7
Yang Pyagalaong ni Esteban sang Manga Judio
1 Yagaosip kang Esteban yang labaw na magampoway, laong, “Tinuud agaw yaning pyagalaong nilan bain kanmo?” 2 Laong ni Esteban, “Manga karomonan aw kamangkatikadungan, paninggi mayo ako. Yang Dios na Labi yapakita kadini sang kanatu kamonaan na si Abraham nong aadto pa yaan Mesopotamia, wa pa magatillaring ag Haran. 3 Laong nang Dios kang Abraham, ‘Panawi yang kanmo banwa aw yang kanmo kaarayonan aw singadto sang banwa na otolli ko kanmo.’ 4 Kayan yomanaw si Abraham ag Kaldea aw paguya ag Haran. Pagkamatay nang kanaan ama, papagbarinin yaan nang Dios ani sining banwa na pyagauyaan ta adoon. 5 Awgaid wa yaan nang Dios abaini nang lopa disini na banwa maski sandangaw da, toyo syasaad nang Dios na aatag kanaan aw sang kanaan manga sompaw yani na banwa. Wa pay anak ni Abraham nang pagsaad nang Dios kanaan. 6 Yani yang pyagalaong nang Dios kanaan, ‘Yang kanmo manga sompaw dato maguya sang banwa nang kadaygan. Pangallangun silan aw daugdauga silan surud nang opat na gatos na ka toig. 7 Awgaid isilotan ko yang kawtawan na mangallang kanilan, kayan pagkatapos, managpamanaw da silan disaan na banwa kayan simimba silan kanak disini na banwa.’ Yaan yang pyagalaong nang Dios kang Abraham. 8 Kayan pyaglaong nang Dios si Abraham na apatopo yang kariko nang sakop naan na kausgan, na yaan yang toos sang kanilan pyanagsabotan sang Dios na abay nilan kaundan. Wakaw tyotopo ni Abraham yang kanaan anak na si Isaak pagdatung nang kawarong allaw dungan yamawtaw. Kayan si Isaak oman pagpanganak naan kang Jakob topoon naan. Maynaan oman si Jakob, tyotopo naan yang kanaan manga anak na samporo aw dowa. Yaan silan yang kamonaan ta na manga Judio.
9 “Yamasigi silan sang kanilan mangod na si Jose, wakaw byabarigya nilan yaan, kayan pyangallang adto Egipto. Awgaid wa yaan orowati nang Dios, 10 tyatabangan yaan sang kariko nang kanaan karisud, yatagan yaan nang madyaw na ungud na yakapakita yaan nang madyaw na batasan asang atobangan nang Paraon na ari nang Egipto. Wakaw yiimo yaan nang Paraon gobernador nang Egipto aw papagdomaraa sang kanaan kabtangan. 11 Kayan disaan dyomatung yang gutum sang tibook Egipto aw Kanan na banwa nang kanatu kamonaan. Yaglisud da yang manga otaw. Yang kanatu kamonaan wa day pagkaan. 12 Wakaw pagdungug ni Jakob na aon makaan ag Egipto, pakadtoon naan yang kanaan manga anak na kanatu kamonaan. Yaan yang tigmad na pagkadto nilan Egipto. 13 Yang kadwa na pagkadto nilan yagpakilara ra kanilan si Jose na yaan lomon nilan. Wakaw kyatigaman da disaan nang Paraon yang ama aw yang manga lomon ni Jose. 14 Kayan pyakadtowan ni Jose yang kanaan ama, pyapakadto naan Egipto yang kanaan ama aw yang kariko nang kanaan karomonan. Kapitowan aw lima silan kariko. 15 Kayan tyumugbung si Jakob adto Egipto. Aadto ra Egipto yaan akamatay, aw yang kanaan manga anak na kanatu kamonaan arag aadto akamatay. 16 Toyo byabarik yang lawas nilan ani sining banwa na kanilan paguya, ani silan urubungan sang pallurubngan na yabili ni Abraham sang manga anak ni Hamor ag Sikem.
17 “Awgaid laban da gimadaigan yang sompaw nang kanatu kamonaan na yadagdag ag Egipto nang agput da matoman yang saad nang Dios kang Abraham na aatag naan sang kanatu kamonaan yani na banwa. 18 Kayan disaan yaan yang yagari da sang Egipto yang ari na wa akatigam bain kang Jose. 19 Dyadaugdaug naan yang kanatu kamonaan, lyurugus naan silan pagpatoman sang kanaan sogo na ayawan yang kanilan manga isu, kay antak mangkamatay. 20 Nginyan na timpo yang pagkawtaw ni Moises. Gimadyawan na isu si Moises, madyaw nang Dios. Tyatago yaan nang kanaan ina asang kanilan baray surud nang torong boran. 21 Butna di da silan makaimo magtago saan na isu, dyara ra nilan yaan adto sang logwa aw ayawi. Kayan kyataraan yaan nang anak na bobay nang ari aw patorina naan, gyagaon naan sang kanaan tyoonan anak. 22 Pyagindo da sang kariko nang katigaman na kanang taga Egipto. Kayan yaimo yaan maturus na otaw tungud sang kanaan sorit na sorit nang ungudan aw tungud sang kanaan imo na mangkadyaw.
23 “Pagidad ni Moises nang kapatan na ka toig, makaungud yaan na magabisita sang arag silan taga Israel. 24 Kikita naan yang sang ka otaw na taga Israel na dyadaugdaug nang taga Egipto. Kayan tyabangan ni Moises yang taga Israel. Byabarusan naan yang taga Egipto, pyapatay naan. 25 Dumdum naan yakadarag yang arag silan taga Israel na agamitin yaan nang Dios paglowas kanilan sang kanilan karisud. Wain sa kading wara silan makadarag. 26 Ninyang sapit na allaw yikita yaan sang dowang ka otaw na taga Israel na yanagtanam. Yoosay garo silan ni Moises, laong naan, ‘Paningug kamo, kay lagi, nanga kamo yanaglinopigay sari magsayda doon kamo?’ 27 Awgaid tyotorod si Moises ninyang sang ka otaw na yallopig aw paglaong, ‘Sining yagaimo kanmo pangoro na magaokom kaw kanami? 28 Nanga, gosto mo na apatayun mo ako maynang taga Egipto na pyapatay mo kagabi?’ 29 Pagdungug ni Moises saan maragoy yaan kay pyagidunggan da na yaan yang yagapatay sang taga Egipto, kayan yaguya yaan ag Madian. Yakaasawa yaan adto aw panganak yaan nang dowa na isu na usug.”
30 Yabay maglaong si Esteban, “Paglabay nang kapatan na ka toig ag Madian, yapakita kang Moises yang Dios na maynang tagalangit na sogwanun nang Dios asang yamallaga na atoron na asang kaoykaoy sang banwa na way maguya na masaid sang butay na pyagangaranan nang Sinai. 31 Yamaburungburung si Moises sang kikita naan, wakaw yapasaid yaan sang kaoykaoy kay apamanomanowan naan. Kayan dyumungug yaan sang tingug nang Ginoo na yagalaong, 32 ‘Ako yang Dios na sisimba nang kamayo kamonaan. Ako yang Dios ni Abraham aw ni Isaak aw ni Jakob.’ Tyatakigan nang pagkalluk si Moises, wa da yaan makatanaw sang atoron disang kaoykaoy. 33 Kayan yaglaong kanaan yang Ginoo, ‘Lobasa yang sapatos mo, na yaan yang pagtaod mo kanak, kay yang pyagaindugan mo balaan kay aani ako. 34 Kikita ko yang pagdaugdaug sang kanak manga otaw ag Egipto. Dyudungug ko yang kanilan pagpangarusus tungud sang karisud. Wakaw yakani ako na magalowas kanilan sang karisud. Ikaw, kay Moises, osogoon ta kaw adoon ag Egipto. Ikaw yang magatabang kanilan.’
35 “Si Moises yang syasarikway nang tigmad nang kanatu kamonaan ag Egipto, laong nilan, ‘Sining yagaimo kanmo pangoro na magaokom kaw kanami?’ Si Moises yang syosogo nang Dios, yiimo yaan pangoro na magalowas kanilan sang karisud ag Egipto. Tyatabangan yaan nang tagalangit na kikita naan disang laga nang atoron asang kaoykaoy. 36 Yaan yang yagadara sang kanatu manga kamonaan na yamanaw dig Egipto. Yagaimo yaan sang manga milagro aw manga toosanan sang gaom nang Dios ag Egipto aw asang dagat na pyagangaranan nang mapora na dagat, aw asang banwa na way maguya. Yabay naan imoon yang manga milagro asang banwa na way maguya surud nang kapatan na ka toig. 37 Si Moises arag yang yagalaong sang kanatu kamonaan, laong, ‘Yang Dios magasogo ani kamayo sang kanaan propeta, maynang pagsogo naan kanak. Yang osogoon naan ani yang arag kamo taga Israel.’ 38 Yaan ngaong Moises na inagad nang kanatu manga kamonaan na yagapanawpanaw asang banwa na way maguya. Iyan yaan inagad nilan na yanagkatipon, na pyapagbarawan yaan nang tagalangit asang butay na pyagangaranan nang Sinai, aw yang kanatu kamangkatikadungan arag pyapagbarawan nang tagalangit asaan. Si Moises yang yadawat sang syosolat na sogo nang Dios kayan linikwad naan adto sang kanatu kamonaan.
39 “Awgaid wa nilan pangagadi si Moises. Tyatarikodan nilan yaan kay gosto nilan na mabarik ag Egipto. 40 Wakaw yagalaong silan kang Aaron na magorang ni Moises, ‘Pagimowan kami sang diosdios na magaona kanami aw yapanaw kami, kay wa kami akatigam daw yaonnono ra si Moises na yagadara kanami pagpanaw nami dig Egipto.’ 41 Kayan yagimo silan nang diosdios na maynang nati na baka aw pagpatay silan sang ayup na panawagtawag nilan sang kanilan diosdios aw pistai nilan yang diosdios na inimo nilan. 42 Wakaw yayawan silan nang Dios, kayan pyabayaan silan na misimba sang manga bitoon aw boran aw suga, kay yaan yang pyagalaong nang Dios kadini na syosolat nang propeta, laong, ‘Kamo na taga Israel, buku nang panawagtawag mayo kanak yang pagpatay mayo sang manga ayup surud nang kapatan na ka toig asang banwa na way maguya. 43 Yaan yang yabay mayo pagdaradaraun yang baraybaray na byubutangan mayo nang diosdios na pyagangaranan nang Molok, aw yang inimo mayo na maynang bitoon na diosdios mayo na pyagangaranan nang Repan. Sisimba mayo yang manga inimo mayo. Wakaw apapanawun ko kamo, dato ko kamo butang sangkilid nang syodad na Babilonia.’ Yaan yang pyagalaong nang Dios sang kanatu kamonaan.”
44 Yabay maglaong si Esteban, “Awgaid yang kanatu kamonaan na yagapanawpanaw asang banwa na way maguya, iyan kanilan yang ampowanan na pyagakaonan nang Dios. Pyapaimo yaan nang Dios kang Moises, gyagaon yaan ni Moises sang ampowanan na pyapakita nang Dios kanaan na pagagaonan naan. 45 Pagkadogaydogay disaan, nang wa da yang manga taganak, yang manga anak yang yagdara ra saan na ampowanan nang pagagad nilan kang Josue pagsurud sang banwa nang manga otaw na bibigaw nang Dios. Yagapabilin yaan na ampowanan disaan asta nang timpo nang pagari ni Dabid. 46 Madyaw nang Dios si Dabid. Pyangayo ni Dabid sang Dios na otogotan yaan pagimo sang templo nang Dios na sisimba ni Jakob nangaon. 47 Toyo wa otogoti nang Dios si Dabid na makaimo sang templo kay pagbuut nang Dios na si Solomon na anak ni Dabid yang makaimo sang templo.
48 “Awgaid wa magauya sang baray na inimo nang otaw yang Dios na Labi, kay yagalaong yang propeta nang Dios, 49 ‘Yang langit yang kanak ingkodanan, laong nang Ginoo, aw yang lopa yang kanak guyukanan. Wakaw maski nana na karasi nang baray na imoon mayo kanak, buku nang toman ko paguyaan. 50 Kay ako yang yagaimo sang kariko, lopa aw langit.’ ” 51 Yagapadayon si Esteban maglaong, “Manga mangkabagsug yang oro mayo. Wa kamo otoo sang Dios, wa kamo maningug sang pyagalaong nang Dios. Mayn kamo nang kamayo kamonaan na yosopak sang Balaan na Espirito. 52 Way propeta nang Dios na wa nilan aparisudi. Pyapatay nilan yang manga otaw na sogwanun nang Dios na yagapakatigam kadini sang pagkani nang kanaan pinili na si Kristo. Kayan adoon pagkani nang kanaan pinili panagdakupun mayo yaan kayan pyapapatay maski way kanaan sara. 53 Kamo yang yatigam sang balaod nang Dios na yaatag nang tagalangit, awgaid wa kamo mangagad saan na balaod.”
Yaadakadakan Nilan nang Bato si Esteban
54 Pagdungug nang manga Judio sining pyagalaong ni Esteban madaman silan, yapagoyagut silan sang onto nilan nang langut kanaan. 55 Awgaid si Esteban na pyagabayaan nang Balaan na Espirito, yimingaro aglangit kayan kimita sang allag nang Dios, kikita naan arag si Jesus na yagaindug asang said nang Dios. 56 Laong naan, “Tanawa, kyakaowangan yang langit, kikita ko yang gyugual nang Anak nang otaw na yagaindug asang said nang Dios.” 57 Awgaid paglaong ni Esteban saan tampungun nilan yang kanilan taringa aw kowaawi nilan si Esteban aw panagdungani nilan daromona. 58 Kayan pyanagdara nilan yaan adto logwa nang syodad aw adakadaki nilan nang donag nang bato. Yang manga otaw na yanagtistigos sang kontara ni Esteban yanaglobas sang lapid na dagom nilan nang pagdonag nilan nang bato kang Esteban, byubutang nilan yang kanilan dagom asang apit nang siki nang bagong otaw na pyagangaranan ni Saulo antak naan bantayan. 59 Yabay nilan adakadakan nang bato si Esteban na yagaampo, laong, “Ginoo ko na Jesus, dawata yang kanak espirito.” 60 Yorood yaan aw gagai naan yang kanaan tingug na yagaampo, laong, “Ginoo, ayaw silan pagbarusi tungud sining imo nilan kanak.” Pagkatapos naan maglaong sini mogto yang ginawa naan.
Si Saulo oyon sang pagpatay kang Esteban.