degedi o taha̱ e̱moko͡u ko͡u gue tobou, Hiye O, na̱ ei diho̱ baga̱ tobo͡u di hegi, afu Jonha̱ e̱ dabai degedi o kedia̱moko͡u hehegiei saga̱i̱ kege. Kegemo͡u, Yesuha̱ dia̱moko͡u ko͡u gue tobou, ni̱ Godiko͡u diho̱ baga̱ tobolo͡u be, ko͡u gue tobo͡u ma,
Aye, ne̱ hu̱be Godi, ei ne̱ hu̱ bolo̱do ke̱ hebele fogulamo͡u.
Na̱ hagua, ei wolo͡u dala.
Na̱ sawisiei olo͡u fe̱i̱ eimoko͡u nale̱ ne̱.
Ei midiho̱ kasaga̱i̱ o ilo kedia̱ eimoko͡u milo͡u di ke̱ gebe meiyodedi kaha̱ degemo͡u, na̱ge midiho̱ kasaga̱i̱ ei milo͡u ga idi ke̱ gebe meiyode.
Tefele dugu ta eimoko͡u hagubabe, na̱ akogogue.
Kegemo͡u, Yesuha̱ dia̱moko͡u haba ta̱ makai ta ko͡u gue tobou, ni̱ o taha̱ hulia̱medo ile, e̱ mogo taha̱ moso̱ko͡u foloba, mogo, na̱ a̱ o͡u si kamadia kege ne̱, ma̱ mogo ta e̱ ahuko͡u gedo hagua, ma̱ moso̱ko͡u feleiye, a̱ nale̱ nele̱ meiyode tobolo͡u. Kegeiba, o moso̱du tila kaha̱ sima tobolo͡u, na̱ a̱moko͡u dabai hiyedo ne̱da. A̱bo͡u ma̱ sisigo̱bo͡u eibe a tefema ko͡u tiasigei kaha̱. A̱ hagua̱ba, na̱moko͡u nale̱ nele̱ saga̱i̱ mei. A̱ ni̱moko͡u tobolo͡u kuhe̱, moso̱ obo͡u kaha̱ ko͡u dafaleye, ke̱no͡u si e̱ hagua̱ba, bi kagei, e̱ mogoha̱ tagali ke̱me e̱ nele̱. Yobe, e̱ge ko͡u nele̱ dafaiye, ke̱no͡u si e̱ mogoha̱ hili̱gedo haguisamo͡u tobou kaha̱ degemo͡u, e̱ kuhe nele̱. Kegei degemo͡u, a̱ ni̱moko͡u tobolo͡u kuhe̱, ni̱ bi ta mo͡u la̱ba, Godiko͡u diho̱ baga̱ tobo͡u babe, e̱ ni̱ yodulu ke̱me ni̱moko͡u nele̱. Ni̱ koubabe, ni̱ dugulo. Ni̱ adiko͡u kogoubabe, e̱ge a tefei ke̱ ni̱moko͡u so͟͡ugolo͡u. 10 O koyoha̱ Godiko͡u diho̱ baga̱ tobolo͡u yodumo͡u be, e̱ mo͟͡udi. O koyoha̱ koumo͡u be, e̱ dugudi. O koyoha̱ adiko͡u kogoumo͡u be, Godiha̱ge e̱moko͡u a tefei so͟͡ugo͡u diyode tobou.
11 Aye dia̱ma, ni̱ kile o tae e̱ dihiha̱ e̱ ayeko͡u miye̱ ta ne̱yedema yodubabe, e̱ ayeha̱ge bei kasaga̱i̱ ta de mala̱ nele̱? Kegele meido. 12 Haba dihi kaha̱ e̱ ayeko͡u sio ho ne̱yede yodubabe, e̱ ayeha̱ge ho̱mogu de mala̱ nele̱? Ke̱ne kegele meidoyode tobou. 13 Sisigo̱ aye dia̱ma, ni̱me midiho̱ kasaga̱i̱no͡u ko͡u milo͡u ga idiye, ke̱no͡u si ni̱ sisigo̱ko͡u be nale̱ bolofe̱i̱no͡u nele̱ idi. Kegemo͡u, ni̱ tewe, ni̱ o taha̱ ni̱ Aye hebeniko͡u duwo koko͡u Duo Bolofe̱i̱ ke̱ ne̱yedema yodubabe, ni̱ Ayeha̱ge hoho̱ hiyedo dege, o koko͡u nele̱dade tawale ile.
O ilo kelege Yesube Belsebulbo͡u de* 11:14 Belsebul e̱ hu̱ tabe Tama̱. dabai degediyode tobolo͡u i
(Matyu 12:22-30; Mak 3:20-27)
14 Kegemo͡u, Yesuha̱ duo kasaga̱i̱, ta̱ mei degei o kaha̱ duledu dala ke̱ igile muguomo͡u, duo kasaga̱i̱ ke̱ fogo͡u i. Fogo͡u imo͡u, o ke̱ ta̱ fua tobo͡u mo͡u dulo kesigile i. 15 O ilo kedia̱ge Yesuha̱ duo kasaga̱i̱ igiseli ke̱me duo kasaga̱i̱ kedia̱ hiye o Belsebulha̱ nele̱yeno͡u degeliyode tobolo͡u i. 16 Haba o ilo kedia̱ Yesu tefele dugulamo͡u ko͡u gue tobolo͡u i, na̱ midiho̱ gehe̱ ta milo͡u ba dugubasi, eige na̱me Godiha̱ tobo͡u mo͡u, hebenito͡u ge hagueidade tawaleyode tobolo͡u i. 17 Ke̱no͡u si Yesuha̱ die fima̱i̱ olo͡u fe̱i̱ ke̱ tawalemo͡u, dia̱moko͡u tobou, sa ta obiyei kedia̱ dio͟͡usie fileba biyoubabe, sa kele obiyei ke̱me makolo. O soso͡u tano͡u yene dio͟͡usie fileba biyoubabe, soso͡u ke̱me dio͟͡usieno͡u makoloyode tobou. 18 Ke̱no͡u tefei, Tama̱ha̱ e̱ obiyei fileba, dia̱me bologua̱ ta dalaguale mei. Ni̱ge a̱me Belsebulha̱ nele̱yeno͡u duo kasaga̱i̱ igiseliyodili kaha̱ degemo͡u, a̱ kuhe tobolo͡u. 19 A̱ duo kasaga̱i̱ igiseli ke̱me damale̱ Belsebulha̱ nele̱yeno͡u igiseli debabe, haba ni̱ mogo dia̱me koyoha̱ nele̱ye duo kasaga̱i̱ igisele iya? Ni̱ yaba, dia̱moko͡u kege yodubabe, dia̱ge ta̱ ni̱ tobolo͡u ke̱me do̱u̱do meiyode tobolo͡u ile. 20 Ke̱no͡u si Godiha̱ nele̱ya ke̱, a̱ duo kasaga̱i̱ igiseibabe, ni̱ ko͡u gue tawama, Godiha̱ wolo͡u daladi ke̱me ni̱moko͡u ko͡u haguei daladade tawama.
21 O nele̱do taha̱ aweki gofo͟͡udo ta tolo͡u ba, e̱ moso̱ dia dalababe, e̱ bima̱i̱ moso̱du dala ke̱me o tae ta hiyou molo͟͡u mei. 22 Ke̱no͡u si o ta, e̱ nele̱be hiyedo kaha̱ hagua fele̱ biyama mei degeiba, moso̱ obo͡u kaha̱ awekibo͡u, biyadi bi olo͡u fe̱i̱ ke̱ hiyouye mo͟͡uma fogo͡u ileba, e̱ mogo dia̱moko͡u fima mei degeiba, moso̱ obo͡u ke̱me nele̱ dege biyadi bi olo͡u fe̱i̱ mei degele.
23 Yesuha̱ haba tobou, o ma̱ mogo mei ke̱me a̱moko͡u ho ma̱i̱ o. O koyoha̱ a̱ dogo͡u guo o sasa̱i̱ kefeiyo mei, ke̱me o sasa̱i̱ atiladi o.
Duo kasaga̱i̱ e̱ haba boholo͡u ma̱ haguei
(Matyu 12:43-45)
24 Yesuha̱ haba ko͡u gue tobou, duo kasaga̱i̱ taha̱ o ta to͡u fogo͡u fogo͡u ilemo͡u, fafagai sa koko͡u misiholo timo͡u ka sieiye, ke̱no͡u si e̱ moso̱ ta duguli mei. Kegemo͡u, e̱ ko͡u gue tobou, a̱ boholo͡u ma̱ ile, moso̱ mayo͟͡u hiyafogo͡u haguei koko͡u ile foloyode tobou. 25 Boholo͡u ma̱ hagua, e̱ moso̱ko͡u folomo͡u dugube, moso̱ ke̱me kofai tigima similou dalamo͡u dugu. 26 Kegeimo͡u, e̱ haba ile, duo kasaga̱i̱ dolo kasaga̱i̱do olo͡u fe̱i̱ dioyosi kege wo͡u ma haguamo͡u, moso̱ koko͡u fologa deleiguei. Kegemo͡u, o ke̱me yo͟͡u yufi kasaga̱i̱ dege delei ke̱ fogo͡u mo͡u, ifibe dolo kasaga̱i̱do degei dala.
O kadegei o kedia̱ hoho̱ hiyedo degeiya?
27 Yesuha̱ kege tobolo͡u tafalamo͡u, o sasa̱i̱ kefei kilege sasa̱i̱ taha̱ e̱moko͡u ko͡u gue haguisa tobou, sasa̱i̱ na̱ mala̱ fele̱mo͡u, bu ne̱i̱ kaha̱ge hoho̱ degeyedei. 28 Ke̱no͡u si Yesuha̱ ko͡u gue tobou, o sasa̱i̱ Godiha̱ ta̱ dulo seselibe, hoho̱ degemabeedei.
O ilo kedia̱ge Yesuha̱ midiho̱ gehe̱ ta milo͡u yedele i
(Matyu 12:38-42; Mak 8:12)
29 Yesuha̱ egei tobolo͡u dalamo͡u, o ilo kelene haguasie kefeguomo͡u, su̱u̱do degeimo͡u, e̱ dia̱moko͡u ko͡u gue tobou, ifi ko͡u bo͡u gebe o sasa̱i̱ kedia̱ midiho̱ do̱u̱do mei ke̱no͡u milolo͡u dalagua. Dia̱ge midiho̱ gehe̱ milo͡u ba dugulamo͡u degele iliye, ke̱no͡u si midiho̱ gehe̱ ta milo͡u ba dugulo ile mei. Midiho̱ gehe̱, o Jonaha̱ dugu saga̱i̱ ke̱no͡u tefele dugulo ile. 30 Yobe, afu Jonaha̱ sa Ninive o sasa̱i̱ kedia̱moko͡u hegibe, Godiha̱ e̱ tobo͡u mo͡u haguei ke̱ hegi. Ke̱no͡u tefele, O Kedia̱ Dihiha̱ ifi ko͡u bo͡u ge dalagua o sasa̱i̱ kedia̱moko͡u hegilebe, e̱me Godiha̱ tobo͡u mo͡u haguei ke̱ hehegile. 31 Haba sawisiei Godiha̱ ta̱ sale kelegebe, sa aso̱ mulu̱ figi ilo ke̱ wolo͡u daladi sasa̱i̱* 11:31 1 King 10:1-10 e̱ne ta̱ sale koko͡u tafalali, e̱ge ifi ko͡u bo͡u ge dalagua o kedia̱ ta̱ sale. Yobe, e̱me sa ahudo, aso̱ mulu̱ kaha̱ figi ilo koko͡u daladi sasa̱i̱ye, hiye o Solomonha̱ tewe bolofe̱i̱ ke̱ du haguei. Ke̱no͡u si o ta ifi ni̱bo͡u de dala, e̱me Solomon gabai. 32 Sawisiei Godiha̱ o sasa̱i̱ ta̱ sale kelegebe, Ninive* 11:32 Jona 3:5 o sasa̱i̱ kedia̱ ta̱ sale koko͡u tafalaguali, dia̱ge ifi ko͡u bo͡u ge dalagua o sasa̱i̱ ke̱ ta̱ sa ile. Yobe, Ninive o kedia̱me Jonaha̱ egei tobo͡u mo͡u dulomo͡u, fi̱ boholo͡u i kaha̱ degemo͡u. Ke̱no͡u si o ta ifi ni̱bo͡u de dala, e̱me Jona gabai.
Diho̱be to͡u ha̱ kama̱i̱
(Matyu 5:15, 6:22-23)
33 Yesuha̱ haba ko͡u gue tobou, obe kama̱i̱ dou migiemo͡u be, mala̱ wo̱mogo͡u diyo mei. Bilika hayedu dogogudiyo mei, moso̱ tama̱ kele dogogudi, o moso̱ko͡u feli̱ye, kama̱i̱ hoho̱ ke̱ dugumabadomo͡u. 34 Ne̱ diho̱be ne̱ to͡u ha̱ kama̱i̱. Ne̱ diho̱ bolo̱ dalabasi, ne̱ to͡u olo͡u fe̱i̱be hoho̱yeno͡u dalaba dugulo. Haba ne̱ diho̱ kasaga̱i̱ degeibabe, ne̱ to͡u ne olo͡u fe̱i̱ hulia̱ degei dalaba dugulo. 35 Kegei degemo͡u, no͟͡u tawaibo͡u, kegeligi hoho̱ ne̱ duledu dala ke̱me somo͟͡uba hulia̱ degeiye. 36 Ne̱ to͡u be hulia̱ degei ta dala mei, hoho̱yeno͡u dalabasi, ne̱ duledube hoho̱ hiyedo, kama̱i̱ douye hoho̱gudi sa̱ degei kaha̱ dalaba dugulo.
Yesuha̱ge Farisi obo͡u, kuolo͡u yo dulo i obo͡u kedia̱me midiho̱ kasaga̱i̱ milo͡u ga idiyodei
(Matyu 23:1-36; Mak 12:38-40; Luk 20:45-47)
37 Yesuha̱ egei tobo͡u ma mei degeimo͡u, Farisi o taha̱ e̱moko͡u, na̱ a̱bo͡u de ma̱ moso̱ko͡u nale̱ na̱ de ile? de yodu. Kegemo͡u, Yesuha̱ o kaha̱ moso̱ko͡u ile folo, nale̱ nala̱ duwei. 38 Nala̱ duwoguali, Farisi o kaha̱ dugube, Yesube dobogo͟͡u bigili mei nale̱ nala̱ duwomo͡u duguomo͡u e̱ fi̱ hiyedo ma̱i̱. 39 Ke̱no͡u si, Hiye Oha̱ e̱moko͡u tobou, Farisi o dia̱ma, ni̱me ni̱ kopebo͡u melekibo͡u be tageto͡u no͡u bigile idi. Duledube sibigi hiyedo dalaye, ke̱no͡u si ni̱ ta bigile idiyo mei. Nebe, ni̱ duledune sibigi dala. Ke̱me ko͡u gue, bima̱i̱ duguo tagadi midiho̱bo͡u, haba midiho̱ kasaga̱i̱ gehe̱ gehe̱bo͡u su̱do ama̱ma̱i̱ dala. 40 Toto͡u degele i o dia̱ma, o bima̱i̱ tageto͡u milo͡u gai o kaha̱ge, haba duledu milo͡u gaiyode tobou. 41 Ke̱no͡u si meleki foudu dala ke̱me o bi mei kedia̱moko͡u solo͡u do ne̱ma. Ni̱ kege degeibasi, ni̱me Godiha̱ dihi̱le kele sibigi ta dalale meiyode tobou.
42 Farisi o dia̱ma, ni̱o͡u tawaibo͡u. Yobe, ni̱ kasalabo͡u, so͡u bo͡u, segei daga dagabo͡u olo͡u fe̱i̱ ke̱ kefema dogoguemo͡u i olo͡u fe̱i̱ 10 kege dalaguamo͡u be, tano͡u ta mala̱mo͡u, Godiko͡u nele̱ idi. Ha, midiho̱ bolo̱ ilo kelebe ni̱ toto͡u degele idi. Ke̱me do̱u̱do midiho̱bo͡u, Godiko͡u hoho̱ degedi midiho̱bo͡u de. Midiho̱ bolo̱u̱ ke̱ne defe̱i̱do degema. Midiho̱ bolo̱, ni̱ ko͡u degele idi ke̱ne to͡u fogo͡u dama.
43 Farisi o dia̱ma, ni̱o͡u tawaibo͡u. Yobe, ni̱me egei moso̱ko͡u fologamo͡u be, egei tobolo͡u o ke̱ hafe̱i̱do dege duwogualeno͡u tagale idi, o sasa̱i̱ kedia̱ge ni̱me hu̱bo͡u odade tawamabadomo͡u. Kefegudi sa koko͡u suluguadine, oe ni̱ duguo agali bolofe̱i̱yodele ile ke̱ tagale idiyode tobou.
44 Ni̱o͡u tawaibo͡u. Ni̱me tei ko͡u widama wo̱mogo͡u fogou ke̱ sa̱ degei. Obe tageya ko͡u ima haguama dele idiye, ke̱no͡u si sa ke̱me tei widagai sadade tawale idiyo meiyodei.
45 Mosesha̱ kuolo͡u yo du o taha̱ge ta̱ ke̱ dulomo͡u, ko͡u gue tobou, Tisa, na̱ ta̱ kegei ke̱ Farisi o kedia̱moko͡u tobolo͡u be, na̱ eimoko͡u ne bo͡u basia tobolo͡u kehe̱yodei. 46 Yesuha̱ tobou, kuolo͡u yo dulo i o dia̱ma, ni̱o͡u ne tawaibo͡u. Ni̱ bi hagi̱ dege tigama, o sasa̱i̱ kedia̱moko͡u ma̱di* 11:46 Bi hagi̱ ke̱me kuolo͡u, o kedia̱ o sasa̱i̱ye sesemabeedema ma̱ idi ke̱ tobou. ke̱me dia̱ hebele saga̱i̱ meiye, ke̱no͡u si dia̱ hagi̱ ke̱ hebeli ke̱me ni̱o͡u ge ta dogo͡u gulo idiyo mei.
47 Ni̱o͡u tawaibo͡u. Ni̱ ko͡u guai o kedia̱ge habage-degele-duguo-tobo͡u di-o woumo͡u tofigieimo͡u, widagai sa ke̱me ni̱ similolo͡u idi. 48 Ni̱ kege degedi kaha̱ hegilibe, afu ko͡u guai o kedia̱ degedi ke̱me ni̱ne bolo̱yodele ili. Yobe, dia̱ge habage-degele-duguo-tobo͡u di-o kedia̱ woumo͡u tofigile iye, ke̱no͡u si ifibe ni̱ge widagai sa kelebe similolo͡u idiyode tobou.
49 Kegei kaha̱ degemo͡u, tewe hiyedo o Godiha̱ ko͡u gue ko͡u tobou, a̱ tobo͡u ba, habage-degele-duguo-tobolo͡u-idi-obo͡u, ta̱-bolofe̱i̱-mala̱-suluguadi-obo͡u kedia̱ o sasa̱i̱ kedia̱moko͡u ya, egei tobolo͡u ile. Ke̱no͡u si o kedia̱ge dia̱me ilo kele makoma wouba tofigile. 50 Kegemo͡u, ifi ko͡u bo͡u ge dalagua o sasa̱i̱ kedia̱ hebe kasaga̱i̱ molo͟͡ube, habage-degele-duguo-tobo͡u di-o kedia̱ woumo͡u tofigiei kaha̱ hebe kasaga̱i̱ ke̱ molo͟͡u. Yobe, Godiha̱ sa sibige̱ ko͟͡u milo͡u kelege yomogo͡u mo͡u, obe Godiha̱ dabai degedi o kedia̱ woumo͡u tofigiemo͡u hagulugi ifi kuhe̱. 51 Woumo͡u tofigiemo͡u hagueibe, yomogo͡u dia̱ Abel woumo͡u tolo i kelege tofogo͡u haguabe demo͡u, Sekaraia e̱ wala imo͡u tolo i. Sekaraia, e̱ wala imo͡u tolo ibe, gali sidi moso̱ iloko͡u dalamo͡u, ha Godiha̱ moso̱ iloko͡u dalamo͡u, duo kele wala imo͡u tolo i. A̱ ni̱moko͡u tobolo͡u kuhe̱. Ifi ko͡u bo͡u ge dalagua o sasa̱i̱ kedia̱me midiho̱ kegei kaha̱ hebe kasaga̱i̱ ke̱ molo͟͡uyode tobou.
52 Kuolo͡u yo dulo i o dia̱ma, ni̱o͡u tawaibo͡u. Yobe, Godiha̱ ta̱ tawalamo͡u fologadi moso̱ kaha̱ abe ni̱o͡u tefegu dala. Ni̱me moso̱ kodu ta fologadiyo mei, haba oye fologala deimo͡u be, ni̱ge akogulo idiyode tobou.
53 Yesuha̱ kege tobo͡u ma mei degemo͡u, moso̱ ke̱ to͡u fogo͡u imo͡u, Farisi o kedia̱bo͡u, kuolo͡u yo dulo i obo͡u kedia̱ gofo͟͡u hiyedo degemo͡u, e̱moko͡u ta̱e biyamo͡u, ta̱ kagei kagei e̱moko͡u yoduga i. 54 Dia̱ ta̱ e̱ tobolo͡u ke̱ tefele duguoba, e̱ kuhe ta̱ sa ilamo͡u degele i.

*11:13 11:14 Belsebul e̱ hu̱ tabe Tama̱.

*11:31 11:31 1 King 10:1-10

*11:32 11:32 Jona 3:5

*11:46 11:46 Bi hagi̱ ke̱me kuolo͡u, o kedia̱ o sasa̱i̱ye sesemabeedema ma̱ idi ke̱ tobou.