TUHUN VAHA CHA NI TAA RA CHAHNU MACU
1
Tichi cuhu cati tuhun ra Juaan ra sacuanduta
(Mt. 3.1‑12; Lc. 3.1‑9, 15‑17; Jn. 1.19‑28)
1 Tuhun ya cuu tuhun vaha yoso cuhva quechaha coo ra Jesucristo nu ñuhun ñuñivi ya, ta sehe Ndioo cuu ra.
2 Rai ni cahan cuenda ra Ndioo tiempu chahnu cuu ra Isaía, ta ni taa ra tuhun ya cuhva ni cati ra Ndioo cuenda ra cua tava tiñu ra, vati cati ra nu quichi quivi ti:
Chini cun.
Cha ni tava tiñu yu iin tatun yu iti nuun cun.
Cua tiso vaha ra tiñu iti nu cua yaha cun.
3 Cua cana chaa maan ra tichi cuhu,
ta cua cati ra ti
cua tahvi ñivi iti nu cua yaha ra chahnu.
Cua tiso vaha ñi tiñu nu cua quichi ra, cua cati ra,
cati ra Isaía can tiempu chahnu. 4 Chacan cuu cha ni sacuanduta ra Juaan can chi ñivi tichi cuhu, ta cati tuhun ra ti na cua saña ihni ñivi cuati ndacu ñi, ta na cua cuanduta ñi. Chacan cuu cha cua naan cuati ñi. 5 Quee ndihi ñivi iyo nini cahnu ñuhun Judea, ta quee tahan ndihi ñivi iyo ñuun Jerusalén, ta cuahan ñi ta ñi nu iyo ra Juaan, ta ni sacuanduta ra chi ñi tichi yuta Jordán can, vati ni chaha ñi cuenda chi ra Ndioo ti ña vaha cha ni savaha ñi cuati.
6 Ta ndichin ra Juaan can sahma ixi ri camellu, ta nuhni iin cinta ñiin tichi ra. Chachi ra tica, ta chihi ra nduxi ñuñu cuhu, [vati cuhva can ni chacoo ra cahan cuenda ra Ndioo tiempu chahnu,] 7 ta cati tuhun ra Juaan can ti:
―Vachi iin rai cahnu xaan iti chate, ta ni ña ni cuu chacunda tohi, ta ndachi yu tiendu ndicha ra, [vati ñahni yavi ndai]. 8 Yuhu ndicha ni sacuandute chi ndo chi nduta, soco racan cua cuhva cha cua coo ra Tati Ndioo chi ndo, ta cuhva cha sacuanduta ra chi ndo cuu chacan ―cati ra Juaan can.
Chanduta ra Jesuu
(Mt. 3.13‑17; Lc. 3.21‑22)
9 Suvi ni quivi can quichi ra Jesuu iti ñuun Nazaret cha iyo cuenda ñuhun Galilea, ta sacuanduta ra Juaan chi ra tichi yuta Jordán can. 10 Sa ni quee ndico ra Jesuu yu nduta can, ta ndehe ra cha ni nuna iti siqui andivi, ta vachi nuun maan ra Tati Ndioo nu inda ra. Ni vii cuhva cha nuun iin ri ndivi nuun ra Tati Ndioo, 11 ta ni nducahan ra Ndioo iti siqui andivi, ta cati ra ti:
―Yoho, sehi chihun. Cuni xain chihun, ta cusii ini yu chihun ―cati ndusu can.
Ndehe run Satanaa a ña vaha cua savaha ra Jesuu
(Mt. 4.1‑11; Lc. 4.1‑13)
12 Suvi ni hora can sanini maan ra Tati Ndioo ti na cua cuhun ra Jesuu tichi cuhu. 13 Uvi xico quivi ni chacoo ra tichi cuhu can, ta nducu maan run Satanaa cuhva cha cua savaha ra Jesuu iin cha ndavaha ni. Tacan, ta ni chacoo ra Jesuu nu iyo ri quiti cuhu can, ta tindee ra tatun Ndioo chi ra.
Quechaha cati tuhun ra Jesuu iti ñuhun Galilea
(Mt. 4.12‑17; Lc. 4.14‑15)
14 Tacan cuu, ta tiin tiñu chi ra Juaan, ta taa ra chi ra ve caa. Tacan, ta cuahan ra Jesuu iti ñuhun Galilea. Cati tuhun ra tuhun vaha yoso cuhva iyo ra Ndioo, 15 ta cati ra ti:
―Vitin cha ni queta quivi, ta yatin xaan cua cundaca ñahan ra Ndioo. Cua saña ihni ndo cuati ndacu ndo, ta na cua cuinu ini ndo tuhun vaha ya ―cati ra Jesuu.
Cana ra Jesuu chi cumi ra chahni tiaca
(Mt. 4.18‑22; Lc. 5.1‑11)
16 Yaha ra Jesuu yuhu tañuhun Galilea can, ta quechaha ndehe ra chi ra Simón chi Ndree yani ra. Cani ra ta ra taraya ra nu nduta tañuhun can, vati rai chahni tiaca cuu ra ta ra, 17 ta quechaha cati Jesuu chi ra ta ra ti:
―Nahan ndo. Na cua coo ndo chihin yu, ta cua savahi cha cua nanducu ndo chi ñivi cuhva cha nanducu ndo chi ri tiaca ―cati ra chi ra ta ra.
18 Quii xaan ni saña ihni ra ta ra taraya ra, ta cuahan ra. Ndicu ra ta ra chi ra Jesuu.
19 Tacan cuu, ta yaha ra Jesuu suhva ca iti nuun, ta ndehe ra chi ra Jacobo chi Juaan yani ra. Sehe Zebedeo chi ra ta ra. Ni vii indi ra ta ra tichi tundoo, ta nataa ra ta ra taraya ra. 20 Tacan, ta sa ni cana ra Jesuu chi ra ta ra, ta nacoo ra ta ra chi ra Zebedeo sutu ra chi musu ra tichi tundoo can, ta quee ra cuahan ra. Ndicu tahan ra ta ra chi ra Jesuu.
Ñuhun tati cuihna anima iin rai
(Lc. 4.31‑37)
21 Tacan cuu, ta cuahan ra ta ra iti ñuun Capernaum. Quivi sábadu [quivi ndaa tatun ñivi] cuu chi, ta quihvi ra Jesuu tichi ve ñuhun, ta quechaha sacuaha ra chi ñivi can. 22 Iyo xaan cuni ñivi can chini ñi tuhun cha sacuaha ra, vati sacuaha ra chi ñi cuhva sacuaha iin rai iyo tu ndee ini, ta ñavi cuhva sacuaha ra chito ley chahnu can. 23 Iyo iin rai tichi ve ñuhun can, ta ñuhun tati cuihna anima ra, ta quechaha cana chaa ra, 24 ta cati run tati cuihna can ti:
―Chite ñaan cha cuu cha cuni cun chihin ndi, yoho Jesuu ra ñuun Nazaret. Cha vachi cun, vati cua cahni cun chihin ndi. Chite yoo rai cuun. Maun cuu ra ii cha ni tava tiñu ra Ndioo ―cati run.
25 Ta xaan xaan quechaha cahan ra Jesuu chi run tati cuihna can, ta cati ra chi run ti:
―Casi yuhun, ta queun tichi anima ra ―cati ra.
26 Tacan cuu, ta chahni rai run tati cuihna can chi ra ndahvi can, ta nihin xaan cana chaa run, ta quee run tichi anima ra, 27 ta iyo xaan quechaha cuni ndihi ñivi can. Chacan cuu cha nducu tuhun ñi chi tahan ñi ti:
―¿Ñaan cha cuu chehe? ¿Atu tuhun chaa cuu chi, vati iyo ndatu chi ra? Cha tava ra chi run tati cuihna can, ta ni tasoho run chi ra ―cati ñi.
28 Tacan, ta quii xaan chini soho ndihi ñivi nini cahnu ñuhun Galilea can tuhun yoso cha ni savaha ra Jesuu.
Sanduvaha ra Jesuu chiso ra Simón Pedro
(Mt. 8.14‑15; Lc. 4.38‑39)
29 Quee ra ta ra ve ñuhun can, ta cuahan ra. Queta ra ta ra vehe ra Simón chi ra Ndree, ta cuahan tahan ra Jacobo chi ra Juaan. 30 Caa ña cha vaha chiso ra Simón, vati cuhvi ña cahni, ta sa ni nducahan ñi chi ra Jesuu ti cha cuhvi ña. 31 Tuhva ra nu caa ña, ta tiin ra ndaha ña, ta sandoyo ra chi ña. Suvi ni hora can ndico cahni chi ña, ta quechaha tiso ña mesa iti nuun ra ta ra.
Sanduvaha ra Jesuu chi tuvi ñivi
(Mt. 8.16‑17; Lc. 4.40‑41)
32 Cha cua ini xaan quivi can, ta cua cuiso ri nicandi, ta chandaca ñivi chi ndihi ñivi cuhvi chi ndihi ñivi iyo tati cuihna anima nu iyo ra Jesuu. 33 Tacan, ta nducuiti ndihi ñivi ñuun can yu vehe, 34 ta iyo cuiti tuvi xaan ñivi cuhvi chi ndihi nuun cuehe can, ta sanduvaha ra Jesuu chi ñi, ta tava xaan ra cuaha tati cuihna ñuhun anima ñi, soco ña ni chaha ra cha cahan run tati cuihna can, vati nacoto run chi ra.
Cati tuhun ra Jesuu iti ñuhun Galilea
(Lc. 4.42‑44)
35 Ni vii nahan xaan, ta ndoyo ra Jesuu. Ña ta cundichin, ta ndoyo ra, ta quee ra cuahan ra tichi cuhu, ta ican cahan ra chi ra Ndioo. 36 Tacan, ta quechaha nanducu xaan ra Simón chi ñi iyo chi ra ndaa iti cuahan ra Jesuu. 37 Nanihin ñi chi ra, ta quechaha cati ñi chi ra ti:
―Nanducu ndihi ñivi chihun ―cati ñi.
38 Ta cati ndico ra chi ñi ti:
―Na coho. Cua cuhun yo ndihi ñuun iyo ihya. Chacan cuu cha cua cati tuhun tahin chi ñican, vati chacan cuu tiñu vachi ―cati ra.
39 Tacan cuu, ta cuahan ra Jesuu, ta cati tuhun ra tichi ve ñuhun ñi nini cahnu ñuhun Galilea can, ta tava ra tati cuihna ñuhun anima ñivi can.
Sanduvaha ra Jesuu chi iin rai cuhvi cuehe tahyu
(Mt. 8.1‑4; Lc. 5.12‑16)
40 Tacan cuu, ta tuhva iin rai cuhvi cuehe tahyu nu iyo ra Jesuu, ta cahan ndahvi ra chi ra, ta chahnu chiti ra iti nuun ra. Cati ra chi ra Jesuu ti:
―Tu cua cuni cun sanduvahun chihin yu, cua cuu ―cati ra.
41 Uhvi xaan cuni ra Jesuu ndehe ra chi ra, ta ni sacaa ra ndaha ra, ta taa ra ndaha ra chi ra ndahvi can, ta quechaha cati ra chi ra ti:
―Cuni yu. Na nduvahun ―cati ra.
42 Suvi ni hora can ni naan ihni cuehe can chi ra, ta nduvaha ra, 43 ta xaan ni cahan ra Jesuu chi ra, vati cua saña tahan ra chi ra. 44 Quechaha cati ra Jesuu chi ra ti:
―Chini cun. Ña cua cahun chi ni iin ñivi, soco cuahan, ta sanahun chihun chi ra sutu, ta samani cun cha ni cati tuhun ra Moisee tiempu chahnu, vati ni nduvahun. Tacan ni cua cuhvon cuenda chi ñivi, ta cua ndehe ñi cha ni tahun ―cati ra chi ra.
45 Quee ra cuahan ra, ta quechaha cati tuhun xaan ra chi ñivi, ta chaha ra cuenda ñaan cha cuu cha ni tahan ra. Chacan cuu cha ña cuu ca quihvi ndichin ra Jesuu tichi ni iin ñuun can, soco ndoo nuun maan ra tichi cuhu, ta cuahan ñivi iyo nini cahnu ñuhun can nu iyo ra.