1 Ewi'ƚ pa' neƚuji' pa'aj pa' Jesús in i'ni' ƚotkoyek ke' kaƚi' Genesaret (Galilea). Qa qi in puk'u'uk'ui pa'aj pe' olots jukhew qa efuts iye watkatitij wetepji' qe nexpiikeyu'uj ke' ƚe'lijei pa' Dios.* Jn 1:40-42; Nm 34:11; Dt 3:17; Jos 12:3; 13:27 2 Pa' Jesús qa yi'wen pa'aj pe' wetsjuk witinhitjiyits wo'nophe'ƚi'ju' pa' ƚotkoyek ke' kaƚi'. Ham ineji' qe pe' tenhitjiyii mexe t'ili'tjukii nimpuujinju' pe' ƚeq'ehemkil. 3 Qa pa' Jesús t'ilitji'ju' pa'aj pe' ewi'ƚ pekhewe' witinhitjiyits pekhe' ƚenhitjii pa'aj ha' Simón, qa yiyaji'ijets qu' les niwu'mijetsji' pa' akaptax. Ma' qa i'nji'ju' pa'aj pe' witinhitjii, qa iyetik'ui qa yijatshen pe' olots jukhew qa efuts iye.* Mt 13:2; Mr 3:9-10; 4:1 4 In yili'ij in iyet pa'aj, qa yiyaji'ets pa'aj ha' Simón: —Yape ma'ajiiji' na' les akaptax ene' witinhitjii qa hikna' iwu'mi'ƚi'ju' ne' eq'ehemkili'ƚ hats'inha qu' eq'ehemki'yi'ƚju'.—* Jn 21:3-6 5 Qa ha' Simón qa yeku'ƚ pa'aj: —Maestro, hats najamet in qi in he'yithayiitaxi'ƚ qa hamƚe yeq'ehemkineli'iƚ. Qa hane'ej qa' heiq'ehemkiyi'ƚju iye qe ƚit'iƚij yiwets.—* Lc 8:24; 9:33,49; 17:13 6 Ma' qa in hats teq'ehemkiiju' pa'aj, qa olots pe' ƚeq'ehemkinel pa'aj, qa hats k'esik'i pa'aj qu' neniwk'itsinju' pe' ƚeq'ehemkil. 7 Ma' qa k'es k'ek'es yit'ij pa'aj pe' ƚokoyei in taya'yiikii pa'aj pe' ƚeq'ehemkifetskii i'nji'ju'kii pekhep witinhitjii qe qa' nifenijiiji'. Ma' qa namii pa' i'ni', qa week topolij pe' wetsjuk witinhitjiyits pe' ƚejits. Yaqaamij qu' nuyij. 8 In yi'wen pa'aj aka'an ha' Simón Pedro, qa wonokok'enifi pa'aj pa' Jesús, qa yit'ijets: —Me'niton ye'mets, Yatsat'axyij, qe yakha' qi in yuƚ'ax.— 9 Qe ha' Simón qa week iye pekhewep ƚenhifetsji' qi in niju's pa'aj in olots wiikfik'i pe' ƚejits ƚeq'ehemkinel. 10 Qa hik ƚunyejei iye pa'aj pakha' ƚunyejei pekhewe'en ha' Jacobo (Santiago) qa ha' Juan, ƚelits pa' Zebedeo, hik enewe' ƚeq'ehemkifetskii pa'aj ha' Simón. Qa pa' Jesús qa yit'ijets pa'aj ha' Simón: —Hasu'uj e'nijiwei. Hane'ej qa' eq'ehemki'yii ene' jukhew qa efuts iye.—* Mt 14:27; 2Ti 2:26 11 Ma' qa in hats yamijetspha'mkii pa' ƚ'isƚa'wet pe' witinhitjiyits, qa hikpa' yiwu'mi' pe' week, ma' qa yijayan pa'aj pa' Jesús.* Mt 4:20,22; 19:29; Mr 1:18,20; Lc 5:28

12 Ewi'ƚ pa' neƚu pa'aj pa' Jesús in i'ni' pa'aj pa' ewi'ƚ witset, qa namii pa'aj pa' ewi'ƚ jukhew wanqaats'e' weekij pa' ƚ'aj in i'nij pa' witja'me't lepra. Pa' jukhew in yi'wen pa'aj pa' Jesús, qa wonokok'enju' yamitetsju'ha pa'aj ƚotkoyek pa' sehe', qa iyinets: —Yatsat'axyij qu' isu'un, qa' ƚeke'ye' qu' enli'j ye'mju' ha'ne yawtshek.— 13 Pa' Jesús qa yijin pa' ƚokoi qa t'eku'mets, qa yit'ijets: —Ehe, hisu'un. ¡Hane'ejija qu' etetli'jju'!— Qa hik pakhaa'ijha qa naxpa'lij pa' ƚaatshektax pa' jukhew. 14 Pa' Jesús qa yiyajitaxetskii pa'aj, qa yittaxijets: —Hasu'uj enfeli'm pe'ye'. Maƚi'ii qa' menethinets pa'qu' pa'iye'. Qa' eyijii pa'qu' eqisit'e (ofrenda) qu' net'ejuyets in hats ƚetetlijju' qe hikka' inaqyaji'ij pa'aj ka' Moises'ik'i, hats'inha qa week nenikfe'lets in hats ƚanaxpa'lijha ka' aja'me'ttax.— 15 Qa week neƚuts les qi in te'niihei pa'aj pa' Jesús. Ma' qa olootsija pa'aj pekhewe' namiikii qe qa' nepi'ye'ija qa qu' nihaminheti'miikii iye pe' ƚaatsheitax. 16 Qa pa' Jesús qa ikji'jii pa' ham i'ni'i' qu' niyinji'ij.* Mt 14:23; Lc 6:12

17 Ewi'ƚ pa'aj pa' neƚu pa' Jesús in yijatshen pe' jukhew qa efuts iye, i'nji'teje'm iye pe' uja'x fariseol qa pe' i'nq'ijatshenij ke' Moisés ƚe'lijei ta'ƚiikii pe' week witsetits Galilea qa pa' Judea, qa ha' Jerusalén iye. Qa pa' ƚet'unha'x pa' Yatsat'ax'inij Dios qa i'nji'teje'm pa' Jesús qe qa' ninqiƚinijkii.* Hch 5:34; 1Ti 1:7; Mr 5:30; Lc 6:19; 8:46 18 Ma' qa namii pa'aj pe' uja'x jukhew nekaxij pa' witiwhi'la'x pa' ewi'ƚ jukhew onqok nite' p'e's. Qa yisu'untax qu' neka'xetsji' pa' i'ni' pa' Jesús pe' wititsi'ifi. 19 Qa hamƚe ƚ'ikheyi'ji'ij pa'aj qe olots pe' jukhew qa efuts iye. Ma' qa weƚijipji' pe' wititsi' qa yitju'etsju' pa' wankaajuƚiju'. Qa hikpa' yuihinijii pa' ƚewhi'la'x pa' wanqaats'e'. Qa yetshenetsju' pa' ƚeqewuk'uji'ju' pe' jukhew pa' ƚ'ejuyi'jii pa' Jesús. 20 Pa' Jesús in yi'wen pa'aj pekhewe'en in nite' yeqeku', qa yit'ijets pa'aj pa' wanqaats'e': —Jukhew, pe' ewuƚ'ets hats tewu'mhitii'ek'ui.— 21 Ma' qa pe' i'nq'ijatshenij ke' Moisés ƚe'lijei qa pe' fariseol iye qa yapeƚek pa'aj in yijamti'ets, qa yit'ijju': —¿Pa'n ƚunye'j ha'ne t'ejuyiju'ƚ pa' Dios kekhewe' yit'ij? ¿Pa'n ƚii pa'qu' ƚeke'ye' qu' niwu'm pe' witwuƚ'ets? Ewi'ƚƚe inek pa' Dios qu' niwu'm.—* Mt 23:2; Lc 11:53; Jn 8:3; Is 43:25 22 Qa pa' Jesús hatsƚe nikfe'lets pe' ƚaqjamtikineyejeikii pekhewe'en, qa yeku'ƚ pa'aj: —¿Inhats'ek pe' atawjetsi'ƚ in yijamti'ets qu' hik aka' ƚunye'je'? 23 ¿Pa'n ƚunye'j pa'qu' les nite' jutsitaxe' qu' jintit'ij: “Me pe' ewuƚ'ets hats tewu'mhitii ek'ui,” me i'nƚi'i qu' jintit'ijets “eniipha'm qa' ma”? 24 Qa qu' enikfe'li'ƚets hane'ej ha'ne Ƚa's na' Jukhew in na'li'm na' ƚet'unha'xijup ha'ne sehe' ipji' qe qa' niwu'm pe' witwuƚ'ets.— Ma' qa yiyaji'etsju' pa' onqok: —Akha' hit'ij ewets, eniipha'm, ku'mi' na' ewhi'la'x qa mapilii pe' etsi'.— 25 Qa hik pakhaa'ijha pa' wanqaats'e' qa niipha'm pa'aj qa week yi'wenij pekhewe'en, qa t'eku'mi' pa' ƚewhi'la'x, qa wapilii pe' ƚetsi' qi in yiwqinhetji' pa' Dios. 26 Qa qi in yitjuƚaxijpha'mkii pa'aj pe' week qa yiwqinhetji' iye pa' Dios, ma' qa qi in nijiwei pa'aj, qa yit'ijju': —Ha'ne neƚuji' ham ƚunyejeyi'iju'ƚ ekewe' jite'wen.—* Lc 1:65; 7:16

27 In yili'ij pa'aj ekewe'en pa' Jesús qa ikik'uifik'i pe' wititsi', qa yi'wen pa'aj pa' ewi'ƚ pe' yijaninkii pe' wekwek t'ejuyets pa' witset Roma, ƚii Leví (Mateo). I'nju' i'nifi pe' wititsi' pa' i'niji'kii in yijaninkii pe' wekwek. Pa' Jesús qa yit'ijets pa'aj: —Atsjayan.— 28 Pakha'an qa niipha'm pa'aj, qa yiwu'mƚi'i pe' week ƚ'ithayijkititstax qa yijayan pa' Jesús. 29 Ma' qa i'nk'aƚe pa'aj pa' Leví qa yaqsiimijkii pa' Jesús pa' ewi'ƚ qi ƚekujii pe' ƚetsi'ii, qa olots iye pekhewep yijaninkii pe' wekwek qa pekhewep iye jukhew in ƚekufetsij pa'aj.* Lc 15:1 30 Qa pe' fariseol qa pekhewep iye fariseol pekhewe' ƚeq'ikanenheyijji' ke' Moisés ƚe'lijei, qa iyettaxijets pa'aj he' Jesús ƚ'ijatshenhei: —¿Inhats'ek in ekufetsi'ƚij qa iyafetsi'ƚij iye ne' yijaninkii wekwek qa ne' qi iye pa' ƚewuƚ'ax?—* Mr 2:16; Hch 23:9 31 Pa' Jesús qa yeku'ƚik'i pa'aj aka'an, qa yit'ij: —Ne'ej ham yaats'eyi'iju' nite' wo'oikii pa'qu' weihetaxe' witeqjunhetits ƚeiƚe'ye', qe uja'xƚe yijat'ij ne'ej wanqaats'eju' qa wo'oikii na'aj weihetax witeqjunhetits ƚeiƚe'. 32 Nite' tsamijju' ma' qa' haiya'yii ne' yatsathen, qe tsamijju' yijat'ij ma' qa' haiya'yii ne' uƚ'ets hats'inha qu' nili'ij pe' uƚ'ets in yaqsiijkii qa ni'nk'aihit pe' ƚatawjets.—

33 Ma' qa titijiti'yijets pa'aj pa' Jesús: —He' ƚ'ijatshenhei ka' Juan Bautista yaqsi'j jiijkii qa'nte' tekji'ijju' qa iyiinjiija iye, qa ne' fariseol ƚ'ijatshenhei iye qa hik kakha' ƚunyejei iye, qa nekhewe'ƚe ijatshenhei qa nite' les qu' nili'ij in tek qa iya' iye.— 34 Qa pa' Jesús qa yeku'ƚ pa'aj, qa yit'ij: —¿Me ƚeke' ekheweli'ƚ qu' nite' ekunheni'iƚ pe'qu' nanamii pa'qu' witiwhe'yejiye' in mexe i'nji'teje'm pa' niwhe'yeyu' pekhewe'en? 35 Yamets hatse' pa' neƚuji' qu' newetkax pa' niwhe'yeyu', ma' qa hayitse' yijat'ij qu'nte' neteke'ju' pekhewe' neƚutsji' hatse'.—* 1S 2:31; Sal 37:13; Ec 2:16; 12:1; Lc 17:22 36 Qa nifeli'm iye pa' ewi'ƚ yejeyumtshenijupi' qu' ƚunye'je': —Ham pa'qu' niwjaf'itets ƚepk'eye'en pa'qu' ink'ayik'e witqhinawat'e ma' qa' nok'oyinij pa'qu' hats ƚawa'ma'xe' witqhinawat, qe qu' hik aka' ƚeqfenye'ji'ij ma' qa yiwuƚ'enhetƚe pa' ink'ayiktax, qa pa' ƚok'opƚe' pa' ink'ayik qa les yiwuƚ'enhet pa' ƚawa'ma'x. 37 Nite' ƚeke' iye qu' ne'nenji' pa'qu' ink'ayik'e winoye' pe'qu' ƚawa'mhitse' eƚi'nil inqa'met ƚ'ajits, qe pa'qu' ink'ayik'e winoye' ja'fijje'm ma' qa' week hamitse' pa'qu' winoyi'ik'i qa pe'qu' eƚi'nili'ik'i inqa'met ƚ'ajits. 38 Ma' qa hik ta'ƚijupi' qu' eni'ƚji' yijat'ij pa'qu' ink'ayik'e winoye' qa pe'qu' ink'aiki'ye' iye ƚ'aje' eƚi'niye', hats'inha qa' week ƚunyejeyi'iƚ yijat'ij. 39 Qa ham iye pa'qu' niya'ji' pa'qu' ƚawa'maxe'ji' winoye' qa' i'nk'aƚe qa' ne'niyayuji' iye pa'qu' ink'ayik'e winoye', qe yit'ij: “Ka' ƚawa'maxji' hik kakha' in les yimax.”—