12
नाःम्सिङ्ये़न्निल्ले़ कुन्दाङ्बा
मर्कुस २.२३-२८, लुका ६.१-५
1 थिक्ले़ङ् ये़सुःन् नु कुहुॽसाम्बाहाॽ नाःम्सिङ्ये़न्नो* नाःम्सिङ्मा ये़न् फाॽइन् ग्रिक पाःन्दाङ्ङो “सब्बाथ” मे़मे़त्तु॥ खे़न् ये़न्नो यहुदिहाॽ मे़नाःम्सिङ्, हे़क्क्याङ् खे़न् ये़न्नो खे़ङ्हाॽरे़ थेआङ् याःम्बक् चोःक्मा मे़न्नुॽमना साम्योथिम् मे़गत्तुॽ॥ प्याङ्सिगे़न् इक्ताप्लुम्मोनु मे़बेर मे़बत्छे़ल्ले़ कुहुॽसाम्बाहाॽरे़ खुनिॽ से़त्लाःक्ते़आङ् सिःदाप्माहाॽ मे़दुबुआङ् मे़नुगुर चामा मे़हेःक्तुरो॥ 2 कुभा फरिसिहाॽरे़ खे़न् मे़निःसुआङ् ये़सुःन् मे़मे़त्तु, “ओमे़त्ते़ॽ, नाःम्सिङ्ये़न्नो याःम्बक् चोःक्मा मे़नुॽने़न्, कर के़हुॽसाम्बाहाॽरे़ग मे़जोगुङ्ग!”
3 ये़सुरे़ खे़ङ्हाॽ नोगप् पिरुसि, “मे़ःम्बे़! दाउद हाङ्ङिन् नु कुमनाहाॽरे़ खुनिॽ से़त्लाःक्ते़ल्ले़ मे़जोगुबा पाःन्निन् साम्योसाप्लाओ मे़न्निःत्ते के़वयिॽबि?* १ सामुए़ल २१.१-६ 4 दाउद हाङ्ङिन् निङ्वाॽफु साःङ्गाहिम्मो लाःसे़आङ् खुने़ॽ नु कुन्जुम्हाॽरे़ निङ्वाॽफुमाङ्ङिन् तोःम्मनाबा सेसे खरे़ःङ्ङिन् मे़जरो॥ खे़ङ्ग साम्योथिम् कुइसिःक् निङ्वाॽफुसाम्बाहाॽरे़रक् चामा के़नुॽबा वये़, कर वेॽहाॽरे़ चामा मे़न्नुॽमनाबा वये़रो॥ 5 याम्मो मोसारे़ साप्तुबा साम्योथिम्मिन् मे़न्निःत्ते के़वयिॽबि? साम्योथिम्मिल्ले़ याःम्बक् चोःक्मा मे़नुॽने़न् पाःत्तुसाङ् निङ्वाॽफुसाम्बाहाॽरे़आङ् नाःम्सिङ्ये़न्नो माङ्हिम्मो याःम्बक् मे़जोगु, करसाङ् आप्तिक् मे़ःन्नेबा मे़बोःक्खे़रो॥ 6 इङ्गाॽ से़क्खा मे़त्निङ्, माङ्हिम्मिन्नुःल्ले़आङ् यम्बान् कप्मो वाॽरो॥ 7 निङ्वाॽफुमाङ्ङिल्ले़ इङ्गाॽ सिदुङ्जभाःन् चाहाबा मे़जोःक्कान् कर मनाहाॽ लुङ्माॽ तुक्ते़म्सिम्मे़ॽ फाॽआङ् निङ्वाॽ चोगुङ् लॽरिक् साम्योसाप्लाओ पाःत्तुबा पाःन्निन् के़निःसुम्माङ् के़वयिल्ले़ग फोत्या मे़ःन्नेबा मनाहाॽ आप्तिक् के़न्गुःत्तुम्सिम्मे़न्बा वये़ मे़न्॥ 8 थेआङ्भे़ल्ले़ इङ्गाॽ मे़न्छाम्साःङ्ग नाःम्सिङ्ये़न्निल्ले़न्नाङ् कुन्दाङ्बाआरो॥”
ये़सुरे़ नाःम्सिङ्ये़न्नो मनाधिक् नुसुॽ
मर्कुस ३.१-६, लुका ६.६-११
9 ये़सुःन् खे़प्मोलाम् पेआङ् यहुदि चुम्लुङ्हिम्मो लाःसे़॥ 10 खे़प्मो कुहुक् के़सम्बा मनाधिक् वये़॥ हे़क्क्याङ् खे़प्मो कुभा यहुदिहाॽरे़ ये़सुःन् आप्तिक्कुःप्मा फाॽआङ् मे़सुगुर मे़वये़आङ् सेःन्मे़दोसु, “नाःम्सिङ्ये़न्नो मनाहाॽ वेःम्मासि साम्योथिम्मिल्ले़ आबिॽबि मे़ःम्बि?”
11 ये़सुरे़ खे़ङ्हाॽ नोगप् पिरुसि, “खिनिॽ मे़ल्लुक्किन् नाःम्सिङ्ये़न्नो केःम्बा लुम्बाःत्तो मक्थाःल्ले़ के़न्उःक्खुम् के़न्लःत्तुम्मिन्बि? 12 मे़न्छाम् याप्मिःङ्ग मे़ल्लुक्किन्नुःल्ले़ इमे़ल्लुङ्बा मे़जोःक्ने़न्बि? नाःम्सिङ्ये़न्नो नुःबा याःम्बक् चोःक्मा साम्योथिम्मिल्ले़ आबिॽरो॥”
13 हे़क्क्याङ् ये़सुरे़ खे़न् मनाःन् मे़त्तु, “के़हुक्किन् सन्छे़ॽ॥” खे़ल्ले़ कुहुक्किन् सन्छुल्ले़ खिमो वेःत्ते़आङ् वेॽस्मा कुहुक्किन् हे़क्केए नुःबा पोःक्खे़रो॥ 14 कर फरिसिहाॽ यहुदि चुम्लुङ्हिम्मोलाम् मे़लःन्दे़ मे़बेआङ् ये़सुःन् आक्खेआङ् से़प्माबे फाॽआङ् पाःन् मे़दङ्घुरो॥
निङ्वाॽफुमाङ्ङिल्ले़ सेगुबा सेवारोबा
मर्कुस ३.७-१२
15 ये़सुरे़ खे़न् चे़म्भन् मे़जोगुबान् निङ्वाॽ खोःसुआङ् खुने़ॽ खे़प्मोलाम् पेरो॥ यरिक् मनाहाॽरे़ खुने़ॽ मे़दिम्दु हे़क्क्याङ् खे़न् के़दुक्पा के़यॽबाहाॽ के़रे़क् वेःन्दुसि, 16 कर ये़सुरे़ खे़ङ्हाॽ खुने़ॽ कुयाःम्बेओ थेआङ् मे़म्बाःत्तुन्ल फाॽआङ् के़साक्पा इङ्जाःङ् पिरुसि॥ 17 कङ्ग ये़सुरे़ कुयाःम्बेओ निङ्वाॽफुमाङ्ङिल्ले़ कुबाःन्निन् माङ्निङ्वाॽपाःन् के़बाःप्पा यसैयाःल्ले़ अक्खेलॽरिक् साप्तुबान् के़रे़बारो–
18 “इङ्गाॽ सेगुङ्बा नु लुङ्माॽ तुक्तुङ्बा आसेवारोबान् कप्मो वाॽरो॥
खुने़ॽनु इङ्गाॽ सःत्ताङ्ङाङ् वाॽआरो॥
कुसम्दाङ् आसेसेमाङ्ङिन् ने़स्सुङ्पिरुङ्
हे़क्क्याङ् थिम्मे़न्दङ्सुवाङ्हाॽ खासे़न्रे़न्इङ्भन् चोगुसिॽरो॥
19 खुने़ॽग मे़घेःने़न् मे़अःक्ने़न् हे़क्क्याङ् लाम्लाम्मो खुने़ॽ पाःप्पाआङ् खे़म्मे़दे़त्ने़न्लो॥
20 खासे़न्निन् कुलिङ्धो मे़ङ्गे़त्ते थारिक् खुने़ॽग वाःन्जोजोबा थिङ्ने़ःत्तिन्नाङ् मे़से़क्खुन्,
हे़क्क्याङ् सिदोॽदोॽबा सेमिन्नाङ् मे़से़रुन्लो॥
21 खुने़ॽ कुमिङ्ङो के़रे़क् थिम्मे़न्दङ्सुवाङ्हाॽरे़ निङ्साङ् मे़जोगुॽरो॥”
खे़माॽ के़बोःक्पा हिम्मिल्ले़ मे़दक्तुन्
मर्कुस ३.२०-३०, लुका ११.१४-२३, १२.१०
22 खे़ङ्हाॽरे़ फे़न्साम्मिल्ले़ याङ्घुबाल्ले़ चोगुल्ले़ मिक्फःम्बा नु पाःप्मा मे़न्छुक्मनाबा मनाधिक् ये़सुरो मे़दारु, हे़क्क्याङ् खुने़ॽ वेःन्दुआङ् खे़न् पाःप्मा नु खानिःमा के़सुक्पा पोःक्खे़रो॥ 23 के़रे़क् मनाहाॽरे़ खुनिॽ निङ्वाॽ मये़र मे़बाःत्तु, “कङ्ग के़दाःबार के़बप्पा दाउद हाङ्ङिल्ले़ कुस्साः से़न्लप् के़बिबा हाङ्ङिन् मे़ःम्बि?”
24 कर फरिसिहाॽरे़ खे़न् मे़घे़प्सुल्ले़ अक्खे मे़बाःत्तु, “फे़न्साम्हाॽरे़ खुनिॽ हाङ् बालजिबुलरे़ कुमुक्साम्लाम्रक्कन् मनाःल्ले़ फे़न्साम्हाॽ नाःत्तु लःत्तुसिबारो॥”
25 ये़सुरे़ खे़ङ्हाॽरे़ खुनिॽ निङ्वाॽइन्निःसुआङ् अक्खे मे़त्तुसि, “आप्फेःक् लुम्मो के़घेबा के़धक्पाआङ् के़से़म्बा के़रे़क् हाङ्जुम्हाॽ मे़मे़क्लो॥ हे़क्क्याङ् आप्फेःक् लुम्मो के़घेबा के़धक्पाआङ् के़से़म्बा ये़क्यक् नु हिम्सयङ्हाॽरे़ मे़न्धःत्तुन्लो॥ 26 माफे़न्साम्मिल्ले़ आप्फेःक् फे़न्साम्हाॽ नाःत्तुसिआङ् आबाङे कुहाङ्जुम्मिल्ले़ कुदक्ले़ङ्वाओ पोःक्ने़ फाॽग्र आक्खेआङ् कुहाङ्जुम्मिल्ले़ थरुबे? 27 हे़क्क्याङ् बालजिबुल माफे़न्साम्मिल्ले़ कुमुक्साम्लाम् इङ्गाॽ फे़न्साम्हाॽ नाःत्तुङ् लःत्तुङ्सिङ्ने़ फाॽग्र खिनिॽ मनाहाॽरे़ आत्तिन् मुक्साम्लाम् फे़न्साम्हाॽ मे़नाःत्तु मे़लःत्तुसिबे? खे़ङ्हाॽरे़ मे़जोगुबा याःम्बक्किल्ले़ए खिनिॽ पिर्बेःम्बो के़ध्ये़ॽइआङ् के़वयिॽ फाॽआङ् ओसेःन्आम्धाक्लो॥ 28 कर इङ्गाॽ निङ्वाॽफुमाङ्ङिल्ले़ कुसेसेमाङ्लाम् फे़न्साम्हाॽ नाःत्तुङ् लःत्तुङ्सिङ्लो, खे़ल्ले़ चोगुल्ले़ निङ्वाॽफुहाङ्जुम्मिन् खिनिॽ लुम्मो त्ये़ चुरे़आङ् वाॽ फाॽआङ् कुसिङ् निःत्ते़म्मे़ॽओ॥”
29 “याम्मो खे़प्से़म्मे़ॽओ, के़धुम्बा मनाःल्ले़ कुहिम्मो लाःप्माआङ् खे़ल्ले़ कुजिगःक्वाहाॽ नाप्मादेॽमानुःल्ले़ तगि खे़न् के़धुम्बा मनाःन् इघेःङ्माए पोःङ्लो॥ हे़क्क्याङ्लक् कुहिम्मो लाःप्माआङ् चिगःक्वाहाॽ लःप्मादेॽमा सुक्ते़त्लो॥”
30 “आत्तिन् इङ्गाॽनु थिक्हुप्पो होःप्खे़न् आदक्ले़ङ्वाओ वाॽ, हाःत्ले़ इङ्गाॽनु मे़सुप्सुन् खे़ल्ले़ से़ःसुरो॥”
31 “खे़ल्ले़ चोगुल्ले़ इङ्गाॽ खिनिॽ मे़त्निङ्, मे़न्छाम् याप्मिरे़ चोःक्मनाबा के़रे़क् लायो नु निङ्वाॽफुमाङ्ङिल्ले़ कुदक्ले़ङ्वाओ पाःप्मनाबा माङ्चे़ॽया पाःन्निल्ले़न् ले़प्मि खोःमा सुक्ते़त्, कर सेसेमाङ्ङिल्ले़ कुदक्ले़ङ्वाओ पाःप्मनाबा माङ्चे़ॽया पाःन्निल्ले़न् ले़प्मि आप्फाल्ले़आङ् खोमे़दे़त्ने़न्लो॥ 32 आत्तिन् मनाःल्ले़ मे़न्छाम्साःल्ले़ कुदक्ले़ङ्वाओ पाःत्तुॽ, खे़ल्ले़ ले़प्मि खोःसुॽ, कर सेसेमाङ्ङिल्ले़ कुदक्ले़ङ्वाओ के़बाःप्पाल्ले़ कन् ये़म्मो हे़क्क्याङ् के़दाःबा ये़म्मोआङ् ले़प्मि मे़घोःसुन्लो॥”
सिङ्बुङ्मान् सिङ्सेॽलाम्बा कुसिङ्निःत्ते़त्
लुका ६.४३-४५
33 नुःबा सिङ्बुङ्ङो नुःबाए सिङ्सेॽ थोःक्लो, ताप्फे़ःम्बा सिङ्बुङ्ङो ताप्फे़ःम्बाए सिङ्सेॽ थोःक्लो॥ सिङ्बुङ्माङ्ग सिङ्सेॽलाम्मे कुसिङ् निःत्ते़त्लो॥ 34 असेःक्पासे, कुनिङ्वाॽ के़जिःप्पा के़जोगिॽ, हे़क्केःल्ले़ आक्खेलॽरिक् नुःबा पाःन् पाःप्मा के़सुक्तिबे? थेआङ्भे़ल्ले़ निङ्वाॽबो के़याक्पा पाःन्हाॽए मुराःल्ले़ पाःत्तुॽरो॥ 35 नुःबा मनाःल्ले़ कुनिङ्वाॽबो के़याक्पा नुःबा पाःन्हाॽलाम्मे पाःत्तुॽरो, हे़क्क्याङ् कुनिङ्वाॽ के़जिःप्पा मनाःल्ले़ कुनिङ्वाॽबो के़याक्पा ताप्फे़ःम्बा पाःन्हाॽलाम्मे पाःत्तुॽरो॥ 36 इङ्गाॽ मे़त्निङ्, खासे़न् ये़न्नो मनाहाॽरे़ मे़बाःत्तुबा के़रे़क् हने़बा पाःन् सुत्लाहाॽरे़न् चिदङ् पिमा पोःङ्लो॥ 37 थेआङ्भे़ल्ले़ खिनिॽ के़बाःत्तुम्बा पाःन् सुत्लाहाॽरे़ए खिनिॽ साम्योनिबा इग्र लायोबा के़बोःक्खिॽरो॥
ये़सुःन् निङ्वाॽ के़माबा मिक्सेःन् मे़नाःक्तुॽ
मर्कुस ८.११-१२, लुका ११.२९-३२
38 हे़क्क्याङ् कुभा साम्योथिम्साम्बाहाॽ नु फरिसिहाॽ मे़दङ्सिङ् हे़क्क्याङ् ये़सुरो मे़द्ये़आङ् मे़मे़त्तु, “सिक्साम्बे, खे़ने़ॽ के़जोगुबा निङ्वाॽ के़माबा मिक्सेःन्धिक्आनिगे़ ओमे़प्मा निङ्वाॽ चोगुम्बे़आङ् वाॽरो॥”
39 ये़सुरे़ खे़ङ्हाॽ नोगप् पिरुसि, “कन्ये़म्मोबा कुॽइगे़भे़ॽबा नु लायोबा मनाहाॽरे़ निङ्वाॽ के़माबा मिक्सेःन्हाॽ ओमे़प्मा मे़गोःत्तुॽ, कर खे़ङ्हाॽरे़ग माङ्निङ्वाॽपाःन् के़बाःप्पा योनारे़ कुमिक्सेःन्नाङ्धो वेॽ मिक्सेःन् थेआङ् ओमे़प्मा मे़ङ्घोःसुन्लो॥ 40 थेआङ्भे़ल्ले़ योनाःङ्ग यम्बा ङाःल्ले़ लरुआङ् कुसाप्पोःक्पो से़न्दिक् ले़न्दिक् सुम्ये़न् थारिक् यागे़॥* योना १.१७ हे़क्केलॽरिक्के इङ्गाॽ मे़न्छाम्साःन्नाङ् इक्सादिङ् खाम्बेःक्मा सिगाङ् सुम्से़न् नु सुम्ये़न् थारिक् याःक्कारो॥ 41 निनबे* निनबेःन् असिरिया लाजेॽले़न् हाङ्पाङ्भेॽ ने़स्से़, हे़क्क्याङ् खे़प्मो के़युङ्बा मनाहाॽ कुइगे़भे़ःबा नु इस्राइलिहाॽरे़ खुनिॽ निङ्मि मे़वये़रो॥ निङ्वाॽफुमाङ्ङिल्ले़ योनाःन् खे़ङ्हाॽ मे़हिङ्ल फाॽआङ् इङ्भोःसे़ पाङ्घुआङ् वये़रो॥ ये़क्यक्स्मा मनाहाॽ कोये़म्बा मनाहाॽनु खासे़न् ये़न्नो मे़ये़प्पाङ् कङ्हाॽ आप्तिक् मे़गुःत्तुसिॽरो॥ थेआङ्भे़ल्ले़ योनारे़ पाःत्तुबा पाःन्नो खे़ङ्हाॽरे़ नसाःन् मे़जोगुआङ् खुनिॽ लायोलाम् मे़हिन्दे़रो, कर कप्मोग योनाःन्नुःल्ले़आङ् यम्बाधिक् वाॽसाङ् खिनिॽ लायोलाम् के़न्हिन्दिन्लो॥ 42 लाङ्गे़त् पिसाङ्बा सिवा लाजेॽस्मा हाङ्मान्* १ हाङ्हाॽ १०.१-१३ खासे़न् ये़न्नो ये़म्सिङ्ङाङ् कन् ये़म्बा मनाहाॽरे़ खुनिॽ तक्ले़ङ्वाओ पोःक्काङ् पाःन्धिक्तुसिॽरो॥ थेआङ्भे़ल्ले़ खुने़ॽ सोलोमन हाङ्ङिल्ले़न् सिक्कुम्दिङ् खाहुन् खे़म्से़ साॽरिक् माःङ्घाबा लाजेॽलाम् त्ये़आङ् वये़रो॥ कप्मो सोलोमन हाङ्ङिन्नुःल्ले़ यम्बान्वाॽसाङ् के़न्घे़प्सुम्मिन्लो॥”
फे़न्साम्मिन् याम्मो नुःङ् ताः
लुका ११.२४-२६
43 “फे़न्साम्मिन् मनाओलाम् लःन् पेःक्किल्ले़ नाःम्सिङ्ते़न् कोःत्छे़ से़ङ्से़ङ्बा ते़न् हे़ङ्घाःत्ति पेःक्लो, कर खे़ल्ले़ आत्तान्नाङ् मे़घोःसुन्नाङ् 44 अक्खे मे़त्छिङ्लो, ‘इङ्गाॽ ले़रुङ्बा मनाःल्लोए नुःङ्ङा पेःक्कारो॥’ हे़क्क्याङ् खे़न् खे़प्मो नुःङ् ताःल्ले़ तगि यागे़बा ते़न्निन् कुघाले़म्, मे़दुगुबा नु नुःबा मे़जोगुबा निःसुॽ॥ 45 हे़क्क्याङ् खे़न् पेःक्काङ् आप्फेःक्नुःल्ले़आङ् साॽरिक् कुॽइ के़भे़ॽबा वेॽ नुसि फे़न्साम्हाॽ तारुसिआङ् खे़ङ्हाॽ सिगाङ् मे़लाःत्ताङ् मे़युङ्सिङ्लो॥ खे़न् मनाःल्ले़ कुयाक्नाम्मिन् तगिबानुःल्ले़आङ्ताप्फे़ःम्बा पोःङ्लो॥ कन् ये़म्मोबा कुॽइ के़भे़ॽबा मनाहाॽरे़ खुनिॽ याक्नाम्मिन्नाङ् बा हे़क्तङ्बाए पोःङ्लो॥”
ये़सुरे़ कुम्मा नु कुन्साॽसि
मर्कुस ३.३१-३५, लुका ८.१९-२१
46 ये़सुःन् मनाहाॽनु पारे़र यागे़ल्ले़ कुम्मा नु कुन्साॽसि खुने़ॽनु ताॽजे़ङ्मा निङ्वाॽ मे़जोगुआङ् लाःक्कात् मे़ये़बे़रो॥ 47 मनाधिक् पेआङ् खुने़ॽ मे़त्तु, “आदाङ्बे, के़म्मा नु के़न्साॽसि खे़ने़ॽनु ताॽजे़ङ्मा फाॽआङ् लाःक्कात् के़म्हाङ्ल मे़ये़प्लो॥”
48 ये़सुरे़ खे़न् नोगप् पिरु, “आम्मा नु आन्साॽसि हाःत्छिबे?” 49 कुहुॽसाम्बाहाॽ सोःक्तुसिर खे़न् मनाःन् मे़त्तु, “ओमे़त्ते़से़ॽ, कप्मो आम्मा नु आन्साॽसि मे़युङ्लो॥ 50 थेआङ्भे़ल्ले़ आत्तिन्हाॽरे़ साङ्ग्राम्पेदाङ्बा आम्बारे़ कुनिङ्वाॽ हे़क्के मे़जोगुॽ, खे़ङ्हाॽए आम्मा नु आन्साॽसिरो॥”
*12:1 नाःम्सिङ्मा ये़न् फाॽइन् ग्रिक पाःन्दाङ्ङो “सब्बाथ” मे़मे़त्तु॥ खे़न् ये़न्नो यहुदिहाॽ मे़नाःम्सिङ्, हे़क्क्याङ् खे़न् ये़न्नो खे़ङ्हाॽरे़ थेआङ् याःम्बक् चोःक्मा मे़न्नुॽमना साम्योथिम् मे़गत्तुॽ॥
*12:3 १ सामुए़ल २१.१-६
*12:40 योना १.१७
*12:41 निनबेःन् असिरिया लाजेॽले़न् हाङ्पाङ्भेॽ ने़स्से़, हे़क्क्याङ् खे़प्मो के़युङ्बा मनाहाॽ कुइगे़भे़ःबा नु इस्राइलिहाॽरे़ खुनिॽ निङ्मि मे़वये़रो॥ निङ्वाॽफुमाङ्ङिल्ले़ योनाःन् खे़ङ्हाॽ मे़हिङ्ल फाॽआङ् इङ्भोःसे़ पाङ्घुआङ् वये़रो॥
*12:42 १ हाङ्हाॽ १०.१-१३