18
Cuhva cuñi ra Ndyoo sa caca yo sii ra
1 Tacuan ta i cahan ra Jesús zɨquɨ minoo cuhva ya vatyi cuñi ra sa cua coto ñu vatyi tahan si sa caca ñiyɨvɨ tumañi iñi sii ra Ndyoo tandɨhɨ saha, ta ma zandɨhɨ yo tuhun sa caca yo sii ra.
2 Ihya cuu cuhva i catyi ra Jesús: Minoo ñuu sicoo minoo ra juez. Ta ña yuhu ra sii ra Ndyoo. Ta ña tyaa ra yahvi sii ñiyɨvɨ.
3 Ta zuun ñi ñuu cuan sicoo minoo ñandahvi. Ta i sahan ña nu ndyaa ra juez cuan, ta catyi ña sihin ra vatyi sica ña cuatyi saha minoo ra xaan iñi sii ña.
4 Ta ña tyizoho ra juez cuan sa cahan ña. Ña cuñi ra zandaa ra tyiño ña. Ta sa naha xaan sica ña. Ta zɨquɨ i sica iñi ra juez: “Vazu ña yuhi sii ra Ndyoo ta ña tyei yahvi sii ñiyɨvɨ,
5 zoco zayanga xaan maha ya sii. Yucuan cuenda cua zandei tyiño ña coto quisi ca ña ta zayanga ca ña sii.”
6 Ta i catyi ra Jesús: Sa siñi ndo cuhva catyi ra juez, ra ña vaha cuan.
7 Ta maa ra Ndyoo ¿atu ma zacacu ra sii ñiyɨvɨ i casi ra vatyi sica ñu tumañi iñi sii ra ora ta sa cuaa? ¿Atu cuatu xaan ra ta zɨquɨ tyindyee ra sii ñu?
8 Catyi sihin ndo vatyi yatyi xaan cua zacacu ra sii ñu. Zoco quɨvɨ cua quisi tucu ra i quisi ndya gloria, sito Ndyoo tatu nañihi que sii ñu sino iñi sii, sa ndisa cuii.
Minoo cuhva cuenda ra tava xuhun cuenda ra ndyaca ñaha ta ra fariseo
9 Tacuan ta i cahan ra Jesús zɨquɨ minoo cuhva cuenda ñiyɨvɨ zaha tuhun vatyi vaha xaan ñu ta ña cuu ndyehe ñu sii inga ñiyɨvɨ. Ta ihya cuu cuhva i catyi ra:
10 I quɨhvɨ uu tahan ra vehe ñuhu vatyi cua cahan ra sihin ra Ndyoo. Minoo ra cuu ra minoo ra fariseo, ta inga ra cuu minoo ra tava xuhun cuenda ra ndyaca ñaha.
11 Iñi ndyaa ra fariseo, ta ihya cuhva i sica iñi ra sisi añima ra: “Zutu mañi yuu, nacuhve tyahvi ndyoo suun vatyi ña iye tañi iyo inga ñiyɨvɨ. Ña zuhi. Ña quiñi iye. Yoñi tyañi. Ta ña iye tañi ra tava xuhun ya.
12 Vaha xaan tyei yahvi tuhun cohon vatyi uu saha sa minoo vitya sahñi zoque sii, ta sehi diezmo suun sihin tandɨhɨ cuii sa iyo sii.” Catyi ra.
13 Ta ndya zava, iñi ndyaa ra tava xuhun cuenda ra ndyaca ñaha. Ta nu ña nandyehe ndaa ra andɨvɨ. Ta cati ra yɨquɨ ndyica ra vatyi ndu‑uu iñi ra cuatyi ra. Ta tyehen cahan ra sihin ra Ndyoo: “Zutu mañi yuu, cundahvi iñun sii, vatyi iyo xaan cuatyi.” Tacuan i catyi ra.
14 Ta catyi sihin ndo vatyi sii maa ra cuan i zaha ra Ndyoo tucahnu iñi ta yɨvɨ sii inga ra. Zanaa ra Ndyoo cuatyi ra tava xuhun cuan, ta cuanuhu ra ndya vehe ra. Zoco ra fariseo cuan, ñahñi tucahnu iñi ñihi ra vatyi ña vaha cuhva sica ra. Ta zɨɨn sa zacahnu xaan ra sii ra. Yucuan cuenda luhlu ñi ndyehe ra Ndyoo sii ra. Zoco tatu zanduluhlu yo sii yo, cua nducahnu yo nuu ra Ndyoo.
Zoco ñaha ra Jesús sii sa ndyihi
15 Ta i quisi ndyaca tucu ñiyɨvɨ sii sa ndyihi vatyi cua tyizo ra Jesús ndaha ra xiñi si. Ta sa ndyehe ra i casi ra Jesús cuhva zavaha ñu, ñá saha ca ra.
16 Zoco i cana ra Jesús sii ra, ta i catyi ra sihin ra: Cuhva ndo sa quisi sa ndyihi nu ndyei, ta ma catyi ndo vatyi ma cuu vatyi tañi iyo sa ndyihi tacuan iyo ñiyɨvɨ saha sa cundyaca ñaha ra Ndyoo sii ñu.
17 Ta catyi sihin ndo vatyi tatu ma cuhva ndo sii ndo sii ra Ndyoo ta sino iñi ndo sii ra tañi sino iñi sa ndyihi sii zutu si, ma cuu quɨhvɨ ndo nu ndyaca ñaha ra Ndyoo.
Catyi ra Jesús vatyi yɨɨ xaan cua cuhva cuenda minoo ra cuca sii ra sii ra Ndyoo
18 Tacuan ta i ndaca tuhun minoo ra ndyaca ñaha cuenda vehe ñuhu sii ra Jesús ta catyi ra: Yoho maestro vaha xoon, ¿yozo caa zacui ta ñihi tahvi añime?
19 Ta i catyi ra Jesús sihin ra: ¿Ñaa cuenda catyun vatyi vaha xein? Minoo tuhun ñi ra vaha iyo, maa ra Ndyoo.
20 Sa siton tandɨhɨ cuii ley maa ra Ndyoo cuhva catyi si: “Ma cuzun sihin inga ñaha sa yɨvɨ ñazɨhun cuu. Ma cahñun sii ñiyɨvɨ. Ma zuhun. Ma cohon cuendu zɨquɨ ñiyɨvɨ. Ta tyoon yahvi sii zutun ta sii zɨhun.” Catyi ra Jesús sihin ra.
21 Ta i catyi ra cuan: Tyei yahvi sii tandɨhɨ tuhun cuan cuhva ndya luhli.
22 Ta sa siñi ra Jesús cuhva catyi ra, ta i catyi ra sihin ra: Minoo ñi ca cuhva cumañi suun. Xicon tandɨhɨ sa iyo suun, ta cuhvon xuhun cuan sii ñiyɨvɨ ndahvi, ta cua coo sa cuca suun ndya gloria, ta quisun ta cundyicon sii. Catyi ra.
23 Ta sa siñi ra cuan cuhva catyi ra Jesús, ta i nducuihya xaan iñi ra vatyi cuca xaan ra.
24 Ta sa ndyehe ra Jesús vatyi cuihya xaan cuñi ra, ta i catyi ra sihin ra: Yɨɨ xaan cua quɨhvɨ ñiyɨvɨ cuca nu ndyaca ñaha ra Ndyoo.
25 Yɨɨ ca quɨhvɨ minoo ra cuca nu ndyaca ñaha ra Ndyoo ta zɨquɨ ca minoo camello yaha tɨ xuu minoo yɨcuɨ tɨcuɨ. Catyi ra.
26 Ta ñiyɨvɨ sa siñi cuhva catyi ra Jesús i ndaca tuhun ñu: Tatu tacuan cuu si ¿yoo ra cuu cacu?
27 Ta i catyi ra Jesús sihin ñu: Tandɨhɨ sa ña cuu zavaha ñiyɨvɨ, cuu zavaha ra Ndyoo sii si. Catyi ra.
28 Tacuan ta i catyi ra Pedro sihin ra: Sa zandoo ndi tandɨhɨ sa sii ndi, ta ndyico ndi suun.
29 Ta i catyi ra Jesús sihin tandɨhɨ ra: Sa ndisa catyi sihin ndo vatyi tandɨhɨ ndo sa zandoo vehe ndo a ñazɨhɨ ndo a tahan ndo a zutu ndo a zɨhɨ ndo a zehe ndo ta nducu ndo sa vaha sa cuenda nu ndyaca ñaha ra Ndyoo,
30 cuaha xaan sa vaha cua ñihi ndo ihya ñuu ñiyɨvɨ ya, ta inga ñuu ñiyɨvɨ saa cua cundito ndo tandɨhɨ cuii tyiemvu.
Nacatyi ra Jesús inga saha vatyi cua cahñi ñiyɨvɨ sii ra
31 I cana ra Jesús sii sa usi uu tahan ra i casi ra, ta i catyi ra sihin ra: Vityi cua cuhun yo ñuu Jerusalén. Ta yucuan cua cuu tandɨhɨ sa i tyaa ra profeta ta sa naha sa cuenda ra i quisi ndya gloria.
32 Vatyi cua cuhva cuenda ñiyɨvɨ sii ra sii ñiyɨvɨ sa yɨvɨ ñiyɨvɨ hebreo cuu, ta cua vacu ndyaa ñiyɨvɨ sii ra. Quiñi xaan cua zavaha ñu sihin ra, ta cua tyicu zɨɨ ñu sii ra.
33 Ta cua cañi xaan ñu sii ra, ta cua cahñi ñu sii ra. Ta sa cu uñi quɨvɨ cua nandoto tucu ra. Catyi ra Jesús.
34 Ta ra apóstol cuan ñá cutuñi iñi ra nusiin sa cahan ra Jesús vatyi tañaha ca cuhva ra Ndyoo sa cutuñi iñi ra sii si.
Zanduvaha ra Jesús sii minoo ra cuaa yatyi ñi ñuu Jericó
35 Tacuan ta sa cuñi saa ra Jesús ñuu Jericó, ta yu‑ityi ndyaa minoo ra cuaa, sica ra caridad.
36 Ta siñi ra cuaa vatyi yaha cuaha xaan ñiyɨvɨ, ta i ndaca tuhun ra ñaa cuenda.
37 Ta i catyi ñiyɨvɨ sihin ra vatyi cua yaha ra Jesús, ra ñuu Nazaret.
38 Ta i cana saa ra, ta catyi ra: ¡Yoho Jesús, zehe ra David, cundahvi iñun sii! Catyi ra.
39 Ta ra sa cuahan coyo ityi nuu i catyi ra sihin ra vatyi nacutaxi ra. Zoco ñihi ca i cana saa ra ta catyi ra: ¡Zehe ra David, cundahvi iñun sii!
40 Ta i sicuɨñɨ ra Jesús yucuan, ta i catyi ra sihin ñiyɨvɨ naquisi ndyaca ñu sii ra. Ta cuhva sa saa ra cuaa nu ndyaa ra Jesús, i ndaca tuhun ra Jesús sii ra ta catyi ra:
41 ¿Ñaa sa cuñun zavehi suhun? Ta i catyi ra cuaa cuan: Cuñi xein sa nandyehi.
42 Ta i catyi ra Jesús sihin ra: Nandyehe. Sa nduvaha sɨtɨ nuun vatyi sino iñun sii.
43 Ta zuun ñi caa cuhva cuan i cuu nandyehe ra, ta i sindyico ra sii ra Jesús. Zacahnu xaan ra sii ra Ndyoo. Ta tandɨhɨ ñiyɨvɨ sa ndyehe cuhva cuan, i zacahnu xaan ñu sii ra Ndyoo.