5
Yésus mə tɛ́ɛ́d jɔ́wʉ́lə ómpwíín
(Mat 4.18-22; Mak 1.16-20)
1 Dúl jwɔ̂w, Yésus nyə á bə a tə́l bwûŋ lʉ́ cwoogʉ́ cíndú á Genezarɛ̂t; buud bwə́ á ka zə bul shúsə nyə ŋgə́lə gwágʉlə Milə́sʉ́ mí Zɛmbî. 2 A mú dʉ́g mɔ́ɔ́l mə́bá na ncindye cwoogʉ́d. Buud ɔ́ shwey bwə́ á shulə mɔ́ɔ́l mɔɔŋgʉ́d, bwə́ ka ŋgə gusa məwód máŋ. 3 Yésus mú kəwa dúl byɔ́ɔl dɔɔŋgʉ́d. Dâŋ í á bə dɛ́ mə Shímun. A mú cɨ nə Shímun nə́ a wúg nə byɔ́ɔ́l bwúŋʉ́d shísh ŋgɛɛ́ bwag. A mú ji shí na byɔ́ɔ́lʉ́d ka ŋgə yə buud minjɨ́ɨ́gʉ́lá.
4 Yuá 21.2-11Ja nyə á yɔw lásʉ́lə yí, nyə á cɨ nə Shímun nə́: «Sʉ́sálʉ́g byɔ́ɔ́l dwô kʉ́l jɨ́ ŋkí jímə yí bɨ wúsəg məwód mə́júwód nə́ bwə́ julə óshû.» 5 Shímun mú bɛ̧sa nə nyə nə́: «Mása, sə́ mə́ ntʉ̂ŋ búlú ncindî kú bií tɔɔ sâ. Mə zə́ wusə mə́wód njɨ nəcé wo mə́ cɨ.» 6 Bwə́ mú wusə mə́wód nə́ ndɛɛ́ bwə́ mú bii ncúlyá oshû, məwód mə́ ŋgə́ nyɛy. 7 Bwə́ mú dʉ mas búúd ɔ́ gwooŋg báŋ bwə́ á bə dúl byɔ́ɔ́lʉ́d wá məbwə̂ nə́ bwə́ zə́g kwíínd bwo. Bwə́ mú zə, bə́nɔ́ŋ bwə́ mú wá óshû mə́bá mɛ̂sh dɨ́ nə́ ndɛɛ́ mə́ mú tɛ́ɛ́d nə́ mə́ nyasʉla mə́júwód.
8 Nda Shímun Pyɛ̂r nyə á dʉ́g ntɔ́ nə́, nyə á zə kúd Yésus məbwóŋ shí, nyə nə́: «Cwámba, wúg mə kúnə́-kúnə nəcé mə jɨ sɔ́ɔl *misə́m.» 9 Wɔɔŋg mbií bwə́ á bii oshû yí í á sá bə́nɔ̂ŋ buud bɛ́ bɛ̂sh iŋkuŋkúúnd. 10 Tɛɛm bə Zhâk bá Yuánɛs bwân ɔ́ Zhébedé bwə́ á bə buud ɔ́ gwooŋg ɔ Shímun wá bwə́ á bə nə́mə́ nə iŋkuŋkúúnd. Nə́ ndɛɛ́ Yésus mú cɨ nə Shímun nə́: «Kú bɛɛg fúndə, tɛ́ɛ́d fwála gaád wo zə́ bá dʉ julə búúd.» 11 Mat 8.21-22Bwə́ mú zə nə mɔ́ɔ́l cíndú nə́ ndɛɛ́ bwə́ lʉ́gə ntâg isâ byɛ̂sh, bɛ̧ Yésus.
Yésus mə́ lwag zʉ́zaamə́
(Mat 8.1-4; Mak 10.40-45)
12 Na gúl ja, Yésus nyə á bə wúl ŋgwə́la dɨ̂. Ŋgwɔ́l múúd nyə á bə cínɔŋgʉ́ nə zaamə́ nyúúlʉ́d nə́ jəəd. Ja múúd wɔɔŋg nyə á dʉ́g Yésus yí, nyə á lɛɛl zə jwaagʉwo kúd mpwóómbʉ́ mə́ndəlúd, jəgʉla nə nyə nə́: «Cwámba, ŋkí wó magʉlə wo je lwag mə, nyúúl bə mə nə́ səndôŋ.» 13 Yésus mú sɛ́ɛ́mb mbwə̂, kúnya nə nyə, cɨ nə nyə nə́: «Mə́ magʉlə. Nyúúl í bə́g wo nə́ səndôŋ!» Cé nə cé, zaamə́ í mú shîn wú muud ɛ́nɛ nyúúlʉ́d.
14 Ləv 14.2-32; Mak 7.36; Luk 17.14Njɨ Yésus mú tə̂l nyə mpə́ndí nə́ ci a kú jaaw tɔɔ muud sâ í mə́ sɨ̂y yí. Nyə nə nɛ́ nə́: «Yidag kə lwágʉlə fada nda wó músə́ nə́, wo ka wá sâ Moyîz nyə á cɨ yí shú yálʉ́lə wó mə́ yâl nɨ. Bwə́ mpúg nə́ wo mú mpwogɛ́.» 15 Mak 7.36Lâŋ mə́ Yésus í mú ŋgə bul kyey, buud bwə́ mú bul ŋgə sɛɛŋgya áncuncuma, ŋgə zə gwágʉlə nyə, ŋgə nə́mə́ zə lwəgʉwa məbwas máŋ. 16 Mat 14.23; 26.36-46; Mak 1.35; 6.46; Luk 3.21; 6.12; 9.18, 28-29; 11.1; Mis 1.14; 2.42; 6.4; 12.5Njɨ, nyɛ mú kə, nyə́mɛ́fwó íkʉ́l í áshígɛ́ bə nə buud yí, kə jəgʉla nə Zɛmbî.
Yésus mə́ lwag mbúmbwúgʉ́
(Mat 9.1-8; Mak 2.1-12)
17 Yésus nyə á ŋgə yə buud minjɨ́ɨ́gʉ́lá dúl jwɔ́wʉ́d. Bɔ́ɔ́l *Ofarizyɛ̂ŋ nə *Oŋkumɛ ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧ bwə́ á zhu mílɔɔm myɛ̂sh myâ Galilê nə Yudéa, bɔ́ɔ́l zhu nə́mə́ Yurʉ́səlɛm. Yésus nyə á bə nə ŋkul mə Cwámba shú nə́ buud məbwas mə́ ŋgə́g nə yâl. 18 Ká dʉ́g nə́, bɔ́ɔ́l búúd bwə́ mú wɔ́ɔ́s bwə́ ŋgə́ ŋkɛ̂ny mbúmbwúgʉ́ táádə́d. Bwə́ mú ŋgə sɔ̧́ nə́ bwə́ nyíŋgál nyə njɔ́w kənd nyə kʉ́l Yésus nyə á bə yí. 19 Bwə́ áshígɛ́ ka bə nə wú bwə́ nyíŋgálʉ́g nyə, nəcé buud bə́lə áncuncuma. Bwə́ mú ntâg bád nə nyə kwáminʉ́ kə cúwo luun nə́ ndɛɛ́ bwə́ shul nyə nə táádə́ jé wə́ Yésus na tâm buud.
20 7.48; Mat 9.2Yésus mú dʉ́g nə́ buud bɔɔŋgʉ́ bʉ́sə nə fwámɛ́ búgə́, a mú cɨ nə́: «Amudûm, mə mə́ juu wo nə *misə́m myô.» 21 *Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧ bə́nɔ̂ŋ Ofarizyɛ̂ŋ bwə́ mú tɛ́ɛ́d ŋgə́lə lás bwə́mɛ́ nə bwə́mɛ́ nə́: «Wáyɛ́ múúd ŋgə́ *lás nə Zɛmbî bwaasʉ́lə mpu ɛ́ga? Ŋgwɔ́l zə́ jɨ́ nə ŋkul juu búúd nə misə́m myɛ́d kwoŋ Zɛmbî nyəmɛ́fwó?»
22 Yésus músə mpu sâ bwə́ á ŋgə tə́dʉga yí, a mú lás nə bwo nə́: «Jɨ bɨ́ ŋgə́ cɨ bɨ́dɨ́ mílámʉ́d yí? 23 Jɨ́ í búl bə kúnə́-kúnə? Ye cɨ́lə nə muud nə́: “Mə mə́ juu wo nə misə́m myô”, ye nə́: “Wɔɔlʉ́g, wo kyéyʉg?” 24 Yuá 5.36Mə́ ka cɛɛl nə́ bɨ mpúg nə́ *Mwân mə Múúd jɨ nə ŋkul ijwûga nə́ a juu búúd nə misə́m myáŋ wa shí.» Ntɔ́, Yésus mú yid wə́ mbúmbwúgʉ́, nyə nə nyə nə́: «Mə́ cɨ nə wo nə́, wɔɔlʉ́g, wo ŋkɛ́nyʉ́g táádə́ gwô, wo nyíŋgəg kə njɔ́w.» 25 Nə́mə́ cé nə cé, mbúmbwúgʉ́ mú wɔɔl bwə́ ŋgə́ dʉ́g, a mú ŋkɛ̂ny táádə́ jé, kyey kə njɔ́w a ŋgə́ yə Zɛmbî gúmə́. 26 Buud bɛ̂sh bwə́ mú káam mbií á nə́ fʉg dʉ jímb lúúd. Bwə́ mú yə Zɛmbî gúmə́ bwə́ mú bul bə nə ifwaas, bwə́ mú ŋgə lás nə́: «Sə́ mə́ dʉ́g *ísâ í mímbʉ́gú múús.»
Bwə́ ádɛ́ fʉla sâ ágúgwáan nə acwúlû
(Mat 9.9-17; Mak 2.13-22)
27 Ja ísâ ínɨ í mə́ shîn yí, Yésus mú cúwo tɔ́ɔ́n, a mú dʉ́g ŋwɛnyɛ tóya bwə́ á dʉ jɔ̂w nə́ Lévi yɛ́ njúl kʉ́l bwə́ á dʉ jə́na tóya yí. Yésus mú cɨ nə nyə nə́: «Bɛ̧g mə.» 28 Mat 8.21-22Lévi mú lʉ́gə ísâ byɛ̂sh, tɔ̂w bɛ̧ Yésus.
29 Mat 9.10A mú kə sá məma dína nyə́dɨ́ njɔ́w. Oŋwɛnyɛ ɔ́ tóya nə bɔ́ɔ́l búúd bwə́ á kə cínɔŋg áncuncuma, bə́nɔ̂ŋ bwə́ mú kə də. 30 *Ofarizyɛ̂ŋ bə́nɔ̂ŋ *Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧ bwə́ mú kə ŋgə nyímbʉla nə *ompwíín ɔ́ Yésus nə́: «Nəcé jɨ́ bɨ́nɔ̂ŋ oŋwɛnyɛ ɔ tóya nə bɔ́ɔ́l osɔ́ɔl ɔ mə́bɔ̂w bɨ́ ŋgə́ bə́lɛ də nə ŋgul yí?»
31 Yésus mú bɛ̧sa nə bwo nə́: «Mikanz dɨ́ mí dʉ jɨɨ jwɔ́wʉda, í dʉ bə mímbə̂l. 32 19.10Mə a shígɛ́ zə jɔ̂w ótʉ́təlí ɔ búúd nə́ bwə́ cɛ́ndʉ́g mítə́dʉ́gá, mə á yida zə jɔ̂w osɔ́ɔl ɔ mə́bɔ̂w.» 33 Mat 6.16-17; 11.18-19; Luk 7.33-34Bwə́ mú cɨ nə nyə nə́: «Ompwíín ɔ́ Yuánɛs báá bwə́ dʉ ci idʉ̂w yə́lə Zɛmbî gúmə́, ompwíín ɔ́ Ofarizyɛ̂ŋ bwə́ dʉ nə́mə́ sá ntɔ́; wɛɛ bwô bâŋ ku ci.» 34 Mat 9.15Yésus mú bɛ̧sa nə bwo nə́: «Ja múúd mə́ ŋwa bâ yí, a tə̂l zâŋ, a jɔ̂w óshwə́ bɛ́; ye bɨ bʉ́sə nə ŋkul sá nə́ oshwə́ bɛ́ bwə́ yídag zə nə məcɛy lámʉ́d bə́nɔ̂ŋ muud bâ bwə́ njúl kʉ́l ŋgwúd? 35 Mbɔ̂! Njɨ mɔ́ɔ́l mwɔ̂w mə́ ŋgə zə, bwə́ bá yîl bwo muud bâ yí. Mwɔ̂w mɔɔŋgʉ́ dɨ́ ɔ́ óshwə́ bɛ́ bwə́ ka bá ci ídʉ̂w.»
36 A mú nə́mə́ kənd bwo kaanə́ nə́: «Bwə́ ádɛ́ nyaa káándə́ ágúgwáan* Na jɨ kʉ́l káándə́ í afwóyɛ́ kə mə́júwó nə́ ndɛɛ́ í juli yí. ŋwa kʉ́l cínɔŋgʉ́, kə wá bágá bwoodʉ́ káándə́d. Múúd mə ká sá ntɔ́, í é bə, a mə́ nyaa káándə́ ágúgwáan, kʉ́l jé kú nyiŋgə mpíya nə káándə́ á bwoodʉ́d. 37 Ntɔ́ nə́mə́, bwə́ ádɛ́ ŋwa wáan ágúgwáan kə wá bwoodʉ́ lɛnyad; ŋkwaŋgá wáan í é sá nə́ lɛnya búndʉ́g, wáan shwiy shí. 38 Ntɔ́, í jɨɨ nə́ bwə́ dʉ́g wá wáan ágúgwáan ílɛnya í agúgwáanʉd. 39 Muud cugɛ́ nə ŋkul bə nə́ a shîn ŋgul mə́lwəg mə́ mə́ lyʉŋ má a nyiŋgə gwág yéésh íkwan. Mbɔ̂! Bwə́ dʉ cɨ nə́ məlwəg mə́ mə́ lyʉŋ má wə́ mə́sə́ fwámɛ́ mə́lwəg.»
5:4 Yuá 21.2-11
5:11 Mat 8.21-22
5:14 Ləv 14.2-32; Mak 7.36; Luk 17.14
5:15 Mak 7.36
5:16 Mat 14.23; 26.36-46; Mak 1.35; 6.46; Luk 3.21; 6.12; 9.18, 28-29; 11.1; Mis 1.14; 2.42; 6.4; 12.5
5:20 7.48; Mat 9.2
5:24 Yuá 5.36
5:28 Mat 8.21-22
5:29 Mat 9.10
5:32 19.10
5:33 Mat 6.16-17; 11.18-19; Luk 7.33-34
5:34 Mat 9.15
*5:36 Na jɨ kʉ́l káándə́ í afwóyɛ́ kə mə́júwó nə́ ndɛɛ́ í juli yí.