12
Li bɛn mɛn iñuɔn ilele ya nib bó
(Matie 10:26-27)
1 U ya yo nɛ binib itur itur taan' *Yesu saan, haali ki tì pɛbeh tɔb. Nɛ *Yesu cin' ki tɔkeh uʼpanpaankaab ki teh: «Li bɛn mɛn *Farisiɛnmbɛ ya kpɔnɔ ya ñɔke bó, bi yé iñuɔn ilele ya nib nɛ. 2 Niba ŋa te ki buɔ ŋɔ ka lá li ñɛ upaan bo. Tigbɛr tuba mɔ ŋa te ki juore' kí li buɔ ŋɔ ba lá li bɛnde tù. 3 Ni len' nà kɛ licinñunl ni la, bi li cii nɛ̀ kuwenwenku ni nɛ. Ni bunbe' nà litubl ni kudubenku bó nnɔ, bi li kpaande nɛ̀ kuduku ya paaki nɛ.»
Li fɛnge mɛn Uwien baba
(Matie 10:28-31)
4 «Ninbi bà yé nʼjɔtieb nnɔ, n tɔkeh ninbi nɛ: la fɛnge mɛn bà kuuleh tigbɛnɛnt, ka ji li fre kí tien niba kí pukn. 5 N li wuɔn nɛ udaan wà nì kpɛ ní li fɛnge wɔ. Li fɛnge mɛn Uwien. Wɔn nɛ li fre kí cère ní kpo nɛ ki ŋmɔbe mituɔm wɔ ń taa nɛ kí wiɛ umu wà ŋa ń kpiin ni. N tɔkeh nɛ nɛ, li fɛnge mɛn wɔn.
6 «Bi li fre kí kuɔre inuɔn iŋun iŋɛ nɛ? Nin nɛn kɛ ŋɔ Uwien ŋa ń sunde iʼni uba mɔnɔn bó. 7 Nɛn bo, la fɛnge mɛn, kimɛ ni cɛn' inuɔn ligol. Uwien bɛn haali niʼyur mɔnɔn ya ñɔbu.»
Li lienh binib ya nun bó ki teh a yé Yesu yɔ
(Matie 10:32-33; 12:32; 10:19-20)
8 «N tɔkeh nɛ nɛ, wà kɛ lienh binib ya nun bó ki teh u yé nʼyɔ la, Unil ya Bijɛ mɔ li len Uwien ya tondb ya nun bó kí ye udaan mɔ yé uʼyɔ nɛ. 9 Ama wà kɛ lienh binib ya nun bó ki teh wa yé nʼyɔ la, nʼmɔ li len Uwien ya tondb ya nun bó kí ye udaan mɔ ŋa yé nʼyɔ. 10 Unil len' Unil ya Bijɛ bo fɛnfɛnm la, Uwien li fère wɔ. Ama unil suke' *Mifuoñaanm mɛn la, Uwien ŋa ń fère wɔ.
11 «Bi taa' nɛ ki jon' itáan ya dur ni bii tibuur ya ciɛnb saan bii udu ya ciɛnb saan bɛ ń bu nɛ tibuur uyo wà la, la nìin mɛn ni li len ma bo bii ni li len bà kí ñɛ len. 12 Kimɛ *Mifuoñaanm nɛ li cère ní bɛnde ni li len kí ye bà u ya yo.»
Ufàadɛnjɔr uba ya kpɛnjɛnm
13 Linigol nnɔ ni ujɛ uba tɔke' *Yesu ki ye: «Cɛnbaa, tɔke nʼninjɛ kí ye wɔ ń gbiire tiʼbaa ya faal kí de nni n ya bó.» 14 Nɛ *Yesu tɔke' wɔ ki ye: «Ujɛ, ŋmɛ de' nni usɛn ń tùɔre niʼgbɛr bii ń gbiire nɛ niʼfaal-i?» 15 Nɛ ki tɔke' linigol nnɔ ki ye: «Li bɛn mɛn ki la cère niʼnun ń li fɔke lifaal bo, kimɛ unil ŋmɔbe lifaaciɛnl mɔnɔn la, na yé lɛn nɛ li cère wa ń kpo.»
16 Nɛ ki pɔn' bɛ mikpɛnjɛnm ki ye: «Ufàadaan uba nɛ là te uʼkpàan lùon' cɛɛn. 17 Nɛ u maaleh uʼfɛ̀l ni ki teh: ‹N li tien mila? Kimɛ ma ji ŋmɔbe ń li cùɔn nà saan nʼjier.› 18 Nɛ ki ye: ‹N li tien ma sɔ: n li we nʼbɔnbuɔn kɛ nɛ, kí mɛ icɛnciɛn, kí cùɔn nʼjier nin nʼbont kɛ, 19 nɛ kí ye n ŋmɔbe lifaal lì yɛbe ki li baa nni ibin ibin. Nɛn bo, n li fuoreh nɛ, kí li jinh, ki ñuh, ki poknh.› 20 Nɛn saan nɛ Uwien tɔke' wɔ ki ye: ‹Ujɔr sin, a li kpo kuñɔnku kuu kɛ. A taan' lifaal là kɛ nɔ, ŋmɛ ji li si lɛ̀?› 21 Unil wà kɛ nuunh lifaal ki dòkndeh, ka ŋmɔbe nà yé lifaal Uwien ya nun bó nnɔ yaam mɔ te nnɔ nɛ.»
La cère mɛn niʼnun ń li mɔ́n tijier nin tiwɛngolkaar bo
22 *Yesu tɔke' uʼpanpaankaab ki ye: «Nɛn bo nɛ n tɔkeh nɛ ki teh ni la cère nɛ̀ ń li wiɛbe nɛ ni li tien ma kí li fuobe bo, ní li maaleh ki teh: ‹Ti li ji ba?› Ki la cère nɛ̀ ń li wiɛbe nɛ niʼgbɛnɛnt bo, ní li maaleh ki teh: ‹Ti li gole ba?› 23 Kimɛ limiɛl cɛn' tijier, nɛ tigbɛnɛnt mɔ cɛn' tiwɛngolkaar. 24 Maale mɛn kí liike ikankaan te ma bo. Ya koh, ka ceh, ka ŋmɔbe bɔnbuɔn, ka ŋmɔbe jieblibùol. Ama Uwien nɛ jindeh yɛ̀. Na nín cɛn' inuɔn-ii? 25 Niʼni ŋmɛ nɛ uʼnìinm ni, u li fre kí fɔkn uʼmiɛl waamu kí pukn-i? 26 Na nín li fre kí tien nibonwawaann ma nɔ, bɛ tien' ni nìinh tibontɔr bo? 27 Maale mɛn kí liike tisir puh ma bo. Ta loh kunkum, ka loh kpɛlcɛr mɔ. Ama n tɔkeh nɛ nɛ, ubɛr Salomɔn nin uʼfàaciɛnl kɛ wa là gole' kpɛlcɛr tù mɔn ki baa' mipuum nnɔ ya miba mɔnɔn. 28 Uwien cèreh timɔsir tà te kubaaku ni dinnɔ ki li wun teke umu puh mipúmɔnmɔnm la, bɛ li cère wa ń tien ninbi binib mimɔnm kí cɛn timuɔr-i? Niʼtekjim nɛ pɔre' nɛ. 29 Ninbi la cère mɛn niʼnun ń li mɔ́n ni li ji bà nin ni li ñu bà bo, ki la cère iyɛnmaale ń li jɛ̀ndeh nɛ. 30 Kimɛ uŋɛndun yaab bà ŋa pɛ Uwien ya sɛn bo ya nun nɛ mɔ́n tu ya bont kɛ bo. Ama ninbi bɛn wɔn, niʼBaa Uwien bɛn ki ye ni ciɛke tù. 31 Nɛn bo, cère mɛn niʼnun ń li mɔ́n *Uwien ya bɛl bo, u li taa tibont nnɔ kí pukn nɛ. 32 Kicɛkwawaak ya nibɛ, la fɛnge mɛn, kimɛ niʼBaa Uwien yíe ní li te uʼbɛl ni nɛ.»
Lifaal là ŋa ŋmɔbe gbenm
(Matie 6:19-21)
33 «Kuɔre mɛn ni ŋmɔbe nà, kí taa ilike nnɔ kí pu bijiinb, ŋɔ kí li ŋmɔbe muliksɔrmu mùa ŋa ń saa, kí li ŋmɔbe Uwien saan lifaal là ŋa ŋmɔbe gbenm. Nasu ŋa ń nɛkn nɛn saan, kuotuul mɔ ŋa te niʼsaan kí mɔ lɛ̀. 34 Kimɛ niʼfaal te nà saan la, niʼfɛ̀l mɔ dɔ nɛn saan nɛ.»
Bonde mɛn kí li gu Yonbdaan
35 «Li bondeh mɛn niʼba, ki la cère niʼfr ń kpíin. 36 Li te mɛn tɛn bitonsɔnb bà gu uyo wà biʼcɛnbaa ñɛn' upiikuɔn bó ki lá ñi' kunagɛnku la, bɛ ń pɔk kí pìire nnɔ. 37 Uwien ya mɔnm te bitonsɔnb bà biʼcɛnbaa li baa ki lɛ bà gɔh nnɔ bo. N tɔkeh nɛ imɔ̀n nɛ, u li taa uʼtonsɔnkpɛlcɛr kí gole kí cère bɛn nɛ ń kɛ̀le, wɔn ń taa tijier kí gbiire bɛ. 38 U baa' kuyɔku ya siik bii ukuojɛmuɔyo mɔnɔn ki laa' bi bonde' la, Uwien ya mɔnm te biʼbo. 39 Ni bɛn ki ye ududaan bi bɛn uyo wà unasu li baa la, wa bi li cère nasu ń kɔ uʼden. 40 Niʼmɔ ń bonde kí li gu, kimɛ uyo wà na maaleh ki teh Unil ya Bijɛ li baa ní nnɔ, u ya yo nɛ u li baa.»
Utonsɔnl wà mɔn nin wà bre ya gbɛr
(Matie 24:45-51)
41 Nɛn saan nɛ Piɛr niire' *Yesu ki ye: «Yonbdaan, a pɔn' tinbi nɛ mikpɛnjɛnm miɛ bii a pɔn' mɛ̀ binib kɛ nɛ?» 42 Nɛ u jiin' wɔ ki ye: «U lɛ tonsɔnl ba nɛ ŋmɔbe mibɛnm uʼcɛnbaa du uʼbo? Wɔn si: wà ya cɛnbaa li de wɔ ticiɛnt wɔ ń li likeh uʼtonsɔntɔb, kí li loh bɛ tijier uyo wà nì kpɛ nɛ. 43 Utonsɔnl nnɔ ya cɛnbaa baa' ki laa' u sɔnh lituonl nnɔ liʼdonbó la, Uwien ya mɔnm li te utonsɔnl bugbɛn bo. 44 N tɔkeh nɛ imɔ̀n nɛ, uʼcɛnbaa li de wɔ ticiɛnt wɔ ń li likeh uʼbont kɛ. 45 Ama nʼba la, utonsɔnl nnɔ li maale uʼyɛnm ni kí ye uʼcɛnbaa li wuɔke, nɛ kí cin kí li ñih uʼtonsɔntɔb, bijɛb nin bipiib kɛ, kí li jinh, ki ñuh ki yibeh. 46 Utonsɔnl nnɔ ya cɛnbaa li baa ní lidaali là nin uyo wà wa maaleh ki teh u li baa, nɛ kí bien uʼgbɛn cɛɛn, kí cère wɔ ń lɛ bà ŋa tuo' Uwien ya ñɔbu bó li lɛ utudɛre wà nnɔ.
47 «Utonsɔnl wà bɛn uʼcɛnbaa yíe ma, ka bonde' bonn, ka tien' uʼcɛnbaa yíe ma la, bi li bien u ya gbɛn nɛ kí gbien. 48 Ama utonsɔnl wà ŋa bɛn uʼcɛnbaa yíe ma, ki sɔnh lituonl là kpɛ bɛ ń ñì wɔ mɔnɔn la, bi li ñì wɔ waamu nɛ. Nɛn bo nɛ bi de' wà nì yɛbe la, bi niireh wɔn nɛ bi de' wɔ nà nnɔ bó ki gbiekeh. Bi guun' wà tibont tù yɛbe la, bi niireh wɔn nɛ tuʼbó ki gbiekeh.»
Na yé ñɔkpaan, nì yé umaapàare nɛ
(Matie 10:34-36)
49 «N tuke umu nɛ ki lá wiɛ' kitink bo, nɛ n bi yíe wù ń pɔk kí teke nɛ. 50 N li jɛ̀nde kí tì kɛnde. Ma jɛ̀nde' ki tì gben' la, nʼyɛnm ŋa ń duɔn. 51 Ni maaleh ki teh n tuke uñɔkpaan nɛ ki baa' uŋɛndun wuu ni-ii? Na te nnɔ, n tɔkeh nɛ nɛ, n tuke umaapàare nɛ ki baa'. 52 Kimɛ fɛnfɛnnɔ kí taa kí li joh, binib biŋun te iden iba la, bi li pàare tɔb. Bita li nɛn bile, bile nnɔ mɔ li nɛn bita.
53 Bibaa li nɛn uʼbijɛ,
uʼbijɛ mɔ li nɛn wɔ;
binaa li nɛn uʼbisɛ,
uʼbisɛ mɔ li nɛn wɔ;
upii li nɛn uʼyaabisɛ,
uʼyaabisɛ mɔ li nɛn wɔ.»
Binib ŋa ciih Uwien teh tibont tà fɛnfɛnnɔ nɔ ya tingi
(Matie 16:2-3)
54 *Yesu tɔke' linigol nnɔ ki ye: «Ni laa' titɛwɔlgbɔnt te nintuɔli bó la, ni pɔk tɔkeh ki teh: ‹utaa li nii nɛ›, nɛ wɔ ń nii. 55 Mitafaam ñɛn' unɔgɛn bó ní la, ni tɔkeh ki teh kutòntònku li cùun, nɛ kù ń cùun. 56 Ninbi iñuɔn ilele ya nibɛ, ni freh ki sekndeh ki bɛndeh kutaaku nin kitink ya bont teteh ma bo, bɛ tien' na fre' ki sekn' ki bɛnde' Uwien teh tibont tà fɛnfɛnnɔ nɔ ya tingi?»
A bii' unil la, cuo uʼdunl tonm
(Matie 5:25-26)
57 «Bɛ tien' ninbi bugbɛn ŋa freh ki maaleh ki bɛndeh nà mɔn-i? 58 Sin nin unil ŋmɔbe mimaam, nɛ u tuke mɛ̀ kí jo tibuur la, cère ní gben mɛ̀ uyo wà ni laan te usɛn ni. Nnɔ ŋa ñí la, u li taa ŋɛ kí tì ŋukn tibuur ya ciɛn, uʼmɔ ń taa ŋɛ kí tì ŋukn lipɛkl ya ciɛn wɔ ń pɛkn ŋɛ. 59 N tɔkeh ŋɛ nɛ, ŋa tì pɛ̀n' ki gben' tibuur ya like la, ŋa ń ñɛ len.»