12
Yesu njo Nang'olo avêle na mamulaka ata Nniduva lya Kuyewelela
(Mako 2:23-3:6, Luka 6:1-11)
Liduva limo lya Kuyewelela, Yesu ápita n'dindila dya mmawelu la ngano. Na vakuhundwa vake vávele na indala, nkutandilika kupulula ngano na kutang'una. Mafalisayo pavalawene anelo, nkunnyaulila Yesu kuchidoni, “Lola, vakuhundwa vako vàtenda àlalá lakáluhusiwije na Sheliya ya Musa kutendwa Nniduva lya Kuyewelela.”
Yesu nkuvayang'ula kuchidoni, “Dachi, mwenu nanga pamusomile chanatendile Nfalume Daudi nang'e pamo na vavake pavanavele na indala? Nang'e áingidile pa Ing'ande yanga Nnungu. Nang'e na vavake nkulya mikate ihumîjwe kwanga Nnungu, ikanava nanga painaluhusiwije na Sheliya ya Musa kuliwa na munu yunji ila makuhani weka. Dachi, mukánambisoma mu Sheliya yanga Musa kuva Liduva lya Kuyewelela makuhani vànailumula Sheliya kwa kukola madengo mu Ing'ande yanga Nnungu? Henga nanga munu avasitâki kuva vàilumwile sheliya ya Liduva lya Kuyewelela. Hambi nìnnyaulila kuva, apano pàvele munu nkulu kupunda Ing'ande yanga Nnungu. Malemba Lanaswe làhaula kuva, ‘Ngùlembela muvalanguje vanji chididi, akee unguhumija chihi sadaka.’* Oseya 6:6 Mukàchimala mana la malove anelo, mukánavahukumu vanu vakávele na makosa. Kwa kuva, Mwana wa Munu njo Nang'olo avêle na mamulaka ata Nniduva lya Kuyewelela.”
Yesu nkuuka anepo, nkuinjila muing'ande yavo ya kunnyuwila Nnungu, 10 anemwo múvele na munu yumo ánavele na nkono udidimenge. Vanu nkummuja Yesu kuchidoni, “Dachi, Sheliya ya Musa ìnaluhusu unnamya munu Liduva lya Kuyewelela?” Vanu vámmujije uchocho uchinga vapate ing'anya ya kunsitaki.
11 Yesu nkuvahaulila kuchidoni, “Munu ntwani mmwenu akámbenkamula na kunnyumya ungandolo wake, akàinjila nnipondo, Nniduva lya Kuyewelela?” 12 Bahi munu njo wa mana namene kupunda ungandolo! Na Sheliya yetu ìnatuluhusu tutende lambone Nniduva lya Kuyewelela. 13 Anepo nkunnyaulila ayula munu kuchidoni, “Nyoloja nkono wako.” Nang'e nkuunyoloja, naunang'o nkulama, nkuva umi muchi unji. 14 Henga avala Mafalisayo nkuhuma pawelu, nkuva uvaujana namuna chivambemmwalala Yesu.
Ntumishi atandolwejîje na Nnungu
15 Akuno Yesu amaîte anelyo livakudungidile, nkuuka anepo pachinu, na vanu vohe nkumpapata. Na nang'e nkuvalamya vagonjo vammalele. 16 Nkuvalimbija vanannyaulile munu woheyo habali dyake. 17 Átendile uchocho uchinga latimile malove lanatangwele Nnungu kupitila kwanga nabii Isaya kuva,
18 “Ayuno njo ntumishi wangu unintondwele,
unguntamwa, na ntima wangu unikatapaliwa nawe.
Nìmbemmika Umumu wangu nkati mwake,
nanang'e àmbevayanjajija hukumu yangu vanu va vilambo vyammalele.
19 Akámbepwatana na munu, na wala akámbenyokonya,
na nanga munu ambepilikâna lidi lyake mmadila.
20 Akámbevabaniha avala vadabadânga,
na wala kuvapweteha avala vakávele na dimongo,
àmbetenda uchocho mpaka pámbeitenda haki itawale.
21 Na vanu va vilambo vyammalele vàmbelisingila nang'e.” Apano Matayo àlembile “vàmbelisingila mulina lyake.” Kwa vanu va mahiku anelo aneyo yavele itangodi ya kawaida kuhaula kuva, munu àtenda chinu mulina lya nkulu fulani. Na ívele na mana kuva ànilundana na aneyo nkulu na àtenda mambo kwa niaba yake na kwa mamulaka lake. Bahi kulisingila mulina lyake ìvele na mana ya kulisingila mwene, na akee chihi kulisingila lina.
Yesu na Nanchindenga
(Mako 3:20-30, Luka 11:14-23)
22 Anepo vanu nkumpelekejija Yesu munu anavele na nanndenga anantendile aputale meho na kuva bubu. Yesu nkummusa nanndenga kwanga ayula munu, nkuhulula kutangola na kulola. 23 Makuwa lammalele la vanu nkukangana uvachidoni, “Dachi, ìnahululika kuva ayu nni N'dukuluwe Nfalume Daudi, utuchinnolela?” 24 Henga Mafalisayo pavapilikene anelo, nkuhaula kuchidoni, “Munu ayu àvausa anamindenga kwa kuhululihwa na Nanchindenga, Mana la Belisabuli, lola Matayo 10:25. nkulu wa anamindenga.”
25 Akuno Yesu alamaite lavachiliuja mmitima yavo, nkuvahaulila kuchidoni, “Ufalume wohewo ulumbâna wene kwa wene, ùmbematoka, na imanga yoheyo au kaya yoheyo ililumbânya yene ikambekwimila. 26 Ikàva Nanchindenga àmmusa nanndenga, bahi nang'e àlilumbanya mwene. Dachi, ufalume wake ùmbekwimila dachi? 27 Mwenu mùhaula kuva nangu ngùvausa anamindenga kwa kuhululihwa na Nanchindenga§ Mana la Belisabuli, lola Matayo 10:25., dachi, nnani avêng'a vanu venu dimongo dya kuvausa anamindenga? Bahi vanu venu mmene njo vambennyukûmu mwenu ing'anya ya malove lamutangwele. 28 Henga ikàva nangu nìvausa anamindenga kwa dimongo dya Umumu wa Nnungu, bahi mumale kuva Ufalume wa Nnungu ùnimwidilanga.
29 Nanga munu ahulûla kuinjila muing'ande ya munu avêle na dimongo nkumpakanyola vitukutuku vyake, mpaka àtandilike kunnyunga mididi hoti. Anepo njo pambehulula kumpakanyola vitukutuku vyake.
30 Munu woheyo akávele pamo na nangu, aneyo ànangutahuka, na munu woheyo akákunganya pamo na nangu, aneyo ànamwadilihanya. 31 Bahi nangu nìnnyaulilanga kuva, vanu vachivasamehewe masambi lavo na kufulu dyavo dinji, henga munu ambenkufûlu Umumu Wanaswe, akambesamehewa. 32 Munu woheyo ambentangolêla malove lahakalenge Mwana wa Munu achiasamehewe, henga ambenkufûlu Umumu Wanaswe akambesamehewa, mmaduva alano na laida.”
Nnandi na vihepo vyake
(Luka 6:43-45)
33 “Nnandi ùmaikana kwa vihepo vyake. Kwa kuva, nnandi wambone ùpa vihepo vyambone, na nnandi ukee wambone ùpa vihepo vikee vyambone. 34 Mwenu nni mmana mma nachihungo! Mùhulula dachi kutangola malove lambone akuno mitima yenu ikávele yambone? Kwa kuva, munu àtongola àlalá laumbêle muntima mwake. 35 Munu avêle na ntima wambone àhumya vitukutuku vyambone kuhaloka muvyambone vyakondije muntima wake wambone, na munu akávele wambone àhumya vitukutuku vikee vyambone kuhaloka muvitukutuku vikee vyambone vyakondije muntima wake ukee wambone.
36 Henga nangu nìnnyaulila kuva, liduva lya hukumu, vanu vàmbeyang'ula ing'anya ya kila lilove likávele lyambone livatangwele. 37 Kwa kuva, kila munu àmbevalangiwa kuva wambone au kuhukumiwa asabu kupapatana na malove lake.”
Mafalisayo na vakúhunda Sheliya yanga Musa vàlembela valangujwe chimaiho
(Mako 8:11-12, Luka 11:29-32)
38 Anepo Mafalisayo na vakúhunda Sheliya yanga Musa nkunnyaulila Yesu kuchidoni, “Nkúhunda, hwetu tùlembela utulanguje chimaiho cha lisaibu.” 39 Yesu nkuvayang'ula kuchidoni, “Mwenu nni mmanu mma chívelèkwà cha vanu vakákulupika kwa Nnungu na cha vanu vakútenda masambi, njo mana mùlembela ninnangujange chimaiho, henga nanga pamumbelangujwa chimaiho chohecho ikànave chihi achila cha nabii Yona. 40 Malinga nabii Yona chanaikele maduva matatu chilo na muhi nnitumbo lya uhomba nkulungwa, nni chiilembekuva kwanga Mwana wa Munu, àmbeikala maduva matatu chilo na muhi, pahi chilambo. 41 Nniduva anelyo lya hukumu, vanu va ku Ninawi vàmbeimila na kuvasitaki vanu va chívelèkwà achino kuva vànikosela. Kwa kuva, vanu va ku Ninawi vánilekanga kutenda masambi ing'anya ya mahubili la nabii Yona, na apano pàvele munu yumo nkulungwa kumpunda nabii Yona! 42 Na liduva lya hukumu, malukiya wa kusini, wa chilambo cha Sheba àmbeimila na kuvasitaki vanu va chívelèkwà achino kuva vànikosela. Kwa kuva, nang'e ániida kuhaloka chilambo cha kulehu kwida unapilikanila malove la lúnda la Nfalume Selemani, na apano pàvele munu yumo nkulungwa kumpunda Nfalume Selemani.”
Kuuya kwa nanndenga
(Luka 11:24-26)
43 “Nanndenga pammuka munu, àpita wadinguka-dinguka pachinu pakávele medi wataha pachinu pakuyewelela, henga nanga papata. 44 Anepo àlihaulila mwene muntima kuva, ‘Nìmbeuya kuing'ande yangu inguilekile.’ Na páùyà, àikoja ikaikalìwà, ipyailiwìjè na kila chinu chivikwìjè saana. 45 Anepo ànauka nkunavatwala anamindenga avake saba vabaya kumpunda nang'e, na vammalele vànahwena nkumwenda aneyo munu. Na hali ya kuntululilo ya munu aneyo ììva ibaya kupunda hali yake inandi. Uvila njo chiimbekuva kwa vanu vachívelèkwà achino chihakalenge.”
Ayuvake na vanung'unuvake Yesu
(Mako 3:31-35, Luka 8:19-21)
46 Yesu pachitangola na likuwa lya vanu, anyokwe pamo na vanung'unuvake váimidile pawelu uvanninda valonjele nawe. 47 Munu yumo nkunnyaulila Yesu kuchidoni, “Anyoko pamo na vanung'unuvako vàimidile pawelu, vàlembela valonjele na wako.” 48 Yesu nkunnyang'ula kuchidoni, “Kwani nnyuwangu njo nnani na anung'unuvangu ni vanani?” 49 Anepo Yesu nkuvaolotela nkono vakuhundwa vake, nkuhaula kuchidoni, “Avano apano njo ayuvangu na vanung'unuvangu! 50 Kwa kuva, munu atênda lalalembela Atatangu avêle kulihunde, aneyo njo nnung'unwangu na nnumbwangu na nnyuwangu.”

*12:7 Oseya 6:6

12:21 Apano Matayo àlembile “vàmbelisingila mulina lyake.” Kwa vanu va mahiku anelo aneyo yavele itangodi ya kawaida kuhaula kuva, munu àtenda chinu mulina lya nkulu fulani. Na ívele na mana kuva ànilundana na aneyo nkulu na àtenda mambo kwa niaba yake na kwa mamulaka lake. Bahi kulisingila mulina lyake ìvele na mana ya kulisingila mwene, na akee chihi kulisingila lina.

12:24 Mana la Belisabuli, lola Matayo 10:25.

§12:27 Mana la Belisabuli, lola Matayo 10:25.