3
Isɛ́y í Yuánɛs Nduu-buud
(Mat 3.1-17; Mak 1.1-11)
1 Í á ka zə bə, ijwûga í *Káázɛl Tibɛr í mə́ wɔ́ɔ́s mbû wûm nə tɔ́ɔ́n dɨ̂, Pons Pilât mú bə ŋgwə́mʉna á faan lʉ́ Yudéa, Herod nyə Tatarâk* Tatarâk: Ciyá nɨ í cugɛ́ ciyá mə́kaa; njɨ í kə́ nə́ «ŋgwə́mʉna nyə á ŋgə jwú nə mpál nɔ̧̂ á ŋkúmba faan yɛ́». Dʉ́gʉ́g nə́mə́ Mat 14.1; Luk 3.19; 9.7; Mis 13.1. á Galilê, mínyɔŋʉ̂ yé Fílíp nə faan lʉ́ Ityurê nə Trakonitídí, Lisanʉyas nə faan lʉ́ Abilɛn. 2 Í á bə Hána njúl Ajəlácɨ á ofada, bá Kayíf. Ja jɔɔŋgʉ̂, kɛ́ɛl mə́ Zɛmbî í á wɔ́ɔ́s wə́ Yuánɛs mwân mə́ Zakarî a njúl shí a shwééshád.
3 Mis 13.24; 19.4; Luk 24.47Nyə á ka zə ŋgə kyey shí nyɛ̂sh á fundú ŋgwɔ̧ɔ̧́ Zhurdɛ̧̂, ŋgə cúndə nə́: «Cɛ́ndʉ́gá mitə́dʉ́gá, bɨ́ duwan, Zɛmbî nyə é juu bɨ́ nə *misə́m mín.» 4 Iza 40.3-5Í á bə ntɔ́ nda jísə́ cilyá kálaad mə *múúd micúndə́ Izayí dɨ́ nə́. Nəcé jísə nə́:
Muud ŋgə cúndə shí a shwééshád, a ŋgə cɨ nə́:
«Kwambʉləgá zhɨ́ɨ́ mə́ Cwámba,
bɨ́ sʉ́g kwûŋ jé.
5 Bʉlalʉgá ibɨ́ɨ́ byɛ̂sh,
bɨ́ bwú mímbʉ́ŋ mí anʉ́nɨ̂ nə mi acíg-cíg myɛ̂sh səl shí,
bɨ́ sʉ́g mə́búgə.
Sandʉləgá ikʉ́l í ákukwowʉlâ, sá byo nə́ səndôŋ
6 2.30-31; Mis 28.28muud yɛ̂sh ka bá dʉ́g cʉgʉ́lə Zɛmbî mə bá cʉg búúd yí.»
7 Mat 3.7; Luk 21.5-36Buud bwə́ á dʉ zə wə́ Yuánɛs áncuncuma zə́lə dʉ duwan wá, nyə á ka dʉ cɨ nə bwo nə́: «Yé iyəlʉkag íga! Bɨ mə́ bə́lɛ fúndə mpimbə Zɛmbî mə́ bá lwóya yí? Zə́ ámə kɛ́wʉli bɨ́ ɛ́nɛ? 8 1.54-55; Mat 3.9Kágá wúmə fwámɛ́ mpúmə́† Mpumə́ nyɔɔŋg wə́ misɔ́ɔ́lʉ́gʉ́. í lwágʉ́lə́ nə́ bɨ mə́ cɛ́nd mítə́dʉ́gá yí. Kúgá bɛ̧ njɨ dʉ́lə tə́dʉga nə́: “Sə́ bâŋ sə́ bɨ́ mpwoŋ buud mə́ *Abʉraham” nəcé mə mpú jaaw bɨ́ nə́ Zɛmbî jɨ nə ŋkul shwɔ̧́ɔ̧la mə́kwóógʉ́ mə́ga, sá mwo bwân ɔ́ Abʉraham. 9 Mat 7.19Mpugá nə́ zʉ̂ŋ í wál zə sámb míkɔ̧ɔ̧lə́ mí ílɨ́ɨ́ mə́shugʉd. Bwə́ é cal lɨ́ɨ́ jɛ̂sh í ádɛ́ wúmə fwámɛ́ mpúmə́ yí, bwə́ kʉl gwo kudad.»
10 Buud bwə́ mú zə jî nyə nə́: «Sə́ mə́ jəlá nə sá jɨ́?» 11 A mú bɛ̧sa nə bwo nə́: «Muud jɨ́ nə ishimí íbá yɛ́ kɛ́ɛ́nzhʉg ŋgwûd yə nyɔɔŋg cúgɛ́ nə ndɨ̂ yɛ́. Muud jɨ́ nə idʉ̂w yɛ́ sáág nə́mə́ ntɔ́.» 12 Oŋwɛnyɛ ɔ tóya bwə́ mú nə́mə́ zə nə́ bwə́ zə́ duwan. Bwə́ mú jî nyə nə́: «Yɨ́ɨ́gʉli e, sə́ mə́ jəlá nə sá jɨ́?» 13 Nyə nə bwo nə́: «Dʉgá jî búúd njɨ sâ mə́cɛ̧ɛ̧ mə́ yə́ bɨ́ ŋkul nə́ bɨ dʉ́g jî yí, bɨ kú ntɛɛŋg.» 14 Ozɨmbɨ bwə́ mú nə́mə́ jî nyə nə́: «Sə́ bâŋ sə́ mə́ jəlá nə sá jɨ́?» Nyə nə bwo nə́: «Kúgá mánda múúd nə sâ jé ŋkí ntâg nə́ bɨ mə lwó múúd mpə̂l. Magʉləgá nə́ myə́na bwə́ ŋgə́ jə́na nə bɨ́ má mə́ jəla.»
15 Nda búúd bwə́ á ŋgə bwánd bwə́ ŋgə́ tə́dʉga nə́ Yuánɛs ɔ mə́ jéé bə Mesî nə́, 16 Mis 1.5; 11.16; 13.25; 19.2-4; Luk 4.18Yuánɛs nyə á cɨ nə bwo nə́: «Mɛɛ mə ŋgə duu bɨ́ nə məjúwó. Njɨ ŋgwɔ́l múúd ŋgə zə, a jɨ nə mpífə́ cɔ̧́ mə. Mə ampíyáyɛ́ nə́ mə cínyʉg nyə mikwoolú mí mə́ŋgwub. Nywáá mə́ bá duu bɨ́ nə Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim nə kuda. 17 A mbid fwafʉga mbwə́d. A bá zə bɛ́ɛ́g búúd nda bwə́ dʉ fyaf ŋkwáándə́ nə́; a ŋwa fwámɛ́ mpúmə́ wá ŋkundá dɛ́d, a yîl ílwáásə́ shwu kuda jɨ́ kú bwɛlɛ jímə yííd.» 18 Yuánɛs nyə á kwo nə́mə́ ŋgə jaaw bwo Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛl, a ŋgə́ yáág nə bwo nə́ bwə́ mágʉləg. 19 Mat 14.3-4; Mak 6.17-18Í á ka zə wɔ́ɔ́s nə́, nyə á jum Herod á Tatarâk nəcé lə́sʉ́ mə́ Herodyâd, mudá mə́ mínyɔŋʉ̂ nə mɔ́ɔ́l mə́bɔ̂w mɛ̂sh nyə á dʉ sá má. 20 Herod mú kwádʉlə dúl bɔ̂w cínɔŋg gwɔ̂w, wá Yuánɛs mímbwugʉd.
21 5.16Í á ka bə gúl ja nə́, nda búúd bɛ̂sh bwə́ á ŋgə duwan nə́, Yésus mú nə́mə́ kə duwan. Nə́ ndɛɛ́, ja nyə á ŋgə jəgʉla yí, joŋ í mú bâŋ, 22 4.18 Mwân: Sôm 2.7; Iza 42.1; Luk 9.35; 20.13Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim mú nyîn nə nyúul nda faf í mú shulə nyə nyúúlʉ́d. Kə́l í mú zhu joŋ dɨ́ nə́: «Wo wə́ Mwân waamə̂ alâm. Lâm wâm wɛ̂sh wúsə wódɨ́.»
Impáámbə́ í Yésus
(Mat 1.1-17)
23 Ja Yésus nyə a tɛ́ɛ́d sáal dɛ́ yí, nyə á bə kala múúd á je bə mímbû məwûm mə́lɔ́ɔl. Buud bwə́ á ŋgə tə́dʉga nə́ a jɨ mwân mə Yósɛb, Yósɛb mwân mə Heli, 24 Heli mwân mə Matat, Matat mwân mə Lévi, Lévi mwân mə́ Mɛlʉkî, Mɛlʉkî mwân mə Yanay, Yanay mwân mə Yósɛb. 25 Yósɛb mwân mə́ Matatíyas, Matatíyas mwân mə Amos, Amos mwân mə Nahum, Nahum mwân mə Hɛsʉli, Hɛsʉli mwân mə Nagay, 26 Nagay mwân mə Maad, Maad mwân mə Matatíyas, Matatíyas mwân mə Símʉyon, Símʉyon mwân mə Yósɛk, Yósɛk mwân mə Yoda. 27 Salátiyɛl: 1Ib 3.17; Esd 3.2Yoda mwân mə Yoanan, Yoanan mwân mə Résa, Résa mwân mə Zorobábɛl, Zorobábɛl mwân mə́ Salátiyɛl, Salátiyɛl mwân mə Neri; 28 Neri mwân mə Mɛlʉkî, Mɛlʉkî mwân mə Adi, Adi mwân mə Kosam, Kosam mwân mə Ɛlʉmadam, Ɛlʉmadam mwân mə Ɛr. 29 Ɛr mwân mə Yésus, Yésus mwân mə Elyazar, Elyazar mwân mə Yorîm, Yorîm mwân mə Matat, Matat mwân mə Lévi. 30 Rut 4.18-22; 1Ib 2.1-14Lévi mwân mə Símʉyon, Símʉyon mwân mə Yúda, Yúda mwân mə Yósɛb, Yósɛb mwân mə Yonam, Yonam mwân mə Eliyakim. 31 Natan: 2Sa 5.14Eliyakim mwân mə Məleya, Məleya mwân mə Mɛna, Mɛna mwân mə Matata, Matata mwân mə Natan, Natan mwân mə *Dávid. 32 Dávid mwân mə Yése, Yése mwân mə Yobɛd, Yobɛd mwân mə Bowaz, Bowaz mwân mə Sala, Sala mwân mə Naáson. 33 Mət 29.35; 25.19-26; 11.10-20; 5.1-32Naáson mwân mə Aminadab, Aminadab mwân mə Adʉmin, Adʉmin mwân mə Arni, Arni mwân mə Hesʉron, Hesʉron mwân mə Farɛs, Farɛs mwân mə Yúda; 34 Yúda mwân mə *Yákwab, Yákwab mwân mə *Izaag, Izaag mwân mə *Abʉraham, Abʉraham mwân mə Tara, Tara mwân mə Nakor; 35 Nakor mwân mə Seruk, Seruk mwân mə Ragɔw, Ragɔw mwân mə Falɛk, Falɛk mwân mə Ebɛr, Ebɛr mwân mə Sala; 36 Sala mwân mə Kaynam, Kaynam mwân mə Arfagʉsaad, Arfagʉsaad mwân mə Sem, Sem mwân mə *Nówe, Nówe mwân mə Lamɛk; 37 Lamɛk mwân mə Matusalɛm, Matusalɛm mwân mə Inɔɔg, Inɔɔg mwân mə Yarɛd, Yarɛd mwân mə Malʉlɛɛl, Malʉlɛɛl mwân mə Kaynam. 38 Kaynam mwân mə Inos, Inos mwân mə Set, Set mwân mə Adam, Adam mwân mə Zɛmbî.
*3:1 Tatarâk: Ciyá nɨ í cugɛ́ ciyá mə́kaa; njɨ í kə́ nə́ «ŋgwə́mʉna nyə á ŋgə jwú nə mpál nɔ̧̂ á ŋkúmba faan yɛ́». Dʉ́gʉ́g nə́mə́ Mat 14.1; Luk 3.19; 9.7; Mis 13.1.
3:3 Mis 13.24; 19.4; Luk 24.47
3:4 Iza 40.3-5
3:6 2.30-31; Mis 28.28
3:7 Mat 3.7; Luk 21.5-36
3:8 1.54-55; Mat 3.9
†3:8 Mpumə́ nyɔɔŋg wə́ misɔ́ɔ́lʉ́gʉ́.
3:9 Mat 7.19
3:16 Mis 1.5; 11.16; 13.25; 19.2-4; Luk 4.18
3:19 Mat 14.3-4; Mak 6.17-18
3:21 5.16
3:22 4.18 Mwân: Sôm 2.7; Iza 42.1; Luk 9.35; 20.13
3:27 Salátiyɛl: 1Ib 3.17; Esd 3.2
3:30 Rut 4.18-22; 1Ib 2.1-14
3:31 Natan: 2Sa 5.14
3:33 Mət 29.35; 25.19-26; 11.10-20; 5.1-32