6
Yesu njo Nang'olo avêle na mamulaka ata Nniduva lya Kuyewelela
(Matayo 12:1-14, Mako 2:23-3:6)
1 Liduva limo lya Kuyewelela, Yesu nkuva wapita n'dindila dya mmawelu la ngano chalumo na vakuhundwa vake. Vakuhundwa vake nkutandilika kupulula ngano, uvaitinginda na makono lavo na kutang'una. 2 Henga Mafalisayo vanji nkuvauja kuchidoni, “Mwadachi mùtenda vitukutuku vikáluhusiwa na Sheliya ya Musa kutendwa Nniduva lya Kuyewelela?” 3 Yesu nkuvayang'ula kuchidoni, “Dachi, mwenu nanga pamusomile chanatendile Nfalume Daudi na vavake pavanavele na indala? 4 Daudi áingidile pa Ing'ande ya Nnungu, nkutwala mikate ihumîjwe kwa Nnungu nkulya, nkuveng'a na avake navanang'o nkulya, wakati Sheliya ya Musa ìluhusu chihi mikate aneyo kuliwa chihi na makuhani weka.” 5 Yesu nkuvahaulila kuchidoni, “Mwana wa Munu njo Nang'olo avêle na mamulaka ata Nniduva lya Kuyewelela.”
6 Liduva linji lya Kuyewelela, Yesu nkuhwena muing'ande ya kunnyuwila Nnungu, nkuva wahunda. Na amula nkati múvele na munu anadidimenge nkono wa kunkono. 7 Vakúhunda Sheliya pamo na Mafalisayo vátaha ing'anya ya kunsitaki Yesu. Bahi nkuva uvannoleha uchinga vamale ikàva àmbennamya munu Nniduva lya Kuyewelela. 8 Henga kwa kuva Yesu ánimala lavachiliuja avala vanu, nkunnyaulila ayula munu avêle na nkono udidimênge kuchidoni, “Takatuka, ida uimile muyo.” Ayula munu nkutakatuka, nkunaimila muyo mwa vanu. 9 Anepo Yesu nkuvahaulila kuchidoni, “Nangu nìmmujanga mwenu kuva, dachi Sheliya yetu ìnatuluhusu kutenda lambone au lahakalenge Nniduva lya Kuyewelela? Dachi, ìnatuluhusu kumpoha munu au kummwalala?” 10 Yesu nkuvapalambahija meho vanu vammalele vanapwawije apala, koka nkunnyaulila ayula munu kuchidoni, “Nyoloja nkono wako.” Nang'e nkunyoloja, na nkono wake nkuva umi.
11 Henga vanu nkusunala namene, nkuujana ding'ano namuna chivambentendela Yesu.
Yesu àvatandola mitume kumi na mbili
(Matayo 10:1-4, Mako 3:13-19)
12 Mmaduva ulolo, Yesu nkuhwena kulichinga unayuwa, aneko nkucheja wannyuwa Nnungu. 13 Ulyamba wake, Yesu nkuvachema vakuhundwa vake, nkuvatandola vanu kumi na mbili kuhaloka nnikuwa lya vakuhundwa, nkuvachema kuva mitume. 14 Vanu anevo vanavatandwele Yesu nni Simoni wananchemile Petulo, na Anduleya nnung'une Simoni na Yakobo na Yohana na Filipo na Batolomayo, 15 na Matayo na Tomaso na Yakobo mwana wanga Alufayo na Simoni achichemwa Nselote* Vaselote lívele likuwa lya Vayahudi vachichitamwa namene chilambo chavo, na vakáchitamwa kutawaliwa na Valoma., 16 na Yuda mwana wanga Yakobo chalumo na Yuda Isikaliote, anantengeleke Yesu.
Yesu àvahunda vanu na kuvalamya vagonjo
(Matayo 4:23-25)
17 Bahi Yesu nkusulupuka nnichinga chalumo na mitume vake, nkunaimila pachinu pavêle tambalale. Na pachinu anepo pávele na likuwa likulungwa lya vakuhundwa vake pamo na mmuluku wa vanu vanahaleke nchilambo chammalele cha ku Yudeya na kuimanga ya Yelusalemu, na kuhaloka nchilambo cha Tilo na Sidoni, chilambo chivêle nnyenje bahali. 18 Vanu anevo váidile unampilikanila Yesu na kulamywa magonjo lavo. Na vanu vachibanîhwa na anamindenga, navanang'o vániida nkulamywa. 19 Na kila munu ánatumbama uchinga an'guse Yesu, ing'anya dimongo dya Nnungu dínannyuma na kuvalamya vanu vammalele.
Wasa na ole
(Matayo 5:1-12)
20 Yesu nkuvalola vakuhundwa vake, nkuchidoni,
“Wasa mwenu mmamahuvani,
kwa kuva, Ufalume wanga Nnungu ni wenu!
21 Wasa mwenu muvêle na indala hambi,
kwa kuva, muchimusibe!
Wasa mwenu mukûta hambi,
kwa kuva, muchimuheke kwa kuhangalala.
22 Wasa mwenu, vanu pavambemmenganga na kulinyemya na mwenu, pavambentangolelanga malove lahakalenge na kuhakajanga malina lenu ing'anya yanga Mwana wa Munu. 23 Mambo anelo palambehumila, hangalala na kuvina, ing'anya inujo yenu ing'ulungwa ìnivikwa kulihunde. Kwa kuva, uvila nni anyakala vao chivanavatendile manabii.
24 Henga ole wenu mwenu mmakupata,
kwa kuva, tayali mùnitujwa mitima yenu!
25 Ole wenu mwenu musibîle hambi,
kwa kuva, mùmbekuva na indala.
Ole wenu mwenu muhêka hambi,
kwa kuva, mùmbekuta na kulikutangila.
26 Ole wenu vanu vammalele vakànnombolelanga!
Kwa kuva, uvila njo anyakala vao chivanavatendedile manabii va kulambila!”
Kuvatamwa amongo mwenu
(Matayo 5:38-48, 7:12a)
27 “Henga nangu nìnnyaulilanga mwenu mungupilikanîla kuva, vatamwange amongo mwenu. Na muvatendele lambone vanu vammengânga. 28 Vayuwile lambone avala vannâni mwenu, na muvayuwile avala vantendelânga lahakalenge. 29 Munu akàkupanya likofi nnibuda limo, uchocho nneke akupindikulile na libuda lya vili. Na munu akàkupakanyola likoti lyako, uchocho nneke atwale na nkogo wako mwalehu. 30 Munu woheyo akàkuyuwa chinu mwing'e, na munu akàkupakanyola vitukutuku vyako, unayuwe akuuyihije. 31 Chimulembela vanu vantendele mwenu, na mwenu vatendele vanang'o uchocho.
32 Ikàva mùvatamwa chihi vanu vantamwânga mwenu, dachi, mùmbepata inujo ntwani kwa Nnungu? Kwa kuva, ata vanu vavêle na masambi vàvatamwa vanu vavatâmwa vanang'o. 33 Na mwenu mukàvatendela chihi lambone vanu avala vantendêla mwenu lambone, dachi mùmbepata inujo ntwani kwa Nnungu? Kwa kuva, ata vanu vavêle na masambi navanang'o vàtenda uchocho avao. 34 Na ikàva mùvakopesa chihi avala vamuvalolela kuva vachivannipange, dachi mùmbepata inujo ntwani kwa Nnungu? Kwa kuva, ata vanu vavêle na masambi navanang'o vàvakopesa avao akuno uvalolela kuuyihijwa achila chivavakopesije. 35 Henga mwenu vatamwange amongo mwenu, vatendele lambone, na mukàvakopesa munalolele kuuyihijwa achila chimuvakopesije. Anepo njo inujo yenu paimbekuva ing'ulu kwa Nnungu, na njo pamumbekuva mmana mma Nnungu Nkulu, kwa kuva, nang'e nni wambone kwa vanu vakávele na shukulani na vatênda lahakalenge. 36 Bahi mùùve na chididi muchi Atata wenu chavele na chididi.”
Munavahukùmù vanji
(Matayo 7:1-5)
37 “Munavahukùmù vanu vanji na Nnungu akambennyukumu mwenu. Munavaambe vanu vanji, na Nnungu akambemwamba mwenu. Muvasamehe vanu vanji, na Nnungu achiansamehe mwenu. 38 Veng'ange vanu vanji vitukutuku vivasikikidile, na Nnungu achiamwing'ange mwenu. Muchimupwechele chipimo chambone namene, chichinyiwîje na kutikwa, chiombêle mpaka kupakatika. Kwa kuva, chipimo uchila chimupimila kuveng'a vanu vanji, njo uchocho chambetumila Nnungu kumpimila mwenu.”
39 Anepo Yesu nkuvahaulila nfano auno kuchidoni, “Dachi, munu aputêle meho ànahulula kunnodya nnyake aputêle meho? Dachi, vammalele vavili vakambematokela nnipondo? 40 Nkúhundwa akáva nkulu kumpunda nkúhunda wake, henga kila nkúhundwa akàmalila kulihunda kwake, ààva muchi nkúhunda wake.
41 Mwadachi ùuloleha nswani uvêle nniso lya nnung'uno, akuno lukongolo luvêle nniso lyako ukalwònà? 42 Au ùmbehulula dachi kunnyaulila nnung'uno kuchi, ‘Nnung'unwangu, nahoti nikuuse chipatu nniso lyako,’ akuno umwene ukálwònà lukongolo luvêle nniso lyako? Nkúlilambilila wako! Tandilika kuluusa lukongolo luvêle nniso lyako nahoti, na anepo njo pumbelola saana na kuchiusa chipatu chivêle nniso lya nnung'uno.”
Nnandi ùmaikana kwa vihepo vyake
(Matayo 7:16-20, 12:33-35)
43 “Wala nanga nnandi wambone ûpa vihepo vikee vyambone, na wala nanga nnandi ukee wambone ûpa vihepo vyambone. 44 Na kila nnandi ùmaikana kwa vihepo vyake. Vanu nanga pavahepa tini n'diheya, na wala nanga pavahepa sabibu mmbigili. 45 Munu wambone àhumya vitukutuku vyambone kuhaloka muvyambone vyakondije muntima wake wambone, na munu akávele wambone àhumya vitukutuku vikee vyambone kuhaloka muvitukutuku vikee vyambone vyakondije muntima wake ukee wambone. Kwa kuva, munu àtangola àlalá laombêle muntima wake.”
Nfano wa vakúdenga vavili va ing'ande
(Matayo 7:24-27)
46 “Mwadachi mùnguchema nangu, ‘Nang'olo, Nang'olo,’ akuno mukatèndà àlalá laninnyaulila mulatende? 47 Munu woheyo aîda kwang'une, nkupilikanila mahundo langu na kutenda chalembelewa atende, 48 munu aneyo àlandana na munu adengîle ing'ande yake saana. Áhimbile lipondo lilehu lya nsingi mpaka nniyanga likulungwa, nkudenga nsingi wa ing'ande aneyo nniyanga anelyo. Paliidile livambwe, medi nkuiguma namene aneyo ing'ande henga nanga palanahulwile kananga kuitikinya ing'anya ínitandeka. 49 Henga munu apilikâna mahundo langu koka anatende chalembelewa atende, aneyo àlandana na munu akádengile saana ing'ande yake. Nang'e nanga panahimbile lipondo lya nsingi, ila ádengile chihi muha ulongo. Livambwe paliidile, medi nkuiguma aneyo ing'ande, upala nkulinduka na kwondongeka mwalehu!”
*6:15 Vaselote lívele likuwa lya Vayahudi vachichitamwa namene chilambo chavo, na vakáchitamwa kutawaliwa na Valoma.