21
Cí Yésus mə wɔ́ɔ́s Yurʉ́səlɛm
(Mak 11.1-11; Luk 19.28-44; Yuá 12.12-19)
1 Ja bwə́ á ŋgə shísh kúnə́-kúnə nə Yurʉ́səlɛm yí, bwə́ á kə wɔ́ɔ́s ŋgɛɛ́ Betʉfazhe, *Mbʉ́ŋ wə́olivyê dɨ̂. Yésus mú lwâm *ómpwíín óbá. 2 Nyə nə bwo nə́: «Kəgá na də́nd á shwóg nɨɨ́d. Í é bə, bɨ́ ká nə́mə́ jé bɨ kwey myɔɔlú jakáás cɛ̧ɛ̧lá, nə mwân yé. Bɨ ɔ́ ciny byo, zə mə nə byo. 3 Ŋkí muud mə jí bɨ́ sâ, bɨ́ bɛ̧sa nə nyə nə́: “Cwámba wə́ ŋgə́ jɨɨ byo.” Muud wɔɔŋgʉ̂ nyə é lɛɛl nə́mə́ bɨ́d nə́ bɨ zə́g nə byo.»
4 Í á sɨ̂y ntɔ́ shú nə́ ciyá mə́ *múúd micúndə́ í bwə́mag nə́:
5 Iza 62.11; Zak 9.9Cɨgá nə buud ɔ́ Siyôn* Siyôn: Nyə á bə məma mbʉ́ŋ bwə́ á lwɔ̧́ ŋgwə́la á Yurʉ́səlɛm cínɔŋg gwɔ́w yí. nə́:
«Dʉgá, njwû wʉ́n ŋgə zə bɨ́dɨ́.
A jɨ nə lâm nə́ shɛɛ, a mbə́d myɔɔlú jakáásʉd,
cwɔ̧ jakáás, mwân cúdú aŋkɛ̂ny mimbag dɨ̂.»
6 Ompwíín bwə́ mú nə́mə́ kə sá nda Yésus nyə ámə cɨ nə bwo nə́. 7 Bwə́ mú zə nə myɔɔlú jakáás nə mwân, bwə́ ŋgə yîl mikáándə́ myáŋ ŋgə jɛɛl bwo míkwoŋʉd. Yésus músə ji gwɔ̂w. 8 2Oj 9.13Bɔ́ɔ́l ncúlyá buud bwə́ á bə cínɔŋg wá, bwə́ ŋgə́ taalə mikáándə́ myáŋ zhɨ́ɨ́ nə zhɨɨ́, bɔ́ɔ́l bwə́ ŋgə́ búgə məmpúnzə́ mə́ ílɨ́ɨ́ ŋgə zə taalə zhɨ́ɨ́d. 9 Sôm 118.26; 148.1; Mat 20.30-31Shwɨ́ɨ́nzhá buud bwə́ á ŋgə kə Yésus shwóg wá nə bɔɔŋg bwə́ á ŋgə bɛ̧ mpʉ́sə́ wá bwə́ á ŋgə wá ŋgwa nə́:
Hosána nə Mwân mə *Dávid!
Gúmə́ í bə́g nə nyɔɔŋg ŋgə́ zə jínə́ mə́ Cwámba dɨ́ yɛ́!
Hosána joŋ lʉ gwɔ́w dɨ́ cwû!
10 Ja Yésus nyə á kumə Yurʉ́səlɛm yí, ŋgwə́la wɛ̂sh í á tɔ̂w otʉ́təlí, buud bwə́ ŋgə́ jí nə́: «Zə́ nyə ɛ́nɛ?» 11 16.14; 21.46; 26.68; Luk 7.16Bɔ́ɔ́l zhwog buud bwə́ ŋgə́ bɛ̧sa nə́: «Jísə Yésus, *muud micúndə́, muud á Nazarɛ̂t shí á Galilê.»
Yésus mə wɨ́ɨ́ŋg búúd ɔ́ míkus Mpáánzə́ Zɛmbî
(Mak 11.15-19; Luk 19.45-48; Yuá 2.13-22)
12 Yésus mú kə nyíi *Luŋ mə́ Zɛmbî, a mú kə wɨ́ɨ́ŋg búúd bwə́ á ŋgə sá mikus cínɔŋg wá. A shîn lwág ítʉ́wʉli í búúd bwə́ á ŋgə́ sá icɛ́nd í *mwaanɛ̂ wá, nə ishíya í bɔɔŋg bwə́ á ŋgə kusha məfaf wá. 13 Iza 56.7; Zhe 7.11A mú lás nə bwo nə́: «Jísə cilyá Kálaad Zɛmbî dɨ́ nə́: “Bwə́ bá dʉ jɔ̂w njɔ́w wâm nə́ njɔ́w mə́jəgʉla?” Ká bɨ́ bâŋ mə́ yida sá nə́ í bə́g daagɛ lʉ́ íjúwâl.»
14 Nə́ ndɛɛ́ wəancím-ncîm nə wa ijâm bwə́ mú shísh nyə́dɨ́ na Luŋ dɨ́ cwû, a músə lwag bwo. 15 20.30-31Njɨ milúlúú myâ ofada nə *Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧ bwə́ á gwág bɔ̂w nə *məshimbá Yésus nyə á ŋgə sá má, bwə́ gwág nə́mə́ bɔ̂w nə iyáŋgá íkʉ́kágə́ í á ŋgə wá Luŋ dɨ́ cwû yí nə́: «Hosána, Mwân mə́ Dávid». 16 Sôm 8.3Bwə́ mú cɨ nə nyə nə́: «Ye wo ŋgə nə́mə́ gwág sâ bwə́ ŋgə́ cɨ yí?» Nyə nə bwo nə́: «Haaw. Ye bɨ bâŋ bɨ afwóyɛ́ lɔ̧̂ cilyá ga nə́: “Wo a wéésh gúmə́ mímpu mí íkʉ́kágə́ nə ikény í bə̂l dɨ̂?”» 17 Nə́ ndɛɛ́ a mú lʉ́gə bwo, wú ŋgwə́la dɨ̂, kə Betanî, kʉ́l nyə́ é jâ yí.
Kundú figyê
(Mak 11.12-14, 20-24)
18 Mpʉ́mán mpʉ́mán, ja nyə á ŋgə kə ŋgwə́la yí, nyə á ka gwág zha. 19 Luk 13.6A mú dʉ́g shug lʉ *figyê njwóŋ dɨ́ koogʉ́, a mú shísh, a músə kə kwey njɨ ikáá nə ikáá. A músə cɨ nə figyê nə́: «Wo abʉ́lɛ́ ná nyiŋgə bwɛlɛ wúmə tɔɔ bumə́.» Cé nə cé, figyê músə shwáás. 20 Ja *ompwíín bwə́ mə́ dʉ́g ntʉ́nɨ yí, bwə́ mú bul káam, bwə́ jí Yésus nə́: «Figyê ɛ́ga mə́ ka lɛɛl shwáás cé nə cé ntʉdɛlɛ̂?» 21 17.20; Luk 17.6Yésus mú ntâg cɨ nə bwo nə́: «Bʉ́bə́lɛ́, mə́ jaaw bɨ́ nə́, bɨ mbə̂m bə nə búgə́ kú nə məshwán, bɨ́ sá nə́mə́ sâ mə́ mə́ sá figyê ɛ́ga yí. Kú bə njɨ gwo, bɨ́ jee nə́mə́ cɨ nə mbʉ́ŋ ga nə́: “Tʉ́wʉ́g na, wo kə́g juwa mâŋ”, í bə́lɛ nə́mə́ sɨ̂y ntɔ́.» 22 7.7Sâ jɛ̂sh bɨ́ mə́ bá gwáámb mə́jəgʉla dɨ́ nə búgə́ yí, bɨ mə bá bii gwo.
Ŋkul ijwûga mə́ Yésus
(Mak 11.27-33; Luk 20.1-8)
23 Yésus nyə á ka kə nyíi *Luŋ mə́ Zɛmbî dɨ̂, á mú ŋgə yə buud minjɨ́ɨ́gʉ́lá. Nə́ ndɛɛ́, milúlúú myâ ofada nə ocúmbá buud wâ lɔɔm bwə́ mú kə nyə́dɨ́ kə jí nyə nə́: «Nyáyɛ́ ŋkul wó ŋgə́ sá ísâ ínɨ nə ndɨ́ yí? Zə́ nyə ámə yə wo ŋkul nyɔɔŋgʉ̂?» 24 A músə bɛ̧sa nə bwo nə́: «Mə zə́ nə́mə́ fwo jí bɨ́ njígá. Bɨ́ mə́ ká bɛ̧sa, mə mú jaaw bɨ́ ŋkul mə́ ŋgə́ sá misɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ míga nə ndɨ́ yí. 25 Nduwán Yuánɛs nyə á ŋgə duu buud yí, í á bə nə nyáyɛ́ ŋkûl? Ye ŋkul á gwɔ́w wə́ Zɛmbî, ye ŋkul á buud?» Bwə́ mú tə́dʉga nə́: «Ŋkí sə́ mə́ cɨ nə́ “gwɔ́w”, nyə e jí sə́ nə́: “Ká nəcé jɨ́ bɨ́ a shígɛ́ *búgʉla nyə yí?” 26 14.5Sə́ mə́ ká mɛɛl cɨ nə́ í á bə ŋkul á buud ɨɨ́, ŋkwɛ́ɛ sə̂! Buud bɛ̂sh bwə́ ŋgə magʉlə nə́ Yuánɛs nyə á bə *muud micúndə́.» 27 Bwə́ mú bɛ̧sa nə Yésus nə́: «Sə́ ampúyɛ́.» A mú nə́mə́ cɨ nə bwo nə́: «Mə ajááwɛ́ nə́mə́ bɨ́ ŋkul mə́ ŋgə́ sá misɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ míga nə ndɨ́ yí.»
Kanda bwân óbá
28 7.21 Luk 15.11Yésus mú nyiŋgə cɨ nə bwo nə́: «Nda wúga lâŋ bɨ mə tə́dʉga wo nə́ jɨ? Ŋgwɔ́l múúd nyə á bə nə bwân óbá. A músə cɨ nə ashúshwóógʉ́ nə́: “Mwân waam, kaag sɛ̂y fambə́ *vînyə múús.” 29 Mwân mú bɛ̧sa nə́: “Mə acɛ́ɛ́lɛ́.” Njɨ, mpʉ́mpʉ́sə́, a mú cɛ́nd mítə́dʉ́gá, a músə kə fambə́. 30 Muud ɛ́nɛ mú lésha nə ŋgwɔ́l mwân mbií ŋgwúd. Nyâŋ mú bɛ̧sa nə́: “Dá, mə zə́ kə.” Njɨ a kú kə. 31 6.10Bwân óbá ónɨɨ́d, nyáyɛ́ mə́ sá nda sɔ́ɔ́ŋgʉ́ wáŋ nyə ámə cɛɛl nə́?» Bwə́ mú bɛ̧sa nə́: «Ashúshwóógʉ́.» Yésus músə cɨ nə bwo nə́: «Bʉ́bə́lɛ́, mə́ jaaw bɨ́ nə́, Oŋwɛnyɛ ɔ́ tóya nə budá bwə́ jáŋgá fʉlî wá bwə́ bá cɔ̧́ bɨ̂, bwə́ kə́ kumə Faan mə́ Zɛmbî dɨ̂. 32 Luk 7.29-30Nəcé Yuánɛs nyə á zə bɨ́dɨ́, zə lwágʉlə bɨ́ zhɨɨ́ a tʉ́təlí, njɨ bɨ a shígɛ́ *búgʉla nyə. Oŋwɛnyɛ ɔ́ tóya nə budá ɔ́ jaŋga, báá bwə́ á búgʉla nyə. Bɨ á tɛɛm dʉ́g ntɔ́, bɨ a shígɛ́ cɛ́nd mítə́dʉ́gá, búgʉla nyə.»
Kanda ósɔ́ɔl ɔ́ mə́sáal ɔ́ abʉ́bɔ̂w
(Mak 12.1-12; Luk 20.9-19)
33 Iza 5.1-2«Gwágʉ́lə́gá wúl kanda. Ŋgwɔ́lʉ́gá múúd nyə á bə nə shí. A mú sá fambə́ *vînyə, wá gwo luŋgʉla dɨ́. A fáág bɨ́ɨ́ dʉ́lə bá nyáam mpúmə́, a lwɔ̧́ cwámbə́ ísándə́lé, a mú yə búúd fambə́ jɔɔŋg mə́céd. A músə kə njɔɔndʉd. 34 Ja mə́mwáágʉlə mə́ á wɔ́ɔ́s yí, nyə á kənd ósɔ́ɔl ɔ́ mə́sáal bɛ́ nə́ bwə́ kə́g ŋwa nyə dɛ́ kɔw lʉ mpúmə́ búúd bwə́ á lʉ́g nə fambə́ wá dɨ́. 35 22.6Njɨ, buud bɔɔŋgʉ́ bwə́ mú yida kə bii osɔ́ɔl ɔ́ mə́sáal, bwə́ daŋgʉlə cú ŋgwɔ́l, bwə́ gwú ŋgwɔ́l, bwə́ lúmə ŋgwɔ́lʉ́gá məkwóógʉ́ nə́ ndɛɛ́ a fudə. 36 Muud fambə́ mú nyiŋgə kənd bɔ́ɔ́lʉ́gá ósɔ́ɔl ɔ́ mə́sáal ŋkí bulya, cɔ̧́ wə́ ashúshwóógʉ̂. Buud bwə́ á lʉ́g nə fambə́ wá bwə́ mú nə́mə́ sá bwo njɨ mbií ŋgwúd. 37 Zhúgʉ́lá zhúgʉ́lâ, a músə kənd mwân yé, a ŋgə́ tə́dʉga nə́ bwə́ é gwɔ̧́ɔ̧ nyə nə́ mwán yé. 38 Ká, ja búúd bwə́ á lʉ́g nə fambə́ wá bwə́ á dʉ́g mwân ɛ́nɛ yí, bwə́ á ŋgə cɨ bwə́mɛ́ nə bwə́mɛ́ nə́: “Dʉgá! Muud mə bá lʉ́g nə lʉ́gí ɔ́nɨ. Shé gwúgá nyə, shé bâg lʉ́g nə lʉ́gí jé.” 39 Heb 13.12Bwə́ mú ntâg bií nyə, shɛɛnzh julə wú nə nyə fambə́, kə gwú nyə ncâ.» 40 Yésus mú jí bwo nə́: «Ja múúd fambə́ mə́ bá zə yí, a bá zə sá búúd bɔɔŋgʉ́ ntʉdɛl?» 41 22.7Bwə́ mú bɛ̧sa nə nyə nə́: «A bá gwú búúd bɔɔŋgʉ́ kú nə iŋkúŋkwoŋ; a mú ŋwa fambə́ jé, yə búúd oshús, bɔɔŋg bwə́ bá dʉ yə nyə dɛ́ kɔw ja í jə́la wá.» 42 Sôm 118.22-23Yésus mú cɨ nə bwo nə́: «Ye bɨ abwɛ́lɛ́ lɔ̧̂ mícilyá mí Kálaad Zɛmbî dɨ́ nə́:
Kwóógʉ́ ólwɔ̧́ye bwə́ á myaas yí,
dwó wə́ í mə́ bə kwóógʉ́ lʉ́ lʉ́mʉga† kwóógʉ́ lʉ́ lʉ́mʉga: Í á dʉ bə kwóógʉ́ bwə́ á dʉ tɛ́ɛ́d jil mə́ndəlúd yí, dwó wə́ bwə́ á dʉ bɛ̧ ja bwə́ lʉ́m mənyuŋg mə njɔ́w yí..
Cwámba sɔ́ɔ́lʉ́gʉ́ yé wə́ nɨ.
Jísə *sâ mímbʉ́gú sə́dɨ́ míshʉ́d ɨɨ́?»
43 Dan 2.34-35, 44-45Yésus mú nyiŋgə́ cɨ nə bwo nə́: «Gwə́ wə́ mə́ jááw bɨ́ nə́, Zɛmbî mə bá yîl Faan dɛ́ bɨ́dɨ́, a kə nə dwo gúl lwoŋ búúd í é bá mpu wúmə mpúmə́ yííd. 44 ‡ Míl mícilyá mí ayág mí cugɛ́ nə iciyá ínɨ.[Muud mə bá bʉ́l kwóógʉ́ dɔɔŋg dɨ́ yɛ́ mə bá kweshʉli búg; nyɔɔŋg kwóógʉ́ dɔɔŋg í bá káda yɛ́ mə bá cugʉli.]»
45 Ja mílúlúú myâ ofada bə́nɔ̂ŋ *Ofarizyɛ̂ŋ bwə́ á shîn gwág mikanda mínɨ yí, bwə́ á ka mpu nə́ bwə́ wə́ Yésus ŋgə́ lás nə ndɨ̂ wá. 46 21.11; 26.4-5Bwə́ mú tɛ́ɛ́d ŋgə́lə sɔ̧́ məzhɨɨ́ nə́ bwə́ bií nyə. Njɨ, bwə́ á ka ŋgə fúndə məŋkúmbə mə búúd nəcé buud bɛ̂sh bwə́ á dʉ ŋwa Yésus nə́ *muud micúndə́ mə́ Zɛmbî.
21:5 Iza 62.11; Zak 9.9
*21:5 Siyôn: Nyə á bə məma mbʉ́ŋ bwə́ á lwɔ̧́ ŋgwə́la á Yurʉ́səlɛm cínɔŋg gwɔ́w yí.
21:8 2Oj 9.13
21:9 Sôm 118.26; 148.1; Mat 20.30-31
21:11 16.14; 21.46; 26.68; Luk 7.16
21:13 Iza 56.7; Zhe 7.11
21:15 20.30-31
21:16 Sôm 8.3
21:19 Luk 13.6
21:21 17.20; Luk 17.6
21:22 7.7
21:26 14.5
21:28 7.21
21:28 Luk 15.11
21:31 6.10
21:32 Luk 7.29-30
21:33 Iza 5.1-2
21:35 22.6
21:39 Heb 13.12
21:41 22.7
21:42 Sôm 118.22-23
†21:42 kwóógʉ́ lʉ́ lʉ́mʉga: Í á dʉ bə kwóógʉ́ bwə́ á dʉ tɛ́ɛ́d jil mə́ndəlúd yí, dwó wə́ bwə́ á dʉ bɛ̧ ja bwə́ lʉ́m mənyuŋg mə njɔ́w yí.
21:43 Dan 2.34-35, 44-45
‡21:44 Míl mícilyá mí ayág mí cugɛ́ nə iciyá ínɨ.
21:46 21.11; 26.4-5