27
Paul-ŋum Rome-muŋniałha
1 Sivunniuġutauŋanikman tiŋiḷġaqsiġviksraqput Italy-mun qaiññiġaich Paul-lu atlat isiqtatlu Julius-mun aŋalataatnun aŋuyyiuqtit taggisiqaqtuat aŋuyyiuqtaiñik Augustus-ŋum. 2 Umiaqpaŋmun Adramyttium-mikŋaqtuamiñ ikirugut Asia-mun aullałhiñaaġuġniqsuamun. Aristarchus Macedonia-ġmiu Thessalonica-miñ piqataupmiuq uvaptikni.
3 Uvlutqikman tikitchugut Sidon-mun. Julius-ŋum iłuaqqutiplugu Paul iḷannaaŋi tavrani qiñiġiaqtitkai qaitchitquplugulu inuġikkaŋiñik. 4 Tavrakŋa aullalgitñapta anuġim paġġaġuutigaatigut. Qikiqtam Cyprus qamanġagun tiŋilġaqsiaqsirugut. 5 Siñiqsraqtuallakługik Cilicia-lu Pamphylia-lu tikitchugut Myra-mun Lycia-miittuamun. 6 Tavrani Julius paqinniqsuq umiaqpaŋmik Alexandria-miñ igliġniaġniqsuamik Italy-mun. Ilaan ikipkalgitkaatigut taavrumuŋa. 7 Tiksiuraaqhuta iñugiaktuani uvluni atakkii anuqłiqpaitḷuni. Arguġianniuqhuta tikiḷġataqtugut akianun nunaaqqim Cnidus. Nigiqłuum igliqtitchumiñaiqmatigut nalġuġuta tiksiaqsirugut qamanġagun qikiqtam Crete naŋaqqaaqługu nuvuġaq Salmone-mi. 8 Piyaqniułikun siñiqsraqtuaqługu tikiḷġataġikput qamannillautaġvik qaniŋaniittuaq nunaaqqian Lasea-m.
9 Taavrumani nunaaqqimi uvliuqtugut iñugiaktuani. Nuyuaġnaqsisigaatigut ikaaqsałiksraŋanun taġiuqpaum atakkii ukiaksraqhuni Jew-ŋuruat uvlua uisauraaġviat qaaŋianikman. Taatnaqhuni Paul-ŋum alġaqsruġniġai taapkua 10 itnaqhuni, “Aŋutiit, iḷitchuġigiga aullalgitchupta uvakŋa iglaułiqput navianaġisipḷugu. Usiavutlu umiaqpaglu unniiñ iḷaŋisa iñuich nuyuaġnaġisiruq piyaqqułiksraŋatigun.” 11 Aglaan Julius naalatluŋniqsuq uqaġikkaŋanun aquttaanunlu iñuanunlu umiaqpaum nipliutaaniñ Paul-ŋum. 12 Taamna qamannirvik iłuaqnaŋiññiqman umiaqpaum ukiuvigilugu pikpagu iñugiatluktuat ayakkumaniqsut tavrakŋa tikitchaġukługu Phoenix piyumiñaġumiŋ. Taamna qamannirvik Crete-mi sanmiruaq uŋallamullu nigiqpamullu, taamamna ukiuvigisukkaat.
Aŋniġuqpaurałiq Taġiumi
13 Tavrani uŋallaaġiksiḷġataġniqman taapkua isumaniqsut sivunniukkaqtiŋ atuumasukługu. Kisat nuqinniġaich aasiiñ tiksiaqsipḷutiŋ qikiqtam siñaagautlaniqtutilaaġmiktigun. 14 Aglaan akuniisuŋaqani anuġiqłuk nigiqpaġniqsuq anuqqałłaqhuni qikiqtam tuŋaaniñ. 15 Anuġim akikŋaqmagu umiaqpak paalguiġñiġaat anuġi sivuniġikkaġmiñun aasii nikaliqhuta tiktaurugut. 16 Apqusautilgitñapta mikiruurami qikiqtami Cauda-mik atiligaami qamanniłaurallaktugut. Aasii sakuugutiqaqhuta ikiniaġikput umiayauraq. 17 Taamna umiayauraq ikianilġiñaqman taapkua iñuich akłunaanik nimiqsruaqsigaat umiaqpak. Nuyuaqhutiŋ ikkalġił̣iksraġmiknun Syrtis-mi tiŋiḷġautaiġñiqsut tiktaułiġmikni. 18 Aŋniqpauraq qasullaŋitchuq. Uvlaakuġuqman umiaqpak usiiqsaaġaat. 19 Uvlut piŋayuatniasii umiaqpaum suqutnai igitkaqsigaich. 20 Uvluni iñugiaktuani siqiñiq naagaqaa uvluġiat qiñiŋitchivut aasii aŋniqpauraq qasullaŋitḷuni. Tavrakŋaasiiñ niġiugaġiŋaiġikput annałiksraqput.
21 Uvvaasiiñ akuni taapkua iñuich niġiŋitmata Paul-ŋum qikaqhuni aŋutit sivuġaatnun nipliutigai, “Aŋutiit, naalaġnigupsitŋa ayasuŋaqasi Crete-miñ tamanna atuumanayaitchuqsuli, usiavutunniiñ iginnayaitkivut. 22 Aglaan pakma iŋiġipsigiñ, qapiqasi! Nallipsiunniiñ tammaiyumiñaitkaa iñuułłi, umiaqpak kisimi piyaqquġisiruq. 23 Atakkii marrumani unnuami makitaniqsuq saniqqamni isaġulga Agaayyutim ukpiġikkaġma agaayumaaġvigisuukkaġmalu, 24 nipliutipluŋa, ‘Paul, iqsiñak! Tikitchuksraurutin Caesar-mun Rome-mi. Piqutigilutin Agaayyutim annautigisigai iñupayaat usiaqsiqsuat uumani umiaqpaŋmi.’ 25 Taatnaġusi aŋutiit, nikaliqasi! Ukpiġigiga Agaayyun taatnallapiaġisił̣ha uqaġikkaŋatun uvamnun. 26 Aglaan qikiqtat iḷaŋatnun tipiniaġaatigut.”
27 Akimiaġuutaiḷaġutaatigun unnuat tiŋitaułłaptikni anuġimiñ Mediterranean taġiuŋani, unnuaq qitiqquqman tiŋilġausiqirit iḷimatchaktut qalliaqsipḷuta nunamun. 28 Taatnaqhutiŋ kivitchiñiqsut ititilaaġutmik aasii iḷitchuġiniġaat imġum ikkagliłha iñuiññaqtun isaŋniqtun. Igliqtaaqtuallakhuta uuktualgitmatruŋ iḷitchuġiniġaat akimiaq isaŋniqtun ititilaanikhuni. 29 Iliŋich aniyatchaŋniqsut umiaqpak ikkalġiññasugalugu iyaġaŋnun. Taatnaqhutiŋ niŋitchiñiqsut sisamanik kitchanik umiaqpaum aquagun aasiiñ uvluqsiaqsipḷutiŋ. 30 Tiŋilġausiqirit qimakkumaatchaŋniqsut umiaqpaŋmiñ. Nipliŋŋuaqhutiŋ iłuaqsruityaqtuqhutiŋ kitchanik sivuani umiaqpaum aasiiñ niŋitchipḷutiŋ umiayauramik imiġmun. 31 Aglaan Paul-ŋum nipliutiniġai aŋuyyiuqtit aŋalataatlu itna, “Ukua tiŋilġausiqirit inġitpata ikimatuiñaġutiŋ umiaqpaŋmi ilipsi annakkumiñaitchusi.” 32 Taatnaqhutiŋ taapkua aŋuyyiuqtit kipputiniġaat umiayauraq aasii tiŋititlugu.
33 Uvluq qauŋuraagaqsipman Paul-ŋum niġitquaqsiñiġai, “Akimiaġuutaiḷami uvlumi utaqqirusi anuġaił̣iksraŋanik niġigaluaqasi sumik. 34 Uvlupak niġiḷḷaqupiaġipsi. Niġiruksraurusi iñuusugusi pigupsi. Suli nalupqinaiqsruutigipsi annakkisił̣iksrapsigun.” 35 Taatnaqqaaqługich Paul tigusipḷuni qaqqiamik sivulliuplugu iŋiqsruqhuni Agaayyutmun sivuġaatni taapkua avguqługu taamna qaqqiaq niġiaqsiñiqsuq. 36 Taapkua iluqaġmiŋ piyumatchakhutiŋ niġiaqsipmiñiqsut. 37 Iluqaġmiŋ iñugiaktilaaŋat tavrani umiam usiaŋi 276 inniqsut. 38 Iliŋich niġisuiġataanikamiŋ umiaqpak usiiqsaagaqsiñiġaat igitlugu mukkaaksraq taġiumun.
Umiaqpaiyałhat
39 Uvluq qaupman tiŋilġausiqirit iḷisaġitḷaiññiġaat nunam siñaa. Aglaan qamannirviksramik tautuŋniqsut. Iliŋich sivunniġñiqsut taiñuŋa siñiqłisitchaġukługu umiaqpak piyumiñaġumitruŋ ikkalġisillugu nunamun. 40 Taatnaqhutiŋ kitchat akłunaaŋich kipluġniġaich tasamuŋa unikługich kitchat taġiumun suli akłunaaŋik aquutmiŋ qiḷġutaiqł̣ugik. Kiŋuagun sivuġutriŋ tiŋilġautaq nuqitlugu anuġimun tiŋitquplugu umiaqpak sivukkiqsinniġaat nunamun. 41 Aglaan umiaqpak ikkalġiññiqsuq. Sivua aulayakkumiñaiqsipiaqhuni aasiiñ aqua piiyaqtaaqsiñiġaa qaim tutqataġvigiplugu. 42 Aŋuyyiuqtit tuqqutchuaqsiḷgiññiġaich isiqtapayaat nalliat-samna puuvraġuni nunamun aullaunasugalugich. 43 Aglaan Julius-ŋum anniġiplugu Paul taatnasiġaquŋiññiġai. Tilił̣hiñaġniġai iñuich puuvratlaruat misigaġlugich tulaktiqataquplugich nunamun. 44 Unniiñ puktaġusiqsuġlugich umiaqpaviñiġmik nunniaquplugich. Tavra iluqata annaktugut nunamun.