3
Yésus mə́ lwag búúd jwɔ̂w lʉ́ Sábaad
(Mat 12.9-14; Luk 6.6-11)
1 2.27-28Yésus mú nyiŋgə kə nyíi *mpáánzə́ mínjɨ́ɨ́gʉ́lá. Ŋgwɔ́l múúd nyə á bə cínɔŋg nə mbwə̂ í mə́ shîn shwáámb. 2 Bɔ́ɔ́lʉ́gá búúd bwə́ á bə nə́mə́ cínɔŋg, bwə́ ŋgə́ fáf nə́ ka Yésus nyə é lwag múúd wɔɔŋgʉ̂ jwɔ̂w lʉ́ Sábaad. Nyə ká sá ntɔ́, bwə́ kə shwə́man nyə. 3 Ntɔ́ Yésus mú zə cɨ nə muud á mbwə̂ shwáámbʉ́lə nə́: «Tɔ́wʉ́g tʉ́təlí na tâm buud!» 4 Yésus mú jí búúd bwə́ á bə mpáánzə́ wá nə́: «Məcɛ̧ɛ̧ mə́shé mə́ magʉlə nə́ jɨ́ í sɨ́yʉ́g jwɔ̂w lʉ́ Sábaad? Ye nə́ sə́ sáág mənywa, ye nə́ sə́ sáág məbɔ̂w, ye nə́ sə́ cʉ́gʉg buud, ye sə́ gwúg?» Bɛ̂sh bwə́ mú ji nə́ kufʉg! 5 A mú ciŋg mpwóómbʉ́ ŋgə dʉ́g bɛ̂sh nyə́dɨ́ mə́koogʉ́, nə mpimbə nəcé nyə a dʉ́g nə́ bʉ́sə ŋkí lal milúu. A mú cɨ nə muud á shwáámbʉ́lə mbwə̂ nə́: «Kwéégʉ́g mbwə̂.» A mú kwéég mbwə̂, í mú bə mpwogɛ́. 6 Yuá 5.16, 18Ofarizyɛ̂ŋ bə́nɔ̂ŋ buud wâ gwooŋg í á dʉ ságʉsə ijwûga í Herod yí, bwə́ mú ntâg wɔ́ɔ́s tɔ́ɔ́n, kə sá shwushwaga, sɔ̧́lə zhɨ́ɨ́ nə́ bwə́ cɛ̧ɛ̧lə Yésus shwɨy.
Buud bwə́ zə́ wə́ Yésus áncuncuma
(Mat 4.23-25; 12.15-16; Luk 6.17-19)
7 Yésus bə́nɔ̂ŋ *ómpwíín bɛ́ bwə́ mú wú cínɔŋg, kə mâŋ, buud bwə́ ŋgə́ bɛ̧ nyə áncuncuma. Bʉ́ga wú shí á Galilê, bɔ́ɔ́lʉ́gá wú shí á Yudéa, 8 bʉ́ga wú ŋgɛɛ́ ŋgwə́la Yurʉ́səlɛm, bɔ́ɔ́lʉ́gá wú lɔɔm Idume, bɔ́ɔ́lʉ́gá wú cíndú Zhurdɛ̧̂, bɔ́ɔ́lʉ́gá wú kúnə́-kúnə nə miŋgwə́la myâ Tir nə Sidon. Buud bɔɔŋgʉ́ bwə́ á ŋgə bɛ̧ nyə áncuncuma ntɔ́ nəcé bwə́ á ŋgə gwág isâ byɛ̂sh nyə á ŋgə sâ yí. 9 Nyə a ka cɨ nə ompwíín nə́ bwə́ bwɨ́ɨ́gʉ́g nyə ŋkúmba bíbyɔ́ɔ́l, nyə é dʉ ji cínɔŋg cwû ncúlyá buud ɔ́nɨ bwə́ nda shúsə nyə. 10 Nəcé í á dʉ bə nə́, nda nyə á dʉ lwag zhwog buud nə́, buud bɛ̂sh bwə́ á bə nə məbwas wá bwə́ á ŋgə shwɔ̧ nə bwə́ kúnyá nə nyə. 11 1.24; 5.7; Mat 8.29; Luk 4.34, 41; 8.28Bɔ́w-bɔ̂w míshíshim* Bɔ́w-bɔ̂w míshíshim mínɨ mí á dʉ ji buud mə́nyúúlʉ́d, buud bɔɔŋg wə́ bwə́ á dʉ wusə mənyúúl shí. mí á ka dʉ́g Yésus, mí mú kə wusə mə́nyúúl nyə́dɨ́ shí mə́kuú, mí ŋgə́ kɨ̂m nə́: «Wo wə́ Mwân mə́ Zɛmbî.» 12 1.34; Luk 4.41Njɨ Yésus mú mpu báásʉlə myə nə́ mí kú bwɛlɛ sá nə́ buud bwə́ mpúg mbii váál múúd á jísə́ yí.
Yésus mə fɛ́ɛ́sh búúd ɔ lwámá bɛ́
(Mat 10.1-4; Luk 6.12-16)
13 Yésus mú wú na, kə bád mbʉ́mbʉ́ŋʉ́d. A mú jɔ̂w búúd nyə á cɛɛl wá. Bwə́ mú kə nyə́dɨ́. 14 A mú fɛ́ɛ́sh búúd wûm nə óbá, gwiid bwo nə́ *buud ɔ lwámá bɛ́, nə́ bwə́ dʉ nə́mə́ bə nyə́dɨ́ koogʉ́, a dʉ kənd bwo kə dʉ cúndə Jɔ̧jɔ̧ Kɛ́ɛ́l. 15 A mú nə́mə́ yə bwo ŋkul nə́ bwə́ kə́g ŋgə yîl buud məjamb. 16 Mis 1.13; Yuá 1.40-44Nyə a fɛ́ɛ́sh bwo ntʉ́ga: a fɛ́ɛ́sh Shímun, a mú gwiid nyə nə́ Pyɛ̂r, 17 a fɛ́ɛ́sh Zhâk, bá mínyɔŋʉ̂ yé, Yuánɛs, bwân ɔ́ Zhébedé, a mú gwiid bwo nə́ «Bowanɛrgɛs», ntɔ́ mə́ kə́ nə́ «Bwân ɔ́ Ŋkɛ̂l Mpú», 18 a fɛ́ɛ́sh nə́mə́ Andrê bə́nɔ̂ŋ Fílíp nə Batəlʉmî, nə Matiyô bə́nɔ̂ŋ Tómas nə Zhâk, mwân mə́ Alfê, nə́ Tadê nə Shímun muud nyə á bə «Kambʉlɛ lɔɔm» yɛ́, 19 ka zə kɛɛl Yúdas Iskariyôt, muud nyə á kusha nə Yésus yɛ́.
Yésus bá Bɛlʉzebul
(Mat 12.24-32; Luk 11.15-23; 12.10)
20 Mpʉ́sə na, Yésus mú nyiŋgə kə njɔ́w. Buud bwə́ á bə áncuncuma wá bwə́ mú zə sɛɛŋgya cínɔŋg mbií á nə́ bə́nɔ̂ŋ *ompwíín bɛ́ bwə́ á shígɛ́ bə nə baan nə́ bwə́ də́g. 21 3.31; Yuá 7.5Njɔ́w búúd yé í mú gwág sâ jɔɔŋgʉ̂. Bwə́ mú zə nə́ bwə́ zə́ ŋwa nyə nə ŋkul, nəcé bwə́ á ŋgə cɨ nə́: «Lúu í cugɛ́ ná nyə mpwogɛ́.»
22 Mat 9.34; 10.25*Oyɨ́ɨ́gʉli ɔ́ mə́cɛ̧ɛ̧ bwə́ á ka shulə wú Yurʉ́səlɛm wá bwə́ mú ŋgə nyímbʉla bwə́mɛ́ nə bwə́mɛ́ nə́: «Bɛlʉzebul mə́ tɔ̂w nyə lúúd. A ŋgə yîl buud məjamb nə ŋkul mə́ Bɛlʉzebul wɔɔŋgʉ̂, njwû məjamb.» 23 Yésus mú ka jɔ̂w bwo nə́ bwə́ shíshʉ́g nyə́dɨ́. Nyə mú lás nə bwo kaanə́d. Nyə nə́: «Mbií wáyɛ́ *Sátan jɨ́ nə ŋkul wɨ́ɨ́ŋg Sátan yí? 24 Ŋkí buud ɔ dúl faan bwə́ bɔ́ɔ́g ŋgə lúmbʉli bwə́mɛ́ nə bwə́mɛ́, faan dɔɔŋg í ámpúyɛ́ ná tɔ̂w. 25 Búúd ɔ wúl njɔ́w bwə́ ká bɔ́ɔ́g ŋgə lúmbʉli bwə́mɛ́ nə bwə́mɛ́, njɔ́w búúd wɔɔŋg í ábʉ́lɛ́ bwey nə jímbʉ́lə. 26 Ŋkí Sátan mə́ yida nyiŋgə cuwo, ŋgə yîl nyəmɛ́fwó, a mə́ bɔ́ɔ́g wə́ nɨ, a cugɛ́ ná nə ŋkul tɔ̂w, a jɛ̧ɛ̧. 27 Iza 49.24Muud cúgɛ́ nə ŋkul nyíi njɔ́w mə́ ŋkuŋkúl, júwo nyə isâ byé, a kú fwo figə ŋkuŋkúl wɔɔŋg shí, wɔ́ɔlə nyə məŋkəda. Njɨ, á ká shîn wɔ́ɔlə nyə məŋkəda, a mú ka tɛɛm sha nyə njɔ́w. 28 Bʉ́bə́lɛ́, mə́ jaaw bɨ́ nə́, *misə́m myɛ̂sh búúd bwə́ sá myá, nə bímbí lʉ́ *bwaasʉ́lə mpu dɛ̂sh bwə́ bá sá yí, í bá bə nə ijuugá. 29 Njɨɨ, múúd yɛ̂sh mə bá kə nə bwaasʉ́lə mpu wə́ Ŋkɛ̧́ŋkɛ̧̂ Shíshim yɛ́, nyə abʉ́lɛ bwɛlɛ bə nə ijuugá. Nyɨ́nɨ múúd mə́ sá sə́m á kandʉgə kandʉgə.» 30 Yuá 7.20Yésus nyə á lás ntɔ́ nəcé bwə́ á ŋgə cɨ nə́: «A jɨ nə bɔ́w-bɔ̂w shíshim.»
Nyɔɔŋgʉ́ nə omínyɔŋʉ̂ ɔ́ Yésus
(Mat 12.46-50; Luk 8.19-21)
31 3.21Nyɔɔŋgʉ́ mə Yésus bə́nɔ̂ŋ omínyɔŋʉ̂ bɛ́ bwə́ á ka jê, bwə́ mú tɔ̂w tɔ́ɔ́n, ka lwâm muud nə́ a kə́g jɔ̂w bwo Yésus. 32 Yésus nyə á ka bə mə́ŋkúmbə mə búúd dɨ́, bwə́ mú jaaw nyə nə́: «Nyɔɔŋgʉ́ woó bə́nɔ̂ŋ omínyɔŋʉ̂ bwô† Míl mícilyá mí ayág mí ŋgə cɨ na nə́: «Nyɔɔŋgʉ́ woó bə́nɔ̂ŋ omínyɔŋʉ̂ bwô, nə okɔ́ɔ́l bwô...» nə́mə́ nda mpánzə́ 35 í kə́ fɛ́ɛl nə́. bɨ́ na tɔ́ɔ́n, bwə́ ŋgə sɔ̧́ wo.» 33 Yésus mú bɛ̧sa nə bwo, nyə nə́: «Nyɔɔŋgʉ́ waamə̂ wə́ zə? Omínyɔŋʉ̂ báamə́ wə́ ozə́?» 34 A mú kənd mísh dʉ́g búúd bwə́ á ŋgə lyɛ̧ nyə wá, nyə nə́: «Dʉgá, nyɔɔŋgʉ́ waamə́ nə omínyɔŋʉ̂ báamə́, bwə́ wə́ ɔ́ga! 35 Mat 6.10Muud yɛ̂sh mə́ dʉ sá sâ Zɛmbî mə jɨ́ɨ yɛ́, nyə wə́ jɨ́ mínyɔŋʉ̂ waamə́, ŋkí kɔ́ɔ́l waamə́ ŋkí ntâg nyɔɔŋgʉ́ waamə̂.»
3:1 2.27-28
3:6 Yuá 5.16, 18
3:11 1.24; 5.7; Mat 8.29; Luk 4.34, 41; 8.28
*3:11 Bɔ́w-bɔ̂w míshíshim mínɨ mí á dʉ ji buud mə́nyúúlʉ́d, buud bɔɔŋg wə́ bwə́ á dʉ wusə mənyúúl shí.
3:12 1.34; Luk 4.41
3:16 Mis 1.13; Yuá 1.40-44
3:21 3.31; Yuá 7.5
3:22 Mat 9.34; 10.25
3:27 Iza 49.24
3:30 Yuá 7.20
3:31 3.21
†3:32 Míl mícilyá mí ayág mí ŋgə cɨ na nə́: «Nyɔɔŋgʉ́ woó bə́nɔ̂ŋ omínyɔŋʉ̂ bwô, nə okɔ́ɔ́l bwô...» nə́mə́ nda mpánzə́ 35 í kə́ fɛ́ɛl nə́.
3:35 Mat 6.10