12
Ni Meri 'e 'irisia waiwai fofona 'a'aena la Jisas
(Mat 26:6-13; Mak 14:3-9)
Ma ono gani 'i na'ona Fafangalaa na Tala Riunga, la Jisas fe'enia nga fufu'iwane aana gila ori la'u mola fana 'i Betani, nga maa'e fanua ala Lasaros na la Jisas ngaia 'e tata'ea fa'asia nga maenga. Gila sasaria nga fangalaa fala Jisas. La Lasaros te'e wane na nga ta'a na gila soea mai fana ketonga fe'enia la Jisas. Ma ni Mata ka ngaria fangalaa mai faga. Ma ni Meri ka ngaria mai te'e fe'e waiwai na gila fa'alataa 'ania nad na forilana 'e ba'ita 'e iiki. Ni Meri 'e ngaria mai maka 'irisia 'i fofona 'a'aena la Jisas fana fa'aba'italana. Ma ni Meri ka 'usua 'a'aena la Jisas 'ania ifiifuna gouna. Ma nga 'ifi lo'oo ka fofofo no'o 'ania si'inilana nga waiwai no'ona.
Tafe'ua ma la Judas Iskariot, nga wane laka'u ne'e kwatea la Jisas fana maarimae aana, ngaia ka fata kau maka 'ilo'oo, “Fe'ua ngaia 'ame fa'afori 'ania nga waiwai lo'oo? Nga waiwai lo'oo lauta ngaia 'e fa'afori 'ania, ngaia te'e ngaria oru tangale'e dola.* Oru tangale'e bata (300) ne'e to'omia foforinga na te'e wane fana te'e farisi na alata no'ona. Ma bata lo'oori 'e to'omia 'i'oo 'ani ngaria moko kwatea fana nga ta'a gila galafa'a.”
La Judas ngaia 'e iiria nga 'ola lo'oo, 'amoe la'u tofuna na ngaia 'e madafia fana boonilana ta'a na gila galafa, ma tofuna mola na ngaia nga wane beriberi. Ma ngaia la'u mola na nga wane fana aganga suria nga wa'i ni bata aaga. Ma tani alata ngaa'i, ngaia 'e ngaria mola bata no'ona fana 'i talana.
Na alata no'ona, la Jisas 'e fata 'ilo'oo, “'I'oo sia to'ofonosia la'u nga noni lo'oo! Ngaia 'e gonia nga waiwai lo'oo fana 'usulai 'ania nonigu na alata fana kwaiatolagu. Ma ta'a na gila galafa, gila nana'i mola fe'eni 'amoru gani mai gani. Ma nau ku sia nana'i aburu mola fe'eni 'amooru.
Gila fadaa fana kwa'ilana la Lasaros
Ta'a 'e aula gila longoa la Jisas ngaia 'e nana'i 'i Betani, ma gila ka leka mai te'ana. Gila 'ame leka mai tofuna gila siria 'agila agasia la Jisas, ma gila leka la'u mola mai fana agasilana la Lasaros laka'u la Jisas ngaia 'e tata'ea fa'asia maenga. 10-11 Ma nga aulalana ta'a 'i Jiu gila ka tagoto'o no'o ala Jisas tofuna ngaia 'e tata'ea la Lasaros fa'asia nga maenga. Ngaia lo'oo, ni fataabu ba'ita lo'oo gila ka fadaa fana kwa'ilana la Lasaros 'ilaka'u la'u mola na gila sasari fana kwa'ilana la Jisas.
La Jisas 'e ru'u 'i Jerusalem ma ta'a gila tafea
(Mat 21:1-11; Mak 11:1-11; Luk 19:28-40)
12 Na nga ruana gani, ta'a 'e aula na gila leka mai fani Jerusalem fana nga Fafangalaa na Tala Riunga, gila longoa la Jisas ne'e leka mai 13 Gila leka, ma gila ngaria mai lalana baibai, ma gila ka leka mai fana 'agila daria la Jisas. Ma gila ka o'omae ma gila ka 'ilo'oo,
“Tafea God!
God 'oi nanamate'enia mai nga wane
na ngaia 'e leka mai 'ania latamu! Sam 118:26
God 'oi nanamate'enia nga Kiingi ameeru 'i Israel.”
14 Na alata no'ona, la Jisas 'e ngaria te'e dale'e dongki maka fane 'i fofona. Nga 'ola lo'oo ngaia 'e fa'ato'oa mola nga 'ola na Girigiringa Abu laka'u 'e iiria maka 'ilo'oo, 15 “Moru ta'a 'i Jerusalem, moru sia ma'u! Moru agasia nga kiingi amooru na ngaia 'e ta'e mai 'i fofona dale'e dongki.” Sekaraea 9:9
16 Ma nga alata no'ona, nga fufu'iwane aana gila 'ame su'a 'ua na fa'aladamilana 'ola lo'oo. Ma 'i burina na la Jisas ngaia 'e tata'e la'u ma ka ori fana 'i langi, gila bi'i manata to'ona na ni 'ola lo'oo 'e lau 'ilaka'u nga Girigiringa Abu 'e iiria.
17 Nga ta'a lo'oo na gila nana'i fe'enia la Jisas na alata ngaia 'e soea mai la Lasaros fa'asia 'ubulana giru gwa'u, gila kwairii 'ania 'ola lo'oori fana ta'a 'e aula. 18 Ngaia lo'oo nga ta'a 'e aula gila ka leka mai, fana 'agila daria la Jisas. Gila leka suria gila longoa te'efou na la Jisas 'e agea nga 'ola ni 'alefosilai lo'oori. 19 Ma nga alata no'ona, ni Farasii gila ka fata 'ilo'oo faga kwairiu, “Moru agasia! Gwa'a goru agea fadafadanga 'e aula, ngaia 'e 'ato no'o tofuna ta'a 'e aula gila leka no'o suria nga wane lo'oo.”
Nga ta'a 'i Grik gila kwailo'ofia la Jisas
20 Tani ta'a 'i Grik, gila nana'i la'u mola laloaga nga ta'a na gila leka mai fana 'i Jerusalem fana nga fo'anga na Fafangalaa na Tala Riunga. 21 Gila leka te'ana la Filip, nga wane fa'asia 'i Betsaeda 'ubulana nga me'e lefu 'i Galili, ma gila ka alafuu 'ilo'oo fana, “Wane ba'ita, 'imeeru meru siria 'ameru agasia la Jisas.”
22 Ma la Filip ka leka maka kwairii te'ala Andru, ma gala ka leka ma gala ka kwairii te'ala Jisas. 23 Ma la Jisas ka lamadu'aga maka 'ilo'oo, “Nga alata 'e nigi no'o fana God 'ani faate'enia no'o na 'inau, nga Wela na Wane, nau ku to'o na foufounga. 24 Nga 'ola kwala'imori nau ku iiria famooru. Lauta te'efuta lodona witi ngaia 'ame 'esia 'ubulana nga wado ma ngaia 'ame mae mola, nga lodona witi lo'oori te'e to'oru tago mola. Ma lauta ngaia 'e mae, ma ngaia te'e bi'i bila'o la'u 'ania lodona witi auaula. 25 Ma lauta nga wane 'e kwaimaa 'e iiki fana nga mangona 'i talana, ngaia te'e mae mola. Ma lauta nga wane ngaia 'e kwaimaa fagu maka riufia kwaimaanga aana fana mangona fofona nga fanua lo'oo 'i wado, ngaia te'e to'o na mooringa firi. 26 Ma te'efuta wane na ngaia 'e siria 'ani taunga'i fagu, ngaia 'ani leka suri nau, ma ka nana'i na lefu na nau ku nana'i ai. Ma nga Mama'a agu te'e iiri ba'ita na wane na ngaia 'e taunga'i fagu.”
27 Ma nga alata lo'oo, nga manatalagu ngaia 'e madanga no'o, ma 'olataa nau taku iiria la'u? Nau ku sia alafuu 'ilo'oo, ‘Mama'a 'ae, 'i'oo sia alamia mola alata lo'oo 'ani nigi mai fafi nau.’ 'Amoe no'o. Tofuna ngaia no'o na nga 'ola na nau ku leka mai fai, fana 'aku riu to'ona nga alata na nga nonifiinga. 28 Mama'a 'ae, 'oi faate'enia tegelangaa amu fana ta'a.”
Ma nga alata no'ona, te'e kwala'e 'ola ka fata mai fa'asia 'i langi maka 'ilo'oo, “Nau ku faate'enia no'o nga kwangakwanganga agu, mai nau taku agea la'u mola.”
29 Ma nga oguogunga lo'oo gila ula 'i no'ona, ma gila longoa nga kwala'e 'ola lo'oori, ma tani wane aaga gila ka iiria nga loulou. Ma tani wane ngaa'i gila ka iiria nga enselo no'ona 'e alafuu mai fana.
30 Ma la Jisas ka fata 'ilo'oo faga, “Nga kwala'e 'ola na ngaia 'e fata mai, ngaia 'amoe la'u fana nga boonilagu, ma ngaia 'e fata mola mai fana booni lamooru. 31 Ma nga alata 'e nigi no'o fana God 'ani kwaisufai na ta'a fofona fanua lo'oo 'i wado. Na alata lo'oo, God te'e lafua no'o la Saetan ne'e ba'ita fafia nga fanua lo'oo 'i wado. 32 Ma nga alata gila lafu nau na 'ai folo, nau taku talaia mai nga ta'a te'efou te'agu.”
33 Ma suria nga alafuunga lo'oo, ngaia 'e faate'enia mola nga maenga 'utaa na ngaia te'e mae ai.
34 Ma nga ta'a gila ka fata 'ilo'oo, “Nga Girigiringa Abu 'adauru ngaia 'e iiria nga Kraes te'e momoori firi. Welakau 'utaa 'i'oo iiria tagila lafua nga Wela na Wane na 'ai folo? Ma ni dai no'o na nga Wela na Wane lo'oo welakau?”
35 La Jisas ka lamadu'aga maka 'ilo'oo, “Fana alata sisika mola, nga lalanga te'e nana'i fe'eni 'amooru. To'omia 'amooru riu kwairiu alata lalanga 'e nana'i 'ua fe'enia mooru fa'asia logologo'angaa ka nigi fafi 'amooru. Tofuna ni dai na ngaia 'e leka 'ubulana ma'e logo, ngaia 'e bobolosia 'i fai na ngaia 'e leka fai. 36 Alata na nga lalanga ngaia 'e nana'i 'ua fe'eni 'amooru, moru tagoto'o ana, fana 'amoru lau fana nga ru'uru'ua na lalanga lo'oo.”
La Jisas 'e iiria nga 'ola lo'oo, sui ma 'i ngaia ka leka, ma ka nagwa no'o fa'asiga.
Ta'a gila 'ame tagoto'o ala Jisas
37 Gwa'a la Jisas 'ani agea 'ola ni 'alefosilai 'e aula ma gila ka agasia, gila 'ame tagoto'o mola. 38 Nga 'ola lo'oo ngaia 'e 'ilo'oo, fana 'ani fa'ato'oa nga alafuunga ala Aesea nga profet na ngaia 'e iiria no'o mai 'i na'o,
“Alafa, gila 'ame tagoto'o mola na alafuunga lo'oo
meru kwairii 'ania.
Ma gila 'ame aga su'a la'u mola na nga tegelangaa amu
na 'i'oo faate'enia faga.” Aesea 53:1
39 Gila 'ame tagoto'o suria la Aesea nga profet 'e kwairii 'ua no'o mai 'ilo'oo,
40 “Tofuna nga manatalaga 'e ngasi 'e iiki,
ma aringaga 'e boko,
ma gila bokota la'u mola nga maaga.
Lauta maaga 'e aga su'aai,
ma aringaga 'e 'ulasi,
ma nga manatalaga 'e su'ana fatalana God,
bala gila bolota'i mai te'agu mai nau taku gulaga mola.” Aesea 6:10
41 Alata la Aesea 'e iiria 'ola lo'oo, ngaia 'e alafuu suria la Jisas tofuna God ngaia 'e faate'enia no'o nga kwangakwanganga ala Jisas fana.
42 Gwa'a 'ani 'ino'ona, ta'a na'ona'o aula 'i Jiu na gila tagoto'o ala Jisas. Tafe'ua ma gila 'ame alafuu mola suria fana ta'a matari lo'oo, tofuna gila ma'unge'enia nga Farasii lo'oo, fa'asia gila ta ruiga fa'asia ru'unga 'ubulana nga 'ifi ni fo'anga aaga. 43 Gila manata abelo iiki suria agelana 'ola fana ta'a 'agila iiri ba'ita aaga. Ma gila 'ame manata abelo mola suria agelana 'ola fana God fana ngaia 'ani iiri ba'ita aaga.
44 Ma la Jisas ka fata ba'ita ma ka 'ilo'oo, “Lauta te'efuta wane ngaia 'e tagoto'o agu, ngaia 'e tagoto'o la'u mola na God ne'e alenau mai. 45 Ma lauta te'efuta wane ngaia 'e agasi nau, ngaia 'e agasia la'u mola God ne'e alenau mai. 46 Nau ku leka mai fofona fanua lo'oo 'i wado 'ilaka'u lalanga fana ta'a, fana ni dai ne'e tagoto'o agu, gila sia nana'i mola 'ubulana logologo'angaa. 47 Ma ni dai ne'e longoa fatalagu, ma ngaia 'ame dau suria, nau ku sia sufaa mola, tofuna nau ku 'ame leka mai fofona fanua lo'oo 'i wado fana sufalana ta'a. Ma nau ku leka mai fana fa'amoorilana ta'a. 48 Wane na ngaia 'e ma'asiri agu, ma ngaia 'ame siria la'u mola agelana 'ola nau ku fata suria lo'oo, nga alafuunga lo'oo agu na nga 'ola te'e sufaa na gani 'i'isi.
49 Nga 'ola lo'oo 'e kwala'imori, suria alata nau ku alafuu 'ania, nau ku 'ame alafuu suria nga manatalagu 'i talagu. Tafe'ua ma Mama'a agu na ngaia 'e alenau mai, ngaia 'e iiria alafuunga lo'oo fagu fana 'aku iiria, mai nau ku alafuu suria. 50 Ma nau ku su'aai nga alafuunga tegela'a lo'oo, nga Mama'a agu ne'e kwatea mooringa firi fana ta'a. Ngaia na'a, nga 'ola na nau ku iiria, ngaia nga 'ola na Mama'a agu ngaia 'e iiria fagu, fana 'aku kwairii 'ania.”

*12:5 Oru tangale'e bata (300) ne'e to'omia foforinga na te'e wane fana te'e farisi na alata no'ona.

12:13 Sam 118:26

12:15 Sekaraea 9:9

12:38 Aesea 53:1

12:40 Aesea 6:10