6
Yə́lə Zɛmbî gúmə́
1 23.5«Ja bɨ́ mə́ dʉ sá misɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ myâ Zɛmbî yí, sɔ̧́gá nə́ í kú dʉ bə lwóyá. Bɨ́ mə́ ká dʉ lwóya búúd dɨ́, Sɔ́ɔ́ŋgʉ́ wʉ́n jɨ́ gwɔ́w yɛ́, kú ná kwo yə bɨ́ myə́na.
2 «Í ká bə nə́ wo yə mbúmbúwá *mwaanɛ̂, wo kú báŋgʉla nə sâ jɔɔŋgʉ̂ nda búúd ɔ́ mə́kə́ŋ bwə́ dʉ sá *mə́mpáánzə́ mə́ mínjɨ́ɨ́gʉ́lá, nə mə́zhɨɨ́ məzhɨɨ́ nə́. Bwə́ dʉ sá ntɔ́ nə́ buud bwə́ yə́g bwo gúmə́. Bʉ́bə́lɛ́ mə́ jaaw bɨ́ nə́, myáŋ myə́na myɛ̂sh wə́ mínɨ. 3 Njɨ wɛɛ, ja wó yə́ mbúmbúwá mwaanɛ̂ yí, ság nə́ mbwə̂ məkɔ́ɔ́l wô í bə́g kú mpu sá mbwə̂ məncwûm í ŋgə́ sá yí, 4 nəcé yána dwô í jəlá nə sɨ̂y shwoód. Sɔ́ɔ́ŋgʉ́ woó mə́ dʉ dʉ́g sâ jɛ̂sh jɨ́ shwoód yɛ́, mə́ bá fáágʉlə wo.»
Sálə mə́jəgʉla
(Luk 11.2-4)
5 «Ja bɨ́ mə́ sá mə́jəgʉla yí, kúgá sá nda buud ɔ́ mə́kə́ŋ. Bwə́ bul cɛɛl dʉ sá mə́jəgʉla, bwə́ tə́l ótʉ́təlí *mə́mpáánzə́ mə́ mínjɨ́ɨ́gʉ́lá nə mə́zhɨɨ́ məzhɨɨ́ shú nə́ buud bwə́ dʉ́g dʉ́g bwo. Bʉ́bə́lɛ́ mə́ jaaw bɨ́ nə́, myáŋ myə́na myɛ̂sh wə́ mínɨ. 6 Njɨ wɛɛ, wó ká cɛɛl jəgʉla nə Zɛmbî, kag nyíi wódɨ́ kʉ́l fúm. Wó fad mbɛ̂, wo mú ka jəgʉla nə Sɔ́ɔ́ŋgʉ́ woó nəcé a jɨ na kʉ́l búúd bwə́ cúgɛ́ yí. Ntɔ́ Sɔ́ɔ́ŋgʉ́ woó mə́ dʉ dʉ́g ísâ í shwoó byɛ̂sh yɛ́, a bá fáágʉlə wo.
7 «Ja bɨ́ mə́ sá mə́jəgʉla yí, kúgá bul íciyá bí kú nə wúmbʉ́lé yí. Ikûl ishús wə́ í dʉ sá ntɔ́. Bwə́ dʉ tə́dʉga nə́ Zɛmbî mə́ dʉ gwágʉlə bwo nəcé zhwog iciyá. 8 6.32; Luk 12.30Bɨ kú sá nda bwo, nəcé Sɔ́ɔ́ŋgʉ́ wʉ́n mə́ dʉ bwey mpu sâ bɨ́ ŋgə jɨɨ yí, bɨ njúl kú fwo gwáámb nyə gwo. 9 Eze 36.23Bɨ́ ɔ́ bâŋ dʉgá jəgʉla ntʉ́ga:
“Yé Sɔ́ɔ́ŋgʉ́ wúsʉ́ jɨ́ gwɔ́w yɛ́,
jínə́ dwô í bə́g nə gúmə́ ntɔ̧ sâ jɛ̂sh.
10 4.17; 7.21; 12.50; 18.14; 21.31; 26.39-42; Mak 3.35; 14.36; Luk 22.42; Yuá 4.34; 6.38-40; Mis 21.14Ijwûga byô í zə́g,
buud bwə́ bɛ̧́g micɛ̧ɛ̧lá myô shí gaád, nə́mə́ nda í dʉ sɨ̂y gwɔ́w nə́.
11 6.24-34Yə́g sə́ idʉ̂w í jə́lá nə sə́ múús yí.
12 6.15Juug sə́ nə məbyaagʉlə mə́sʉ́
nə́mə́ nda sə́ ŋgə́ juu buud bwə́ ŋgə́ byaagʉlə nə sə́ nə́.
13 10.16-25; 24.3-28; Zhk 1.12-15; Yuá 17.15; 2Te 3.3; 2Tm 4.18Wo kú bɨ́d nə́ məbwə́bʉ́lán mə́ ntɔ̧́g sə́ ŋkul.
Sáág nə́ sə́ fáámʉg mə́bwə̂ mə́ Mbʉ́wʉ́lú múúd dɨ̂.
* Míl mícilyá mí ayág mí cugɛ́ nə iciyá íga.[Nəcé ijwûga nə ŋkul nə gúmə́ bísə isâ byô, kandʉgə á kandʉgə. Amɛn.”]
14 5.24; Luk 6.37; Ifz 4.32«Mpugá nə́ bɨ́ mə́ ká dʉ juu búúd nə iwushí byáŋ, Sɔ́ɔ́ŋgʉ́ wʉ́n jɨ́ gwɔ́w yɛ́ nyə bá nə́mə́ dʉ juu bɨ̂ nə iwushí bín. 15 18.35Njɨ bɨ́ mə́ ká bə kú juu búúd nə iwushí, Sɔ́ɔ́ŋgʉ́ wʉ́n nyə abʉ́lɛ nə́mə́ juu bɨ̂ nə iwushí bín.»
Ici í ídʉ̂w
16 Iza 58.5; Mat 4.2; 9.14-15; 17.21; Mak 2.18; 9.29; Luk 2.37; 4.2; 5.33; 18.12; Mis 13.2-3; 14.23; 2Kr 6.5; 11.27«Ŋkí bɨ mə́ ci idʉ̂w nə́ bɨ mə yə́ Zɛmbî gúmə́, bɨ́ ajə́láyɛ́ nə ŋgə ji nə́ shúsʉ́lú-shúsʉ́lú nda buud ɔ́ mə́kə́ŋ. Buud bɔɔŋgʉ́ bwə́ dʉ nywadʉlə mə́ŋkágə́ nə́ bwə́ lwóya nə́ bwə́ ŋgə ci idʉ̂w. Bʉ́bə́lɛ́ mə́ jaaw bɨ́ nə́, myáŋ myə́na myɛ̂sh wə́ mínɨ. 17 Njɨ wɛɛ, wó ká ci idʉ̂w nə́ wo yə́ Zɛmbî gúmə́, gusag mísh, wo kwambʉlə nyúul. 18 Wó jəlá nə sá nə́ buud bwə́ kú mpu nə́ wo ŋgə ci idʉ̂w. Ntɔ́ Sɔ́ɔ́ŋgʉ́ woó mə́ dʉ dʉ́g ísâ í shwoó byɛ̂sh yɛ́, mú bá fáágʉlə wo.»
Fwámɛ́ byɔɔg
(Luk 12.33-34)
19 Zhk 5.2-3«Kúgá ŋkúnd byɔɔg shí gaád, kʉ́l óshê nə myáŋgʉlə́ í dʉ də ísâ yí, ijúwâl dʉ búgə mímpumbɛ́ dʉ júwo yí. 20 19.21; Mak 10.21; Luk 12.33Yidagá ŋkúnd byɔɔg gwɔ́w, kʉ́l óshê nə myáŋgʉlə́ í ádɛ́ də ísâ yí, ijúwâl kú dʉ búgə mímpumbɛ́ dʉ júwo yí, 21 nəcé kʉ́l byɔɔg dwô mbwúg yí, cínɔŋg wə́ lâm wô í é bə nə́mə́ yɛ́.
22 «Jús dʉ́sə lámba á nyúul. Jús í ká bə kú nə bwas ɨɨ́, nyúúl nyɛ̂sh bə mə́ŋkɛnyad. 23 Njɨ, mísh mwô mə ká bə ŋkí bɔ̂w, nyúúl nywô bə yídʉ́gʉ́d. Ntɔ́, ŋkí mísh mwô mə́ adʉ́gɛ́ tɛɛm bə sâ, á wagʉwólə jâŋ yídʉ́gʉ́!»
Búgʉ́lálə Zɛmbî
(Luk 12.22-31; 16.13)
24 6.11«Muud cúgɛ́ nə ŋkul sɛ̂y nə omása óbá ja ŋgwúd, nəcé nyə é mpii ŋgwɔ́l, a cɛɛl ŋgwɔ́l; gúl ja nyə e gwág nə ŋgwɔ́l, a mpyêny ŋgwɔ́l. Bɨ́ cúgɛ́ nə ŋkul sɛ̂y nə Zɛmbî bɨ ŋgə́ sɛ̂y nə *mwaanɛ̂ ja ŋgwúd.»
25 Flp 4.6; 1Pr 5.7«Mə́ ka cɨ nə bɨ nə́, bɨ kú dʉ yágʉwo cʉg jɨ́n nə́ bɨ́ é də jɨ́† Míl mícilyá mí ayág mí á kwádʉlə na nə́ «bɨ́ ŋgul jɨ́?». Bɨ kú yágʉwo mə́nyúúl mʉ́n nə́ bɨ́ é bwáád jɨ́. Ŋgaá nə́ cʉg í ntɔ̧ ídʉ̂w, nyúul ntɔ̧ míkáándə́. 26 10.29-31; Luk 12.6-7Mpugá dʉ́g ínunú. Í ádɛ́ bɛ̧ mə́mpəg, kú mwáágʉlə mpúmə́, kú nə sâ bwə́ wá ówaag ɔ ídʉ̂wʉd. Njɨ Sɔ́ɔ́ŋgʉ́ wʉ́n jɨ́ gwɔ́w yɛ́ ŋgə wɨ́ɨl byo. Ŋgaá, bɨ bɨ́ nə mfíí cɔ̧́ ínunú byɔɔŋgʉ̂? 27 Zə́ á na bɨ́dɨ́ jɨ́ nə ŋkul bə nə́, nəcé a ŋgə́lə yágʉ́wó, a kwádʉlə jwɔ̂w ŋgwúd nyə́dɨ́ cʉg dɨ́ yɛ́?
28 «Nəcé jɨ́ bɨ́ mə́ dʉ sá yágʉwo mímbwéédí yí? Mpugá dʉ́g nda ofʉláwa bwə́ dʉ wɨ̂y mə́ncugú nə́. Bwə́ ádɛ́ yɨ́ɨ́ŋga nə isɛ́y, kú tiŋ míkáándə́. 29 1Oj 10Njɨ mə mpú jaaw bɨ́ nə́ cî Sə́lʉmun nyə á tɛɛm jág bul bə nə gúmə́, nyə a shígɛ́ bwɛlɛ bwáád nda ofʉláwa. 30 14.31Ŋkə́mʉ́sá Zɛmbî mə fwó bwééd zhizhe sâ nda akánda á jugʉ̂ jɨ́ nə́ bwə́ é wusə kuda dɨ́ mán yɛ́, ŋkəmʉsa nə bɨ̂. Ye bɨ wə́ nyə é bə kú bul mpu bwééd wá? Yé búúd wâ tag búgə́ óga! 31 Kúgá dʉ yágʉwo nə́: “Sə́ é də jɨ́, sə́ é ŋgul jɨ́, sə́ é bwáád jɨ?” 32 6.8Ikûl ishús wə́ í dʉ́ ŋgə wádʉga sɔ̧́ isâ ínɨ byɛ̂sh. Bɨ báá kúgá dʉ sɔ̧́ byo, nəcé Sɔ́ɔ́ŋgʉ́ wʉ́n jɨ́ gwɔ́w yɛ́ mə mpú nə́ í jɨɨ bɨ́ isâ byɔɔŋg. 33 1Oj 3.11-14; Sôm 37.4-5Yidagá dʉ fwo tə̂l ísâ í dʉ́gyá nə Faan mə́ Zɛmbî yí shwóg, bɨ́ cʉgə tʉ́təlí mísh mɛ́d, Zɛmbî ka dʉ kwádʉlə bɨ́ ísâ ínɨ byɛ̂sh. 34 MmN 16.4, 19-20Ntɔ́ bɨ́ kú yágʉwo sâ í bá sɨ̂y mán yí, nəcé isâ yâ mán í é bá nə́mə́ mpûy mán. Micúŋ myâ ŋkúmba jwɔ̂w mí kwaga nə dâŋ jwɔ̂w.»
6:1 23.5
6:8 6.32; Luk 12.30
6:9 Eze 36.23
6:10 4.17; 7.21; 12.50; 18.14; 21.31; 26.39-42; Mak 3.35; 14.36; Luk 22.42; Yuá 4.34; 6.38-40; Mis 21.14
6:11 6.24-34
6:12 6.15
6:13 10.16-25; 24.3-28; Zhk 1.12-15; Yuá 17.15; 2Te 3.3; 2Tm 4.18
*6:13 Míl mícilyá mí ayág mí cugɛ́ nə iciyá íga.
6:14 5.24; Luk 6.37; Ifz 4.32
6:15 18.35
6:16 Iza 58.5; Mat 4.2; 9.14-15; 17.21; Mak 2.18; 9.29; Luk 2.37; 4.2; 5.33; 18.12; Mis 13.2-3; 14.23; 2Kr 6.5; 11.27
6:19 Zhk 5.2-3
6:20 19.21; Mak 10.21; Luk 12.33
6:24 6.11
6:25 Flp 4.6; 1Pr 5.7
†6:25 Míl mícilyá mí ayág mí á kwádʉlə na nə́ «bɨ́ ŋgul jɨ́?»
6:26 10.29-31; Luk 12.6-7
6:29 1Oj 10
6:30 14.31
6:32 6.8
6:33 1Oj 3.11-14; Sôm 37.4-5
6:34 MmN 16.4, 19-20