12
P̃akaiwa na li viowa la nap̃a apisuar lokilkerep tai
Matiu 21:33-46; Luk 20:9-19
1 Ana pogos nap̃a Yesu sum̃a pian la ke, naga pisayu ke p̃akaiwa pan la. P̃akaiwa tai na pisa sa nini, pisayu yerkawa tai, amio kiena lokilkerep. Yaru nene kila ruru kiena yo nene, kila kove m̃arera tai telivi piora ea, a kila kana lele navieplanen was nen kerep, kila m̃ena kana lele tai nap̃a pa metava nap̃a yaru kilia wiyu va se ea, vena kiravawoen lokilkerep nene.
“Ana e pogos tai, yerkawa nene sinenan sape yaloro re va e purvanua tap̃ena tai, p̃isi na mligan kana lokilkerep nene e limana ne yaru lap̃asia, vena ayum̃aenia, aul vania.
2 “Ana yerkawa nene pa sum̃a gare pano-o, p̃isi na pisu kilale sane nanagane na pogos na mrakerep la marua narui. Ana mligan kiena yaru tai pa si puna ne la nap̃a asike e kana lokilkerep nene vena war kiena kilavaru na mrakerep komp̃asia, nap̃a la nene monar aul vania. 3 Ana pogos nap̃a kiena yaru nene pano, ana yaru tap̃ena la nene am̃e kare naga, am̃enelua sina naga pano, pe mla re sur tai poli.
4 “Ana yerkawa nene miila si kiena yaru tap̃ena pano, ana la nap̃a am̃ea, p̃ar kuruta e p̃arina, akila piowa pan naga pap̃isi, am̃enelua pa sina. 5 P̃isi na naga miila ke sina ga tap̃ena tai, ana am̃emom̃ar naga mare, siraunia, naga miila kiena yeririna moki apano, asula am̃emom̃ar la m̃ena ga.
6 “Ana yerkawa nene pisu sane yar taaga sike narui, pe narina wawa nap̃a naga kekaran pap̃isi, ana naga sitomveve pano-o, pisape ‘In na monar neligan ga naruu vano, vena monar avatanon naga.’
7 “Ana pogos nap̃a yar viowa la nene apisu narina ne yerkawa nene pimi, la asum̃a apismumun pan la, asape ‘Narina ne ke yerkawa nam̃a narui. Yaru ke na nene narui, nap̃a visae yerkawa kovio, p̃isi na kus porotano nene sane ve kiena lalimana. Popon ita towem̃ar m̃ena naga mare, ana ita ga tekilia tokus porotano nene ve kieta.’ 8 Ana sanene narui atarar naga, am̃em̃aria, akovenlua naga petan lokilkerep pa vanua.”
9 Ana Yesu piun tan la, pisape “?Pogos nap̃a yerkawa nene yoko imi sina, p̃isi na kila sanapen la nap̃a amiyum̃ae ke e kiena yo nene? Yaru viowa la nene, p̃isi na yerkawa nene imi wem̃ar la, monar amare e p̃elaga m̃arera tai, siraunia naga ligan kiena lokilkerep e limana ne yaru wo tap̃ena la p̃asia.”
10 Ana Yesu pisa pan la, pisape “Visena tai teke e Visena Wa kiena ne Ntewa, pisa sanini pisape
‘Kilavaru nene, yaru na yum̃aenen yum̃a lala apisa asape piowa ga, akoven rui, ana nanagane na, kilavaru nene pimi pe kilavaru wo na mrapun yum̃a, ve nauararen yum̃a m̃arera.
11 Ana sur nene, Ntewa ga kila, a mepisuia na po na po.’ ” Yauena 118:22,23
“?Ana sanape, visena nene akilia pa rui, apuloli m̃a pogos tai, pona peraga yo?”
12 Ana pogos nap̃a Yesu pisa pae p̃akaiwa nene, yerkawa lala akilia nap̃a naga sum̃a pisa ke ga visena la nene vanon kiela p̃elaga lala, ana sinela kar naga, kila narui sinelan asape auarar naga, p̃isi narui na apisu sane yar la mokliu, amaraun la, amligan naga m̃eke na ap̃ure apano.
Sur kiena ne Ntewa, a sur kiena ne Sisa
Matiu 22:15-22; Luk 20:20-26
13 Ana yar keviu lala apa apisuveve sur nene, lala amligan Varasi lap̃as apimi, amio m̃ena ga p̃asia e p̃egas kiena ne Erot, nap̃a apiunli naviunena m̃arera lap̃asia ve natap̃alien Yesu ea, nap̃a sane naga visatam̃e p̃ele ga. 14 Ana apimi puna ne Yesu, akila kotalia e visena wo lala, apisa asape “Navianena, imimi mekilia ko na ope lelaga kemua. Ko ope omaraun re yar tai poli, sane yar keviu, pona yar nap̃a to metava, po yar na sanape, ana ko osum̃a apisalua ke mrapa mesmes kiena ne Ntewa pan la punu ga. Ana mesape meviunli tan ko, mesape kieta navisaluaena pisa sanape? ?Pisape mesmes ga nap̃a ita le Yu toul takis va Sisa, nap̃a pe p̃arin sup̃e kiena ne le Rom lala, pona pe mesmes re sanene poli? 15 ?Pogaga nap̃a toul takis la nene po peraga?”
Ana Yesu kilia m̃aga nap̃a la apiun kotalia ga, sinelan ke asape akila kare naga, ana naga pis pan la, pisape “?Amiu asum̃a atap̃alinu ke sanene vanon ya? Pogaga, amiu ala kilavaru tai imi vena nevisuvevelia.”
16 Ana amla tai pimi, akian pania, Yesu piun tan la, pisape “Ninun marana a ne teke e narin kilavaru nene? ?Ana kia na asiri teke ea, ane kiena kia nene?”
La apisape “Marana ne P̃arin Sup̃e Sisa nene, a kiena kia m̃ena ga.”
17 Ana pisa pan la, pisape “Pogaga, sur nap̃a kiena ne Sisa, monar ala va Sisa, a suri nap̃a kiena ne Ntewa, monar ala va Ntewa.” Ana pogos nap̃a amloge navisatam̃eena nene, amilan kare pap̃isi.
La nap̃a amare, p̃isi na amal sina
Matiu 22:23-33; Luk 20:27-40
18 Yum̃aena 23:8Ana siraunia, le Satusi lap̃asia apimi puna ne Yesu, sinelan asape aviunli suri tai tania e lepas na sur tai nap̃a la amlelaga m̃arera ea, asape sa yaru la nap̃a amare, tap̃atete amal sina e legiena maro. Vanon suri ne nanene apiun tan Yesu sanini, asape 19 “Navianena, sinemimin mesape meviunli tan ko sanape e visena tai nap̃a yermarua Mosis siri pan ita nanua sumo. Naga pisa pisape visae yaru tai, mare tan wona nap̃a sane pe narila re tai poli wa, p̃isi na wenla yaru nene monar talopa sina amio letano nene. Ana visae sira nene war sisi, akilia asikia e kia kiena ne arimana nap̃a mare pa rui, vena kia nene mali m̃aga. 20 Ana e pogos tai, wenla la olua. Kiela m̃earu talopa, ana naga mare petan wona, pe narila re tai poli wa. 21 Ana wenla nasiraunia p̃ereleinia pe wona, p̃isi na naga m̃ena ga mare petania, pe narila re tai poli, a wenla na telu kila m̃ena ga sanene, 22 pano-o tol wenla na olua, la punu ga amarmare tan sira nap̃a sanene. A siraun wona la punu ga nap̃a amarmare, sira m̃ena ga nene mare. 23 Ana ko ovisali sur nene: ?E legiena maro, pogos nap̃a apisa ke asape p̃isi na yaru la amal sina, p̃isi na sira nene na ve wona ai, vanon nap̃a naga talopa amio wenla la olua nene p̃isi rui?”
24 Ana Yesu pisape “Peraga, kiamiu sitomena pa pe wowe laa. ?Pona kam na pe akilia re ya ne kila amiu ape wowe ke sanene poli yo? Vanon pe akilia re ya nap̃a Visena Wa kiena ne Ntewa pisa ke poli, a pe akilia re m̃ena ya nap̃a kiena nam̃areraena keviu kilia kila poli. 25 Pogos nap̃a yaru la amal sina, p̃isi na lala ave sa ga navisi kiena ne Ntewa lala ma e peni narui, ana p̃isi na ve akila re si suri nene nap̃a natalopaena. 26 A e lepas na malena si nene, kana visena tai teke e tusi nap̃a Mosis naga siria, nap̃a pisayu ke narin laki tai nap̃a kapi kekania, nap̃a Ntewa pisa pa Mosis sanini, pisape
‘Epraam, Aisak, a Sekop, in na nepe kiela Ntewa.’
“?Pona amiu na pe apuloli re visena nene pogos tai poli yo, 27 ana in na nevisakilale van amiu vena kila ruru kiamiu sitomena lala. La telu nene la amare e yomarava nini nakonua rui, ana kas moki na moki p̃aro pa rui, ana Ntewa pisa ga visena nini na wa, nap̃a sape naga pe kiela Ntewa. Sanene na kiena visena naga kana kinasia sape la telu nene la amare e yomarava, ana la amal ke ma puna na wa. Ntewa pe sinenan re sape kiena yeririna lala la ave yaru la nap̃a amare poli, ana naga sinenan sape naga ve Ntewa kiena ne yeririna la nap̃a amali.”
Navisaluaena na keviu lua
Matiu 22:34-40; Luk 10:25-28
28 Ana navianena na visaluaena tai pimi sum̃alu sike e pogos nene, ana miyagogan ke le Satusi lala atap̃ali ke Yesu, ana Yesu taulu la ga e kiena navisatam̃eena wo lala. Ana navianena nene, naga sitom sape naga towe lai viun va Yesu, pisape “?E kieta navisaluaena lala, nape nap̃a keviu, miyuve tap̃ena lala?”
29 Ana Yesu pisa pania, sape “Visena Wa pisa sanini, pisape
‘Yeririna nae Israel, amiu ayagoga.
Ntewa na mava, kieta Ntewa, naga taaga pe Ntewa na mava.
30 Ntewa na Mava nap̃a pe kiom̃a Ntewa, ko na monar sinem̃a sia e losinem̃a wetelu, e kiom̃a malena wetelu, e kiom̃a sitomena wetelu, a e kiom̃a puriukawaena wetelu.’
31 “Nanene naga pe navisaluaena p̃esia, a nalua nena naga pisa sanini, pisape
‘Ko monar sinem̃a si nalavis pum̃a lala, okila wo van la, sa ga nap̃a ko sinem̃a si ko ke ga.’
“Ana pe navisaluaena re si tai poli nap̃a naga keviu taulu lalua nene.”
32 P̃isi na navianena navisaluaena pisatam̃e pania, pisape “Lelaga ga navianena, ko opisa mesmesu ga. Ko opisa pe lelaga ga, osape yar keviu naga taaga ga, pe tai re si poli. 33 Ana ko opis pe lelaga m̃ena ga osape monar sineu si naga e sineu wetelu, e kiau nakiliaena wetelu, amio kiau puriukawaena wetelu, ana monar sineu si la nap̃a asike lavis pun inu, sa ga nap̃a sineu si in ke ga. Pe lelaga ga ne, e nakiravaena kiena ne Ntewa, visae nekila ve sa nene, nanene naga to laa metava, po manene laa taulu make nakup̃ap̃aena lala nap̃a netap̃a ke e m̃ana Yum̃a Wa.”
34 Luk 10:25-28Ana Yesu mloge kiena navisatam̃eena naga po, pe manmarua po, ana pisa pania, pisape “In na nevisa van ko, sane ko ko na osike pa lavisi rui, ko na yoko p̃isi na ova loyum̃a e nasup̃enena kiena ne Ntewa na wa.”
Ana siraun e pogos nene, p̃isi na pe yar tai tap̃ali re si Yesu e naviunena la poli.
Navisaarena naga pe Ntewa kiena ne yermarua Tepet
Matiu 22:41-46; Luk 20:41-44
35 Ana siraunia, Yesu naga pian ke yeririna lala e Yum̃a Wa m̃ana ne Ntewa, ana naga towelai piun naviunena tai pan la. Naga pisape “?Nekilia m̃aga nap̃a kiamiu navianena navisaluaena lala apian amiu m̃aga, ana nesape neviunlia, komin ya nap̃a apisa ke asape Navisaarena naga monar m̃alivi e lus kiena ne yermarua Tepet nene nap̃a naga pe p̃arin sup̃e sumo? 36 Nepiun ke sa nene, komin nanua sumo, Ninuna Wa pimi e Tepet, kila naga pisi, pisape
‘Ntewa na Mava pisa pa kiau Sup̃e, pisape
“Ko ototano e kiau lepas na p̃amarua, otom̃ate m̃a vano-o, p̃isi na neligan kiom̃a nasinekar lala aimi ve sa narin takue na vilanvanen lam̃a ea.” ’ Yauena 110:1
37 “E lele nene tepisu nap̃a Tepet sum̃a pio ke Navisaarena nene sape pe kiena Sup̃e rui. ?Ana vanon nap̃a Tepet pisa sanene, a sanapen nap̃a amiu apisa ke asape Navisaarena nene naga molue ga e Tepet, ana naga pe kiena lus ga tai?”
Ana pupia p̃ina nap̃a asike e pogos nene, lala sinelan manene navianena kiena Yesu la ne sanene, la akekaran manene pap̃isi.
Yesu pisi m̃arera pap̃isi pan nasumonena lala nalotena
Matiu 23:1-36; Luk 20:45-47
38 Ana e pogos nene nap̃a Yesu naga pian la ke, pian lan la ke m̃ena ga e p̃elaga na yeluarlaena kiena ne kiela nasumonena lala. Naga pisape “Amiu avisuar amiu e navianena navisaluaena lala. Lala aplave ke pap̃isi e m̃ala kulkota piayavi lala, a pogos nap̃a visae la ayaloro e lele na wilwilinena, sinelan asape yaru lala monar avatanon la, a avio ruru la avisave ‘!Navianena, pokolulagi!’ 39 A e pogos na p̃ap̃agena lala, a loyum̃a e nalotena m̃ena ga lala, la sinelan nap̃a silaga asape atotano ga e lelen yerkawa lala. Amiu apisu kilale la ke narui, ne? 40 Ana lala asum̃a ap̃ure piavin ke kiela leniena la pap̃isi, ana apisokani ke ga ne, vanon nap̃a e ke e pogos nene, lala asum̃a akila kotalia ke letano la, vena avinaun kiela suri lala. Ana vanon suri ne nanene, p̃isi na kiela nakoaena m̃arera re laa sane.”
Letano tai mla kiena kururu varu pan Ntewa
Luk 21:1-4
41 Ana siraunia, Yesu naga pa laa lavisin yo nap̃a akuan ke varu ea e Yum̃a Wa nene, ana kira pisulili ke yar lala nap̃a akuwakuan ke kiela nalaena lala. Naga pisu yar la moki nap̃a kiela sur la mokliu, ap̃ar kiela nalaena kerkeviu la pimi, akuwania. 42 Ana p̃isi na pisu m̃ena sira marua tai pimi, naga letano tai, pe kiena sur re poli. Ana naga mla narin kururu varu lua pimi, mla pan Ntewa. 43 P̃isi na Yesu pio kiena nalogena lala vena aim puna, naga pis pan la, pisape “?Amiu apisu ke sira marua nene, nap̃a kuan narin varu lua ga nene? In na nevisa ve lelaga van amiu, naga mla keviu taulu make nalaena punu ga nap̃a yar la nap̃a kiela sur la moki amlavia. 44 Lala nene, kiela varu keviu pap̃isi, ana amla ga komp̃as tekak ga pano, ana letano nene, narin varu nap̃a naga mlararia vena iilaena kiena malena, mla punu ga pan Ntewa.”