7
Nu ña tsinú iñi yañi ra Jesús tsi ra
1 Tsa yaha̱ yacan, tan nyií ra Jesús tsicá nuu ra nu cuví Galilea. Ña cuñí ra cuhun ra nu cuví Judea tyin ra cuví ityi nuu tsihin nyɨvɨ Israel can naha ra cuñí ra naha cahñi ra naha tsi ra. 2 Tan tsa cuyatyin quɨvɨ vico tsa jacahnú nyɨvɨ Israel ndɨhɨ ñi cuiya. Tan nañí tsi Vico Tyahva. 3 Yacan cuenda catyí ra yañi ra Jesús tsihin ra:
―Ña ndoo un ihya. Cu̱aahan Judea tyin nyɨvɨ nyicún tsi un tsa iyó ndacan nyehe ñi tyiñu javahá un. 4 Tyin tatun cuñí yo tsa coto nyɨvɨ tsi yo, ña javahá xeehe yo tsa javahá yo. Tan yooho tatun nditsa tsa javahá un, ja̱vaha can nuu tandɨhɨ nyɨvɨ ―catyí tandɨhɨ yañi ra.
5 Tacan catyí ra naha tyin ndi tsa cuví ra naha yañi ra tan ña tsinú iñi ra naha tsi ra. 6 Tacan tan catyí ra Jesús tsihin ra naha:
―Ñaha ca tsaa hora tsa cuhun yuhu. Maa tyin nyooho ndáa quɨvɨ ñi cuví cuhun ndo. 7 Tyin vaha cuñí nyɨvɨ nyehé ñi tsi ndo, maa tyin yuhu ndasɨ cuñí ñi nyehé ñi tsi yu tsa cuenda tyin caahán catsi yu tsihin ñi tyin ña vaha tsa javahá ñi. 8 Cu̱aahan nyooho vico can. Yuhu ña cuhun yu tyin ñaha ca tsaa hora tsa taahán tsi cuhun yu ―catyí ra.
9 Yaha̱ can tan ndoo̱ ra nu cuví Galilea.
Nu nyií ra Jesús nu iyó vico Tyahva
10 Tsa yaha̱ cuahán yañi ra Jesús vico can, tsahan cuahán ndɨhɨ ra, maa tyin cuahán xeehe ñi ra. 11 Tan ra cuví ityi nuu tsihin nyɨvɨ Israel nanducú ra naha tsi ra nu iyó vico can, tan nducú tuhun tahan ra naha tsi ra naha:
―¿Numaa nyií ra can? ―catyí ra naha.
12 Tan caahán nyɨvɨ yucú vico can tuhun ra. Yɨhɨ́ ñi catyí ñi: “Iin ra vaha cuví ra.” Tan inga ñi catyí ñi: “Ña vaha ra, jandaví ñaha ra tsi nyɨvɨ”, catyí ñi.
13 Maa tyin yoñi caahán nditsin tuhun ra tsa cuenda tsa yuuhví ñi tsi ra cuví ityi nuu can naha ra.
14 Tsa cusava iyó vico tan tsaa̱ ra Jesús tsitsi vehe ñuhu cahnu tan quitsaha̱ jacuaha ra tsi nyɨvɨ. 15 Tan ra cuví ityi nuu can iyó cuñí ra naha tan quitsaha̱ natuhun tahan ra naha:
―¿Nacaa tyin tsitó ra ihya tan ña cahvi̱ ra? ―catyí ra naha.
16 Tan nacaha̱n ra Jesús tan catyí ra:
―Tuhun tsa jacuahá yu, ñavin tsa cuenda maa yu cuví tsi, maa tyin cuenda ra tsa jaquitsi̱ tsi yu cuví tsi. 17 Tatun yɨhɨ́ nyooho tsa cuñí javaha cuhva cuñí Nyoo, cua coto ndo tyin cuenda Nyoo jacuahá yu tan ñavin tsa cuenda maa yu. 18 Nyɨvɨ tsa caahán cuenda maa ñi, caahán ñi tyin cuñí ñi tsa jacahnu nyɨvɨ tsi ñi. Maa tyin ra nducú tsa jacahnu nyɨvɨ tsi Nyoo, ra tsa jaquitsi̱ tsi ra, ra ican caahán tsa nditsa. Tan ña jandaví ñaha ra.
19 ’¿A ña nditsa tyin ra Moisés tsaha̱ ra ley tsi ndo? Maa tyin ndi intuhun nyooho tan ña tyaá yahvi ndo ley can. ¿Nacuenda cuñí ndo cahñi ndo tsi yu? ―catyí ra.
20 Tan nacaha̱n nyɨvɨ tan catyí ñi tsihin ra:
―Tatyi ña vaha yɨhɨ́ tsi yooho. Yoñi cuñí cahñi tsi un ―catyí ñi tsihin ra.
21 Tan catyí ra Jesús:
―Tsacatyi tsa javaha̱ yu tsa iyo quɨvɨ quitatu yo, yacan ndasɨ cuñí ndo nyehé ndo tsi yu. 22 Maa tyin ra Moisés catyí ra tsihin ndo tyin coo ndo tsihin tsa cunyaa tuñi Nyoo tsi sehe yɨɨ ndo. Vasu ñavin ra quitsaha̱ tsihin tuhun can, maa tyin nyɨvɨ cuví nyɨvɨ ra ityi tsata, jihna ca ñi javaha̱ tacan. Yacan cuenda javahá ndo can vasu taahán tsi quɨvɨ quitatu yo. 23 Tan vityin, vaha tatun tsa cuenda tsa ña cuñí ndo cumañi ndo ley ra Moisés tan javahá ndo tuhun can vasu quɨvɨ quitatú yo cuví. Maa tyin tatun tacan javahá ndo, ¿nacuenda tyin cuxaan ndo tsi yu tsa janduvaha̱ yu tsi ra can quɨvɨ quitatú yo? 24 Ña tyaa ndo cuatyi sɨquɨ nyɨvɨ tatun ña tsitó vaha ndo náa javahá ñi. Cu̱atu ndo nda nyehe vaha ndo, tacan tan coto ndo nácaa tatsi tuñi ndo tsi ñi tsihin tsa ndaa tan tsihin tsa nditsa.
Nu caha̱n ra Jesús tuhun maa ra
25 Tacan tan juhva nyɨvɨ iyó Jerusalén, quitsaha̱ tsicá tuhun ñi:
―¿A ñavin ra ihya nanducú xaan ra naha tyin cua cahñi ra naha tsi ra? 26 Caahán nditsin ra tsihin nyɨvɨ. Tan yoñi caahán náa caahán tsihin ra. Vasɨquɨ tsinú ndɨhɨ maa iñi ra cuví ityi nuu naha ra tyin juvin ra ihya cuví ra Cristo ra cuví rey tsa jaquitsi̱ Nyoo. 27 Yoo tsitó vaha yo nu quee̱ ra ihya, tan quɨvɨ quitsi ra Cristo yoñi maa cua coto numaa ityi cua quee̱ ra ―catyí ñi.
28 Ra Jesús nyií ra tsitsi vehe ñuhu jacuahá ra, tan tsitó ra tsa natuhún nyɨvɨ, yacan cuenda ñihi caha̱n ra tan catyí ra:
―¡Nyooho cuñí maa ndo tyin nacotó ndo tsi yu tan tsitó ndo numaa quee̱ yu! Maa tyin yuhu ña vatsí yu cuenda maa yu. Yuhu vatsí yu cuenda ra tsa jaquitsi̱ tsi yu, ra tsa cuví tsa nditsa. Nyooho ña nacotó ndo tsi ra. 29 Yuhu nacotó yu tsi ra tyin cuenda ra vatsí yu, tan maa ra jaquitsi̱ tsi yu ―catyí ra Jesús.
30 Tacan tan cuñí ra naha tyihi ra naha tsi ra tsitsi vehe caa. Maa tyin ndi intuhun ra naha tan ña caná iñi ra naha tɨɨ̱n ra naha tsi ra tsa cuenda tyin ñaha ca tahan tsi quɨvɨ tsa taahán maa tsi tɨɨn ra naha tsi ra. 31 Maa tyin cuaha xaan nyɨvɨ tsinu̱ iñi tsi ra. Tan catyí ñi:
―Ra ihya cuví ra Cristo. ¿A cuaha ca tsa iyo cua javaha inga ra tatun quitsi ra tan ñavin ca ra ihya? ―catyi ñi.
Nu jacuhu̱n ra cuví fariseo naha ra tsi ra vitya tyin tɨɨn ra naha tsi ra Jesús
32 Tsa tsiñi̱ ra fariseo naha ra tsa caahán nyɨvɨ tuhun ra Jesús, maa ra naha tan ra cuví ityi nuu tsihin ra jutu naha ra, jacuhu̱n ra naha vitya cuenda vehe ñuhu, na tɨɨn ra naha tsi ra Jesús. 33 Tacan tan catyí ra Jesús:
―Juhva cuii ña quɨvɨ cua cunyaa yu tsihin ndo. Yaha̱ can tan cuacunuhu yu nu nyaá ra tsa jaquitsi̱ tsi yu. 34 Nyooho cua nanducu ndo tsi yu. Maa tyin ña cua nañihi ndo tsi yu. Tyin ña cua cuvi cuhun ndo nu cua cunyaa yu ―catyí ra Jesús.
35 Tacan tan quitsaha̱ natuhún tahan ra cuví ityi nuu tsihin nyɨvɨ Israel naha ra:
―¿Numaa cua cuhun ra ihya tsa ña cua nañihi yo tsi ra? ¿A cuhun ra nu iyó ra Israel ñuu Grecia naha ra tyin jacuaha ra tsi nyɨvɨ iyó Grecia can? 36 ¿Náa cuñí tsi catyi tsa caahán ra tsihin yo? Tyin catyi ra: “Cua nanducu ndo tsi yu maa tyin ña cua nañihi ca ndo tsi yu tyin ña cua cuvi cuhun ndo nu cua cunyaa yu” ―tacan caahán yuhu tahan ra naha tuhun ra Jesús.
Nyɨvɨ tsinú iñi tsi Nyoo cua coo Tatyi Ii ra añima ñi
37 Quɨvɨ ndɨhɨ tsicoo̱ vico, yacan cuví quɨvɨ tsa ñiñi ca. Tan quɨvɨ can nduvita̱ ra Jesús tan ñihi caahán ra tan catyí ra:
―Tatun ndáa nyooho na ityi iñi ndo, na̱ha ndo tan tsi̱nu iñi ndo tsa caahán yu. 38 Tyin nyɨvɨ tsa tsinú iñi tsa caahán yu, cua cunu ndutya nyito tsitsi añima ñi tumaa tsinú ndutya iin yutya, tumaa catyí maa nu tutu Nyoo ―catyí ra Jesús.
39 Maa tyin tsihin yacan cuñí ra catyi ra tyin ñi tsinú iñi tsi ra cua ñihi ñi Tatyi Ii Nyoo, tyin quɨvɨ can ñaha ca quitsi Tatyi Ii Nyoo tyin ra Jesús, ñaha ca cunuhu ra nda gloria nu cua jacahnu Jutu ra tsi ra.
Nu natahvi̱ sava nyɨvɨ tsa cuenda ra Jesús
40 Juhva nyɨvɨ tsa tsiñi̱ yacan, catyí ñi:
―Nditsa tsa cuii tyin ra ihya cuví ndusu yuhu Nyoo tsa nyaá tsa cua quitsi ―catyí ñi.
41 Tan inga ñi catyí ñi:
―Ra ican cuví ra Cristo ra tsa jaquitsi̱ Nyoo ―catyí ñi.
Maa tyin inga nyɨvɨ catyí ñi:
―¿Nacaa tyin ra Galilea cua cuvi ra Cristo? 42 Tyin nu tutu Nyoo catyí tsi tyin ra Cristo cua cuvi ra nyɨvɨ tata ra rey David, tan ra ñuu Belén tsa canyií nu cuví Galilea cua cuvi ra, tumaa ra David ―catyí ñi.
43 Tacan tan nyɨvɨ can natahvi̱ sava ñi tsa cuenda ra Jesús. 44 Yɨhɨ́ ñi cuñí ñi quihin ñi tsi ra tan tyihi ñi tsi ra tsitsi vehe caa. Maa tyin yoñi tɨɨ̱n tsi ra.
Ra cuví ityi nuu vehe ñuhu naha ra ña tsinú iñi ra naha tsi ra Jesús
45 Tacan tan ra vitya tsa iyó vehe ñuhu cahnu can, cuanuhu ra naha nu yucú ra fariseo naha ra tsihin ra cuví ityi nuu tsihin ra jutu naha ra. Tan tsica̱ tuhun ra naha tsi ra vitya can naha ra tan catyí ra naha:
―¿Nacuenda ña quihi̱n ndo tsi ra?
46 Tan catyí ra vitya can naha ra:
―¡Ndi intuhun tsaha tan yoñi tuhva caahán tumaa caahán ra can! ―catyí ra naha.
47 Tacan tan catyí ra fariseo naha ra tsihin ra vitya can naha ra:
―¿A jandavi̱ ñaha ndɨhɨ ra can tsi nyooho? 48 Nye̱he ndo tyin ndi intuhun ra cuví ityi nuu tsihin ndi, tan ra cuví fariseo naha ra, tan ña tsinú iñi ra naha tsi ra can. 49 Maa ñi maa nyɨvɨ ña tsitó ley nyicún tsi ra. Tan ña vaha ñi nuu Nyoo ―catyí ra naha.
50 Tacan tan ra Nicodemo, ra tsa tsaha̱n nu nyií ra Jesús tsa tsacuaa, cuví ndɨhɨ tucu ra fariseo, tan catyí ra tsihin ra naha:
51 ―Catyí ley tyin ña cuví tatsi tuñi yo tsi iin nyɨvɨ tatun ñaha ca cuñi jihna yo tsa caahán ra, tan coto yo náa javaha̱ ra ―catyí ra tsihin ra naha.
52 Tacan tan nacaha̱n ra naha tan catyí ra naha tsihin ra:
―¿A juvin ñi ra Galilea cuví ndɨhɨ tucu yooho? Ca̱hvi nu tutu Nyoo tan nye̱he un, tyin ndi intuhun ra cuví ndusu yuhu Nyoo tan ña nyaá tsi tsa quitsi ra nda Galilea ―catyí ra naha.
Ñaha tsa quituvi̱ tsihin rayɨɨ tsa ñavin yɨɨ ña cuví
53 Tacan tan cuanuhu intuhun intuhun ra naha nda yuvehe ra naha.