19
Jesus Wurrinidha Ngarra Thelput Zacchaeus Nukunu
1 Bere Jesus i kardu wurnangat-ka purnidha da Jericho-nu wangu. I ngarra purnelilidhaneme i parramkaruyneme-ka puy punnalilidhaneme. 2 Bere kardu nugarn numi kardidha pangu da i murrinh nukunu-ka nan-wa Zacchaeus. Nukunu-ka ku mani ngala da matha kanthidha kardi, i nukunu deyida kardu pule ngala-wa kardu pana ngarra ku mani pardinmatkuttha ngarra kardu kathu-yu ku mani dininmatkuttha ngarra kardu thangunu kathu ku Government ngala ngala-nu.
3 Bere nukunu Zacchaeus-ka marda merttha wurrini Jesus bangkardunu, mu nukunu-ka kardu ngaliweri-wa i mere ngarra bengkardudha nukunu-yu, nhini-ka kardu wurnangat deyida wanku parraningkawuptha purni ngarra nukunu-nu Jesus-yu. 4 Bere nukunu Zacchaeus-ka kumparra warra ngarra kardu nawinhararttha dini i kanala ngarra thay ngala Jesus-nu bangkardunu kardu ngarra bakatnu-yu. 5 I bere Jesus-ka pangarntuy warda wurran ngarra thay nhini-yu i kangkarl mamnangka i mamna, “Zacchaeus. Mangini-re thurdithut kathu. Ngay-ka nginu ngadha ngarra da thelput nhinhi marra kanhi-yu.” 6 Bere nukunu Zacchaeus-ka wurdanthut pirtpirt da matha i le warda dininadha ngarra Jesus-nu-yu i nungammardale ngarra thelput nukunu.
7 Bere kardu wurnangat-ka pubampunkungkardunintha Jesus i Zacchaeus naninthadha dini pangu warda wangu i murrinh puddanangkakduktha pardi i pumenanudha pardi mange pigunu, “Nukunu Jesus-ka mere kurru i mere kinintha ngangka-yu kardu ngarra wiye pangu mani-yu.”
8 Bere ngarra thelput nukunu mana-ka, Zacchaeus pirrimmardat kumparra warra ngarra Jesus-yu, i mamna, “Nga pule. Ngay-ka marrayerryerrnu nanhthi i ku mani ngay ngamere ngarra kardu mananhthi parnam. I kardu ngatha ku mani mampunkapdap-ka ngay-ka ku nhini-ka ngurdurrangkalathnu ngurru i ku mani ngamere deyida wanku ngarramutmutnu ngurru.”
9 Bere Jesus kathu-ka mamna, “Nga. Yile ngay-ka da mange wiye manhimayerrarrnu ngarra nhinhi i kardu ngarra darrikardu nhinhi wanku kardu ngarra thelput kanhi narnam-ya i mananthibirnunu warda. Nhinhi-ka kardu tharntethbath ngarra nukunu ngalantharr nhini Abraham. 10 Ngay, kardu ngarra darrikardu nanki thathpirr-ka kardu-nu ngurrurrakaykaynu kardu pana ngarra Yile ngay parnampart-yu i ngurdunkalathnu ngarra nukunu deyida wangu. Kardu nhini-ka kardu nginipunh parnawarrk mani-wa i ngay-ka manthibirnunu kardu nhini-yu.” Jesus kathu-yu mamna.
Jesus Murrinh Wurdampirrayith Ku Mani Ngala-nu
Matthew 25.14-30
11 Bere kardu pana ngarra thelput Zacchaeus nukunu-ka pubininayepuptha pirrini murrinh ngarra thathpi Jesus. I kardu-ka pamam mana-wa Yile neki-ka ku Pule ngala warda thathpirr pirranu ngarra nukunu-re Jesus paruynu ngarra da Jerusalem-yu. Nhini-ka da manta warda Jerusalem Jesus kardidha-yu. 12 Mu Jesus-ka murrinh wurdampirrayith i mampirra, “Nga. Murrinh kanhi ngurdiyithnu-ka kardu pule ngala nungardurr da ngathparr-nu wangu, i da pangu-ka kardu-ka pubanpak kardu pule ngala thathpirr. I bere nhini thangunu nukunu wurdawurl deyida.
13 “Bere da ngarra manta warda punurdurrnu-ka nukunu-ka pirrimpirrukayneme kardu nugarn 10 ngarra wurlk pumenadhaneme parde i danirrumutmutthaneme ku $200. I mampirruneme, ‘Nga. Ku mani kanhi nekutkutneme i nanhthi peyim i thelim niyemanuneme nuru i puy nubangangkardurdununeme nuru ku mani ngala ngay-nu ngarra ngay-re nganirdumnu-yu da numi wangu-yu,’ mampirruneme. 14 Mu kardu wurnangat da ngarra nhini-ka mere marda pumerttha puyi kardu pule ngala nhini-yu nhini-ka kardu ngamere deyida puddanpunthuk da ngarra nhini-nu-yu kardu pumerradha punni, ‘Mere nubupak nukun ku pule ngala kingarra nukun kardu ngarra nganki kardu kem kanhi-yu.’ 15 Mu kardu-ka pubanpak ku pule thathpirr ngala dinidha-yu i nhini nukunu-ka wurdawurl da ngarra nukunu deyida wangu.
“Bere nukunu-ka dimpirrukay-deyida-neme kardu 10 nhini-yu ngarra ku mani danirrumutmutthaneme dini-yu ku the mabathnu mani ngarra ku mani pumedhaneme parde. 16 Bere kardu marra-re-ka mamna, ‘Pule, ngay ku mani bangampangkardurdu-ka ku $200 thangunu-ka ku mani ngala, ngay mammath ngem-ka ku $2,000-yu.’ 17 I ku pule ngala nhini kathu-ka mamna, ‘Nhini-ka patha-wa nhini-yu. Nhinhi-ka wurlk patha da matha thardingadha nhini-yu. Nhinhi dangamngangkardurdu-ka ku mani ngala da matha ngarra ku mani kunungingki thangunu-yu. Nhini ngay-ka bunhipaknu ku pule ngala thirranu ngarra da town 10-ya.’
18 “Bere kardu numi warda kathu wurrininadha pangu i mamna, ‘Pule, ngay-ka bangampangkardurdu ku mani ngala deyida. Ngay nganthin ngem-ka ku $1,000-yu.’ 19 Bere ku pule ngala nhini kathu-ka mamna ngarra nukunu-yu, ‘Nhini-ka patha-wa. Ngay-ka bunhipaknu ku pule ngala thirranu ngarra da town 5-ya.’
20 “Bere nhini thangunu-ka kardu numi wurrininadha kathu i mamna, ‘Pule, ku mani nhinhi thamngamut-ka kanhi ku-yu. 21 Ngay-ka panpewut ngarra kaligu i ngurdanpangath nhini ngay-ka ngemnhimanham da matha nhini-yu. Nhinhi-ka kardu tetemanthay-wa. Nhinhi-ka kardu nampunterda thanam kardu ngarra wurlk ngala parnampa nhinhi-yu i ku mani ngala warda thurrankutkut nhini-yu. Nhini ngay-ka mere warda bempangkardurdudha ku mani-yu nhini ngay-ka ngemnhimanham ku mani nangimart nukun ngarra ngay-yu.’ 22 “Bere ku pule nhini kathu-ka mamna, ‘Nhinhi-ka kardu wiye da matha mere murrinh nengabaththa ngay-yu. Nhinhi namnga-ka ngay-ka kardu tetemanthay nginim nawa, i nganampunmatkut kardu ku mani. Yu mampa-ya nhini da matha ngay mange mampanu-yu. 23 Thangku-dha ku mani ngay mere duyngardidha ngarra bank-yu? Nhini-ka ku mani kunungingki deyida dengangkardurdudha i thengamuttha wunku ku mani kanhi ngarra thamngamut-yu.’
24 “Bere ku pule nhini-ka mampirruneme kardu ngarra ngamere nukunu-yu, ‘Nga. Numamartneme ku $200 ngarra nukunu-yu i nanamutneme kardu nugarn pangu wunku ku $2,000 kanthin dim.’ 25 Mu kardu nhini kathu-ka pumamnaneme, ‘Ya pule. Nukunu-ka ku mani ngala wardarra kanthin dim nhini-ka thanamut kardu numi warda nhini-yu.’ 26 Mu ku pule ngala nhini kathu-ka mampirruneme, ‘Nga. Kardu nangkal ngatha mabath ki nanhthi ngamere, nhini nukunu-ka bere ngatha wangu nanhthi terert kanikutkkut nhini-yu. Mu kardu nangkal ngatha mabath ki nanhthi kunungingki da matha-ka nhini kardu-ka ku mamart da matha nanhthi nhini-yu. 27 I ngana deyida, kardu pana ngarra mere marda pumengerttha puyi ku pule ngala ngirranu, kardu-ka numanberti kathu nuru ngarra ngay kanhi,’ mampirruneme kardu ngarra nukunu-yu, ‘i nunthuknu i nudduntinuminuminu kumparra kanhi warra ngarra kamarl ngay.’ ”
Jesus Nadha Dini Da Jerusalem-nu Ngarra Ku Tangki-re Pinthanhinganardarridha
Matthew 21.1-11; Mark 11.1-11; John 12.12-19
28 Bere murrinh nhini thangunu Jesus mampirra-ka, nukunu-ka kumparra warra nadha dini ngarra pulangay nukunu da Jerusalem-nu warda wangu. 29 Bere da manta warda punnalilidhaneme da nan-nu warda-ya Bethphage i da Bethany i da palyirr nan-ya Olive.
I bere Jesus-ka mampirrukaynintha kardu pulangay nukunu kardu perrkenku purdunkuthukninthanu kumparra warra. 30 “Ya penintha,” mampirrunintha. “Kumparra warra thununinthanu thi da ngarra town kunungingki pangu-yu. I ngarra thanintharuy-nu-ka ku tangki wakal daninthangkardunu pangu da mentharrk karrim. Mere nangkal ngadha kanirdarrilaladha ku nhini-yu. I thurdunintharerethnu nanhthi rup i ku-ka naninthabathnu warda kathu thurru ngarra ngay kanhi. 31 Mu kardu ngatha murrinh kanhi manarruninthanu-ka, ‘Ya. Thangku-nu thurdannintharereth thanam ku pana-yu?’ Mu murrinh nankunintha-ka kanhi-wa numananinthanu-yu, ‘Nga. Pule ngankunintha-nu marda manganart ku kanhi-yu ku panirdarrilanu.’ ” 32 Murrinh-ka nhini-wa Jesus-yu mampirrunintha yu, i bere wurdanpunkuthuk-warda-nintha kumparra warra ku tangki nhini-nu-yu.
Bere penintha nhini-ka naninthadha warda dini i ku tangki wakal nhini-ka bangamninthardurt murrinh nginipunh nhini da mani Jesus mampirrunintha murrinh marra-re kathu-yu. 33 Mu bere ngarra ku nhini-re wurdininintharereththa pirri-ka kardu ngamere ku ngarra tangki peneme-ka pumampirrunintha, “Ya penintha. Thangku-nu thurdannintharereth thanam ku pana-yu?” Parrampunkudharrpunintha. “Ku tangki ngankuneme-wa pana-yu.” 34 I penintha kathu-ka mamnintha, “Awu, Pule ngankunintha marda manganart ku kanhi-yu panirdarrilanu.” I bere kardu nhini kathu-ka pumampirrunintha, “Yu, mampa-ya.”
35 Bere wurdannintharereth thangunu-ka ku-ka meninthabaththa warda tharra ngarra Jesus-nu warda wangu-yu. I nanhthi kawut ngarra penintha-ka yingamninthardarriwup warda pangkin ngarra ku tangki, i mamninthamanpi warda Jesus-yu i kanarnarrila warda nhini-yu.
36 Bere Jesus-ka pinthanhinganardarridha ngarra ku tangki nhini-yu da Jerusalem-nu warda wangu. I kardu-ka nanhthi kawut ngarra pigunu pardinaweweptha purni ngarra mayern pangu warra kumparra ngarra ku tangki wurrinililidha wunku Jesus pinthanhinganardarridha-yu.
37 Bere puy wangu punnidha i puddanthut da palyirr nhini thangunu Olive i da-ka manta warda punnidha da Jerusalem-nu. Bere ngarra da nhini-ka kardu wurnangat pana ngarra Jesus parriniriwaktha purni-ka le patha thathpirr warda pardidha i parraniriparldha purni ngarra Yile neki wangu murrinh ngala da matha. Kardu nhini-ka pubemangkardudha purni Jesus-yu da mange ngala ngala nhini ngarra kardu merradha wurrini-yu i nhini weyida parraniriparldha purni Yile neki-yu. I murrinh mange pigunu ngatha pumenanudha purni, 38 “Ya. Mampa. Pariparl-warda-ngime kardu Pule ngala kanthim kanhi-nu-yu ngarra Yile neki kathu wurdannhethukngime kanhi-yu. Nekingime-ka marda pekpek thathpirr warda thamamnangime ngarra Yile neki wangu-yu. Mampa, pariparl-warda-ngime ngarra Yile neki wangu-yu.” Nhini-wa murrinh thathpi punnikaykaydha-yu.
39 Bere kardu Pharisees ngamere ngarra kardu wurnangat nhini punnidha-ka murrinh pumamna ngarra Jesus, “Ya Pule. Kardu kanhi dunthapnu ngarra parramnhiriparl pumpan.” 40 Mu Jesus kathu-ka mampirruneme ngarra kardu peneme nhini-yu, “Nga. Murrinh kanhi-ka murrinh thathpirr manarrunemenu-yu. Kardu kanhi ngatha bunthapnu i manangka murrinh ngatha purunu-ka nhini nanhthi palyirr purrkpurrk kanhi kurrankadhuk-ka purukaykaynu warda i pangiriparlnu warda puru ngay-yu,” mampirruneme.
Jesus Du Kardirrakarrktha Kardu Da Ngarra Jerusalem-nu
41 Bere Jesus-ka manta warda wurrinidha ngarra da Jerusalem-nu-yu i bamkardu da nhini-yu i dirrabaththa warda wurrini. I du warda wurrinikarrktha kardu ngarra da pangu-nu pardingkadhuktha-yu. 42 I murrinh memnu murrinh marda-re, “Ngay-ka damngimardathin nanki-nu. Mu marra kanhi nanki-ka numenanabirldha ngarra Yile ngay mana-wa i marda pekpek numenabaththa mana-wa ngarra nukunu wangu-yu, mu wurda. Nhini nanki-ka mere thathpirr the numengibaththa ngay-yu, kardu-ka ngay da matha nukunu kathu wurdanngithuk-yu. 43 Mu da nakurlnu-wa kardu murlakpun purunarranu kathu da kanhi-yu pananpegatnu i pana ngangka-re panarradhawupnu i pubunankatmit-nu nanki-yu. 44 I nhini-ka punnunanmirrnu i banantikerdeknu nhini-yu kardu wurnangat warda ngatha i mamay wanku-yu. I thelput ngarra nanki wanku pubunanmapeknu puru. Mange-ka nhini-wa pumanarranu puru nhini nanki-ka mere the numengibaththa ngay-yu nhini Yile ngay kathu wurdanngithuk kardu menanthibirnudha nanki-yu.” Murrinh nhini-wa Jesus mampirra murrinh marda-re kardu ngarra da Israel pardidha-yu.
Jesus Wurdanpunkarel Kardu Ngarra Ku Mani Pumenkapdaptha Punni Ngarra Murrinh Church Ngala
Matthew 21.12-17; Mark 11.15-19; John 2.13-22
45 Bere Jesus-ka kanardi warda ngarra murrinh church ngala pangu da Jerusalem i wurdanpunkarel warda kardu pana ngarra thelim pumedha pardi i peyim pumedha pardi ku yinpi ku thip i ku ngamere pangu. 46 I merradha wurrini murrinh-yu, “Nga. Yile neki-ka kanhi-wa murrinh thathpi nukunu yibim-yu. ‘Thelput kanhi ngarra ngay-ka kardu-nu parningangerrennu ngarra ngay.’ Mu nanki-ka nubemkardurdu narnam kanhi ku mani-nu numampunkapdap narnam kardu ngarra terert thangunu kathu-yu,” Jesus kathu-yu mampirra.
47 Bere nhini thangunu Jesus-ka bere matha wangu kardu wurdininthethiththa kardi da pangu-yu ngarra da church ngala-yu. Mu bere ku yilarn ngala ngala i kardu nugarn pana ngarra murrinh law Jews pigunu puddininthethiththa punni-ka marda pumerttha punni Jesus thu pubatnu puddurinuminu, 48 mu kardu-ka pumenadalladalladha-wa punni ngarra-re Jesus thu pubatnu-yu nhini-ka kardu wurnangat-ka bere matha wangu pubinanayewuptha punni i marda pumerttha punni murrinh ngarra thathpi Jesus-yu.