1 Tacan cuu, ta ni quee ra Jesuu ican, ta cuahan ra iti ñuun ra, ta ndicu tahan ñivi sacuaha chi ra. 2 Quivi sábadu [quivi ndaa tatun ñivi] cuu chi, ta quechaha sacuaha tucu ra chi ñivi iyo ve ñuhun can. Tuvi ñivi chini tuhun cha cahan ra, ta iyo xaan cuni ñi. Quechaha nducu tuhun ñi chi tahan ñi ti:

―¿Ndaa iti cutuhva ra tuhun ya? ¿Yoo rai chaha cha chini tuni chi ra? ¿Yoso cuu savaha ra cuhva cahnu xaan can? 3 Saxini ndiuhu ti rahya cuu sehe ña María. Yani ra chi ra Jacobo chi ra José chi ra Juda chi ra Simón. Ihya iyo tahan cuhva ra chi maan yo, ta sata tahan ra vitu ―cati ñi ta ñi.

Ndutahñu cuni ñi ndehe ñi chi ra Jesuu, 4 ta cati ra Jesuu chi ñi ti:

―Sacahnu ndihi ca ñivi chi ra cahan cuenda ra Ndioo, soco nda ñuun ra nda vehe ra chi ñivi ra―ña sacahnu ñi chi ra ―cati ra Jesuu.

5 Ña ni cuu savaha ra Jesuu ni iin cuhva tican, [vati ñuun nu ni quichi cuahnu ra cuu chi]. Tiso ni ra ndaha ra chi iin uvi ñivi cuhvi, ta sanduvaha ra chi ñi. 6 Iyo xaan cuni ra, vati ña cuni ñi cuinu ini ñi. Chahan ra ndihi ñuun iyo ican, ta sacuaha ra chi ñivi can.

7 Tacan cuu, ta cana ra Jesuu chi ndihi uchi uvi ra sacuaha chi ra, ta quechaha tava tiñu ra chi ra ta ra. Uvi uvi ra ta ra tava tiñu ra, ta chaha ra tu ndee ini chi ra ta ra ti na cua tava ra tati cuihna anima ñivi. 8 Cati tuhun ra chi ra ta ra ti ñahni cha cua cuiso ra ta ra nu cua cuhun ra. Ña cua cuiso ra yunu. Ña cua cuiso ra cha cua cachi ra. Ña cua cuiso ra xuhun tichi iti ra. Ña cua cuiso ra. Iin tuhun ni yutun cua cunaan ra. 9 Cua cunda chaha ra, soco ña cua cundichin toto ra uvi sahma, 10 ta cati ra Jesuu chi ra ta ra ti:

―Cua coo nuun ndo ndaa vehe cua quihvi ndo. Tican cua coo nuun ndo nda cua nda quivi cua quee iti tucu ndo. 11 Tu ña cua quihin cuenda ñivi chi ndo, tu ña cua tasoho ñi tuhun cua cahan ndo, cua quee ndo tican, ta cua naquisi ihni ndo yuhma iñi chaha ndo nu cua ndehe ñi. Chacan cuu cha cua coto ndihi ñivi ti ña vaha cha ndacu ñican. Cati ndicha yu chihin ndo ti nihin xaan cua coo tu ndoho chi ñivi ñuun Sodoma chi ñivi ñuun Gomorra quivi cua cutuni ñivi ñuñivi, soco nihin xaan ca cua coo tu ndoho chi ñivi ña cua quihin cuenda chi maan ndo ―cati ra Jesuu.

12 Tacan cuu, ta quee ra ta ra, ta cuahan ra. Cati tuhun ra ta ra ti na cua nacoo ihni ñivi cuati ndacu ñi, 13 ta tava ihni ra ta ra cuaha xaan tati cuihna indi anima ñivi. Choso tahan ra ta ra aceite chi ñivi cuhvi, ta sanduvaha ra ta ra chi ñi.

14 Tacan cuu, ta chito tahan ra Herode ra ndaca ñahan ñuhun can, vati cha cahan ndihi ñivi yoso cuhva ni savaha ra Jesuu. Iyo ñivi cati ti:

―Juaan ra sacuanduta cuu ra savaha ndihi chacan, ta vitin cha natacu ndico ra tañu ñivi ndii. Chacan cuu cha iyo xaan tu ndee ini chi ra ―cati ñi.

15 Ta inga ñivi cati ti:

―Elía cuu ra ―cati ñi.

Ta inga tucu ñivi cati ti:

―Iin ra cahan cuenda ra Ndioo cuu ra, vati iyo ra cuhva ni chacoo ra ni cahan tuhun Ndioo tiempu chahnu ―cati ñi.

16 Tacan, ta chini ra Herode tuhun can, ta quechaha cati ra ti:

―Cha ni quende xini ra Juaan, soco cha ni nandoto ndico ra ―cati ra Herode can.

17 Tacan cati ra Herode, vati suvi ni maan ra tachi tiñu ti na cua cu tiin tiñu chi ra Juaan, ta tihi ra chi ra ve caa, vati cha quihin cuenda ra Herode chi ña Herodía ñasihi ra Felipe yani ra, ta tandaha ndico tucu ra Herode chi ña, ta ñasihi ra cuu ña quivi can. 18 Ni tihi ra Herode chi ra Juaan can ve caa, vati cha cati ra Juaan chi ra ti ña chaha ley cha cua quihin ra ñasihi yani ra, cati ra Juaan can.

19 Tacan, ta quihin xaan ña Herodía tisihi ndehe ña chi ra Juaan, ta cahni ña chi ra cuni ña, soco ña cuu chi maan ña, 20 vati cuyuhvi ra Herode chi ra Juaan can, vati chito ra ti rai cuiti vaha cuu ra Juaan, ta ñahni cuati ndacu ra. Chacan cuu cha cumi vaha ra Herode chi ra, ta sii xaan cuni ra chini ra tuhun cahan ra Juaan, soco ña nihin ra Herode cuhva yoso cua saxini ra. 21 Tacan cuu, ta queta iin quivi, ta ni nihin ña Herodía cuhva, vati cua sacahnu ra Herode iin vico, vati cha queta cuiya ra. Chacan cuu cha cua tiso vaha ra, vati cua sacachi ra chi ra cumi tiñu chi ra ndaca ñahan chi ra sandaru ta ra chi ndihi ra sutu ñuun iyo ñuhun Galilea can. 22 Tacan cuu, ta quihvi ña tivaa sehe ña Herodía can nu ndaa ra ta ra, ta chita chaha ña yaa, ta sii xaan quechaha cuni ra Herode chi ndihi ra ndecu chi ra yu mesa can, ta quechaha cati ra Herode can chi ña tivaa can ti:

―Cua cati maun ndaa cha cuu cha cuni maun, ta cua cuhve chi chi chihun ―cati ra.

23 Cahan rai ra chi ña, ta cati ra ti cua cuhva ra ñaan cha cuu cha chica ña chihin ra. Cua cuhva ra nda sava ñuhun ndaca ñahan ra chihin ña, tu cua cuni ña. 24 Tacan, ta quee ña cuahan ña, ta quechaha nducu tuhun ña chi sihi ña ti:

―¿Ñaan cha cuu cha cua ndaque chi ra? ―cati ña.

Ta cati ndico sihi ña chi ña ti:

―Na cua cuhva ra xini ra Juaan ra sacuanduta ―cati ña chi ña.

25 Tacan, ta quii xaan ni quihvi ndico ña tivaa can nu ndaa ra Herode can, ta cati ndico ña ti:

―Yuhu cuni yu cha cua cuhvon xini ra Juaan ra sacuanduta tichi chicoho cha vitin vitin ―cati ña chi ra.

26 Tacan cuu, ta ndahvi xaan quechaha cuni ra Herode can, vati cha ni cahan rai ra chi ña, ta ña cuni ra cati ra chi ña ti ña cua cuu, vati iyo tahan ra ndecu yu mesa chi ra. 27 Tacan cuu, ta sa ni tava tiñu ra chi iin ra chahni ñivi ti na cua cu quihin ra xini ra Juaan. 28 Cuahan racan, ta queta ra, ta chahnda ra sucun ra Juaan nu ndaa ra ve caa can, ta quichi ndaca ra xini ra tichi chicoho can, ta chandaca ra chi chi chi ña tivaa can, ta chaha ña tivaa can chi chi chi sihi ña.

29 Tacan cuu, ta chito ra sacuaha chi ra Juaan can, ta chaquihin ra iquin cuñu ra, ta cuchi ra chi ra.

30 Ni nducuiti ndico tucu ra tatun ra Jesuu iti nuun ra [nu ni chahan ra ta ra], ta chaha ra ta ra cuenda ndihi cha ni savaha ra ta ra. Chaha tahan ra ta ra cuenda ndihi cha ni sacuaha ra ta ra chi ñivi, 31 ta quechaha cati ra Jesuu chi ra ta ra ti:

―Coho, vati cua quee siin yo tichi cuhu, ta cua cunda tatun nuun yo suhva quivi.

Tacan cati ra Jesuu, vati tuvi ñivi quichi, ta tuvi ñi cuahan ndico, ta ña cuyatin ra ta ra cachi ra. 32 Tacan, ta quihvi ndico tucu ra ta ra tichi tundoo, ta quee ra cuahan ra. Quee siin ra ta ra tichi cuhu, 33 soco tuvi ñivi ndehe ti cha cuahan ra ta ra, ta chito ñi ndaa iti cuahan ra ta ra. Quee ñi ndihi ñuun can, ta chinu ñi cuahan ñi ican, ta queta xihna maan ñivi can. Tacan ni nducuiti tucu ñi. 34 Tacan cuu, ta queta ra Jesuu tican, ta quee ra tichi tundoo can, ta ndehe ra ti cha iyo cuiti tucu tuvi ñivi, ta uhvi xaan cuni anima ra cha ndehe ra chi ñivi can, vati iyo ñi sava ta cua iyo ri mbee, ta yoni sacuenda chi ri. Tacan, ta quechaha sacuaha tucu ra chi ñi. Cuaha xaan sacuaha ra chi ñi. 35 Cha cua ini xaan, ta tuhva ra sacuaha chi ra Jesuu nu iyo ra, ta quechaha cati ra ta ra ti:

―Mani cuhu cuu chi ihya, ta cha cua ini xaan vitin. 36 Na cua saña tahun chi ñi. Chacan cuu cha cua cuu cuhun ñi ndihi ñuun iyo yatin ihya, ta cua cuu sata ñi ñaan cha cua cachi ñi, [vati ña ndiso ñi cha cua cachi ñi] ―cati ra ta ra.

37 Ta cati ndico ra Jesuu chi ra ta ra ti:

―Cuhva maan ndo cha cua cachi ñi ―cati ra.

Ta quechaha nducu tuhun ra ta ra chi ra ti:

―¿Atu cua cu sata ndi uvi ciendu xuhun denario paan, ta cua cuhva ndi cha cua cachi ñi? ―cati ra ta ra.

38 Ta nducu tuhun ndico maan ra chi ra ta ra ti:

―¿Yoso tahan paan iyo chi ndo? Cua cu ndehe ndo ―cati ra.

Cha chito ra ta ra, ta cati ndico ra ta ra ti:

―Uhun tahan paan cuu chi, ta uvi tahan tiaca ―cati ra ta ra.

39 Tacan, ta cati tuhun ra Jesuu ti na cua cunda ñi nu ñuhun nu iyo ita cuii can. Iin iin cuenda ñi cua cunda ñi, 40 ta tacan ni chacunda ñi. Ni chacunda iin cuenda ñi ciendu ciendu ñi, ta ni chacunda tahan inga cuenda ñi uvi xico uchi uvi xico uchi ñi. 41 Tacan cuu, ta quihin ra Jesuu ndihi uhun tahan paan can chi nduvi tahan tiaca can, ta ndehe ndaa ra iti siqui andivi, ta chaha ra iin tiahvi ndioo chi ra Ndioo, ta chahnda cuati ra paan can, ta chaha ra chi chi chi ra sacuaha chi ra, vati na cua cuhva ra chi chi chi ñivi can, ta natahvi tahan ra nduvi tahan tiaca can chi ndihi ñi. 42 Chachi ndihi ñivi can, ta ni ndaha ini ñi. 43 Tacan, ta canihin ra ta ra uchi uvi tica chitu chehle can, ta uhun paan chi uvi tiaca cuu chi. 44 Queta uhun mil rai cuu ra ni chachi paan can.

45 Tacan cuu, ta cati tuhun ra Jesuu chi ra sacuaha chi ra ti na cua quihvi ra ta ra tichi tundoo, ta cua cuhun ra ta ra iti nuun. Nda inga chiyo tañuhun can cua cuhun ra ta ra nuun iyo ñuun Betsaida can, vati cua saña tahan xihna ra Jesuu chi ñivi can. 46 Tacan cuu, ta saña tahan ra Jesuu chi ñi, ta quee ra cuahan ra iin siqui yucu, vati cuni ra cahan ra chi ra Ndioo. 47 Cha cuaa cuu chi, ta cuahan tundoo mahñu nduta tañuhun can, ta ndoo maan iin tuhun ra Jesuu nu ñuhun. 48 Tacan, ta ndehe ra Jesuu ti chitatun xaan ra ta ra cha sacunu ra chi maan tundoo, vati nihin xaan vachi tati iti nuun tundoo. Cha yatin caa uni cha vachi tuvi cuu chi, ta tuhva ra Jesuu nu cuahan ra ta ra. Chica ra nu nduta can, ta cuni ra cua yaha ra iti nuun ra ta ra, 49 soco ndehe ra ta ra ti cha chica ra nu nduta can, ta saxini ra ta ra ti xiñahñu ndii cuu ra, ta quechaha cana chaa ra ta ra. 50 Ndihi ra cuu ra ndehe chi ra, ta yuhvi xaan ra ta ra. Tacan, ta nducahan ra Jesuu chi ra ta ra. Cati ra chi ra ta ra ti:

―Cua cundee ini ndo. Yuhu cui. Ña cua cuyuhvi ndo ―cati ra.

51 Tacan cuu, ta quihvi tahan ra Jesuu tichi tundoo nu indi ra ta ra, ta ni chacuita tati can, ta quechaha saxini xaan ra ta ra. Iyo xaan quechaha cuni ra, 52 vati ña nituni ini ra ta ra cuenda paan can, ta ni ña cuni ra ta ra cuinu ini ra.

53 Tacan cuu, ta queta ra ta ra inga chiyo yu tañuhun can nu cuu chi ñuun Genesaret, ta chuhni ndaa ra tundoo can yu nduta can. 54 Nu ni quee ra ta ra iti tichi tundoo, ta quii xaan nacoto ñivi chi ra Jesuu. 55 Chacan cuu cha chinu ñi nini cahnu ñuhun can, ta quechaha chandaca ñi chi ñivi cuhvi caa nu yuvi, vati chini ñi tuhun ndaa iti iyo ra. 56 Yaha ra Jesuu ndihi ñuun iyo tican, soco ndihi nu yaha ra chaqui ñi chi ñivi cuhvi iti nuyahvi, ta cahan ndahvi ñi chi ra ti na cua sayani ndaha ñi cuhvi can―masi nu tuvi sahma ra. Tacan cuu, ta nduvaha ndihi ñivi sayani ndaha sahma ra.