6
Ni sa'a Jesús ma ja ni ndukua'a xtatila ma ji'in tiaka ma, te ni kanda ja ni ka jaa u'un mil tee
(Mt 14:13‑21; Mr 6:30‑44; Lc 9:10‑17)
1 Nuu ni jinu sukan, te kua'an Jesús ma in‑ka yu'u mar Galilea ma, te suni maa i kúu mar Tiberias ma.
2 Kua'a xeen ñayii ka ndikin ya, vaa ni ka jini i seña ji'in milagru ni yo sa'a ya ma ja ni ka yo nduva'a ñayii ka ku'u ma.
3 Sani te ni kaa Jesús ma in yuku, te ni jinkoo ya ji'in tee ka ndikin ya ma.
4 Jâ ve kuyatni Viko Pascua ma ja ka sa'a ñayii judío ma.
5 Te nde'ya Jesús ma, te ni jini ya ja kua'a ñayii ka ndikin ya ma, te jiña'a ya tee kúu Felipe ma:
―¿Ndenu jin kuaan o ndeyu jin kaa ndaka ñayii a? ―kúu ya jiña'a ya.
6 Kovaa ni jiña'a ya sukan‑ni, sukan‑va'a naxe ndakone'e Felipe ma, vaa Jesús ma, jâ jini ya naxe sa'a ya ma.
7 Te Felipe ma, ni ndakone'e de:
―Ni a uu cientu denario xtatila ma masu kanda ja jin kaa i vala vala ―kúu de jiña'a de.
8 Te in‑ka tee ndikin ya ma, nani de Andrés ma, te ñani Simón Pedro ma kúu de. Sani te jiña'a de:
9 ―Ya'a iyo in suchi luluu, te neva'a i u'un xtatila cebada ji'in uu tiaka, kovaa masu jakuu ya'a, vaa kua'a xeen ñayii kúu a ―kúu de jiña'a de.
10 Jesús ma, ni ndakone'e ya:
―Jin kuña'a ni ndaka ñayii a jin kunukoo i ―kúu ya jiña'a ya, vaa in nuu iyo kua'a kuii kúu.
Te ni ka jinkoo i. Visi u'un mil ja nani‑maa tee ma kúu.
11 Jesús ma, ni tnii ya xtatila ma, te ni ndakuan‑ta'vi ya nuu Su'si ma, te ni wa'a ya ñayii ka nukoo ma. Suni sukan ni sa'a ya ji'in tiaka ma, ni wa'a ya, te ni ka jaa maa ñayii ma naxe ka kuni maa i ja jin kaa i ma.
12 Nuu jâ ni ka ndutu chii ñayii ma, Jesús ma, jiña'a ya nuu tee ka ndikin ya ma:
―Jin ndaxtutu ni ndaka ta'vi kuechi ni ka ndoo ma, sukan‑va'a masu jin xtivi o ―kúu ya jiña'a ya.
13 Te ni ka ndaxtutu de, te ni ndachitu uxi uu‑ka chika ta'vi kuechi ja ni ka ndoo ja u'un xtatila cebada ma.
14 Ja ni ka jini ñayii ma milagru ni sa'a Jesús ma, te ka ka'an i:
―Ja ndaa kúu ja tee ya'a chi tee ndákaxtnu'u tnu'u ni wa'a Su'si ma kúu de. Tee ka ndetu o ja kii de ñuu ñayivi a kúu de ―ka kuu i ka ka'an i.
15 Kovaa Jesús ma chi ni jinitnuni ya ja ka kuni i ja jin kueka i ya te jin koo i ji'in ya te jin sa'a i ja ko kuu ya rey, kovaa sani te ni ke'en ya ichi, te kua'an ya ichi yuku ma, sukan‑va'a koo maa in‑ni ya ma.
Jesús ma, ni jika ya nuu ndute mar ma
(Mt 14:22‑27; Mr 6:45‑52)
16 Nuu ni kunee ma, te tee ka ndikin Jesús ma, ni ka nu koo de kuan koo de yu'u mar ma,
17 te ni ka ka koo de in nuu barcu, sukan‑va'a jin koo de ñuu Capernaum ma. Te nani ka ndaya'a de nuu mar ma, te ni kunee xeen ma. Te ñatuu ndenda‑ka Jesús ma.
18 Sani te ni ndakanda ndute ma, kuechi ja yi'i xeen kajin ma.
19 Nuu jâ ni kuu u'un iñu mil metro kuan koo de ma, te ni ka jini de Jesús ma ja jika jika ya siki ndute ma kuan tu'va ya nuu barcu ma, te ni ka yu'u xeen de.
20 Te jiña'a ya:
―¡Má jin koyu'u ni! ¡Maa sa kúu! ―kúu ya jiña'a ya.
21 Ni ka kutachi de, te ni ka xndaa de ya ini barcu ma. Sani te nunuu‑ni, te ni ka kenda koo de ñuu nuu jin koo de ma.
Ñayii ma, ka ndanduku i Jesús ma
22 Kii xtnee ma, te ñayii ka iyo in‑ka yu'u ndute ma, ni ka jini i ja in‑nka‑ni barcu ma iyo, te yukan kuan nu koo tee ka ndikin Jesús ma, kovaa Jesús ma, masu kuan no'o ya ji'in de ma.
23 Kovaa ni ka kenda koo‑ka barcu ñayii ñuu Tiberias ma yatni nuu ni ndakuan‑ta'vi Jesús ma nuu Su'si ma te ni wa'a ya xtatila ni ka jaa ñayii ma.
24 Ja ni ka jini ñayii ma ja ñatuu‑ka na Jesús ma ni a tee ka ndikin ya ma ka iyo ma, te suni ni ka ka koo ñayii ma nuu barcu ma, te kuan koo i ichi ñuu Capernaum ma ka ndanduku i ya.
Jesús ma, ni kaxtnu'u ya ja sukan kúu xtatila ma kúu ya vaa sa'a ya ja koteku o
25 Nuu ni ka kenda koo ñayii ma in‑ka yu'u mar ma, te ni ka ndani'i i Jesús ma, te ni ka jikan‑tnu'u i ya:
―Teskua'a, ¿na ora ve ndii ni ya'a? ―ka kuu i ka jiña'a i.
26 Jesús ma, jiña'a ya:
―Ja ndaa ja ndaa kúu ja ka ndanduku ña'a ni, masu kuechi ja ni ka jini ni milagru ni sa'a sa ma kúu chi kuechi ja ni ka jaa ni onde ni ka ndutu chii ni ma kúu.
27 Má jin satniñu ni siki ja ndeyu ndí'i ma, su'va jin satniñu ni siki ja ndeyu masu ndi'i ma, tna'a ja sa'a ja jin koteku ni ni‑kani ni‑jika ma, tna'a ja taa iya ni kenda ñayivi ñuu ñayivi a, iya ni kaxtnu'u Yuva o Su'si ma ja jin kandija ni ya ma ―kúu ya jiña'a ya.
28 Te ni ka jikan‑tnu'u i:
―¿Nawa jin sa'a sa, sukan‑va'a jin sa'a sa ja kúni Su'si ma? ―ka kuu i ka jiña'a i.
29 Jesús ma, ni ndakone'e ya:
―Ja kúni Su'si ma ja jin sa'a ni kúu ja jin kandija ni maa sa ja kúu sa iya ni tetniñu ya ma ―kúu ya jiña'a ya.
30 Te ni ka jikan‑tnu'u i:
―¿Na seña kaxtnu'u ni, sukan‑va'a jin kuni sa te jin kandija ña'a sa? ¿Nde a ka kuu ja sa'a ni?
31 Tna'a o ñayii jana'a ma, ni ka jaa i ja nani maná ma nuu masu nawa iyo kuiti ma, sukan ká'an tutu ndee tnu'u Su'si ma: “Su'si ma, ni wa'a ya xtatila andivi ma ja ni ka jaa i ma” ―ka kuu i ka jiña'a i.
32 Jesús ma, ni ndakone'e ya:
―Ja ndaa ja ndaa ká'an sa ja masu Moisés ma kúu tee ni taa xtatila ni kuun andivi ma ja jin kaa ni ma, kovaa vitna maa Yuva sa ma kúu iya táa xtatila ndija ni nuu andivi ma.
33 Te saña kúu xtatila ni nuu andivi ma ja táa Su'si ma nuu ni a, te sa'a sa ja koteku ñayii ñuu ñayivi a ―kúu ya jiña'a ya.
34 Te ka jiña'a i:
―Señor, taa taa‑ni ni xtatila yukan ma ―ka kuu i ka jiña'a i.
35 Jesús ma, jiña'a ya:
―Saña kúu xtatila ja sa'a ja jin koteku ni. Nú na in ki tna'a ña'a te kandija ña'a i, masu ko kokon ko yichi kuiti i.
36 Kovaa sukan‑ni ni ka'an sa, vaa ndijin, visi jâ ni ka jini ña'a ni, kovaa masu ka kandija ña'a ni.
37 Ndaka ñayii taa maa Yuva sa ma, ki koo i nuu maa sa, te ndaka ñayii ki koo nuu sa ma, masu saxiko sa i.
38 Vaa saña chi ni nuu sa andivi ma, kovaa masu vee sa ja sa'a sa ja kúu ini maa sa ma chi vee sa ja sa'a sa ja kúu ini maa Yuva sa ma, iya ni tetniñu ña'a ma.
39 Te ja kúu ini iya ni tetniñu ña'a ma kúu ja másu ko skenaa sa ni‑in ñayii ja ni taa ya ma, su'va ndaxteku sa i kivi ndi'i kivi a.
40 Vaa ja kúu ini Yuva sa ma kúu ja ndaka ñayii ka ndakunitnuni ña'a i ja Sa'ya Su'si ma kúu sa te Su'si kúu sa te ka kandija ña'a i ma, jin koteku i ni‑kani ni‑jika. Te ndaxteku sa i kivi ndi'i kivi a ―kúu ya jiña'a ya.
41 Te chukan kúu ja tee judío ma, ni ka keja'a de ka ka'an ndeva'a de ja kuu ya ma, kuechi ja ni ka'an ya ja xtatila ni nuu onde andivi ma kúu ya.
42 Te ka jiña'a de:
―¿Te masu tee ya'a kúu Jesús sa'ya José ma? Ndaka o ka jini yuva de ma ji'in si'i de ma. ¿Naxe kúu ja ká'an de ja ni nuu de vee de onde andivi ma? ―ka kuu de ka ka'an de.
43 Sani te Jesús ma, jiña'a ya:
―¿Nava'a ka ka'an yu'u ka ka'an yu'u nuu tna'a ni?
44 Kovaa ñatuu ni‑in ñayii kuu kii nuu sa a, nú masu ja ki xsia'a ña'a maa Yuva sa ma iya ni tetniñu ña'a ma, te ndaxteku sa i kivi ndi'i kivi ma.
45 Nuu tutu ndee tnu'u tee ka ndakaxtnu'u tnu'u ni wa'a Su'si ma ká'an: “Su'si ma kaxtnu'u nuu ndaka i.” Chukan kúu ja ndaka ñayii kuniso'o ja ká'an Yuva sa ma te kutu'va i ja ká'an ya ma, te kii i ki tu'va ña'a i.
46 ’Masu na in ni jini Yuva sa ma chi maa in‑ni sa ja vee sa nuu Su'si ma jini ya.
47 Ja ndaa ja ndaa ká'an sa ja nú na in kándija ña'a ma chi koteku i ni‑kani ni‑jika.
48 Saña kúu xtatila sa'a ja jin koteku ni.
49 Tna'a ni ñayii jana'a ma, ni ka jaa i ja nani maná ma, kovaa ni ka ji'i i,
50 te saña chi ká'an sa siki maa sa ja kúu sa xtatila ni nuu onde andivi ma. Nú na in na kaa chi masu kûu i.
51 Saña kúu xtatila téku ma ja ni nuu sa onde andivi ma. Nú na in na kaa xtatila ya'a chi koteku i ni‑kani ni‑jika. Te xtatila kua'a sa a chi kuñu maa sa kúu, te sa'a sa ja jin koteku ndaka ñayii ñuu ñayivi a ―kúu ya jiña'a ya.
52 Te tee judío ma, ni ka keja'a de ka tetna'a ndi‑in ndi‑in de:
―¿Naxe kúu ja taa tee ya'a ja jin kaa o kuñu de a? ―ka kuu de ka ka'an de.
53 Jesús ma, jiña'a ya:
―Ja ndaa ká'an sa ja jiniñu'u ja kuenda tnu'u ja jin kaa ni kuñu sa a ja kúu sa iya ni kii ñayivi ñuu ñayivi ya te kuenda tnu'u ja jin ko'o ni niñi sa a, sana kuu jin koteku ni.
54 Nú na in jaa kuñu sa a te ji'i i niñi sa a, koteku i ni‑kani ni‑jika, te saña chi ndaxteku sa i onde kivi ndi'i kivi ma.
55 Sukan kúu ndeyu ndija ma ji'in ndute ma ja sa'a ja ka ndutu chii ñayii ma te ñatuu ka yichi‑ka i ma, sukan sa'a yikikuñu sa ya ji'in niñi sa a ini anua ñayii ma, vaa ndúva'a kuiti i te iyo sii ini i.
56 Nú na in jaa kuñu sa a te ji'i i niñi sa a, téku i ji'in sa, te iyo sa ji'in i.
57 Yuva sa ma ni tetniñu ña'a, te téku ya, te ja maa ya ma, te téku sa. Te suni maa i kúu ja nú na in jaa kuñu sa a, te ja maa sa, te koteku i.
58 Ja ká'an sa ya chi ja kuu maa sa kúu, ja kúu sa xtatila ni nuu onde andivi ma. Tna'a xtatila ya'a chi masu inuu kúu i ji'in tna'a ja nani maná ma ja ni ka jaa tna'a ni ñayii jana'a ma. Ni ka jaa i, kovaa ni ka ji'i i. Kovaa nú na in kaa xtatila ká'an sa ya chi koteku i ni‑kani ni‑jika ―kúu ya jiña'a ya.
59 Jesús ma, ni kaxtnu'u ya tnu'u ya'a nuu ni ka ndututu i veñu'u Capernaum ma.
Tnu'u vii tnu'u va'a Su'si ma sa'a ja jin koteku o ni‑kani ni‑jika
60 Ja ni ka jiniso'o i sukan ni kaxtnu'u ya ma, kua'a ñayii ka ndikin Jesús ma, ka ka'an i:
―Tna'a ja ká'an de a chi yii xeen ja kandija o. ¿Na in kuu koniniso'o ja ká'an de a? ―ka kuu i ka ka'an i.
61 Jesús ma, ni jinitnuni ya ja ka ka'an ndeva'a i tnu'u ni ka'an ya ma, te ni jikan‑tnu'u ya:
―¿Ja ni ka'an sa ma ñatuu ka jatna ini ni?
62 ¿Naxe ko kuu nuna jin kuni ni ja saña ja kúu sa iya ni kii ñayivi ñuu ñayivi a, ndaa sa nuu ni iyo sa xi'na‑ka ma?
63 Vaa anua ñayii ma kúu ja sa'a ja téku i ma, te yikikuñu i ma chi masu ja kuatniñu kúu. Te tna'a tnu'u ká'an sa a chi ja ka jiniñu'u ini anua ni a kúu, vaa sa'a i ja jin koteku ni.
64 Kovaa ka iyo nde ni ja ñatuu ka kandija ni ―kúu ya jiña'a ya.
Vaa Jesús ma, jâ jini ya onde xinañu'u ma nde in ka kuu ja ñatuu ka kandija i ya ma, ji'in nde‑in kúu ja ke'en‑su'va i ya ma.
65 Te ni ka'an tuku ya:
―Masu na‑in kuu kii nuu sa a, nú masu ja maa Yuva sa ma ki xsia'a ña'a ―kúu ya ká'an ya.
66 Sani te ora yukan kua'a ñayii ka ndikin Jesús ma, ni ka xndoo i ya, te kuan koo i.
67 Jesús ma, ni jikan‑tnu'u ya nuu ndi‑uxi uu tee ka ndikin ya ma:
―¿Suni ndijin, jin koo tna ni ka kuni ni? ―kúu ya jiña'a ya.
68 Simón Pedro ma, ni ndakone'e de:
―Señor, ¿nde in xi‑nuu jin koo sa? Vaa tnu'u ká'an ni a, tnu'u sa'a ja jin koteku sa ni‑kani ni‑jika kúu.
69 Saña ya chi jâ ni ka kandija ña'a sa, te ka jini sa ja ndijin kúu iya ii nuu Su'si ma ―kúu de jiña'a de.
70 Jesús ma, ni ndakone'e ya:
―Maa sa ni ndakaji ndi‑uxi uu ni a, kovaa in ni chi tachi ma kúu ni ―kúu ya jiña'a ya.
71 Ja ni ka'an Jesús ma sukan chi ni ka'an ya siki ja Judas sa'ya tee kúu Simón Iscariote ma, vaa Judas ma ke'en‑su'va ya ma, visi in ndi‑uxi uu tee ni ka yo ndikin ya ma kúu de ma.