2
1 Kuaꞌa yɨvɨ ka kandixia Jesús, ni ka ndututu da kɨvɨ Pentecostés, kɨvɨ ka nakuaꞌa da taꞌu triu. 2 Kanchuku da ini veꞌe, ti ni ka jinisoꞌo da kuu iyo andɨvɨ, nanu nuu vaji ɨɨn tachi xaan. Ti ni kulajan veꞌe un. 3 Ti ni ka jini da yaa ja kandaꞌa nuu ñuꞌun, ti ni jicha nuu sɨkɨ da naa da. 4 Ti hora un ni ka niꞌin da Espíritu Santo, ti sɨɨn sɨɨn yuꞌu ni ka kaꞌan ɨɨn ɨɨn da, nava ni kachi maa Espíritu Santo.
5 Ti ñuu Jerusalén yukan, kaꞌiin taka chaa Israel ja vekoyo da nɨ ñuyɨvɨ. 6 Tendɨꞌɨ yɨvɨ un ni ka kututu nu ni ka jinisoꞌo ja ni kulajan un, ti tu ka kujnuni ndoo saꞌa, ja siaꞌan ni ka jinisoꞌo ja ka kaꞌan chaa un yuꞌu ka kaꞌan ɨɨn ɨɨn yɨvɨ un. 7 Ni ka naa ini, tu ka chaku ini, ti ni ka jikajnuꞌun jnaꞌan:
―¿Ansu chaa Galilea ka kuu tendɨꞌɨ ja ka kaꞌan jaꞌa? 8 ¿Ndoo ja ni ndɨꞌɨ ka kaꞌan jnuꞌun ka kaꞌan ɨɨn ɨɨn yo naa yo? 9 Jaꞌa kaꞌiin yɨvɨ ñuu Partia, Media, Elam, Mesopotamia, Judea, Capadocia, Ponto, Asia, 10 yɨvɨ ñuu Frigia, Panfilia, Egipto, yɨvɨ ñuu Lybia, ja kendo chii ñuu Cirene. Suni kaꞌiin chaa romano ja kanchuku jaꞌa; sava ka kuu chaa Israel, ti sava ni ka kaꞌan yuꞌu chaa Israel. 11 Suni kaꞌiin yɨvɨ Creta jiin Arabia jaꞌa, ko tɨndɨꞌɨ yo ka jinisoꞌo ja ka kaꞌan taka jniñu ñaꞌnu saꞌa Yandios, ko yuꞌu ka kaꞌan ɨɨn ɨɨn yo naa yo ka kaꞌan ―kachi naa.
12 Ni ka naa ini yɨvɨ un, ti tu ka niꞌin jniñu saꞌa, ti ka jikajnuꞌun jnaꞌan:
―¿Na jnuꞌun kuu ndɨꞌɨ? ―kachi ka kaꞌan.
13 Ko sava ka kuu ichi ini, ti ka kaꞌan:
―Ka jini da naa da ―kachi naa.
Jnuꞌun ni kaꞌan Pedro nuu yɨvɨ
14 Ni ndokuɨñɨ Pedro jiin ndɨꞌɨ uxi ɨɨn apóstol yukan, ti ni kaꞌan da nuu yɨvɨ un:
―Roꞌo chaa Israel naa ra, jiin tɨndɨꞌɨ ja kanchuku ñuu Jerusalén. Kunsoꞌo ra naa ra na kaꞌan ri. 15 Tu ka jini chaa jaꞌa nava ka ndoꞌo ini ra naa ra, chi sa kaa ɨɨ̄n jañaꞌan kuu. 16 Suꞌva iyo, jaꞌa kuu jnuꞌun ni kachi profeta Joel na ni kaꞌan da jnuꞌun Yandios:
17-18 Kɨvɨ sandɨꞌɨ ni ga kachi Yandios:
Kachanuu ri Espíritu Santo nɨ ñuyɨvɨ, ti yɨvɨ ñaꞌnu yɨvɨ kuachi ka junukuachi nuu ri, kaꞌan i jnuꞌun ri.
Naxnaꞌan jani nuu chaa kuachi, ti suni koo nuu chaa ñaꞌnu.
19-20 Jniñu ñaꞌnu saꞌa ri andɨvɨ, kuu ɨɨn seña ja na yuꞌu yɨvɨ.
Ti uu ga seña ja kuu ñuyɨvɨ kuu ja na chaku ini yɨvɨ nava saꞌa ri.
Koo nundoꞌo, chi kuū yɨvɨ, ti kayu ñuꞌun, ti koo xaan ñuꞌma.
Ndaꞌva ndikandii ti ndukuaꞌa yoo. Ndukuaꞌa nanu nɨñɨ.
Siaꞌan kuu nu ni kuyajni kɨvɨ nchaa Jesús, ja kuu ɨɨn kɨvɨ kaꞌnu ga.
Ti kɨvɨ jña kuu ja kii xndichi ya ñuyɨvɨ.
21 Ti taka yɨvɨ ka kandixia, ti kakantaꞌu i nuu ya, kɨvɨ jña kuu ja ketaꞌu i.
Siaꞌan ni kachi Yandios, ni kachi Joel ―kachi Pedro.
22 Ni siin Pedro kaꞌan da:
―Roꞌo chaa Israel, chunsoꞌo naa ra na kachi ri. Na kachi ri nau chaa ni kuu Jesús, chaa ñuu Nazaret. Ni kuu da ɨɨn chaa ni kii nuu Yandios nuu ra naa ra. Ti ja ni ka jini ra seña, taka jniñu ñaꞌnu ni saꞌa ya, nava ni kachi Yandios. 23 Iyo yɨvɨ ja ka saꞌa ndevaꞌa, ti ni ka jaꞌa ra jnuꞌun ni ka jatakaa da Jesús ndaꞌa cruz, nava ni kachi Yandios undi janaꞌan. Ti siaꞌan ni ni ka jaꞌni ra Jesús. 24 Ko Yandios ni naxndoto tuku ya Jesús, ti ni kuxio ya nuu kaꞌiin ndɨyɨ un, chi tu ni kundee ñujiꞌi un jiin ya. 25 Suni ni kaꞌan David nava ni jnaꞌan Jesús na ni kachi da:
Jini na ja kancha Yandios jiin na. Nɨnɨ kancha ya jiin na. Ti tu ndɨꞌɨ ini na.
26 Yukan kuu ja kuu sɨɨ ini na. Ti kaxnuꞌun na nuu ni ja iyo sɨɨ ini na.
Ti jini na ja nandoto tuku na.
27 Tu ndɨꞌɨ ini na, chi tu xndoo ni saña nanu kaꞌiin ndɨyɨ.
Iyo ɨɨn seꞌe ni ja kin saꞌa jniñu ñaꞌnu, ti tu kachi ni ja kendo yɨkɨ kuñu ya teꞌyu.
28 Ni xnaꞌan ni saña nava ni kuncha na ñuyɨvɨ, ti suni ni xnaꞌan ni saña ichi kiꞌin na andɨvɨ.
Ti kusɨɨ ini na chi kuncha na jiin ni.
Siaꞌan ni kaꞌan David ja siaꞌan jnaꞌan Jesús.
29 Siin Pedro kaꞌan da, ti ni kachi da:
―Saꞌa ri ja ñani ri ka kuu ra naa ra, ti na kachi ndaa ri nasa ni jnaꞌan David, chaa ni kuñaꞌnu ñuu yo, 30 na ni kaꞌan David jnuꞌun Yandios najanaꞌan. Ti ni jini da ja saꞌa Yandios nava ni kachi ya nuu da, chi ni kachi ya: “Chaa ɨɨn jnaꞌan ra, ti taꞌu da jniñu ñaꞌnu nanu saꞌa ra vijna”, ni kachi ya. 31 Ni jini David najanaꞌan ti ni kachi da ja nandoto tuku Cristo, chaa taꞌu jniñu ñaꞌnu un. Siaꞌan ni kachi David sɨkɨ Cristo: “Tu xndoo Yandios niꞌin nuu infiernu, ti ni tu teꞌyu yɨkɨ kuñu ni”, ni kachi da. 32 Tendɨꞌɨ ri naa ri ka kaꞌan ja ni ka jini ri ja maa Yandios ni naxndoto tuku ya Jesús. 33 Nu ni najaa Jesús andɨvɨ, ni jaꞌa Yandios jniñu ñaꞌnu nuu ya. Xnaka ni kachi Yandios najanaꞌan: “Jaa ɨɨn kɨvɨ ja kachanuu ri Espíritu Santo nɨ ñuyɨvɨ”, ni kachi ya. Yukan kuu ja ni taji Jesús Espíritu Santo vijna. Ti yukan kuu taka jniñu ka saꞌa ri vijna ja ka ndeꞌe ra, ti ka jinisoꞌo ra jaꞌa vaji nuu maa ya. 34 Ni kachi David nava kuaꞌan Jesús andɨvɨ, chi ansu maa da kuaꞌan andɨvɨ. Chi maa David ni kaꞌan nava ni jnaꞌan Jesús:
Yandios ni kachi nuu Jitoꞌyo Jesús: “Nukoo nuu ndaꞌa kuaꞌa ri, chi taꞌu ni jniñu.
35 Iyo yɨvɨ kuasun ini, ko kundee ra jiin, chi chindee ri maa ra.”
Yukan kuu jnuꞌun ni kaꞌan Yandios, kachi David.
Kachi tutu.
36 Siin Pedro kaꞌan da, ti ni kachi da:
―Roꞌo naa ra, ni ka jatakaa ra Jesús nda cruz, ko Yandios ni kachi ja na taꞌu ya jniñu nuu nɨ ñuyɨvɨ. Suni na kuankaꞌnu ini ya nuu yɨvɨ, ti nama ya sɨkɨ i. Tendɨꞌɨ roꞌo, chaa Israel naa ra, na kuni ndaa ra naa ra taka jnuꞌun kaꞌan ri nuu ra ―siaꞌan ni kachi Pedro nuu tendɨꞌɨ yɨvɨ ni ka ndututu yukan.
Jnuꞌun ni ka nandeokani yɨvɨ Israel nuu Pedro
37 Nu ni ka jinisoꞌo yɨvɨ un jnuꞌun ni kaꞌan Pedro, ni ka kukuiꞌya ini, ti ni ka jikajnuꞌun Pedro jiin taka ga apóstol yukan:
―Na saꞌa mani jnaꞌan yo naa yo, ti kachi ni nasa saꞌa na naa na ―ni ka kachi da.
38 Ni xndaku Pedro nuu da naa da, ti ni kachi da:
―Xndoo kuachi ra naa ra, ti nakani ini nuu Yandios, ti tendɨꞌɨ ra kuanducha ja ni ka kandixia ra jnuꞌun Jesús, ya kuu Cristo, nava na kuankaꞌnu ini ya nuu kuachi ra naa ra. Ti na kuaꞌa Yandios Espíritu Santo ja na kuncha ya jiin ra naa ra. 39 Undi na janaꞌan ni kachi Yandios. Ti Espíritu Santo yukan kuncha jiin taka yɨvɨ ka kandixia jnuꞌun Yandios ―kachi Pedro.
40 Tɨjnɨ jinu ni xndaku Pedro nuu da naa da, ti ni kachi da:
―Kani ini nasa jniñu saꞌa ra naa ra, ti natuꞌva ra nuu Yandios nava tu skuita ra maa ra jiin yɨvɨ kueꞌe un ―ni kachi Pedro.
41 Taka yɨvɨ ni ka chunsoꞌo, ti ni ka kandixia jnuꞌun ni kaꞌan Pedro, ni ka janducha. Ti kɨvɨ jña ni ka najnaꞌan uni mil yɨvɨ un jiin uu ga yɨvɨ ka kandixia Jesús. 42 Ni ka kejnaꞌan ini da. Taka kɨvɨ ka ndututu da. Ti ka skuaꞌa da jiin chaa ka kuu apóstol yukan. Suni ka yee da staa ja ka nukuꞌun ini da nava ni saꞌa Jesús, ti ka nakanajaa da Yandios.
Nava ni kunchuku yɨvɨ ni ka kandixia undi nuu
43 Ti tendɨꞌɨ yɨvɨ un ni ka naa ini, ti ni ka yuꞌu i nuu ni ka jini i taka jniñu ñaꞌnu ni ka saꞌa apóstol. 44 Tendɨꞌɨ yɨvɨ ni ka kandixia un ka ndututu da, ti ka chindee jnaꞌan da. 45 Ka xiko da ñuꞌun da jiin taka ja ka ñavaꞌa da, nasa ka nandɨꞌɨ ɨɨn ɨɨn da. 46 Ti taka kɨvɨ ni ka ndututu da ini veñuꞌun kaꞌnu yɨvɨ Israel. Ti suni veꞌe, ka yee tutu da. Ka kusɨɨ ini da. 47 Ka nakanajaa da Yandios, ti uu ga yɨvɨ un ka kuvaꞌa ini nuu da naa da. Ti taka kɨvɨ saꞌa Yandios ja na kandixia uu ga yɨvɨ un, ti na najnaꞌan i jiin taka yɨvɨ ja ni ka kandixia un. Siaꞌan ni saꞌa Yandios.
Pedro jiin Juan ni ka saꞌa da tajna ɨɨn chaa tɨkuku