10
La Jisas 'e alea fiu akwale'e wane ma ruaai
1 'I burina na'a ni 'ola lo'oo nga Alafa la Jisas 'e firia fiu akwale'e wane ma ruaai lo'oo, maka kwatea 'agila leka tala rua wane 'i na'ona fana fanua te'efou na ngaia 'e manata fana lekanga ai.* Tani girigiringa ngaa'i na Grik gila iiria fiu akwale'e wane. 2 Ma ngaia ka fata 'ilo'oo faga, “Ni wane na'a gila sasari agau no'o fana tagoto'onga na God, gila 'ilaka'u nga lode 'ai 'e aula 'i 'ubulana langa'a fana gonilani. Tafe'ua, ma wane fana gonilana ni 'ola lo'oori, gila 'ame aula. Ngaia na, tamooru fo'asia God fana ngaia 'ani kwatea mai ta'a ni taunga'inga fe'eni 'amooru. 3 Moru leka no'o kau ma mooru ka madafia. Nau ku kwate amooru 'ilaka'u nga dadale'e sifisifi 'i laloana nga ku'ito kwasi, tofuna ta'a 'e aula na gila siria 'agila ngada 'amooru.
4 Mooru sia ngaria mola te'efuta bata, ma mooru sia ngaria mola nga wa'i fana ketonga, ma nga wa'i na bata, ma nga rua me'e butu. Ma moru sia alafuu aburu mola fe'enia te'efuta wane suria tala. 5 Ma alata mooru ru'u na 'ifi, tamoru fata 'ilo'oo, ‘La God te'e nanamate'enia mooru, ma nga aloalonga aana te'e nana'i fe'enia mooru 'i 'ubulana nga 'ifi lo'oo.’ 6 Ma lauta nga wane ne'e to'oru no'ona 'e kwalo 'amooru 'ania aloalonga, God te'e kwatea nga nanamanga fana fu'i ru'uru'ua no'ona. Mai lauta 'e 'amoe, ma God sia nanamate'eniga mola, ma le'anga lo'oori te'e ori mola mai famooru. 7 Moru to'oru 'i 'ubulana nga 'ifi no'ona, ma te'efuta fangalaa ma ka'o gila kwatea famooru, moru 'ania, ma moru ka go'ufia. Nga wane ne'e taunga'i, ngaia te'e ngaria nga foforinga aana. Mooru tamoru nana'i to'o, ma moru sia leka kwaiiriu mola.
8 “Ma alata mooru nigi na te'efuta fanua, ma gila ka kwaloa 'amooru, moru 'ania fangalaa 'utaa na'a gila kwatea famooru. 9 Ma moru ka gulaa nga ta'a 'e fii 'i 'ubulana nga 'ifi no'ona, ma moru ka fata 'ilo'oo fana nga ta'a no'ona, ‘Nga alata God 'ani ba'ita fafia ta'a aana, 'e galangi 'amooru no'o.’ 10 Ma lauta moru nigi ana te'efuta fanua, ma gila 'ame kwalo 'amooru, moru leka suria nga tala no'ona 'i 'ubulana fanua no'ona, ma ta'a moru fata 'ilo'oo, 11 ‘Nga furufuruna wado na fanua lo'oo amooru, lo'oo 'i olofana 'a'ae meeru, meru tafula no'o kau 'usi 'amooru. Ngai lo'oo nga fa'abasunga no'o famooru na'a God te'e kwatea kwa'ikwa'inga famooru tofuna moru ma'asiri fana longolana fatalana God. Moru manata to'ona ni 'ola lo'oo: Nga alata fana God 'ani ba'ita fafia ta'a aana 'e galangi no'o.’ 12 Nau ku iiria famooru, nga gani na kwa'ikwa'inga na'a 'ani nigi mai, God te'e kwatea nga nonifiinga fana nga ta'a na fanua ne'e ria 'ilaka'u 'i Sodom. Tafe'ua, ma ngaia te'e kwatea nga nonifiinga ba'ita iiki fana ta'a na fanua na'a gila ma'asini agu ne'e riufia ta'a na fanua lo'o 'i Sodom!”
Fanua ba'ita na'a gila 'ame fito'o ala Jisas
(Mat 11:20-24)
13 La Jisas 'e fata 'ilo'oo, “Ngaia 'e ria tala'esia no'o famooru ta'a na moru to'oru na fanua 'i Koresin. Mai 'amooru na moru to'oru na fanua 'i Betsaeda la'u mola. Mooru moru 'ame fito'o na 'ola ni 'alefosilai 'e aula laka'u 'inau ku agea famooru lo'oo. Lauta nau ku agea 'ola ni 'alefosilai lo'oo na fanua 'i Taea ma 'i Saedon 'i na'o, nga ta'a no'ona bala tagila to'oru 'i wado, ma gila ka ru'ufia ruu biribiri'a, ma gila ka bunia noniga 'ania makola, fana 'ani faate'enia na gila bu'ota'i mai fa'asia rianga aaga te'efou.† Taea ma Saedon gaa'a rua fanua ba'ita, ma gila to'o na rianga 'e iiki. 14 Na ta fe'e gani God 'ani sufaa ta'a te'efou fofona fanua lo'oo 'i wado, nga kwa'ikwa'inga amooru te'e ria iiki maka riufia nga ta'a 'i Taea mai Saedon. 15 'Ino'ona ma 'i amooru nga ta'a lo'o 'i Kapaneam, moru madafia God te'e lafu 'amooru fani Langi? 'Ato no'o! Ngaia te'e to'osi 'amooru 'i 'ubulana kiru na nonifiinga.”
16 Sui ma la Jisas ka fata 'ilo'oo fana fufu'iwane aana, “Lauta ni dai ne'e gwalongo famooru, ngaia 'e gwalongo la'u mola fagu. Ma lauta ngaia 'e ma'asini te'enia mooru, ngaia 'e ma'asiri la'u mola agu. Ma lauta ni dai ne'e ma'asiri te'eni nau, ngaia 'e ma'asini te'enia la'u mola God ne'e kwate nau mai.”
17 Alata nga fiu akwale'e wane ma ruaai laka'u gila ori mai, gila ka aile'a ba'ita, ma gila ka fata 'ilo'oo, “Alafa, gwa'a adalo ma gila lo'o la'u mola suria 'ameeru alata meru belote'eniga 'ania latamu!”
18 Mala Jisas ka fata maka 'ilo'oo, “Nau ku agasia la Saetan 'e 'esia mai 'ilaka'u nga kwangakwanga fa'asia 'i Langi. 19 Moru fafulongo madi! Nau ku kwatea nga tegelangaa famooru fana 'amooru tala riufia nga waa ke'eke'e ma nga lafilafi ma ngaia 'e 'ato fana 'agila ngada 'amooru. Nau ku kwatea nga tegelangaa ne'e ba'ita maka riufia la Saetan nga marimae adauru no'o famooru. Te'efuta 'ola ala Saetan 'ato 'ani fa'afii 'amooru no'o. 20 Tafe'ua, mooru sia aile'a mola tofuna nga adalo lo'oo gila lo'o suri 'amooru. Tafe'ua, ma moru aile'a ba'ita tofuna God 'e giria no'o nga lata mooru 'i Langi.”
La Jisas 'e aile'a maka baatafea God
(Mat 11:25-27; 13:16-17)
21 Ma nga alata no'ona, Anoe 'ola Abu 'e fa'amalale'aa la Jisas, ma ngaia ka fata 'ilo'oo, “Mama'a agu, 'i'oo ba'ita fafia 'ola lo'oo te'efou 'i langi ma lo'oo 'i wado la'u mola. Nau ku baatafe'o, tofuna na'a 'i'oo faate'enia ni 'ola lo'oo fana ta'a gila tagoto'o agu 'ilaka'u nga wela sisika, ma 'i'oo ko na'agonia ni 'ola lo'oo fa'asia ta'a na'a gila lafuga 'i talaga tofuna gila su'a'ola, ma gila ka aga su'aai ni 'ola 'e aula lo'oo. Kiu Ma'ana, ni 'ola lo'oo ngaia 'e 'ilo'oo no'o suria nga kwaisiriinga amu 'ua no'o mai na'o.”
22 Sui mala Jisas ka fata 'ilo'oo faga, “Ma'aa agu 'e kwatea 'ola lo'oo te'efou no'o fagu. Ma te'e 'i ngaia no'o nga Mama'a ne'e su'agu nga Wela aana. Ma te'e 'inau nga Wela aana na'a ku su'a ana Mama'a agu, ma te'e ni wane na Wela ngaia 'e firiga fana faate'enilai faga, na'a gila su'asuria.”
23 Sui mala Jisas 'e bu'ota'i fana Wane ni Kwairiinga aana talaga, maka fata 'ilo'oo faga, “God 'e nanamate'eni 'amooru, tofuna moru agasia nga 'ola ni 'alefosilai lo'oo tala'ina. 24 Nau ku iiria famooru, nga profet 'e aula ma ni alafa 'e aula mai na'o, gila siria la'u mola agasilana ni 'ola na mooru agasia tala'ina lo'oo, tafe'ua ma ngaia 'e 'ato faga 'e iiki. Ma gila ka siria la'u mola longolana ni 'ola lo'oo na amooru longoa tala'ina lo'oo, tafe'ua ma ngaia 'e 'ato la'u mola faga.”
Nga tarifulaa suria nga wane le'a 'i Samaria
25 Te'e wane ni kwaifa'ananaunga na nga Tagi ala Moses, ngaia 'e leka mai te'ala Jisas. Ngaia siria 'ani irito'ona, maka fata 'ilo'oo, “Wane kwaifa'ananaunga, 'olataa na taku agea fana 'aku to'o na nga mooringa firi?”
26 Ma la Jisas ka lamadu'aa maka 'ilo'oo fana, “'Olataa na'a nga Girigiringa Abu 'e iiria? 'Ilo'oo ma 'i'oo idumia moko su'a ai?”
27 Ma nga wane lo'oo 'e lamadu'aa maka fata 'ilo'oo, “'Oi kwaimaa fana God amu, 'ania manatalamu te'efou, ma 'ania mangomu te'efou, ma 'ania tegelangaa amu te'efou, ma 'ania funi'oonga amu te'efou. Ma 'i'oo to'o kwaimaa fana ta'a te'efou 'ilaka'u la'u mola na'a 'i'oo kwaimaa famu 'i talamu.” ✡ Diuteronomi 6:5; Levitikas 19:18
28 Ma la Jisas 'e fata la'u 'ilo'oo, “Nga lamadu'aanga amu 'e odo. 'Oi age 'i no'ona, ma 'i'oo to'o momoori firi.”
29 Tafe'ua, ma nga wane lo'oo, 'e siria 'ani faate'enia no'o nga to'orunga aana ne'e odo mola, ngaia ka orisia la'u mola la Jisas maka 'ilo'oo, “Ni dai na'a nga wane ni futanga agu na'a 'aku kwaimaa faga?”
30 Ma la Jisas 'e su'asuria ta'a lo'oo 'i Jiu gila ma'asini te'enia ta'a 'i Samaria ma ngaia ka kwairii te'ana maka 'ilo'oo, “Te'e wane 'i Jiu ngaia 'e eta mai 'i Jerusalem maka sifo fani Jeriko. Ma alata ngaia 'e leka kau suria nga tala, ni wane gila ria gila ka kwa'ia, ma gila ka ngaria no'o ni 'ola aana fe'enia nga ruu aana te'efou. Ma gila ka kwa'ia leleka ma ngaia ka mangosu no'o, sui ma gila ka rugasia ma gila ka leka no'o fa'asia. 31 Ma nga alata no'ona, te'e fataabu na 'Ifi Abu na God ngaia 'e leka la'u mola suria nga tala no'ona, ma alata 'e agasia nga wane laka'u, ngaia ka taba la'u mola suria nga gule'e tala ngaa'i, maka leka mola fa'asia. 32 Burina, te'e wane ne'e kwaibooni 'ubulana nga 'Ifi Abu na God ngaia 'e leka la'u mai suria nga tala no'ona. Ma alata ngaia 'e nigi no'ona, ngaia 'e agasia nga wane laka'u. Tafe'ua, ma ngaia 'e taba la'u mola fa'asia na nga gule'e tala ngaa'i, maka leka la'u mola fa'asia. 33 Burina la'u te'e wane fa'asia nga gule'e lefu 'i Samaria ngaia 'e leka la'u mai suria nga tala no'ona. Alata ngaia 'e agasia nga wane laka'u, ngaia 'e kwaimanadai ba'ita fana.
34 Ma ngaia 'e leka mai te'ana, ma ka 'usua nga maalafa laka'u aana 'ania nga waiwai ma nga waeni, ma ka gau no'o fafia. Sui ma ngaia ka lafua no'o 'i fofona nga dongki aana, ma ka ngaria no'o fana te'e 'ifi fana forilai fana 'ani to'oru 'i 'ubulai, ma ngaia ka aga suria ai. 35 Ma nga ruana maa'e gani, ngaia 'e ngaria bata ne'e tooto'o fe'enia foforinga fana rua ma'e gani maka kwatea fana nga wane ne'e aga suria nga 'ifi no'ona, maka fata 'ilo'oo fana, ‘'Oi aga suria nga wane lo'oo, ma alata nau ku ori la'u mai, nau taku du'ua te'efou nga bata na'a 'i'oo boonia 'ania.’ ”
36 Sui mala Jisas ka fata 'ilo'oo fana wane ni kwaifa'ananaunga na Tagi ala Moses, “'Ino'ona ma 'i'oo manata 'utaa? Ni dai laloana oru wane lo'oo na gila fa'alata wane ni futanga na nga wane laka'u gila kwa'ia?”
37 Ma nga wane ni kwaifa'ananau na Tagi ala Moses ka fata 'ilo'oo, “Nga wane na'a ngaia 'e kwaimanadai fana.”
Ma la Jisas ka fata 'ilo'oo fana, “'Oi leka, moko agea la'u 'ino'ona.”
La Jisas 'e nigi 'ifi ani Mata ma ni Meri
38 La Jisas ma nga fufu'iwane aana gila leka, ma gila ka nigi na te'e fanua, ma te'e noni na latana ni Mata ka kwaloa la Jisas fana 'ifi aana. 39 Ma nga noni 'e futa fe'enia ni Meri 'e to'oru galangia nga 'a'aena nga Alafa la Jisas, maka fafafulongo mola fana nga kwaifa'ananaunga ala Jisas 40 Ma nga manatalana ni Mata 'e 'abelo suria te'e 'i ngaia ne'e agea nga taunga'inga te'efou 'i 'ifi. Ma ngaia ka leka mai te'ala Jisas, maka fata 'ilo'oo fana, “Alafa, 'ilo'oo ma 'i'oo 'ame manata 'abelo mola suria ni aasigu geni na ngaia 'e 'akwasi nau mola ma te'e 'inau kua agea mola nga taunga'inga lo'oo 'i talagu? 'Oi iiria fana 'ani leka mai maka kwaibooni la'u agu!”
41 Ma nga Alafa 'e lamadu'aa fana maka 'ilo'oo, “Mata, 'i'oo manata gelo ma nga manatalamu 'e 'abelo no'o suria ni 'ola 'e aula. 42 Tafe'ua, te'e 'ola momola na'a ngaia 'e le'a. Ni Meri ngaia 'e firia nga 'ola 'e le'a, ma te'efuta wane sia lafua la'u fa'asia.”