7
Tu̱'un ni̱ jani ndaa̱ Esteban
Te máá sutú ñá'nu‑ga̱, ni̱ ka'a̱n jíín‑de: Súan kúu náún, áchí. Te máá‑de, ni̱ ka'a̱n‑de: Táta̱, ñáni̱, kuni so̱'o‑ní tu̱'un yá'a jíná'an‑ní. Máá Dios, I'a̱ ñá'nu, I'a̱ luu, ni̱ kenda‑ya̱ núu̱ táa̱‑yo̱ Abraham ná ni̱ kanchaa̱‑de ini̱ ñuu̱ Mesopotamia, onde̱ ná té ki'i̱n‑ga̱‑de kunchaa̱‑de ini̱ ñuu̱ Harán núú. Te ni̱ ka'a̱n‑ya̱ jíín‑de: Kenda ini̱ ñuu̱‑ro̱ jíín má'ñú tá'an‑ró, te ki'i̱n‑ro̱ kúnchaa̱‑ro̱ iní ñuu̱ ja̱ stá'a̱n‑ri̱ nuu̱‑ro̱, áchí‑ya̱. Yúan‑na te ni̱ kenda‑de ini̱ ñuu̱ Caldea. Te ni̱ kanchaa̱‑de ini̱ ñuu̱ Harán. Te yúan ni̱ ji'i̱ táa̱‑de. Te ni̱ sá'a Dios ja̱ ní chaa̱‑de ñuu̱ yá'a nuu̱ káxiu̱kú‑ní vina. Te tú ní já'a‑ya̱ ñú'un‑ún kuu ta'u̱‑dé, ni va̱sté ɨ́ɨn tí'li̱. Ko ni̱ keyu'u‑yá ja̱ kuá'a‑ya̱ ñú'un‑ún nuu̱‑dé onde̱ jíín núu̱ táká tata̱ kii nuu̱‑dé, va̱sa tú ní íó se̱'e‑de sáá. Te súan ni̱ ka'a̱n Dios jíín‑de: Tata̱‑de kuxiu̱kú jíká‑i ɨnga̱ ñuu̱. Te kuu̱n ciento kuia̱ kuatíñu sáni‑de‑i te xndó'o‑de‑i. Te ni̱ ka'a̱n Dios: Ko máá‑rí, ndonda‑ri̱ sɨkɨ̱ ñúu̱ nuu̱ kúu‑i mozo‑ún. Te onde̱ nú ni̱ kuu‑ún, te kenda koyo‑i te chiñú'ún‑i ruu̱ ichi yá'a. Te ni̱ sá'a‑ya̱ contrato jíín‑de jíín tuní ja̱ xɨtɨ́ ndúu̱‑de. Te se̱'e Abraham ni̱ kuu Isaac. Te ni̱ xɨtɨ ndúu̱‑de‑i nuu̱ uná kɨvɨ̱‑í. Te se̱'e Isaac ni̱ kuu Jacob, te se̱'e Jacob ni̱ kuu ndɨ́'uxí uu̱ máá tatá ñúu̱. Te ta̱ká tatá ñúu̱‑ún, ni̱ ka̱kukuásún iní‑de. Te ni̱ kaxi̱kó‑de José kua'a̱n‑i onde̱ ñuu̱ Egipto, Ko Dios ni̱ jika‑ya̱ jíín‑i. 10 Te ni̱ nama‑ya̱‑í nuu̱ táká tu̱ndó'o ni̱ ta'a̱n‑i. Te ni̱ kundíchí‑i. Te Faraón, cha̱a kúu rey ñuu̱ Egipto, ni̱ kusɨɨ̱ iní‑de jíín‑i ni̱ sá'a‑ya̱. Te ni̱ chaa‑de gobernador sɨkɨ̱ José. Te José, ni̱ tá'ú‑de tiñu nuu̱ ñúu̱ Egipto jíín núu̱ vé'e Faraón. 11 Te ni̱ kii ɨɨn tama̱ xáa̱n nɨ́ɨ́ ñúu̱ Egipto jíín nɨ́ɨ́ ñúu̱ Canaán. Ɨɨn tu̱ndó'o xaa̱n ní kuu‑ún. Te ndɨ̱yi táa̱‑yo̱, tú ní káni'i̱n‑dé ja̱ kée‑dé jíná'an‑de. 12 Te ni̱ jini tu̱'un Jacob ja̱ íó trigo onde̱ ñuu̱ Egipto. Te ni̱ tájí‑de táa̱‑yo̱ ní kaja'a̱n‑de vuelta ɨɨn. 13 Te ja̱ vuelta uu̱, ni̱ ka̱nakuni̱ ñani̱ José nuu̱‑dé ja̱ máá‑de kúu. Te suni ni̱ stá'a̱n José ñani̱‑de nuu̱ Faraón. 14 Te José, ni̱ tájí‑de cha̱a kája'a̱n ja̱ ní kana‑de xini̱ táa̱‑de Jacob kii‑de jíín táká tá'an‑de. Ió uni̱ xiko xia'u̱n‑i. 15 Súan ni̱ kuun Jacob kua'a̱n‑de onde̱ ñuu̱ Egipto. Te yúan ni̱ ji'i̱‑de jíín táká tatá ñúu̱‑yo̱. 16 Te cha̱a‑ún, ni̱ ka̱naja̱'a‑de káno'o̱n‑de onde̱ ñuu̱ Siquem. Te ni̱ kayu̱ji‑de ini̱ ve̱'e añú ja̱ jíín plata ni̱ jaan Abraham nuu̱ sé'e Hamor ñuu̱ Siquem. 17 Ko ni̱ kuyani kɨvɨ̱ ní keyu'u Dios nuu̱ Abraham. Te ña̱yɨvɨ‑ún, ni̱ ndea̱‑i. Te ni̱ kukua'a̱‑í ini̱ ñuu̱ Egipto. 18 Te ni̱ kuu kuia̱. Te ni̱ nukuiñi̱ ɨnga̱ rey ini̱ ñuu̱ Egipto ja̱ tú játú'ún‑de tu̱'un José. 19 Te rey‑ún, ni̱ xndá'ú‑de ña̱yɨvɨ ñúu̱‑yo̱, ni̱ sándɨva̱'a‑de jíín táa̱‑yo̱, ja̱ fuerza ná skána‑de se̱'e‑de kuu̱‑i. 20 Te kuia̱‑ún ni̱ kaku Moisés. Te ni̱ kusɨɨ̱ iní Dios jíín‑i. Te uni̱ yoo̱ ní ja'nu‑i ini̱ ve̱'e táa̱‑i. 21 Te náa̱‑i, ni̱ skána‑ña‑í. Te ni̱ naki'in se̱sɨ́'ɨ́ Faraón‑ún‑i. Te ni̱ skuá'nu‑ña‑í nátu̱'un se̱'e máá‑ña. 22 Te ni̱ kutu̱'a Moisés ta̱ká tu̱'un ndíchí ñúu̱ Egipto. Te ñá'nu xaa̱n ní kuu‑de jíín táká tu̱'un ká'a̱n‑de jíín táká tiñu sá'a‑de. 23 Te nuu̱ úu̱ xiko kuia̱‑de, te ni̱ kusɨɨ̱ iní‑de kinde̱'é‑de ta̱ká ñani̱‑de ja̱ kákuu se̱'e Israel. 24 Te ni̱ jini̱‑de nuu̱ ɨ́ɨn cha̱a Egipto ja̱ sándɨva̱'a jíín ɨ́ɨn cha̱a Israel. Te ni̱ stují‑dé cha̱a Egipto‑ún, te súan ni̱ nama‑de ñani̱ nda̱'ú‑de. 25 Ko máá‑de, jáni ini̱‑de ja̱ júku̱'un ini̱ ta̱ká ñani̱‑de ja̱ Dios ni̱ tájí‑yá‑de ja̱ náma‑de ñani̱‑de núú. Ko máá ñaní‑de, tú ní kájuku̱'un kutɨ iní. 26 Te ɨnga̱ kɨvɨ̱ xía̱n‑ún, suni ni̱ jini̱‑de nuu̱ úu̱ cha̱a kája̱tá'an. Te ni̱ jaa̱‑de. Te ni̱ ka'a̱n‑de jíín já ná júkuiñi̱: Súchi̱, naja̱ kásá'a ndɨva̱'a‑ró jíín tá'an‑ró. Chi̱ ñani̱‑ro̱ kánakuni̱ tá'an‑ró. Achí‑de. 27 Ko máá cháa já'a ta'u̱ tá'an‑ún, ni̱ chujíkí‑de Moisés. Te ni̱ ka'a̱n‑de: Ndéja̱ ní jani róó ja̱ kúñá'nu‑ró te sándaa̱‑ro̱ tíñu‑ri̱ jíná'an‑ri̱. 28 Te suni kuní‑ro̱ ká'ni‑ro rúu̱ nátu̱'un ni̱ ja'ni‑ro cháa ñuu̱ Egipto iku náún. Achí‑de jíín Moisés. 29 Te tu̱'un yá'a ni̱ jini so̱'o Moisés. Te ni̱ jinu‑de kua'a̱n‑de. Te jíká ní ncha̱a‑de onde̱ ñuu̱ Madián. Te yúan ni̱ skáku ñasɨ́'ɨ́‑de uu̱ se̱'e yíí. 30 Te ni̱ ji̱nu tuku uu̱ xiko kuia̱. Yúan‑na te ɨɨn ndajá'a̱ ándɨ́vɨ́, ni̱ kenda‑ya̱ núu̱‑dé onde̱ nuu̱ ñú'un té'é yúku Sinaí, ma̱'ñú ɨ́ɨn yuku̱ kayú yáá ñú'u̱n ni̱ kenda‑ya̱. 31 Yúan‑na te Moisés, ndé'é‑de, te náa iní‑de ja̱ ní jini̱‑de ñu'u̱n‑ún. Te ni̱ kandita‑de náva̱'a kuni̱‑de nuu̱. Te ni̱ ka'a̱n máá Tatá‑yo̱ Dios jíín‑de: 32 Máá‑rí kúu Dios ndɨ̱yi táa̱‑ro̱, Dios Abraham, Dios Isaac, Dios Jacob, áchí‑ya̱. Ko Moisés, kɨ́sɨ‑i‑de, te tú ní chúndéé iní‑de nde̱'é‑de nuu̱. 33 Te máá Tatá Dios, ni̱ kachi̱‑ya̱ jíín‑de: Kiñi'in ndija̱n‑ro̱ já'a̱‑ro̱. Chi̱ nuu̱ kándii̱‑ro̱ jián, ñu'un íi̱ kúu. 34 A ni̱ jini̱‑ri̱ ja̱ sé'e‑ri̱ ká'i̱in‑i ini̱ ñuu̱ Egipto, xaa̱n kándo'o‑i. Te suni jíni so̱'o‑ri̱ ja̱ kánde'e̱ nda̱'ú‑i. Te ni̱ kuun‑ri̱ va̱i‑ri̱ ja̱ náma‑ri̱‑i jíná'an‑i. Te vina, ña'a̱n yá'a núsáá. Te ná tájí‑rí róó ki'i̱n‑ro̱ ondé ñuu̱ Egipto. Achí‑ya̱ jíín‑de. 35 Núsáá te Moisés yá'a, va̱sa a ni̱ ka̱ské'ichi̱‑i‑de te va̱sa ni̱ kaka'a̱n‑i: Ndéja̱ ní jani róó ja̱ kúñá'nu‑ró sɨkɨ́‑rí, te sándaa̱‑ro̱ tíñu‑ri̱, ni̱ achi̱‑i jíín‑de. Ko Dios, ni̱ tájí‑yá‑de kua'a̱n‑de ja̱ tá'ú‑de tiñu nuu̱‑í te nama‑de‑i. Te ndajá'a̱‑yá ja̱ ní kenda nuu̱‑dé nuu̱ yukú‑ún, suni ni̱ chindéé ní chituu‑ya̱‑dé. 36 Te cha̱a yá'a, ni̱ ndiñi'in‑de‑i jíná'an‑i ini̱ ñuu̱ yúan, te ni̱ sá'a‑de kua'a̱ tíñu ñá'nu, jíín táká tuni̱ ini̱ ñuu̱ Egipto, jíín núu̱ mar kuá'á, jíín núu̱ ñú'un té'é, uu̱ xiko kuia̱. 37 Cha̱a yá'a kúu Moisés ja̱ ní ka'a̱n jíín táká se̱'e Israel: Ma̱'ñú táká ñani̱‑ro̱, nukuiñi̱ ɨɨn cha̱a kani tu̱'un máá Tatá‑ro̱ Dios sá'a‑ya̱ nátu̱'un ruu̱. Te nuu̱ cháa‑ún kuni ná'ín‑ró tú'un ka'a̱n‑de. Achí. 38 Cha̱a‑ún kúu cha̱a ni̱ kandee jíín tɨ́ku'ni̱ ndɨ̱yi táa̱‑yo̱ ondé nuu̱ ñú'un té'é. Te ni̱ ka'a̱n ɨɨn ndajá'a̱‑ya̱ jíín‑de xini̱ yúku Sinaí, te ni̱ ni'i̱n‑dé tu̱'un ndasa kuchaku̱‑yo̱. Te ni̱ jani‑de tu̱'un‑ún nuu̱‑yo̱. 39 Ko ndɨ̱yi táa̱‑yo̱, tú ní kákuni̱‑de kuandatu̱‑de nuu̱ cháa‑ún, chi̱ sasua ni̱ ka̱ské'ichi̱‑de cha̱a. Te ni̱ ka̱kusɨ́ɨn ini̱‑de, no'o̱n‑de ñuu̱ Egipto kákuni̱‑de núú. 40 Te ni̱ kaka'a̱n‑de jíín Aarón: Sáva̱'a tɨnɨ̱‑ro̱ I'a̱ ná kúxnúú núu̱‑yo̱. Chi cha̱a Moisés, ja̱ ní kiñi'in‑de yóó ini̱ ñuu̱ Egipto va̱i‑yó, tú kájini̱‑yo̱ na̱ún ní ta'a̱n‑de. Achí. 41 Yúan‑na te ni̱ ka̱sá'a‑de ɨɨn chelu. Te nuu̱ ndosó‑ún ni̱ kasoko̱‑dé kɨtɨ. Te ni̱ ka̱kusɨɨ̱ iní‑de jíín tíñu ni̱ ka̱sá'a‑de jíín ndá'a‑dé. 42 Te Dios, ni̱ kuxio‑ya̱ núu̱‑dé kua'a̱n‑ya̱. Te ni̱ xndóo‑ya̱‑dé ná kuátíñu‑de nuu̱ tíñu̱ú xíní ándɨ́vɨ́, nátu̱'un yóso núu̱ tutú cha̱a ni̱ ka̱jani tu̱'un Dios onde̱ sáá: Róó ña̱yɨvɨ Israel, a ni̱ ka̱ja'ni‑ro kɨ́tɨ núu̱‑rí uu̱ xiko kuia̱ nuu̱ ñú'un té'é náún. 43 Túu, chi̱ sasua ni̱ ka̱jani‑ró vé'e kuii ndosó Moloc jíín tíñu̱ú xíní máá Renfán, ndoso̱ ja̱ ní ka̱sá'a máá‑ró já chíñú'ún‑ró. Ja̱ yúán ná sjá'a‑ri̱ róó ki'i̱n‑ro̱ ondé yata̱ ñúu̱ Babilonia, áchí‑ya̱. 44 Ndɨ̱yi táa̱‑yo̱, onde̱ ñu'un té'é ní ka̱ñava̱'a‑de ve'e ñii Dios, nátu̱'un ni̱ tá'ú Dios tiñu nuu̱ Moisés ja̱ súan sá'a‑de ve'e‑ún, nátu̱'un muestra ni̱ jini̱‑de. 45 Sáá chi̱ jíín fuerza Dios ni̱ ka̱skúnu ndɨ̱yi táa̱‑yo̱ ñáyɨvɨ sɨ́ɨn nación ja̱ ní katɨ̱ɨn máá‑i ñuu̱ yá'a. Yúan‑na te jíín Josué ni̱ kɨ̱vɨ koyo‑de ini̱ lugar máá‑i, ni̱ ka̱kinchaka‑de ve'e ñii‑ún ni̱ kendo̱o yá'a onde̱ kɨvɨ̱ David. 46 Te David, ni̱ kusɨɨ̱ iní Dios jíín‑de. Te ni̱ jika̱n‑de ja̱ ná sáva̱'a‑de ɨɨn ve'e kuu Dios Jacob. 47 Ko Salomón, ni̱ sá'a‑de ɨɨn ve'e máá‑yá. 48 Ko I'a̱ ñá'nu‑ún, tú ncháá‑ya̱ iní ve̱'e kásá'a cha̱a, nátu̱'un ni̱ ka'a̱n cha̱a jáni tu̱'un‑ya̱ ondé sáá: 49 Andɨ́vɨ́ kúu silla kánchaa̱‑ri̱, te tá'ú‑rí tiñu. Ñu̱yɨ́vɨ kúu teyu̱ nuu̱ káxndíi ja'a̱‑rí. Ndasa koo ve'e kani‑ró kúnchaa̱‑ri̱ núsáá. Xí ndénu̱ kúu nuu̱ ndéta̱tú‑ri̱. 50 Á tú ní sá'a ndɨ'ɨ‑ri̱ ndatíñu yá'a, áchí máá Tatá Dios. 51 Xaa̱n kákujá'a̱ ini̱‑ní. Tú kákandíja ini̱ añú‑ní te xaa̱n só'ó‑ní. Chi̱ nene̱ kájasu̱‑ní nuu̱ Espíritu Santo, nátu̱'un ni̱ ka̱sá'a ndɨ̱yi táa̱‑ní onde̱ aná'án. 52 Ió ɨɨn cha̱a ni̱ ka̱jani tu̱'un‑ya̱ ondé sáá ja̱ tú ní káchindiki̱n táa̱‑ní‑de náún. Chi̱ táa̱‑ní, a ni̱ ka̱ja'ni‑dé cha̱a kájani tu̱'un ja̱ kíi máá I'a̱ ndaa̱ núú. Te I'a̱‑ún, a ni̱ kanastúu‑ní‑ya̱ te ni̱ ka̱ja'ni‑ní‑ya̱. 53 Ko máá‑ní, tú ní káskíkuu‑ní, va̱sa ndajá'a̱ máá‑yá, ni̱ ka̱jani‑ya̱ ley nuu̱‑ní. Achí Esteban. 54 Ta̱ká tu̱'un yá'a ni̱ ka̱jini so̱'o. Te ni̱ ka̱ta'u'u̱ ini̱. Te kánakaji ñíi yú'u kájito Esteban. 55 Ko máá Esteban, ni̱ kútú‑de Espíritu Santo. Te ni̱ ndakoto‑de ichi ándɨ́vɨ́. Te ni̱ jini̱‑de ja̱ ndíi ncháa̱ nuu̱ kánchaa̱ Dios. Te Jesús, kándii̱‑ya̱ íchi ndává'a Dios. 56 Te ni̱ ka'a̱n‑de: Vina te ndé'é‑rí ja̱ núña andɨ́vɨ́. Te ndé'é‑rí nuu̱ máá Sé'e cha̱a kándii̱‑ya̱ íchi ndává'a Dios. Achí‑de. 57 Yúan‑na te ni̱ ka̱kana kó'ó. Te ni̱ kajasu̱ so̱'o. Te ɨɨn jínu‑ni ni̱ ka̱ndonda vaa̱ sɨkɨ̱ Esteban. 58 Te ni̱ ka̱kiñi'in Esteban kua'a̱n jíín‑de onde̱ yu'u ñúu̱. Te ni̱ ka̱skána tɨka̱chí. Te ni̱ kaja̱'a yuu̱ xiní‑dé. Te ña̱yɨvɨ kánde̱'é, ni̱ ka̱chúkú‑i tɨka̱chí‑ún nuu̱ já'a̱ ɨ́ɨn cha̱a súchí nání Saulo. 59 Te nini kájoto̱ yuu̱ xiní Esteban, te ni̱ ka'a̱n nda̱'ú Esteban jíín máá Jíto'o̱‑yo̱: Táta̱ Jesús, naki'in‑ní añú‑ná vina, áchí‑de. 60 Te ni̱ jukuiñi̱ jítɨ́‑de. Te ni̱ ka'a̱n jaa‑de: Táta̱, ma̱ chí'i‑ní cuenta kua̱chi yá'a sɨkɨ̱‑í jíná'an‑i, áchí‑de. Súan ni̱ ka'a̱n‑de tu̱'un yá'a, te ni̱ ji'i̱‑ni‑de.