1  1Te 2.1-2Bwə́ mú lɨ́ɨ́na Amfípolis nə Apoloniya, bwə́ kə wɔ́ɔ́s Tesaloníka wú *Oyúdɛn bwə́ á bə nə *mpáánzə́ minjɨ́ɨ́gʉ́lá wá. 2  9.20; 13.5, 14, 44; 14.1; 16.13; 17.10, 17; 18.5, 26; 19.8-9; 28.17Pwôl mú kə bwəma nə Oyúdɛn bɔɔŋgʉ́ nə́mə́ nda nyə á dʉ bwey sá nə́. Bə́nɔ́ŋ bwə́ mú ji mwɔ̂w mə́ Sábaad məlɔ́ɔl, a ŋgə́ lésha nə bwo, 3  3.18ŋgə jɨ́ɨ́gʉli bwo nda mícilyá mí Kálaad Zɛmbî mí ŋgə́ cɨ nə́. Nə́: «Í á jəla nə́ *Krîst júgʉg nə́ ndɛɛ́ a yə, a mú gwûm.» Nyə nə bwo nə́: «Krîst wɔɔŋg wə́ Yésus mə́ ŋgə́ bwiiŋg bɨ́ ɛ́ga.» 4  13.50; 16.14; 17.17Bɔ́ɔ́lʉ́gá Oyúdɛn bwə́ mú magʉlə njɨ́ɨ́gʉ́lá wɔɔŋg. Bwə́ mú sɛɛŋgya gwooŋg nə Pwôl bá Sílas. Bɔ́ɔ́l zhwog Ogʉrɛ̂k bwə́ á dʉ gwɔ̧́ɔ̧ Zɛmbî wá bwə́ mú nə́mə́ sá ntɔ́, tɛɛm bə nə́mə́ bɔ́ɔ́l ncúlyá fwámɛ́ búdá wâ cínɔŋgʉ́. 5  Yason: Rom 16.21Njɨ, Oyúdɛn bwə́ mú zə jág shîŋ bwo. Bwə́ mú kusə wəámbeshé-mbéshe wâ nyaan milâm bwə́ á dʉ ji ntɔ́ kú nə isɛ́y wá, bwə́ zə shwambʉlə búúd nə́ ndɛɛ́ tə̂l ŋgwə́la nə́ shwuu. Bwə́ músə kə Yason dɨ́ njɔ́w nə́ bwə́ kə bii Pwôl bá Sílas, zə nə bwo tâm buud. 6  16.20Nda bwə́ á shígɛ́ kwey bwo nə́, bwə́ mú bii Yason bə́nɔ̂ŋ bɔ́ɔ́l óbúgʉla, kə nə bwo ójwú ɔ́ lɔɔm dɨ́ bwə́ ŋgə́ kɨ̂m nə́: «Məŋkúmbə mə búúd mə́ ŋgə́ wá zhizhɔɔm shí nyɛ̂sh myá mí mə́ wɔ́ɔ́s wa. 7  Luk 23.2; Yuá 19.12Yason nyə a bə́lɛ lə́g bwo nyə́dɨ́ njɔ́w, í njúl nə́ bwə́ aŋgɛ̂ nə bísh məcɛ̧ɛ̧ mə Káázɛl, bwə́ ŋgə yida cɨ nə́ wúl Njwú-buud íshús wúsə, nə́ wə́ wə́ Yésus.» 8 Oŋkwiimbyê báŋ ɔ́nɨ bwə́ mú kənd buud milâm gwɔ̂w tɔɔ ojwû ɔ́ lɔɔm bɛ̂sh. 9 Ojwû bwə́ á zə bɨ́d Yason bə́nɔ̂ŋ bɔ́ɔ́l óbúgʉla ɔ́nɨ njɨ bwə́ mə́ fwo wá myə́na kwiidʉ́lə mə́nyúul.

10  17.2Obúgʉla bwə́ mú lɛɛlʉ́ kənd Pwôl bá Sílas Berê bulú nə bulû. Ja bâŋ bwə́ á kə wɔ́ɔ́s Berê yí, bwə́ á kə mpáánzə́ minjɨ́ɨ́gʉ́lá. 11  Yuá 5.39Oyúdɛn wâ Berê bwə́ á bə nə jɔ̧ mílâm ntɔ̧ bɔɔŋg wâ Tesaloníka. Báá, bwə́ á lə́g kɛ́ɛl nə məjigʉwa, bwə́ mú dʉ bigas mícilyá mí Kálaad Zɛmbî jwɔ̂w dɛ̂sh shú nə́ bwə́ dʉ́g mpu ŋkí minjɨ́ɨ́gʉ́lá mí Pwôl mísə tʉ́təlî. 12  11.18Zhwog buud báŋ bwə́ á *búgʉla, nə bɔ́ɔ́l zhwog budá Ogʉrɛ̂k, fwámɛ́ búdá, nə zhwog budûm nə́mə́. 13  14.5, 19; 1Te 2.14-16Ja Oyúdɛn wâ Tesaloníka bwə́ á gwág nə́ Pwôl mə́ kə nə́mə́ bwiiŋg Milə́sʉ́ mí Zɛmbî Berê yí, bwə́ á tɨ́ nə́mə́ kə wu, kə wá zhizhɔɔm, kə sá nə́ buud mitə́dʉ́gá mí búbúlə́g mílúúd. 14 Obúgʉla bwə́ mú ntâg lɛɛl ŋwa Pwôl kənd nyə kɔ́ɔ́mb á mâŋ. Sílas bá bâŋ Timotê bwə́ mú lʉ́g Berê. 15 Buud bwə́ á kə lʉ́gal Pwôl wá bwə́ á kə nə nyə kə kumə Atɛ̂n, bâŋ bwə́ mú nyiŋgə. Pwôl mú ntɨ bwo nə məkə́l shú mə́ Sílas bá Timotê nə́ bwə́ lɛ́ɛ́lʉg kə kwey nyə.

16 Ja Pwôl nyə á ŋgə bwánd Sílas bá Timotê Atɛ̂n yí, lâm í á bul cɛy nyə cwû nə dʉ́gʉ́lə nə́ buud ɔ ŋgwə́la wɔɔŋgʉ̂ bwə́ á ŋgə gwɔ̧́ɔ̧ zhwog ivʉgʉli í ózɛmbî ɔ́ áyadʉ́g. 17  17.2, 4Nyə á ka dʉ kə *mpáánzə́ minjɨ́ɨ́gʉ́lá kə dʉ lésha nə bwo nə bɔ́ɔ́l búúd bwə́ á dʉ gúmal Zɛmbî wá, a dʉ nə́mə́ kə jwɔ̂w dɛ̂sh tâm də́nd kə́ dʉ lésha nə buud á kwéy wú wá. 18  4.2; 1Kr 1.22Bɔ́ɔ́l məma wəáfaas mitə́dʉ́gá bwə́ á dʉ nə́mə́ lésha nə nyə, bwə́ njúl buud ɔ Epikyur nə bɔɔŋg ɔ Stoyik. Bɔ́ɔ́l bwə́ mú ka dʉ jî nə́: «Jɨ́ gwə́mɛ́fwó lás-lás múúd ga ŋgə́ cɨ yí?» Bɔ́ɔ́lʉ́gá nə́: «Jísə nda a ŋgə bwiiŋg lâŋ ózɛmbî sə́ abwɛ́lɛ́ gwág wá.» Nəcé Pwôl nyə á ŋgə bwiiŋg lâŋ mə́ Yésus nə gwûmʉ́lə nyə á gwûm yí. 19 Bwə́ á ka ntâg ŋwa Pwôl, kə nə nyə buud onʉ́nɨ́ bwə́ á dʉ sɛɛŋgya Areyopagos dɨ́ wá. Bwə́ nə nɛ́ nə́: «Fwog ná mpu jaaw sə́ wó njɨ́ɨ́gʉ́lá ágúgwáan wó ŋgə́ kyey nə ndɨ̂ nɨ. 20 Wo mə́ sá nə́ məlwə̂ mə́sʉ́ mə́ gwágʉ́g isâ í agúgwáan. Sə́ mə́ cɛɛl wámbʉlə ísâ byɔɔŋgʉ̂.» 21 Buud ɔ Atɛ̂n bɛ̂sh nə ojóŋ bwə́ á dʉ ji wu wá bwə́ á dʉ cɨ́ŋgʉli fwála dáŋ njɨ dʉ́lə ŋgə bwiiŋg nə ŋgə gwágʉlə miláŋ mí agúgwáan mí ŋgə́ kúnɔw wɔ́ɔ́s myá.

22 Nə́ ndɛɛ́, Pwôl tə́l na tʉ́tám Areyopagos a mú ka zə lás nə buud nə́: «Yé búúd ɔ Atɛ̂n, mə mə́ dʉ́g nə́ íkɔ́ɔ́mb byɛ̂sh dɨ́ bɨ mə jág bul cɛɛl yə́bə́. 23 Nəcé ja mə mə́ ŋgə kyey bɨ́dɨ́ ŋgwə́la ŋgə dʉ́g bín ísâ bɨ́ ŋgə́ yə gúmə́ yí, mə ámə kwey ŋgwɔ́l *alatâr nə cilyá nə́: “Nyíga jɨ shú mə́ Zɛmbî sə́ ampúyɛ́ é”. Sâ bɨ́ bâŋ ŋgə́ yə gúmə́ kú mpu nɨ, gwə́ wə́ mɛ́ mə́ ŋgə́ zə bwiiŋg bɨ́ yí. 24  7.48; Sôm 146.6; 1Oj 8.27Zɛmbî nyə á tɛ́ shí nyɛ̂sh nə isâ bísə́ cínɔŋg yɛ́, á jɨ Cwámba á gwɔ̂w nə shí yɛ́, nyə ádɛ́ ji mə́mpáánzə́ búúd bwə́ shúmə́ nə məbwə̂ má. 25  Sôm 50.10-13Sáal dɛ́ í ádɛ́ sɨ̂y məbwə̂ mə búúd dɨ́ nə́mə́ nda á jɨɨ nə́ buud bwə́ sáág nyə gúl sâ. Nyɛɛ muud ŋgə́ yə sə́ bɛ̂sh cʉg nə məyɔwʉda nə bíl ísâ byɛ̂sh yɛ́, sâ í cúgɛ́ nə ŋkul fúfə nyə.

26  Mbá 32.8; Zhb 12.23«Nyə a tɛ́ ilwoŋ í búúd byɛ̂sh í ŋgə́ zhu wə́ muud ŋgwúd, nə́ ilwoŋ byɔɔŋg í jígʉ shí nyɛ̂sh dɨ̂. Nyə á cɛ̧ɛ̧lə buud məfwála mə́ cʉg, a tə́l nə́mə́ bwo minjɨ mí mə́shí bwə́ ŋgə́ ji má. 27  Iza 55.6Nyə a sá ntɔ́ nə́ buud bwə́ sɔ̧́ɔ̧́g nyə, bwə́ ŋgə́g bwɔ́wʉlə ka bwə́ é kwey nyə, í njúl nə́ a cugɛ́ shwóg-shwóg nə sə̂. 28  Mət 1.27Nəcé, cʉg sə́ ŋgə́ cʉgə yí, í ŋgə zhu nyə́dɨ́, nyə wə́ ŋgə́ sá nə́ sə́ ŋgə́g nə kuwo, nyə wə́ ŋgə́ sá nə́ sə́ bə́g sâ sə́ bʉ́sə́ yí. Sâ jɔɔŋg wə́ bɔ́ɔ́l ócilɛ ɔ́ ókálaad bʉ́n bwə́ á cɨ yí, nə́: “Nəcé sə́ bʉ́sə mpəg jé”. 29  19.26; Iza 44.9-20Nda sə́ bʉ́sə́ ka bə mpwoŋ buud nyɛ́ nə́, sə́ ajə́láyɛ́ nə tə́dʉga nə Zɛmbî jisə nda or ŋkí nda kwóógʉ́ bwə́ dʉ lúlə *mwaanɛ̂ nə ndɨ̂ yí ŋkí gúl jimə́ kwóógʉ́ sâ búúd ɔ ikə́ŋ bwə́ yágʉ́lə́ nə milúu nə́ ndɛɛ́ bwə́ mú caag yí. 30  14.16; Rom 2.4Zɛmbî nyə aŋgɛ̂ ná nə kənd mísh mə́fwála búúd bwə́ á dʉ bə jág dɨ́ má. Njɨ, a ŋgə jɔ̂w buud bɛ̂sh íkʉ́l byɛ̂sh bwo njúl yí nə́ bwə́ cɛ́ndʉ́g mítə́dʉ́gá. 31  3.15; 10.42Nyə á mə́ tə̂l ŋkúmba jwɔ̂w á bá cígal mílə́sʉ́ myâ shí nyɛ̂sh sémbyé á tʉ́təlí yí nda múúd nyə á fɛ́ɛ́sh yɛ́ mə́ bá zə sámb nə́. Nyə a lwágʉlə buud bɛ̂sh yuug nə́ nyə á fɛ́ɛ́sh muud wɔɔŋgʉ̂ gwúmʉ́shílə nyə́ á gwûmʉshi nyə yí.»

32 Njɨ bwə́ á gwág Pwôl mə́ cɨ nə́ muud nyə a gwûm yí, bɔ́ɔ́l bwə́ mú tɛ́ɛ́d ŋgə́lə cágʉlə nyə, bɔ́ɔ́lʉ́gá bâŋ nə́ nɛ́ nə́: «Sə́ é bá kwo gwágʉlə wo nə lâŋ wô nɨ gúl ja.» 33 Na wə́ Pwôl nyə á zə béégya nə bwo yɛ́. 34 Njɨ, bɔ́ɔ́lʉ́gá báá bwə́ á shí leedya nə nyə, bwə́ *búgʉla. Í á bə buud nda Denis muud Areyopagos, nə mudá bwə́ á dʉ jɔ̂w nə́ Damaris yɛ́, nə bɔ́ɔ́lʉ́gá nə́mə́ na.