15
Cuhva i titahan ra apóstol ñuu Jerusalén
1 Ta sa ndyaa ra Pablo ta ra Bernabé ñuu Antioquía sihin ñu sino iñi Tuhun Ndyoo, ta i saa minoo ityi ñiyɨvɨ, ra i quita nu cu si Judea. Ta i quisaha zacuaha ra sii ñiyɨvɨ vatyi tatu cuñi rayɨɨ sa cacu añima ra cuñi si vatyi yɨvɨ sa sino ñi iñi ra sii ra Jesús zoco cua cuhva ra sa tahndya ñɨɨ xiñi xuu ra vatyi tacuan i catyi ley ra Ndyoo ta tyiemvu cuhva i tyaa ra Moisés.
2 Ñihi xaan i natuhun ra Pablo ta ra Bernabé sihin ra vatyi ñá ndu‑ɨɨn ra sihin ra, cuhva cuan. Tacuan ta zɨquɨ i saha ñiyɨvɨ tyiño sii ra Pablo ta ra Bernabé ta sii zuhva ca ra cua cuhun ra ñuu Jerusalén vatyi cua natuhun ra sihin ra apóstol ta sihin ra ndyizo tyiño nu iyo ra sino iñi indyacuan. Vatyi tacuan ta cua nacoto ra yozo caa cua ndundoo tyiño cuan.
3 Ñiyɨvɨ sino iñi Tuhun Ndyoo ñuu Antioquía cuu ñu i tasi sii ra. Ta sa cuahan ra i yaha ra nu cu si Fenicia, ta nu cu si Samaria. Ta i nacatyi ra sihin ñiyɨvɨ yozo caa i zandoo ñiyɨvɨ sa yɨvɨ ñiyɨvɨ hebreo cuu costumbre sahnu ñu. Ta vityi tyaa ñu yahvi sii Ndyoo. Ta zɨɨ xaan i cuñi tandɨhɨ ñu, sa siñi ñu tuhun cuan.
4 Ta sa saa ra Pablo ta ra Bernabé ñuu Jerusalén ta i ndyehe vaha ra apóstol ta ra ndyizo tyiño nu iyo ra sino iñi nu saa ra. Ta tacuan tucu i zavaha tandɨhɨ ñiyɨvɨ sino iñi Tuhun Ndyoo yucuan. Tacuan ta zɨquɨ i quisaha nacatyi ra Pablo tandɨhɨ sa zavaha ra Ndyoo tandɨhɨ ñuu nu sahan ra.
5 Tacuan i zavaha ra ta i nduvita uu, a uñi tahan ra. Ra fariseo cuu ra, ta sa sino iñi ra sii ra Jesús. Maa ra cuan i catyi: Cuñi si sa tahndya ñɨɨ xiñi xuu tandɨhɨ ra quɨhvɨ cuenda ra Jesús ta nacatyi yo sihin ra vatyi tyaa tucu ra yahvi sii ley i saha ra Moisés.
6 Tacuan ta i titahan tandɨhɨ ra apóstol sihin ra ndyizo tyiño nu iyo ñiyɨvɨ sino iñi vatyi cua nacañi iñi ra ñaa sa cuñi si sa ndisa.
7 Sa naha xaan natuhun ra ta i nduvita ra Pedro ta catyi ra: Yañi xaa, sito ndo vatyi sa iyo quɨvɨ i casi ra Ndyoo sii, sihin maa ndo vatyi cua nacatyi Tuhun Ndyoo sihin ñiyɨvɨ sa yɨvɨ ñiyɨvɨ hebreo cuu vatyi cua coto ñu ta cua sino iñi ñu.
8 Ta maa ra Ndyoo, sito ra añima tandɨhɨ ñiyɨvɨ, ta zañaha ra sii yo vatyi cua quihin ra sii ñu vatyi saha ra Tatyi Ii sii ñu inuu ñi tañi saha ra sii maa yo.
9 Ta ña catyi ra Ndyoo sihin yo vatyi ña vaha maa ñu ta vaha xaan maa yo. Zanduvaha ra añima ñu vatyi sino iñi ñu sii ra.
10 Vityi caca iñi yo cuhva cuñi ra Ndyoo. Ña vaha sa cua cuhva yo tundoho sii ñiyɨvɨ sino iñi sii ra ta cua catyi yo vatyi cua zavaha ñu costumbre i saha ra Moisés. Sito yo vatyi ñá cuu cundyee iñi ñiyɨvɨ sahnu sii yo sa zavaha ñu tandɨhɨ sa catyi ra Moisés, ta sito yo vatyi ñá cundyee tucu iñi maa yo zavaha yo sii si.
11 Ña tacuan ta nduvaha añima yo. Sito yo vatyi nduvaha añima yo vatyi iyo xaan tumañi iñi sii ra Jesús. Ta ñahñi ca cuhva nduvaha añima ñiyɨvɨ.
12 Taxi ñi i nduu tandɨhɨ ñiyɨvɨ sa siñi ñu cuhva nacatyi ra Pablo ta ra Bernabé tandɨhɨ sa i cuu ta tandɨhɨ sa ndyityi i zavaha ra Ndyoo nu sahan ra nu iyo ñiyɨvɨ sa yɨvɨ ñiyɨvɨ hebreo cuu.
13 Ta sa ndɨhɨ cahan ra ta i cahan ra Jacobo ta catyi ra: Tyizoho ndo, yañi xaa.
14 Sa saha ra Simón Pedro cuenda yozo caa i quisaha ra Ndyoo zasino ra iñi inga ñiyɨvɨ vatyi sii maa ra Ndyoo cua cuu ñu vazu yɨvɨ ñiyɨvɨ hebreo cuu ñu.
15 Ta zuun ñi cuhva ya cuu cuhva i cahan Tuhun Ndyoo ta tyiemvu vatyi i tyaa minoo ra profeta cuhva cahan ra Ndyoo:
16 Nu vasi quɨvɨ cua quisi ra Cristo vatyi cua cuhve tyiño sii ra.
Quɨvɨ i sicoo ra rey David i zacahnu ñiyɨvɨ sii sa ndisa cuii.
Zoco zuhva ñi quɨvɨ ta i zaña tucu ñu sii.
Cuhva i zacahnu ñu sii, ta quɨvɨ ra David cua zacahnu tucu ñiyɨvɨ hebreo sii nu vasi quɨvɨ.
17 Ta sa cuenda maa ñu hebreo ta tacuan tucu cua zavaha inga ñiyɨvɨ, ñu yɨvɨ ñiyɨvɨ hebreo cuu, ta cua sino iñi ñu sii.
18 Tacuan i catyi ra Ndyoo vatyi sa sito ra vatyi cua zavaha ra cuhva cuan cumañi ca sino ñuu ñiyɨvɨ. Ta yucuan cuenda i catyi ra tacuan.
19 Tacuan ta zɨquɨ i catyi tucu ra Jacobo sihin ñiyɨvɨ: Sica iñi vatyi vaha ca ma cuhva yo tundoho sii ñiyɨvɨ, ñu yɨvɨ ñiyɨvɨ hebreo cuu tatu sa i zandoo ñu costumbre sahnu ñu ta ndyico ñu sii Ndyoo sa ndisa cuii.
20 Vaha ca tatu cua tyaa yo minoo carta sii ñu ta catyi yo sihin ñu vatyi ma casi ñu sa saha ñiyɨvɨ sii zandu ta naquihin tucu ñu. Ta cua coo minoo rayɨɨ sihin minoo ñi ñaha ta minoo ñi ñaha sihin minoo ñi rayɨɨ. Ta inga cuhva cua cahan yo sihin ñu sa ma casi ñu coño quɨtɨ tatu ña sati vaha nɨñɨ tɨ ta ma casi ca ñu nɨñɨ quɨtɨ.
21 Vatyi ndya ta tyiemvu xaan iyo ra tandɨhɨ ñuu, ra cahvi ley saha ra Moisés sisi vehe ñuhu hebreo. Tahan tahan vitya cahvi ra sii si quɨvɨ quitatu ñiyɨvɨ. Tacuan i catyi ra Jacobo.
22 Tacuan i cuu si, ta i catyi ra apóstol ta ra ndyizo tyiño nu iyo ñiyɨvɨ sino iñi ta tandɨhɨ inga ñiyɨvɨ sino iñi Tuhun Ndyoo yucuan vatyi cua tasi ra sii a uu, a uñi tahan ra tahan ra, cua cuhun ra ndya ñuu Antioquía sihin ra Pablo ta ra Bernabé. Ta i saha ra tyiño cuan sii ra Judas. Nañi tucu ra Barsabás ta sii ra Silas. Nduu tahan ra cuu ra ndyizo tyiño cahnu nu iyo ñiyɨvɨ sino iñi.
23 Ihya cuu sa catyi carta i tasi ra sihin ra ndya nu iyo ñiyɨvɨ sa yɨvɨ ñiyɨvɨ hebreo cuu ñuu Antioquía ta nu cu si Siria ta Cilicia. Catyi si: “Maa ndi cuu ra apóstol ta ra ndyizo tyiño nu iyo ñiyɨvɨ sino iñi ta sihin tandɨhɨ ñu sino iñi Tuhun Ndyoo ityi ya. Saha ndi minoo ndyoo nacucumi sii maa ndo.
24 Ñihi ndi tuhun vatyi sahan ñiyɨvɨ ñuu ya ndya ñuu ndo, ta yɨvɨ maa ndi saha tyiño sii ñu ta i zayanga ñu sii ndo vatyi catyi ñu sihin ndo vatyi cuñi si sa cahndya ndo ñɨɨ xiñi xuu tandɨhɨ rayɨɨ ta tyaa ndo yahvi ley ra Moisés.
25 Yucuan cuenda sica iñi tandɨhɨ ndi vatyi cua tasi ndi sii zuhva ra iyo ihya vatyi cua cuhun ra nu ndyaa ndo sihin ra tahan yo, ra Bernabé ta ra Pablo, ra sa cuñi xaan ndi.
26 Sa cuaha xaan saha cuñi cahñi ñiyɨvɨ sii ra sa cuenda tyiño ra Jesucristo.
27 Tacuan cuu. Ta yucuan cuenda i tava ndi tyiño sii ra Judas ta ra Silas vatyi cuhun ra ta nacatyi ra sihin ndo tandɨhɨ sa i tyaa ndi nuu carta ya.
28 Vatyi sa ndu‑ɨɨn ndi sihin Tatyi Ii ta sica iñi ndi vatyi ma zavaha ndo cuaha xaan cuhva. Ihya ñi cuu cuhva ñiñi cua zavaha ndo:
29 Ma casi ndo sa saha ñiyɨvɨ sii zandu ta naquihin tucu ñu. Ma casi ndo nɨñɨ quɨtɨ, ta ma casi ndo coño quɨtɨ tatu ñá sati vaha nɨñɨ tɨ. Ta minoo ñi ñaha cua coo sii minoo rayɨɨ ta minoo ñi rayɨɨ sihin minoo ñaha. Tatu cua cucumi vaha ndo cuhva ya, vaha tacuan ñi.”
30 Tacuan i tyaa ra cuan nuu carta ta ra ndyizo tyiño cuan i quihin ra ityi cuahan ra ndya ñuu Antioquía. Ta yucuan i zatitahan ra sii tandɨhɨ ñiyɨvɨ sino iñi Tuhun Ndyoo. Ta i saha ra carta cuan sii ñu.
31 Ta sa cahvi ñu sii si, zɨɨ xaan i cuñi ñu vatyi vaha xaan cuu cuhva cahan si cuñi ñu.
32 Ta ra Judas ta ra Silas i cuu cahan ra profecía, ta i quisaha cahan ra, ta i tyindyee xaan ra sii ñiyɨvɨ ta zɨɨ xaan i cuñi ñu.
33 Ta sa yaha zuhva quɨvɨ ta cua nanuhu tucu ra. Ta i catyi ñiyɨvɨ sino iñi Tuhun Ndyoo sihin ra: Ndyoo cua tyindyee sii ndo ityi cuahan ndo.
34 Zoco i cuñi ra Silas sa ndoo ra.
35 Tacuan tucu ra Pablo ta ra Bernabé i ndoo ra ñuu Antioquía. Maa ra cuan sihin cuaha ca ñiyɨvɨ sito Tuhun Ndyoo, i zacuaha ra sii ñiyɨvɨ ta i nacatyi ra Tuhun Ndyoo sihin ñu.
Quihin tucu ra Pablo ityi cuahan ra vatyi cua nacatyi ra Tuhun Ndyoo
36 I yaha zuhva ca quɨvɨ ta zɨquɨ catyi ra Pablo sihin ra Bernabé: Coho tucu yo tandɨhɨ ñuu nu i sahan yo. Cua ndyehe yo sii ra tahan yo, tandɨhɨ ñiyɨvɨ i sino iñi Tuhun Ndyoo nu i nacatyi yo sihin ñu. Cua ndyehe yo yozo caa iyo ñu.
37 I cuñi ra Bernabé sa cuhun tucu ra Juan, ra sa nañi tucu Marcos sihin ra.
38 Zoco i sica iñi ra Pablo vatyi vaha ca ma quihin ra sii ra vatyi ñá ndoo ra sa sahan ra sihin ra sa xihna ñi. Quɨvɨ cuan i zandoo ra Juan Marcos sii ra Pablo ta ra Bernabé nu cu si Panfilia ta i sinuhu ra.
39 Ña nacasi tahan sa cahan ra Bernabé sihin ra Pablo sa cuenda tyiño cuan. I cuxaan ra zuhva. Tacuan ta zɨquɨ i cuzɨɨn tahan ra. I quihin ra Bernabé sii ra Marcos ta i quɨhvɨ ra minoo barco ta cuahan ra nu cu si Chipre.
40 Ta i quihin ra Pablo sii ra Silas. Ta i sica ñiyɨvɨ tumañi iñi sii Ndyoo sa tyindyee ra sii ra Pablo inga saha. Ta zɨquɨ cuahan ra.
41 I yaha ra nu cu si Siria. I yaha ra Cilicia. Ta i saha ra tundyee iñi sii ñiyɨvɨ sino iñi Tuhun Ndyoo yucuan.