7
Jesus Mamititchiruq Aŋuyyiuqtaiñ Qaukłiata Savaktaanik
1 Jesus-ŋum iḷisautrisuiqami tamatkunuuna iñuŋnik, ilaa Capernaum-muŋniqsuq. 2 Taavaniguuq Roman aŋuyyiuqtaiñ qaukłiat savaktiqaġniqsuq piqpagikkaġmiñik; taamnaasii iñuk atniġñaqhuni tuqułhiñaaġuqhuni. 3 Uvvauna aŋuyyiuqtit qaukłiat tusaakami Jesus-mik tuyuqaġniqsuq Jew-ŋuruat sivulliuqtiġruaŋitñik apiqsruġiaqtitlugu mamititquplugu savaktigikkani. 4 Tikitñamitruŋ Jesus iŋiġniġaat pipiaqhutiŋ, “Taamna iñuk ikayuqtaksraġipiaġiñ, 5 atakkii ilaan piqpagigai iñugikkavut. Nappairuqunniiñ katraġviksraptiknik.” 6 Tavra Jesus maliŋniġai. Uŋasiŋaiqmiuġlu tupqaniñ aŋuyyiuqtit qaukłiata tuyuġiniġai iḷauraani nipliutitquplugu Jesus, “Ataniiq, uvuŋaŋiññaqpich. Uvva utlaktaksrauŋiḷuqtuŋaunniiñ tupimnun. 7 Naagalu suuŋiḷuqpaitḷuŋa utlaktaksraġiŋiḷuġikpiñunniiñ. Uqallaksiñaġiñ uqałiġmik aasiiñ savaktigikkaġa atniġñaqtuaq iłuaqsiñiaqtuq. 8 Atakkii aŋalatiqaqmiuŋa qaukłiġñik suli aŋuyyiuqtiqaqłuŋa aŋalatamnik. Tilikapku una, ‘Aullaġiñ!’ aullaġaqtuq; tilikapkusuli taamna, ‘Qaġġaiñ!’ aggiġaqtuq; suli tilikapku savaktigikkaġa, ‘Taamna piuŋ!’ piraġigaa.” 9 Jesus-ŋum quviġusuutiginiġaa taamna tusaakamiuŋ. Kiŋiaqami iñugaaġruŋnun maliktigikkaġmiñun uqaġniqsuq, “Paqisimaitchuŋasuli ukpiqsrił̣iġmik taatnatun Israel-aaġmiuni!” 10 Aŋutit tuyuuruat utiqamiŋ aŋuyyiuqtit qaukłiata tupqanun paqinniġaat savakti iłuaqsipḷugu.
Jesus Aŋitqiksitchiruq Uiḷgaġnaam Iġñiŋanik
11 Tamanna atuumaanikman Jesus utlautiniqsuq nunaaqqimun atiliŋmun Nain-mik. Maliġuaqtaiñ suli iñugiaktuat iñuich maliŋniġaat. 12 Tikiññiqsuq paaŋanun nunaaqqim aniḷġataqmiñiqsullu akigaqtuat tuquŋaruamik iñuŋmik. Taamna tuquŋaruaq iġñitauġinikkaŋa uiḷgaġnaam. Iñugiaktuat iñuich nunaaqqimiñ maliŋniġaat taamna aġnaq. 13 Atanġuruam Jesus tautukamiuŋ iḷunŋutchallapiaġniqsuq. Nipliutiniġaa aġnaq, “Qianak!” 14 Utlakługu aksiŋñiġaa tuquŋaruam akigautaat. Iñuich akigaqtuat taavrumiŋa nutqaqmata Jesus nipliġñiqsuq, “Nukatpiaq, tiligikpiñ, makittin!” 15 Tuquŋaruaq aŋun aquvitiġniqsuq uqaaqsipḷuniasiiñ. Jesus-ŋum utiqtinniġaa aakaŋanun. 16 Iñuich iluqatiŋ taluqsratchaŋniqsut kamaksruaqsipḷuguasiiñ Agaayyun itnaqhutiŋ, “Kamanaqtuaq sivuniksriqiri salapqiġñiqsuq akunnaptiknun. Agaayyun aggiqsimaniqsuq anniqsuġiaqługich iñugikkani!” 17 Taamna tusaayugaaq Jesus-kun siaminniqsuq nunaaqqipayaanun Judea-mun suli avataanun nunamun.
Uqqiraqtit John Paptaaqtitchirimiñ
18 John-ŋum maliġuaqtaiñ uqautiniġaat iluqaitñik tamatkuniŋa. 19 Tuqłuqługik malġuk maliġuaqtiŋni tuyuġiniġik atanġuruamun apiqsruquplugu, “Anniqsuqtauvich aggiqsaġumaruaq, naagaqaa niġiuktuksrauvisasuli atlamik?” 20 Utlautiruk Jesus-mun nipliutiplugu, “John Paptaaqtitchirim tuyuġigaatiguk apiqsruquplutin, ‘Anniqsuqtauvich aggiqsaġumaruaq, naagaqaa niġiuktuksrauvisasuli atlamik?’ ” 21 Taavrumani taatnałhatni Jesus iłuaqsiraġaiñiqsuq iñugiaktuanik iñuŋnik atniġñautiŋitñik naŋirrutiŋitñiglu, suli anittaqługich irrusiqł̣uich, qiñitlasipḷugiḷḷu qiñitlaitchuat iñuich. 22 Jesus-ŋum kiuniġai John-ŋum maliġuaqtik, “Uqautityatku John qiñikkaptiknik suli tusaakkaptiknik:
‘Qiñitlaitchuat qiñitlasirut, pisutlaitchuat pisutlasirut,
tamatkua auyugaqtualgich mamittut, tusaatlaitchuat tusaatlasirut,
tuquŋaruat aŋitqiksikkaurut iñuułiġmun, suli tusaayugaallautaq quliaqtuaŋuruq inuqsraqtuanun.’
23 Qanutun quvianaqtigiva iñuk ukpiġutaiñġitchuaq piqutigipluŋa.”
24 John-ŋum uqqiraqtik aullaqmaknik Jesus-ŋum uqautigiaqsiñiġaa iñugaaġruŋnun John-kun, “Uvva John-mukapsi iñuiḷaamun sumik qiñiġasugivisi? Iviŋmik anuġim aŋalataŋanik liilaa? 25 Uvvasuli qiñiġasugivisi iñuŋmik atnuġallautaliŋmik? Iñuich atnuġaallautaqaġaqtuat inuqsrasuŋaqatiŋ iñuuniaġuurut inillautani. 26 Uqautisitŋa, sumik qiñiġiaqpisi? Sivuniksriqirimik? Taamna iḷumutuuruq, aglaan tautukkaqsi kamanatluktuaŋuruq sivuniksriqirił̣hiñamiñ. 27 John taamna ilaaŋuruq Agaayyutim uqałhan uqautigikkaŋa itna, Agaayyun nipliqsuq,
‘Ataŋii, tuyuġigisigiga uqqiraqtiga sivupni
itqanaiyautitqulugu tumiksran sivunnapni.’ ” Malachi 3:1
28 Jesus niplipsaaqtuq, “John [Paptaaqtitchiri] kamanatluktuq anipayaaqtuaniñ. Aglaan kiñaunniiñ kamanaiññiqsrauruaq aŋaayuqautaani Agaayyutim kamanatluktuq John-miñ. 29 (Tusaapayaaqtuat ilaanik tax-siliqirituummaġmiŋ tupiksriñiqsut Agaayyutim nalaunŋaruanik atuqukkaŋiñik paptaakkauplutiŋ John-kun. 30 Aglaan Pharisee-ŋuruat suli iḷisautrit maliġutaksranik ayaksimaniġaat Agaayyutim sivunniutaa iŋmiknun, suli paptaaquŋitḷutiŋ John-mun.)
31 “Sumik atriqaqpat iñuich iñuuruat pakmapak? Sutun itpat? 32 Atriqaqtut iḷiḷgaanik aquppiruanik tuniriñiaqtuat katimmaviŋitñi tuqłirautiplutiŋ avatmun,
‘Atuqtuurautigaluaġipsi katchuutituutinik
aglaan aġġiŋitḷusi.’
‘Uvagutli, atuqapta kiŋuvġuutinik qiaŋitchusi.’
33 John Paptaaqtitchiri aggiqami niġitḷaiññiqsuq suli iminġitḷuni asiam misuġuanik, naagasuli uqaqtusi irrusiqł̣uqaġnipḷugu. 34 Iġñiŋa Iñuum niġiraqtuq imiqhuniḷu. Pakma nipliġaqtusi, ‘Tautullaksiuŋ iñuk niġġiqsuruaq imiqtuqtilu, iḷauraaŋat tax-siliqiritlu killuliqiritlu.’ 35 Agaayyutim puqiutaa iḷitchuġipkautauruq iḷumutuuplugu savaaŋagun.”
Jesus Kiŋunġani Simon Pharisee-ŋuruam
36 Iḷaŋata Pharisee-ŋuruat aiyugaaġniġaa Jesus niġiyaqtuaquplugu. Jesus utlautikami tupqanun, nayummagataqhuni tamauŋa niġiaqsiñiqsuq. 37 Taavrumani nunaaqqimi aġnaq iñuuniaqmiñiqsuq killuliqiraupluni. Tusaakamiuŋ Jesus niġiñiaġnipḷugu Pharisee-ŋuruam tupqani aggiutriñiqsuq nakasuŋŋuamik imaliŋmik piññaqnaqtuamik tipraġiksautmik. 38 Qichaġniqsuq tunuani Jesus-ŋum isigaiñi qiapluni, imaġuqługich qulvimiñik, ivikługich nutchamiñik, kunikł̣ugich, suli kuvipḷugich tipraġiksautmik. 39 Pharisee-ŋuruaq aiyugaaqtuaq Jesus-mik tautukami taavrumiŋa nipliġñiqsuq iŋmiñun, “Uuma iñuum sivuniksriqiraupiaġumi naluŋiññayaġaa una aġnaq aksiksigikkani; naluŋiññayaġaa qanutchimik iñuuniusiqaqtilaaŋa! Atakkii ilaa killuliqirauruq.” 40 Jesus-ŋum nipliutiniġaa, “Simon, uqautraksraġigikpiñ.” “Aa, iḷisautrii, uqautiŋŋa!” 41 Jesus unipkaagaqsiruq, “Malġuk iññugguuq simmiḷiaksraqtuġvik akiqsruumaniġaak maniŋñik. Iḷaqataan akiqsruumaniġaa naliksraliŋmik tallimat kavluutit uvlut savaaŋatnik, iḷaqataanaasiiñ malġukipiaq qulinik. 42 Iluqatik taapkuak akiḷiiḷguiññiqmaknik akiqsruutaiġñiġik. Nalliak taapkuak piqpaksritḷukpa ilaanik?” 43 Simon-ŋum kiuniġaa, “Uumaqanuġii natqigutrikkauruam aŋitluktuamik akiqsruutmik.” Jesus nipliġñiqsuq, “Nalauttutin.” 44 Kiŋiaqługuasiiñ aġnaq nipliutiniġaa Simon, “Tautuguŋ una aġnaq! Uvaŋa isiqama tupipnun qaitchiŋitchikma imiġmik iġġuutiksraŋatnik isigaŋma. Aglaan uuma aġnam iġġuġai isigatka qulvimiñik aasiiñ ivikługich nutchamiñik. 45 Ilvich iqiŋitchikma kunigḷuŋa. Aglaan uuma aġnam nutqautiŋitchai kunniuqługich isigatka isiġataqamaaglaan. 46 Uqsruqtiŋitchiñ niaquġa. Aglaan uuma aġnam uqsruqtiġai isigatka tipraġiksautmik. 47 Uqautigikpiñ, uuma aġnam kamanaqtuamik piqpaksrił̣han qiñiqtitkaa iñugiaktuat killuqsautini natqigutikkaułhat. Aglaan iñuk killuqsautiqapiaŋiññasugiruaq natqigutiraksramik piqpaksripiaġniaŋitchuq.” 48 Tavrakŋa Jesus-ŋum uqautiniġaa aġnaq, “Killuqsautitin natqigutikkaurut.” 49 Atlat aiyugaaqtauruat niġiqatigiplugu Jesus nipliġñiqsut avatmun, “Kisuunasugiva una? Natqigutritḷaniqsuqunniiñ killuqsautinik.” 50 Aglaan Jesus nipliutiniġaa taamna aġnaq, “Ukpiqsrił̣iqpich anniqsuġaatin. Iñuuniaġiñ tutqiksiḷutin.”