1 Bere nhini thangunu Pule Jesus-ka kardu ngamere deyida mampunkarart, kardu-ka 72-wa. I panpunperr warda kardu purdunthukthuknu purru perrkenku perrkenku da pana ngangka-re kumparra warra ngarra da mayern nukunu pununu pi.

2 Bere panpunperr i mampirra, “Nga. Kardu wurnangat terert nimin-ya parnam da ngarra putek ngala kanhi. Mu nanki-ka kardu mere thathpirr terert nhini-yu i mere ngarra nanthelerr nukun murrinh ngarra Yile neki nukun kardu ngarra wurnangat kanhi warda ngatha. Kardu mani bangkardu mi thungku dim-ka mere ngarra murartal mi terert warda ngatha mange nukunu ngatha-yu, mu nhini-ka kardu terert da matha kirrarrakay kumamanpi. I nanki deyida mani nadharrpunu Yile neki kardu-nu pumananmanpinu murrinh thathpi ngarra nukunu panthelerrnu puru ngarra kardu wurnangat kanhi warda ngatha parnam ngarra da putek ngala kanhi.

3 “I nga mampa, nurunu warda. I kardu wurnangat ngamere pana mere marda kumangert kuru ngay-yu, nhini ngay-ka ngurdunanthuknu nginipunh ku thip mani nanki-yu kardu pana-nu nginipunh ku were pulangarr murlakpun mani parninarranu. 4 I nga. Ngarra nururdurrnu-re-ka mere nukun numabath nuru ku mani-yu i nanhthi bag. I me put-ka nanhthi pana da matha ngarra nubammerdi nibim numabathnu nuru-yu. I parnturtpan da matha nurunu nhini-yu i mere nuddurrayith nukun nuru kardu-yu ngarra mayern nurulilinu-re-yu, mu nubankatnu da matha.

5 “I ngarra da town naruynemenu i ngarra thelput-te narnerdinemenu-ka, marra-re-ka kanhi-wa murrinh numarranu-yu kardu ngarra thelput parningkadhuknu-yu, ‘Ya. Yile neki-ka pirrananpenu pani.’ 6 I kardu pathanpun ngatha ngarra da thelput nhini parningkadhuknu-ka, nhini Yile neki-ka pirranpenu thathpirr pani kardu nhini-nu-yu. Mu kardu nhini ngatha mere le puyunarranu marda ngarra pigunu ngatha-ka, nhini-ka murrinh nuddunmangkarlnu murrinh nhini ngarra numampirra-yu. 7 I ngarra thelput kardu pathanpun da matha narnepupnemenu i mere nukun nunnerdurrneme ngarra da thelput ngamere-yu. I mi dhepdhep i kura ngarra panarramutnemenu-ka nullath-da-nu-matha-neme nhini-yu. Mange-ka patha-wa nhini-yu kardu mi dhepdhep panarramutnemenu-yu, nhini-ka wurlk ngarra Yile neki weyida nuyemananu nuru nhini-yu.

8 “I ngarra da town-te naruynemenu ngarra kardu le puyunarranu, nhini-ka nullath-da-matha-neme-nu mi dhepdhep ngarra panarramutnemenu-yu. 9 I kardu matharr-wunngini pangu numankuwathanemenu nuru patha i murrinh kanhi-wa numarranemenu-ya, ‘Yile neki-ka manta warda Pule ngala pinarranu thathpirr, nhini-ka da mange ngarra nukunu da matha nariwaknu nuru.’

10 “Mu ngarra da town narurtuynemenu nuru-ka i kardu ngatha mere le puyunarranu marda ngarra pigunu ngatha-ka, nhini-ka ngarra mayern pilampirdarri nanuneme i murrinh-ka kanhi-wa numarrunemenu-yu ngarra kardu, 11 ‘Nga. Ngankuneme-ka murrinh mana-wa nguddinarruyiththaneme murrinh thathpi ngarra Yile neki nukunu wangu, mu nanki-ka murrinh mere da matha nubinayepuptha. Nhini ngankuneme-ka me putek kanhi ngarra me put pepe ngankuneme-ka nguyunungkumerurturlnemenu i da kanhi-ka ngunnardurr-warda-nemenu ngankuneme-yu.’ I bere kardu nhini pubanankumangkardunemenu i the warda pumabathnu Yile neki-ka mere warda pirranpenu pani nhini-yu.

12 “I nga, murrinh kanhi manarranu,” Jesus kathu-yu mampirra. “Kardu murntak pana nganaka ngarra da nan Sodom pardidha-ka da wiye thathpirr pumedha pardi. I da nakurl-te-nu kardu nhini-ka piramardatnu kumparra warra ngarra Yile ngay, i nhini-ka da wiye thathpirr pirrarranu kardu nhini-nu-yu. Mu kardu pana nimin ngarra mere le puyunarrunemenu-ya ngarra da town nhini naruynemenu-ya, nhini-ka da-ka wiye ngala thathpirr pirrarranu kardu nhini-nu-yu da nakurl-te-yu ngarra piramardatnu kumparra warra ngarra Yile neki wangu-yu.” Nhini-wa Jesus murrinh mampirra-yu kardu ngarra 72 nhini-yu.

Bere nhini thangunu kardu 72 nhini-ka da pana ngangka-re punniwattha i kardu murrinh parraninthelerrdha purni murrinh ngarra Yile neki nukunu, i kardu matharr-wunngini pumenpathadha purni patha da matha. 13 Bere Kangkarlmawu-ka murrinh warda mampirra ngarra kardu pangu da nan pardipuptha-yu da Korazin i da Bethsaida. Murrinh-ka kanhi-wa mampirra-yu, “Da-ka wiye thathpirr pirranarranu nanki-nu-yu da ngarra Korazin i Bethsaida narnapup-yu. Mange ngala ngala menarradha ngurrini nanki-nu-yu, mu nanki-ka mere narniparttha da mange wiye nhini-yu. Mu mange ngala ngala nhini da ngatha merradha ngatha kardu pangu-nu ngarra da Tyre i Sidon parnapup-ka, kardu nhini-ka da mange wiye parniparttha-wa da murntak warra i denmardathintha warda thathpirr da mange wiye nhini ngarra pumebaththa purni-yu.

14 “I nga,” Jesus kathu-yu mampirra. “Kardu nhini-ka ngarra da Tyre i Sidon parnapup-ka da nakurl-te piramardatnu kumparra warra ngarra Yile neki-yu, i da-ka wiye pirrarranu kardu nhini-nu da nhini-nu-re-yu. Mu da-ka wiye ngala thathpirr pirranarranu nanki-nu-yu ngarra niramardatnu kumparra warra ngarra Yile neki-yu. 15 I nanki-nu ngarra da Capernaum narnapup ngarra kardu numemnungala numpan-ka Yile neki-ka pananpinhithputhnu da ngarra thungku ngala wangu-yu. Ngay-ka mange ngala ngala deyida menarradha ngurrini nanki-nu-yu, mu nanki-ka mere narniparttha da mange wiye ngarra numammath numpan-yu.

16 “I nga,” Jesus-yu mampirra. “Kardu nangkal ngatha binarrayepupnu i murrinh manarrabathnu purru-ka kardu nhini deyida bingayepupnu ngay-yu i murrinh mangabathnu purru-yu. Mu kardu nangkal ngatha murrinh panankamitnu nhini-ka ngay deyida wanku pangingkamitnu nhini-yu i Yile ngay ngarra wurdanngithuk ngay-ka pangkatmit-deyida-nu pi nhini-yu. Mampa-ya nuru warda,” Jesus kathu-yu mampirra i wurdanpunthuk warda.

17 Bere nhini thangunu-ka kardu 72 nhini-ka puddalath warda ngarra Jesus i le patha thathpirr warda punnidha. I murrinh pumenadha pardi ngarra Jesus, “Pule, ku ngepan wiye ngarra kardu panthingkadhuktha pardi-ka ku ngiranmapuththa warda ngardi i pardinpirrdha warda purni nhini-yu ngarra murrinh nhinhi ngumenhnhirdarrine ngurni.”

18 Mu Jesus kathu-ka mampirra, “Yu, ngay-ka bamkardu ku karrath-yu pirtpirt da matha dimmat i mentharday da kangkarl kathu nginipunh thu malarntath mani wurranmamath.

19 “I nga,” Jesus kathu-yu mampirra. “Ngay-ka nanhthi lurruth ngala ngarra ngay wardarra ngamnarramut, i nhini-ka bere ngatha nunnuthurrnu i nunnuwinhikatnu ngarra ku pangkuy murlak i ku dalmarnti-yu, i nhini-ka mere ngarra bananlele nukun ngarra wurlk Yile neki-re numananu nuru-yu. I ku karrath-ka mere ngarra mananmert nanki-yu, nhini-ka ngay wangu-wa nanhthi lurruth ngala thathpirr ngempewal ngarra nanhthi lurruth ngala nukunu ku karrath nhini-yu. I nanhthi lurruth ngala ngay thangunu-ka berengunh ngamnarramut wardarra.

20 “Mu nga,” Jesus kathu-yu mampirra. “Nanki le patha nardidha-ka nhini-ka ku ngepan wiye ngarra kardu panthidha purni-ka niranmapuththa nardi-ya murrinh ngarra thathpi nanki thangunu kathu-yu. Mu le thathpirr warda nurunu nhini nanki-ka kardu ngarra Yile ngay nukunu warda nhini-yu, i murrinh ngarra nanki-ka damnantilil wardarra nanhthi ngarra buk nukunu, i nhini nanki-ka bere matha wangu narninu ngarra da nukunu wangu-yu da kangkarl-ya,” Jesus kathu-yu mampirra.

21 Bere da nhini-re ngarra kardu nhini puddamnalath ngarra Jesus-ka, nukunu-ka le thathpirr dinidha ngarra Ngepan Yile nukunu thangunu-yu. I murrinh warda mamna ngarra Yile nukunu, “Yile, nhinhi da matha Pule ngala thathpirr thim ngarra kangkarl i da putek kanhi-yu. I ngay-ka ngamnhiriparl ngem nhini weyida da mange ngarra nhinhi thampunkarr wardarra kardu pana ngatha yida, mu mere thenkarrdha da mange ngarra nhinhi kardu ngarra murrinh piyemam pumpan the pumammath pumpan da terert. Yu Yile, nhini da matha mange marda nanganart thim,” Jesus kathu-yu mamna.

22 Bere nhini thangunu Jesus kathu-ka mampirra ngarra kardu, “Nga kardu. Yile ngay-ka murrinh wurnangat warda ngatha banngiwerdi ngarra mukmuk ngay i nanhthi lurruth ngala thathpirr damngamut. I kardu-ka mere thathpirr the numangibath ngay-yu, mu Yile ngay da matha the thathpirr kanthinngi. I ngana deyida mere nangkal the thathpirr mabath Yile ngay-yu, mu ngay da matha wakal ngarra nukunu-ya the nganthin nukunu pangu-yu. I ngay-ka kardu ngamere deyida ngurdunthethithnu ngarra Yile ngay-nu-yu kardu ngarra ngay mampunkarart-ya.”

23 Bere Jesus-ka wurdampirrumardarduyneme pirrim ngarra kardu pulangay nukunu i mampirruneme peneme da matha, “Nhini-ka patha-wa thathpirr nubamngingkarduneme ngay-yu Christ-ya wakal nukunu Pule ngala Yile neki wurdanngithuk-yu. 24 Nankuneme-ka nubamngingkarduneme ngay-yu i nubimngayepupneme murrinh thathpi ngarra ngay-yu. I kardu murntak nhini ku prophet-ya i kardu pule ngala ngala-ya nginipunh nhini deyida mani marda pumerttha punni. Mu kardu-ka mere pubengingkardudha ngay-yu i mere pubinangayepuptha ngay-yu,” Jesus kathu-yu mampirruneme.

25 Bere kardu nugarn ngarra murrinh law Jews pigunu wurdininthethiththa wurrini-ka dempirnturt warda i murrinh wurdanthap ngarra Jesus-yu. I mamna, “Ya Pule. Ngarra-wa mange ngamanu ngurru kanhi-yu kardu ngay birnu-nu bere matha wangu nganinu-yu?”

26 Bere Jesus kathu-ka mamna, “Nhinhi-ka thurdanpunthethith thurran murrinh law Moses nukunu nawa? I ngarra-re-wa murrinh law nhini mam yibim-yu?”

27 “Kanhi-wa murrinh law-yu,” nukunu kardu nhini kathu-yu mamna ngarra Jesus-yu. “Marda thathpirr pumartnu purru Yile neki, wunku marda-ya, i wunku ngepan-ya i wunku nginipunh-ya i wunku mukmuk wanku. I nginipunh neki deyida mani marda thumemnurt thurran i thirrimnupe thurran nhini-ka marda pumanartnu purru i pirranpe-deyida-nu purru kardu ngamere-yu.”

28 “Yu, nhini da,” Jesus kathu-yu mamna. “Mange nhini thamanu thurru-ka i nhini-ka bere matha wangu birnu thaninu.”

29 Mu kardu nhini kathu-ka da the mabathnu purru thangku kardu nimin marda manartnu purru-yu. I nhini-ka murrinh deyida mamna ngarra Jesus, “Ya. Kardu ngamere pana ngarra marda manartnu ngurru-ka kardu-ka wunku ngamengka kama i kardu ngarra darrikardu ngay kama marda manartnu ngurru-yu?” Dantharrpu kardu nhini kathu-yu.

30 Bere Jesus-ka murrinh warda wurdamnayith i mamna, “Nga. Kardu nugarn nungardurr da Jerusalem thangunu kathu i nadha dini wurdanthut da ngarra nan-nu warda wangu Jericho. Bere ngarra nukunu-re nadha dini-ka kardu darrarart-wunka kathu parnamnamanthip i pumangarnta i nanhthi purrkpurrk nukunu pardimatkuttha. I punnibattha pardi i pumpantalal da mana. I parnampart pangu da yungurrkurrktha.

31 “Bere nhini thangunu-ka ku yilarn ngarra da church ngala pangu Jerusalem thangunu kathu-ka wurrinidha wurdanthut ngarra mayern nhini da ngatha. Mu ngarra nukunu-re bamkardu kardu nhini yungurrkurrktha-ka nhini-ka panthikat pangu-re nadha dini. 32 I nhini thangunu-ka kardu numi deyida ngarra da church ngala thangunu wurlk medha kardi kardu Levite-ya wurrinidha wurdanthut ngarra mayern nhini da ngatha. I nukunu-ka bamkardu deyida kardu nhini yungurrkurrktha-yu i panthikat deyida pangu-re nadha dini-yu. 33 I nhini thangunu-ka kardu numi deyida wurrinidha ngarra mayern nhini da ngatha wunku ku tangki wanku. Nukunu kardu nhini-ka kardu ngamengka da nan-wa Samaria thangunu kathu. I nukunu deyida bamkardu kardu nhini yungurrkurrktha-yu i damnamardathin warda nhini-yu. 34 I bere wurrininadha pangu i mamparlak nanhthi oil i kura wine ngarra nanhthi lirrwi kumulung nanhthi punadhapnu yidingurr. I nanhthi strapping warda bannapak. I nhini thangunu-ka bannarripak ngarra ku tangki nukunu i mebertidha wurrini pangu warda wangu ngarra thelput ngala ngarra kardu da parnapup-ya. I kanthinnurdi i pangu da dirrapedha kardi.

35 “Bere da thipinhire nhini kardu nhini-ka ku mani damnamut ngarra kardu pule nhini ngarra da thelput ngala nhini meyittha dini. I murrinh warda mamna, ‘Nga. Ku mani kanhi nabathnu i kardu matharr-ngini kanhi thirrangapenu thani. Mu ngay-ka ngunungam warda ngem. Mu ku mani kanhi ngatha kunungingki-ka nhini-ka nakurl deyida ku ngampamutnu ngarra ngurdiwurl-deyida-nu kathu-yu.’ ”

36 Nhini-wa murrinh niyithniyith Jesus wurdamnayith-yu ngarra kardu pana ngarra murrinh law wurdininthethiththa wurrini-yu. I murrinh warda mamna, “Nga. Kardu perrkenkuneme nawa purnelilidhaneme ngarra mayern nhini-yu i pubamkangkarduneme kardu nhini ngarra thu pumpanmat-yu. Mu kardu ngarra nimin kardu patha thathpirr wurrininadha-yu?”

37 I kardu nhini kathu-ka mamna ngarra Jesus, “Kardu pana nimin darrikardu marda-yu ngarra damnamardathin i mammanpi, nukunu nhini darrikardu wurrininadha i marda manganart-yu.”

I Jesus kathu-ka mamna deyida, “Yu nhini da. Mu nga, nhinhi-ka mange-ka mangini nhini deyida mani thamanu thurru-yu.”

38-39 Bere Jesus i pulangay nukunu-ka pumpankardurr-warda-neme da nhini thangunu i da numi deyida-nu warda wangu punnadhaneme. Bere parramkaruyneme da town kunungingki i punnadhaneme da ngarra thelput piguna Martha i Mary.

Bere nigunu Martha-ka nungammardale Jesus-yu. I mamna, “Kagu, thanirdinu mi dhepdhep-nu.” Bere Jesus-ka kanardi i kanawup. Bere nigunu Martha-ka mi warda mewathawathadha kardi, mu nigunu Mary-ka wurrininadha ngarra Jesus i kanawup pepe manta ngangka da ngarra me nukunu, i binanayepuptha dini murrinh ngarra wurdiniyiththa kathu dini.

40 Mu bere nigunu Martha-ka mi dhepdhep terert merruwathawathadhaneme kardi-yu mange nigunu-yu, i kardu-ka mammardaraki-wa Mary-nu-yu mere memanpidha-yu. I nhini nigunu-ka wurrininadha ngarra Jesus i mamna, “Pule, munak ngay kanhi-ka kanamngipart mange ngay da matha mi manarruwathawathanemenu ngani-yu. Mu nhinhi-ka murrinh nange-wa nigunu mangimanpinu-yu.”

41 Mu Jesus kathu-ka mamnge, “Martha, Martha. Mere thewerr nukun. Mu nga, mukmuk terert-ka mere nabath thurru. 42 Mu da mange numi da matha thama thurru-yu, mangini Mary kanhi mani mam dim-ya. Nigunu-ka murrinh thathpi ngarra ngay da matha bimngayepup dim, i nhini-ka mere ngarra nukun ngurduthuk ngay-yu.” Jesus kathu-yu mamnge.