Tuhun Nyoo tsa Tyaa̱ Ra Juan
1
Tuhun tsa Caahán Nyoo nanduvi̱ tsi iin rayɨɨ, tan rayɨɨ can cuví ra Cristo
1 Nda quɨvɨ jihna ñi, nda ndi cumañi ca coo tandɨhɨ tsa iyó, tan tsa iyó maa ra cuví Tuhun tsa Caahán Nyoo. Nyií ra tsihin Nyoo. Tan Nyoo cuví ra. 2 Tan iyó ra tsihin Nyoo nda quɨvɨ jihna ñi. 3 Tan tsihin ra, javaha̱ Nyoo tandɨhɨ cuii maa tsa iyó. Tan nduve tsa javaha̱ Nyoo tsa intuhun ñi maa ra. 4 Ra tsa cuví Tuhun tsa Caahán Nyoo iyó ñayɨvɨ nyito tsa ña cua naa maa tsi ra. Tan juvin ñayɨvɨ can, cuví ñuhu̱ tsa jandunditsín añima nyɨvɨ. 5 Tan ñuhu̱ can, jandunditsín tsi nu naa. Tan tsa naa can ña cuví jandahva can ñuhu̱ nditsin can.
6 Tsicoo̱ iin ra tsa jaquitsi̱ Nyoo, nañí ra Juan. 7 Quitsi̱ ra cuvi̱ ra tsa ndaa. Tyin caha̱n ra tumañi iñi cuenda ra cuví ñuhu̱ can, tyin tacan tan tsinu iñi tandɨhɨ nyɨvɨ tsi ra. 8 Ra Juan, ñavin ñuhu̱ can cuví ra. Iin tsa ndaa cuenda ra cuví ñuhu̱ can cuví ra. 9 Tyin ñuhu̱ nditsa can, ndi cua quitsi tsi nu ñuhu ñayɨvɨ, tan cua jandunditsín tsi añima tandɨhɨ nyɨvɨ tsa iyó nu ñuhu ñayɨvɨ ihya.
10 Ra cuví Tuhun tsa Caahán Nyoo quitsi̱ ra nu ñuhu ñayɨvɨ. Tan juvin ñi maa ra tsihin Jutu ra javaha̱ ra naha ñuhu ñayɨvɨ. Maa tyin nyɨvɨ iyó nu ñuhu ñayɨvɨ ihya, ña nacoto̱ ñi tsi ra tsa ra Cristo cuví ra. 11 Quitsi̱ ra nu iyó nyɨvɨ ñuu ra, nyɨvɨ Israel, tan ña naquihi̱n vaha ñi tsi ra. 12 Maa tyin tandɨhɨ nyɨvɨ tsa naquihi̱n vaha tsi ra, tan tsinú iñi ñi tyin ra Cristo cuví ra, tsaha̱ ra ndatu tsi ñi tsa cuví ñi sehe Nyoo. 13 Juvin ñi nacacu̱ tsaa. Maa tyin ñavin tumaa tsa cacu̱ ñi tsa culee̱ ñi cuenda cuñu ñuhu ñi. Tan ndi ñavin tsa cuenda tsa cuñí iin rayɨɨ coo ra tsihin iin ñaha. Ñavin tsa cuenda tsa cuñí nyɨvɨ coo sehe ñi. Maa tyin nacacu̱ tsaa ñi jaha̱ maa Nyoo.
14 Tan ra cuví Tuhun tsa Caahán Nyoo nanduvi̱ ra iin rayɨɨ. Tan tsicoo̱ ra tsihin yo. Tan nyehe̱ ndi tsa cahnu cuví ra. Tan cahnu cuví ra tyin Sehe mañi Jutu Nyoo cuví tsi ra. Tsitu̱ ra tsihin tsa nditsa tan tsa vaha. 15 Tan ra Juan can caha̱n ra tumañi iñi tsa cuenda ra, tan catyí ra:
―Juvin ra ihya cuví ra tsa caha̱n yu tuhun quɨvɨ can, tyin ra tsa vatsí ityi tsata yu, cahnu ca cuví ra tan ñavin ca maa yu. Tyin nda quɨvɨ cacu̱ yu tan tsa iyó maa ra ―catyí ra Juan.
16 Tandɨhɨ yo naquihín yo tumañi iñi cahnu tsa tsahá ra tsi yo, tyin nasocó xaan ra tsi yo. 17 Ra Moisés tsaha̱ cuenda ra ley Nyoo tsi yo. Maa tyin ra Jesucristo tsahá ra tsa naquihin yo tsa vaha Nyoo. Tan caahán ra tsa nditsa tsihin yo. 18 Tan nduve maa yóo nyehé tsi Nyoo. Intuhun ñi maa Sehe mañi maa ra tsa iyó iin caa ñi tsihin ra nyehé tsi ra. Juvin ra cuví ra tsa tsahá tsa coto yo tsi Jutu ra.
Nu caahán ra Juan, ra jacoondutyá, tumañi iñi cuenda ra Jesucristo
(Mt. 3.11-12; Mr. 1.7-8; Lc. 3.15-17)
19 Ra cuví ityi nuu tsihin nyɨvɨ Israel tsa iyó ñuu Jerusalén, tava̱ tyiñu ra naha tsi ra jutu naha ra tsihin inga ca ra cuenda vehe ñuhu naha ra, ra cuví tata ra Leví, na cuhun ra naha nu nyií ra Juan tan ndaca tuhun ra naha tsi ra yóo ra cuví ra. 20 Tan tsica̱ tuhun ra naha tsi ra Juan tan catyí ra tsihin ra naha:
―Yuhu ñavin ra Cristo ra tsa cua jaquitsi Nyoo cuví yu ―catyí ra tan ña tyihi̱ xeehe ra.
21 Tacan tan tsica̱ tuhun nyico ra naha tsi ra Juan:
―¿Yóo ra cuví un? ¿A ra Elías, ra cuvi̱ ndusu yuhu Nyoo taha̱n tsanaha cuví un? ―catyí ra naha tsihin ra.
Tan ra Juan nacahan ra:
―Ñavin ra ican cuví yu.
Tan cuñihi̱ ca ra naha tsica̱ tuhun ra naha tsi ra, tan catyí ra naha:
―Tun tacan, ¿a ra cuví ndusu yuhu Nyoo tsa nyaá tsa cua quitsi cuví un?
Tan nacaha̱n nyico ra Juan tan catyí ra:
―Ñavin.
22 Tan tsica̱ tuhun nyico ra naha tsi ra Juan inga tsaha:
―¿Yóo ra cuví un? Tyin cuñí tsi catyi tuhun ndi tsihin ra tsa tava̱ tyiñu tsi ndi yóo ra cuví un ―catyí ra naha tsihin ra.
23 Tan nacaha̱n ra Juan:
―Yuhu cuví ndusu iin ra tsa cana tsaá nu tsɨquɨ, tsa catyí: “Nu̱ña ndo tsitsi añima ndo tyin tsa vatsí Jutu Mañi yo.” Tumaa caha̱n ra Isaías ra cuvi̱ ndusu yuhu Nyoo tuhun yu taha̱n tsanaha ―catyí ra Juan tsihin ra naha.
24 Ra fariseo naha ra cuví ra tava̱ tyiñu tsi ra can naha ra, na ndaca tuhun ra naha tsi ra Juan. 25 Tan tsica̱ tuhun nyico ra naha tsi ra:
―Tatun ñavin ra Cristo, ra tsa cua jaquitsi Nyoo cuví un, ¿nacuvi tyin jacoondutyá un tsi nyɨvɨ? tan ndi ñavin ra Elías cuví un, tan ndi ñavin ra cuví ndusu yuhu Nyoo cuví un ―catyí ra naha tsihin ra Juan.
26 Tan nacaha̱n ra Juan tan catyí ra:
―Yuhu jacoondutyá yu tsi nyɨvɨ tsihin ndutya. Maa tyin mahñu ndo nyií iin ra tsa ña nacotó ndo. 27 Tan cahnu ca cuví ra can tan ñavin ca yuhu. Ña cahnu cuví yuhu ndi tsa cuví yu musu ra tan cuvi ndatsi yu ñɨɨ nditsan ra ―catyí ra Juan.
28 Tandɨhɨ yacan cuvi̱ nu nañí Betábara tsa canyií inga tsiyo yutya cahnu Jordán nu tsinyii̱ ra Juan jacoondutya̱ ra.
Ra Jesucristo, Mbee Ticatyi Luhlu jana Nyoo
29 Tsa inga quɨvɨ nyehe̱ ra Juan tsi ra Jesús cuahán ra nu nyií ra, tacan tan catyí ra Juan:
―Nye̱he jihna ndo, ra ihya cuví Mbee Ticatyi Luhlu jana Nyoo ra tsa quihín nyaa cuatyi nyɨvɨ iyó nu ñuhu ñayɨvɨ ihya. 30 Tuhun ra caha̱n yu quɨvɨ catyi̱ yu tsihin ndo tyin ityi tsata yu vatsí inga ra tsa cahnu ca cuví tan ñavin ca maa yu, tyin tsa iyó maa ra tan tsicoo̱ yu. 31 Ndi yuhu tan ña nacoto̱ yu tsi ra quɨvɨ can. Maa tyin vityin vatsí yu jacoondutyá yu tsihin ndutya tyin tacan tan nacoto nyɨvɨ Israel ñuu yu tsi ra ―catyí ra Juan.
32 Tan catyí nyico ra Juan:
―Yuhu nyehe̱ yu Tatyi Ii Nyoo tsa quitsi̱ ityi andɨvɨ tan quitsi̱ tsi tumaa iin paloma, tan ndoo̱ tsi tsihin ra. 33 Yuhu ñaha ca nacoto yu yóo ra cuví ra quɨvɨ can. Maa tyin Nyoo, ra tsa tava̱ tyiñu tsi yu jacoondutya yu tsi nyɨvɨ tsihin ndutya, catyi̱ ra tsihin yu: “Quɨvɨ nyehe un Tatyi Ii, vatsí nuú tsi sɨquɨ iin rayɨɨ, tan ndoo tsi tsihin ra, juvin ra can cuví ra tsa cua jacoondutya tsi nyɨvɨ tsihin Tatyi Ii yu”, catyi̱ Nyoo tsihin yu. 34 Yuhu tsa yaha̱ nyehe̱ yu tsi ra. Tan cuví yu tsa ndaa tyin juvin ra cuví Sehe Nyoo ―catyí ra Juan.
Ra tsa quitsaha̱ nyicún jihna tsi ra Jesús
35 Tsa inga quɨvɨ nyií nyico ra Juan nu nyií ra tan yucú ndɨhɨ uvi taahan ra tsicá tsihin ra. 36 Tan nyehe̱ ra naha, yahá ra Jesús, tan catyí ra Juan:
―Nye̱he jihna ndo, ra ican cuví Mbee Ticatyi Luhlu jana Nyoo ―catyí ra.
37 Tsa tsiñi̱ nduvi taahan ra nyicún tsi ra Juan tsa caha̱n ra, tacan tan cuahan ra naha cuanyicun ra naha tsi ra Jesús. 38 Tacan tan nanyehe̱ ra Jesús ityi tsata ra, tan nyehe̱ ra tyin nyicún ra naha tsi ra, tan catyí ra:
―¿Náa nanducú ndo?
Tacan tan nacaha̱n ra naha tan catyí ra naha:
―Maestro, ¿numaa iyó un?
39 Tan catyí ra Jesús tsihin ra naha:
―Co̱hon ndo tsihin yu, tan nyehe ndo ―catyí ra tsihin ra naha.
Tacan tan cuahán ra naha tsihin ra. Tan nyehe̱ ra naha nu iyó ra. Tan ican yucu ra naha tan cuaa, tyin tsaa̱ ra naha ndacan tumaa caa cumi tsa tseñi.
40 Iin ra tsa tsiñi̱ tsa caha̱n ra Juan tan tsinyicu̱n ra tsi ra Jesús ra ican cuví ra Andrés, yañi ra Simón Pedro. 41 Tan ra Andrés numi xaan tsinanducu̱ ra tsi yañi ra, ra Simón Pedro, tan catyí ra tsihin ra:
―Nañihi̱ ndi tsi ra tsa cuví Mesías ―catyí ra.
Tan tuhun Mesías can cuñí tsi catyí, ra Cristo, o cuñí tucu tsi catyí, ra tsa nacatsi̱ vaha Nyoo tyin quitsi ra cuvi ra rey tsa cuenda yo.
42 Tacan tan quihi̱n ra Andrés tsi ra Simón yañi ra cuahán tsihin ra nu nyií ra Jesús. Tsa nyehe̱ ra Jesús tsi ra Simón, tan catyí ra tsihin ra:
―Yooho Simón, sehe ra Jonás cuví tsi un. Maa tyin cua cunañi un Cefas ―catyí ra tsihin ra.
Tan Cefas cuví tsi yuhu griego, tan cuñí tsi catyí tsi “Pedro”, tan tsa nduvi sɨvɨ can, cuñí tsi catyí tsi “cava”, [tumaa iin yuu cahnu].
Nu cana̱ ra Jesús tsi ra Felipe tan ra Natanael
43 Tsa inga quɨvɨ tyaa̱ ra Jesús cuhva tsa cuhun ra Galilea. Tacan tan nañihi̱ ra tsi ra Felipe. Tan catyí ra tsihin ra:
―Na̱ha qu̱itsi nyicun un tsi yu ―catyí ra.
44 Ra Felipe ihya, ra ñuu Betsaida cuví ra. Tan ican iyó tucu ra Andrés tan ra Pedro. 45 Tacan tan tsaha̱n ra Felipe tsinanducu̱ ra tsi ra Natanael. Tan catyí ra tsihin ra:
―Nyehe̱ ndi tsi ra tsa tyaa̱ ra Moisés tuhun nu libru ley Nyoo, ra tsa caha̱n tucu ra cuvi̱ ndusu yuhu Nyoo tuhun taha̱n tsanaha. Tan nañí ra Jesús. Sehe ra José ra ñuu Nazaret cuví tsi ra ―catyí ra Felipe tsihin ra Natanael.
46 Tan catyi̱ ra Natanael:
―¿A cuví quita tsa vaha ñuu Nazaret can? ―catyí ra tsihin ra Felipe.
Tan nacaha̱n ra Felipe tan catyí ra:
―Na̱ha tan nye̱he un ―catyí ra.
47 Tacan tan tsa cua cuyatyin ra Natanael nu nyií ra Jesús. Tan nanyehe̱ ra Jesús tyin vatsí ra, tan quitsaha̱ catyí ra:
―¡Jihna ndo! Ihya vatsí iin ra tsa nditsa nditsa tyin ra ñuu Israel cuví ra, tyin ña tuhvá ra jandaví ñaha ―catyí ra Jesús.
48 Tacan tan tsica̱ tuhun ra Natanael tsi ra:
―¿Nacaa tsa tsitó un tsi yuhu?
Tan nacaha̱n ra Jesús tan catyí ra:
―Yuhu tsa nyehe̱ maa yu tsi un tsa ndi cumañi ca cana ra Felipe tsi un, tsa ndi nyií un tsaha yutun higo can ―catyí ra Jesús tsihin ra.
49 Tacan tan quitsaha̱ catyí ra Natanael:
―Jutu Mañi yu, yooho cuví Sehe Nyoo. Tan juvin un cuví rey cuenda nyuhu tsa cuví yo nyɨvɨ Israel.
50 Tan catyí ra Jesús tsihin ra Natanael:
―¿A tsinú iñi un tsi yu tsa cuenda tyin catyí yu tyin nyehe̱ yu tsi un tsaha yutun higo? Maa tyin nahnu ca tsa cua nyehe un tan ñavin ca yacan ―catyí ra tsihin ra.
51 Tan catyí ra Jesús tsihin ra naha:
―Tsa nditsa catyí yu tsihin ndo tyin nyooho cua nyehe ndo cua nuña andɨvɨ tan cuaha xaan ángel Nyoo cua ndaa, tan cua nuu ra naha sɨquɨ yuhu Rayɨɨ tsa quee̱ nda gloria ―catyí ra Jesús tsihin ra naha.